تیتربرتر؛ خونریزی‌هایی که منشاء آنها از خود بینی است و خونریز‌هایی که منشاء آنها غیر از بینی است. در این مواقع، خونریزی از بینی علامتی برای بیماری است و بیماری اصلی باید پیدا شود. با توجه به تقسیم‌‌بندی، می‌توان به تشخیص درست و درمان مناسب رسید.
خونریزی ممکن است از بخش‌های جلویی یا پشتی بینی باشد. خونریزی‌هایی که از قسمت پشتی بینی ایجاد می‌شوند، ممکن است کم به نظر برسند چون گاهی وارد حلق می‌شوند و بیمار آن را می‌بلعد. در صورت استفراغ فرد، مواد بالا آورده شده به خون آغشته است.
خون دماغ شدن یعنی چه؟
خون دماغ یکی از پدیده‌های شایع در فصل تابستان است که در بیشتر گروه‌های سنی به ویژه کودکان رخ می‌دهد، خون دماغ به دلایل مختلفی روی می‌دهد که نیاز به بررسی پزشکی دارد.
سطح داخلی بینی حاوی صد‌ها مویرگ خونی بسیار ظریف و حساس است که ممکن است به ناگاه دچار پارگی و خونریزی شود. در این بین 2 نوع خونریزی بینی وجود دارد؛ خونریزی در جلو و قسمت عقب بینی.
در حالت اول قسمت جلوی بینی در اثر رگ‌های خونی دچار خونریزی می‌شود و عواملی مانند فین کردن، شدید، سرماخوردگی، آنفولانزا، داروی ضد التهاب بینی، سینوزیت، دست کردن داخل بینی هوای گرم یا سرد، آلرژی، سرفه‌های زیاد، انحراف تیغه وسط بینی، بیماری کبدی، مصرف الکل و مواد مخدر بر این این اختلال تاثیرگذار است.
همچنین برخی داروها، فشار بالا، بیماری‌های خونی، سفت شدن سرخرگ، تومور، ضربه محکم به سر و صورت، عمل جراحی، کمبود کلسیم در بدن و مواد محرک شیمیایی بر قسمت عقبی بینی تاثیر می‌گذارند که درصورت مشاهده هر کدام از این مشکلات به سرعت باید به پزشک مراجعه و معاینه دقیق انجام داد.
خونریزی از بینی به دلیل پاره شدن رگ‌های خونی در جلو یا عقب بینی رخ می‌دهد، رگ‌های خونی موجود در بینی بسیار نازک هستند به همین دلیل به راحتی دچار خونریزی می‌شوند.
انواع خونریزی بینی
دو نوع خون ریزی وجود دارد، خون ریزی از جلو (ناحیه قدامی) در ۹۰ درصد مواقع یا خون ریزی از رگ‌های پشتی بینی، که دومی خطرناک‌تر از نوع اول است، زیرا امکان دارد خون وارد گلو شود.
از جمله علت‌های بروز خون دماغ می‌توان موارد زیر را نام برد؛
_ضربه به صورت یا بینی
_جراحی بینی یا نمونه برداری و تحریک بینی
_درموارد نادر ناتوانی بدن در ایجاد لخته خونی
_فشارخون بالا
خونریزی در فصل‌های سرد سال به دلیل خشکی، سرمای هوا، سرما خوردگی، تحریک بینی با عطسه و استفاده از اسپری وقطره‌های باز کننده مجاری بینی بروز می‌کند.
درفصل‌های گرم سال به ویژه تابستان هم بروز خون دماغ شایع است، در تابستان هوا گرم و خشک است که سبب خشک شدن پوشش محافظ موکوس حفره بینی می‌شود؛ خشک شدن موکوس بینی سبب خونریزی ازآن می‌شود.
گرما هم یکی دیگر از عامل‌های ایجاد کننده خونریزی از بینی است، در تابستان واکنش‌های آلرژیک در افراد مستعد بیشتر و سبب خون دماغ می‌شود.
