به گزارش گروه اقتصاد و بانکداری تیتربرتر؛ شنبه شب بود که پیشنهاد یکی از بانک‌های خصوصی مبنی بر کاهش نرخ سود سپرده بانکی که در قالب یک نامه به بانک مرکزی بود در شبکه‌های مجازی دست به دست شد و برخی آن را به معنای کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی تعبیر کردند.
بانک مرکزی، تغییر در سود سپرده‌ها را تکذیب کرد
در پی انتشار متن پیشنهادی یکی از بانک‌های خصوصی در فضای مجازی درخصوص نرخ سپرده‌های بانکی، روابط عمومی بانک مرکزی اعلام کرد: بانک مرکزی برنامه ای برای تغییر در نرخ سود سپرده‌ها ندارد.
شایعاتی از روز گذشته در فضای مجازی درباره احتمال کاهش سود بانکی منتشر شده است. این شایعه به پیشنهاد یکی از بانک‌های خصوصی در این خصوص باز می‌گردد.
روابط عمومی بانک مرکزی در واکنش به این شایعه اعلام کرد که این بانک برنامه‌ای برای تغییر در نرخ سود سپرده‌ها ندارد.
پیش از این نیز بارها چنین شایعاتی درباره کاهش سود بانکی و یا اخذ مالیات از سود حساب‌های بانکی مطرح شده بود که همه آنها تکذیب شده بود.
سناریوی کاهش نرخ سود سپرده بانکی مدت‌هاست که مطرح می‌شود. از این‌رو فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی گاه و بی‌گاه مورد هجوم شایعه‌پردازان قرار می‌گیرند و برخی افراد با استناد به بعضی از نامه‌های بین بانکی و یا اظهارنظر یکی از مسئولان کاهش نرخ سود سپرده بانکی را قطعی می‌دانند. این در حالی است که شورای پول و اعتبار متصدی اصلی تصمیم‌گیری در این زمینه شناخته می‌شود و برای تغییر نرخ‌های سود بانکی نیاز به تایید یا مخالفت مدیران بانکی ندارد. اخیرا نیز جلسه‌ای بین مدیران بانکی با رئیس کل بانک مرکزی برگزار شد و یکی از بانک‌های خصوصی پیشنهادی مبنی بر کاهش نرخ سود سپرده را مطرح کرد. همین پیشنهاد کافی بود تا موضوع «کاهش نرخ سود سپرده بانکی» به سرتیتر برخی رسانه‌ها تبدیل شود.
رسانه‌هایی که برای خود عناوین مختلفی نظیر مهمترین، بزرگترین یا اولین خبرگزاری رسمی ایران را برگزیده‌اند، اما برای انتشار چنین اخباری حتی به پورتال شورای پول و اعتبار مراجعه نمی‌کنند. البته برخی هم با علم به اینکه چنین تصمیمی اتخاذ نشده چنین شایعاتی را بازنشر می‌دهند تا بازدیدکننده بیشتری در رقابت تنگاتنگ رسانه‌ها داشته باشند. هنوز فراموش نکرده‌ایم که سال گذشته خبرگزاری «تسنیم» شایعه گرانی بنزین را مطرح کرد و پس از تکذیب آن از سوی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی نه‌تنها حاضر به عذرخواهی نشد، بلکه خبرنگاران آن در فضاهایی نظیر توئیتر با انتشار عکس‌هایی از شلوغی پمپ‌های بنزین بر تاثیر شایعه‌‌پراکنی خود بر جامعه بالیدند. حال اکنون همین اتفاق در رابطه با تغییر نرخ سود سپرده بانکی رخ داده است. در حالی که مردم این روزها درگیر کرونا هستند و کسب‌وکارهای مختلف در رکود به سر می‌برند، طبیعتا انتشار غیرمسئولانه چنین خبری می‌تواند عامل مهمی برای برهم‌ریختن بازارهای مالی باشد. چراکه عده‌ای سودجو همواره در کمین نشسته‌اند تا از هر خبر دروغی و راستی به نفع خود و به زیان جامعه سوءاستفاده کنند.
