به گزارش تیتربرتر؛ سینما «رادیو سیتی» از مجلل‌ترین و مدرن‌ترین سینماهای ایران بود که توسط حیدر غیایی طراحی و در 27 شهریور 1337 افتتاح شد. با وجود بمب‌گذاری سال 1352 سینما همچنان فعال بود اما در آبان‌ماه 1357 به آتش کشیده شد و پس از آن تعطیل گشت. این سینما پس از انقلاب 1357 مصادره شد و اکنون متروکه است. در بهمن ماه 1396، ساختمان سینما پس از بررسی کارشناسان سازمان میراث فرهنگی در فهرست آثار ملی قرار گرفت.
این سینمای مدرن ایران با معماری ویژه با پیروزی انقلاب اسلامی این سینما در اختیار بنیاد شهید و امور ایثارگران قرار گرفت و به تازگی خبر رسیده است که به بخش خصوصی فروخته شده است.
هرچند مسئولان بنیاد شهید تأکید دارند در قرارداد فروش این سینما تاکید شده که ساختمان این سینمای قدیمی که در فهرست میراث ملی هم ثبت شده است، تخریب نشود، اما به تازگی نگرانی‌هایی درباره سرانجام این سینما به‌وجود آمده است.
اعلام هشدار مونسان بر عدم تخریب رادیو سیتی
علی‌اصغر مونسان - معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در اردیبهشت سال گذشته؛ طب نامه ای به استاندار تهران به صراحت اعلام کرد: «در اجرای بند (ج) ماده واحده قانون تشکیل سازمان میراث‌فرهنگی کشور مصوب 1364 مجلس شورای اسلامی و بند ششم ماده سوم قانون اساسنامه سازمان میراث‌فرهنگی کشور مصوب 1367 مجلس شورای اسلامی مبنی بر ثبت آثار ارزشمند منقول و غیرمنقول فرهنگی‌تاریخی کشور در فهرست آثار ملی و فهرست‌های ذی‌ربط، مراتب ثبت اثر فرهنگی‌تاریخی ”سینما رادیوسیتی“ واقع در استان تهران، شهر تهران، خیابان ولیعصر، بالاتر از خیابان طالقانی، نبش خیابان گیلان، که پس از طی تشریفات قانونی لازم به‌شماره 31926 مورخ 96/11/4 در فهرست آثار ملی ایران به‌ثبت رسیده، ابلاغ می‌گردد.
اثر مذکور تحت حفاظت و نظارت این سازمان است و هر گونه دخل و تصرف یا اقدام عملیاتی که منجر به تخریب یا تغییر هویت آن شود برابر مواد 558 لغایت 569 از کتاب پنجم قانون مجازات‌های اسلامی، تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده، جرم محسوب می‌شود و مرتکب مشمول مجازات‌های قانونی خواهد شد و مرمت وبازسازی اثر صرفا با تایید و نظارت این سازمان ممکن خواهد بود».
واکنش جامعه صنفی تهیه‌کنندگان
در همین راستا، جامعه صنفی تهیه‌کنندگان بیانیه‌ای را صادر کرده است که در متن آن آمده است:
بارها و بارها از خیابان ولیعصر عبور کردیم، بسیاری از فعالان محیط زیست به درخت های قطع شده، موش‌های داخل جوی‌های خیابان، پرترافیک شدن این خیابان واکنش نشان داده و راهکار برای بهینه شدن وضعیت ارائه کرده‌اند. اما نکته اینجاست، چند تن از فعالان و هنرمندان به وضعیت سینمایی که سالهاست در کنار خیابانی پر رفت و آمد قرار دارد، توجه کردند آن هم در شرایطی که ناوگان سینمایی کشور به شدت با کمبود سالن سینما مواجه است؛ «رادیوسیتی» که از مجلل‌ترین و مدرن‌ترین سینماهای ایران در سال ۱۳۳۷ بود و امروز همچنان سرپاست چه سرنوشتی پیدا کرده است!؟
بنیاد شهید بعد از انقلاب مدیریت این سینما را عهده‌دار شد اما امروز مدعی است همکاری بسیاری خوبی با وزارت میراث فرهنگی داشته و این سینما را به بخش خصوصی سپرده است.
بیشتر بخوانید: پیش بینی سینمای ایران در سال 99
حال جامعه صنفی تهیه‌کنندگان در شرایطی که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مدعی شفاف‌سازی است خواستار انتشار متن قرار داد واگذاری سینما رادیو سیتی است. قراردادی که به ادعای سرپرست دفتر حفظ و احیای بناها، بافت‌ها و محوطه‌های تاریخی بنیاد شهید، قرارداد به گونه‌ای تنظیم شده که تخریب این ساختمان صورت نگیرد.
شفاف‌سازی متن قرارداد در شرایطی که اخبار متناقضی درباره این سینما در رسانه‌ها منتشر شد، الزامی است.