در صورت مزمن شدن خونریزی از بینی به ویژه اگر درمجاورت هوای گرم قرار ندارید، به مراکز درمانی مراجعه کنید تا علت آن بررسی شود.
از جمله نشانه‌هایی که در زمان خونریزی بینی باید مورد توجه قرار داد، علامت هایی چون خواب آلودگی فرد، احساس ضعف، تروما یا سردرگمی ناشی از خونریزی و خونریزی از هر دو حفره بینی است که باید جدی گرفته شوند.
از جمله روش‌های خانگی درمان خونریزی از بینی، استفاده از یخ درون کیسه پارچه‌ای یا حوله و قرار دادن آن روی بینی است.
در زمان بروز خون دماغ شست و شوی بینی با آب سرد، خنک کردن دمای اتاق و اجتناب از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید می‌تواند سبب جلوگیری از ادامه یافتن آن شود.
مطالب مرتبط:
خشکی هوا می‌تواند سبب تشدید خون دماغ شود به همین دلیل استفاده از رطوبت ساز در اتاق می‌تواند مانع از ادامه یافتن آن شود.
قراردادن تکه‌ای پنبه یا گاز استریل تمیز که به مقدار کمی سرکه سیب آغشته شده است برروی حفره بینی هم می‌تواند سبب توقف خونریزی شود.
در فصل تابستان کودکان به دلیل تعطیل بودن مدارس و بازی درهوای گرم و رمجاورت نور خورشید بیشتر دچار خون دماغ می شوند، همچنین انجام برخی بازی های دارای توپ چون فوتبال، بسکتبال و تنیس می تواند به دلیل برخورد توپ با صورت سبب خون ریزی از بینی شود.
بینی دارای تیغه نازکی است که رگ‌هایی ریز در قسمت جلو و عقب آن قرار گرفته است. در این بین خشکی و گرمی هوا باعث باد کردن رگ‌ها شده و در نهایت موجب خونریزی آنها خواهد شد. اگر خونریزی بینی به طور مداوم در تابستان ادامه پیدا کند باید به پزشک مراجعه شود و در صورت نبودن مشکل خاص، این معضل تنها با استفاده از پماد قابل رفع است.
خون دماغ شدن چه ربطی به سرطان خون دارد؟
یکی از باورهای رایج میان مردم که بیشتر از فیلم‌های سینمایی نشات گرفته این است که خون‌دماغ شدن حتما نشانه سرطان، تومور یا یک بیماری خطرناک است! هرچند خون‌دماغ باید جدی گرفته شود اما در اغلب موارد نشانه یک بیماری خطرناک نیست. در واقع تومورها، اختلالات انعقادی و داروهای ضدانعقاد خون هم ممکن است باعث خونریزی از بینی شوند اما این موضوع بسیار نادر است و 99 درصد از علل خون‌دماغ ارتباطی با سرطان و مشکلات انعقادی خون ندارند..
خون‌دماغ دو علت عمده دارد:
1- اختلالات انعقادی که در راس آنها اختلالات پلاکتی قرار دارد. 2- ضایعات مخاط بینی. در واقع اگر بیمار توسط متخصص گوش، حلق و بینی معاینه شود و ضایعاتی در مخاط بینی‌اش دیده نشود، باید از لحاظ انعقادی نیز آزمایش دهد. عمده‌ترین تست‌های انعقادی، شمارش تعداد پلاکت و تست عملکرد پلاکت است. اگر تعداد پلاکت کاهش پیدا کرده باشد باید به دنبال علت آن باشیم که یکی از این علت‌ها سرطان خون است. با این حال هر پلاکت پایینی لزوما باعث خون‌دماغ نمی‌شود و هر خون‌دماغی لزوما ناشی از پلاکت پایین نیست. حتی اگر پلاکت پایین باشد و فرد خون‌دماغ شود باز هم این وضعیت لزوما دلیل بر لوسمی یا سرطان خون نیست.