آیا نرخ سود بانکی دوباره تغییر می کند؟
بانک‌ها در شرایط کنونی هم جذابیتی ندارند
حرکت اقتصاد ایران به سمت اقتصاد بانکی و ارائه مجوز به بخش خصوصی برای ورود به این بخش باعث شد تا طی دهه‌های اخیر بانک‌ها و موسسات متعددی تاسیس شود و جمعیت قابل‌توجهی از مردم صرفا برای استفاده از سودهای بانکی به سپرده‌گذاری در این بانک‌ها روی آورند. در روزهایی که ارز، سکه، خودرو، مسکن، بورس و... سوددهی چندانی نداشتند بانک‌ها و موسسات مالی با پرداخت سودهای بالای 30 درصد به سپرده‌گذاران پناهگاهی امن و جذاب برای سرمایه‌های مردم به‌وجود آورده بودند؛ اما اکنون با تشدید تحریم‌ها، کاهش درآمدهای نفتی و رشد شتابان نرخ تورم عده‌ای از کارشناسان خواستار اخذ مالیات از سپرده‌گذاران بانکی شده‌اند.
آنها معتقدند در چنین شرایطی سپرده‌گذاری بانکی جذابیت خود را از دست می‌دهد و مردم سرمایه خود را به سمت تولید و بازار سرمایه سوق می‌دهند. تعدادی دیگر نیز در راستای دستیابی به این مهم کاهش نرخ سود را راهکار دیگری برای کاهش جذابیت سرمایه‌گذاری در بانک‌ها می‌دانند. گویا این افراد اطلاع ندارند که نرخ تورم در حال حاضر در محدوده 40 درصد قرار دارد و سپرده‌گذاران بانکی با این نرخ تورم به‌خودی خود سالانه بین 25 تا 30 درصد از ارزش سرمایه خود را از دست می‌دهند.
از سوی دیگر، با توجه به تحولات بازارهای سرمایه، طلا، سکه و ارز دیگر کمتر کسی است که صرفا به‌دلیل سود سپرده به سرمایه‌گذاری در بانک‌ها روی آورد. موضوع دیگری که طرفداران کاهش نرخ سود سپرده از آن غافل شده‌اند این است که تضمینی وجود ندارد سپرده‌گذاران بانکی با خارج‌کردن سرمایه خود از بانک‌ها آن را به سمت تولید یا بورس سوق دهند. با توجه به اینکه همچنان فعالیت در بازارهای سکه، طلا و ارز نیاز به پرداخت هیچ‌گونه مالیاتی ندارد آنها می‌توانند بازارهای جذاب‌تری برای سرمایه‌گذاران باشند. بنابراین از بانک مرکزی انتظار می‌رود در صورت موافقت با درخواست و پیشنهادی که یکی از بانک‌های خصوصی ارائه داده است، اولا پیش از اجرا سپرده‌گذاران را در جریان بگذارد تا بتوانند نسبت به سرمایه خود تصمیم‌گیری کنند؛ درثانی ابتدا شرایط موجود در اقتصاد و ظرفیت بالقوه بازارهای ارز و طلا را برای جهش بسنجد و سپس اقدام به کاهش نرخ سود بانکی کند.
مالیات بر سود بانکی عادلانه نیست
سید بها الدین هاشمی کارشناس اقتصادی و مسئول اسبق بانکی در خصوص مالیات بر سودهای سپرده های بانکی اظهار کرد: نه تنها این طرح مورد توجه قرار نگرفت بلکه پیشنهاد آن رد شد.گرفتن مالیات از سود سپرده های بانکی منطقی و معقول نیست.
وی ادامه داد: اصولا مالیات باید بر مجموع درآمدها باشد، اگر جمع در آمد بالا باشد باید مالیات به آن تعلق بگیرد اما اگر درآمد بالا نباشد منطقی نیست که به آن مالیات تعلق بگیرد.
این کارشناس اقتصادی بیان کرد: کسی ممکن است بدهی داشته و وام گرفته باشد و مجبور باشد قسط بدهد، از آن طرف سپرده ای در بانک گذاشته تا از آن کسب سود کند. به این ترتیب نمی توان گفت درآمد آن مازاد است زیرا بخشی از دارایی خود را نقد کرده و بخشی دیگر از اموال خود را در بانک گذاشته است.
وی در پایان گفت: بسیاری از سپرده های بانکی قبلا مالیات پرداختند ؛ به طور مثال فردی که حقوق می گیرد مالیات آن جداگانه پرداخت می شود. حال اگر بخواهد این پول را در بانک سرمایه گذاری کند و از آن هم مالیات اخذ شود , دوبار مالیات کسر شده است.
گردآورنده:امیرحسین بذلی