ابهاماتی که در خصوص ادعاهای بنیاد شهید وجود دارد:
۱. چرا سینما با بهای اندک واگذار شده است؟
۲. کدام شخص حقیقی یا حقوقی سینما را خریداری کرد؟
۳. چه تضمینی در قرارداد وجود دارد که خریدار سینما را تخریب نکند؟ اگر خریدار آنقدر ذی نفوذ است که سینما را زیر قیمت خریداری کرده آیا ممکن است سینما را تخریب نکند و کسی هم مانع نشود؟
۴. آیا شرایطی فراهم می‌شود که جامعه صنفی تهیه‌کنندگان یا سازمان سینمایی بتواند روند بازسازی این سینمای خاطره‌انگیز - به شکل سابق - را تا زمان بازگشت به چرخه اکران پیگیری کند؟
البته جامعه صنفی تهیه‌کنندگان سینمای ایران تلاش دارد تا به عنوان چشم بینای جامعه هنری، روند فعالیت بازسازی تا بازگشت به چرخه اکران را پیگیری کند.
درباره سینما رادیو سیتی
رادیو سیتی سی سال پیش در جریان وقایع انقلاب به آتش کشیده و برای همیشه تعطیل شد. حالا پس از ۶۰ سال این سینما در فهرست آثار ملی ثبت شده تا سایه تخریب از سرش برداشته شود اما طی ۴۰ سال گذشته این سینما تبدیل به مخروبه‌ای شده که شباهتی به رادیو سیتی معروف دهه سی تهران ندارد.
رادیو سیتی پس از تعطیلی، مصادره شد و سالها داروخانه ای در این محل دایر گردید. داروخانه حالا سالهاست که جمع آوری شده و از ۱۰ سال پیش مسئولان وعده بازسازی این بنا را با کاربری فرهنگی داده اند.
در زمان شهرداری محمدباقر قالیباف قرار بود این بنا با مشارکت شهرداری تبدیل به مرکز فرهنگی سوم خرداد شود، وعده ای که هرگز محقق نشد. پس از ۱۰ سال از این وعده، سازمان میراث فرهنگی اقدام به ثبت ملی این بنا کرده است. با این وجود رادیو سیتی بیش از ثبت ملی نیازمند رسیدگی و مرمت است.
ارگان های دولتی که مالکیت این بنا را در اختیار دارند، رادیو سیتی را رها کرده اند و حالا این اثر فاخر معماری مدرن تهران، شباهتی به روزگار قدیم خود ندارد. سالن اصلی سینما که زمانی ۱۴۰۰ نفر گنجایش داشت و بر سر بلیت هایش دعوا بود، حالا مخروبه بتنی است که یک صندلی ندارد و اگر کسی روزگاری در رادیو سیتی پای فیلم دیدن نشسته باشد و هرگز حالا آن را تشخیص نخواهد داد.
سینما رادیوسیتی تهران که جزو مجموعه سینماهای معروفی در دنیاست حالا نیازمند رسیدگی است. پایان بندی فیلم زندگی رادیو سیتی می‌تواند بازگشت به روزگار سرخ شکوهش باشد و این تصویر خاکستری و مخروبه‌اش که بر خیابان ولیعصر سایه افکنده، تمام شود.
رادیو سیتی را چه کسی بنا کرد؟
رادیوسیتی همچون سینما مولن روژ، کاخ سنا و هتل هیلتون توسط حیدر غیایی که از پیشگامان معماری مدرن ایران بود طراحی و در 27 شهریور ماه سال 1337 در خیابان پهلوی تهران با حضور نمایندگان مجلس وقت افتتاح شد.
معماری نمای ورودی سینما به سبک گوگی طراحی شد و در طراحی آن از فرم‌های منحنی و مستقیم استفاده شده بود. چراغ‌های نئون قرمز رنگی بر روی نمای بیرونی ساختمان این سینما نصب شده بودند که شب‌ها روشن می‌شدند و جلوه‌ای مدرن به سینما می‌دادند.
رادیوسیتی یکی از پربیننده‌ترین سینماهای تهران بود که از اواخر دههٔ 30 فیلم‌های روشنفکرانه اکران می‌کرد که بیشتر فیلم‌های پخش شده فیلم‌های آمریکایی بودند.
این سینما، محلی برای اجتماع طبقات مرفه جامعه و قرار گذاشتن دختران و پسران بود که با لباس‌های رسمی و کت و شلوار، کراوات و کلاه شاپو در آن جمع می‌شدند. گاهی بلیت آن در بازار سیاه به دو برابر قیمت فروخته می‌شد و به دلیل ازدحام جمعیت، گاهی پلیس نیز دخالت می‌کرد و مردم را پراکنده‌می‌ساخت. سانس 11 صبح روزهای جمعه این سینما بسیار شلوغ بود و جوانان تهرانی با لباس‌های مد روز و شیک برای دیدن فیلم در جلوی آن صف می‌کشیدند.