حواس‌تان به فشار خون هم باشد
در خونریزی‌های خیلی شدید همراه با فشار خون بالا یا مشکلات دیگر، گاهی اوقات نیاز به تامپون‌های خلفی نیز وجود دارد. دکتر ساعدی در ادامه اضافه می‌کند که حتی بعضی از بیماران ممکن است نیاز به بستری شدن پیدا کنند. لازم به ذکر است که امروزه در درمان خونریزی بینی پیشرفت‌های بسیاری صورت گرفته است و از روش‌های سنتی ذکر شده در بالا کمتر استفاده می‌شود. برای مثال تقریبا از 15 سال پیش آندوسکوپ در اختیار متخصصان گوش، حلق و بینی قرار گرفت. این وسیله لوله‌مانند و مجهز به دوربین است که با کمک آن می‌توان وارد بینی شد و محل خونریزی را شناسایی کرد.
دست تو دماغ ممنوع!
برای پیشگیری از بروز خون‌دماغ باید به رطوبت بینی توجه داشت؛ به‌خصوص در فصل زمستان و در کشور ما که هوای خشک و نیمه‌خشک دارد بنابراین بهتر است هوای داخل منزل را در فصول سرد با کمک دستگاه‌های بخور مرطوب نگه داشت و از دستکاری بینی خودداری کرد. دکتر ساعدی در ادامه اضافه می‌کند که اگر داخل بینی‌تان احساس خشکی می‌کنید باید از پمادهای موضعی و مرطوب‌کننده مثل پماد ویتامین A یا AD استفاده کنید. این پمادها علاوه بر چرب کردن بینی باعث بازسازی مخاط هم می‌شود.
نکته: یکی از تفکرات میان مردم این است که مصرف ویتامین C و K باعث کاهش احتمال خونریزی بینی می‌شود در حالی که چنین موضوعی از لحاظ علمی ثابت شده نیست و نمی‌توان گفت مصرف این ویتامین‌ها در پیشگیری از خونریزی تاثیرگذار است.
به منظور پیشگیری از خونریزی بینی فرد باید در فصل گرما کمتر در معرض نور خورشید قرار بگیردو اگر مجبور به بیرون رفتن در هوای گرم باشد باید از کلاه یا سایه بان استفاده کند، همچنین فرد برای خنک کردن خود نباید برای مدت زمان طولانی در معرض کولر قرار بگیرد.
در 2 فصول خونریزی بینی بیشتر است؛ در فصل تابستان به دلیل خشکی و گرما هوا رگ‌ها باد کرده و در زمستان با وجود سرمای زیاد مخاط بینی فرد دچار خشکی شده و در نهایت خونریزی اتفاق می‌افتد.
در صورت خونریزی زیاد باید کوتر یا تامپون استفاده شود، در غیر این صورت تنها با چرب کردن بینی می‌توان از خشکی بینی جلوگیری کرد. بهترین راهکار برای مقابله با این عارضه استفاده کردن از کیسه یخ بر روی بینی هنگام خونریزی و به حمام داغ نرفتن است.
در پایان می توان گفت ممکن است تومور خونریزی‌‌دهنده در مجرای بینی وجود داشته باشد. گاهی هم مخاط بینی خشک است. استفاده از اسپری‌های کورتونی بینی که افراد معمولا برای درمان آلرژی استفاده می‌کنند باعث خشکی می‌شود. این‌طور به نظر می‌رسد که خونریزی از بینی در تابستان و در اثر گرمای زیاد بیشتر است در حالی که خون‌دماغ مشکلی است که در فصل سرد سال شیوع بیشتری دارد چون در زمستان هوای اتاق به دلیل استفاده از سیستم‌های گرمایشی خشک است و مخاط بینی هم در چنین هوایی شکننده می‌شود و احتمال پارگی مویرگ‌ها بیشتر خواهدشد.
آنچه دیگران می خوانند:
نویسنده: علی اکبررضایی
