جهش ناگهانی نرخ دلار و واکنش سران اقتصادی کشور پیش بینی شده بود.اما باید این موضوع تحلیل شود و دلایل آن ریشه یابی شود تا سپس بعد از این شاهد این گونه اتفاقات و نابهنجاری های اقتصادی در کشور نباشیم.

در مسیر سراشیبی نرخ ارز و طلا در نیمه دوم آبان بودیم که ناگهان با شروع اعتراضات و سپس با فروکش شدن این اتفاقات شاهد افزایش چشمگیر نرخ ارز و قیمت طلا شدیم این ماجرا آنچنان باعث تعجب افراد جامعه نشد و به قول افراد فضای مجازی ترند نشد زیرا از این قبیل اتفاقات پیش از این هم شاهد بودیم و عادت به این موضوع باعث پیش بینی خیلی افراد بود اما دلیل چیست؟تا به کجا می توان جلوی افسار گسیختگی نرخ ارز را شاهد باشیم؟

ماجرای نرخ ارز چیست

به پول‌های خارجی ارز گفته می‌شود. به گفته دیگر به واحدهای پولی که در کشورهای دیگر جز کشور اصلی داد و ستد شود به صورت کلی ارز گفته می‌شود.

ارز عموماً نوع پذیرفته‌شده‌ای از پول است که شامل سکه و اسکناس‌های کاغذی می‌شود و توسط دولت توزیع شده و در داخل اقتصاد گردش دارد. ارز که به عنوان واسطه مبادله کالا و خدمات مورد استفاده قرار می‌گیرد، پایه و زیربنای کسب‌وکارها به حساب می‌آید.

منظور از ارز هر وسیله‌ای است که به صورت اسکناس، حواله یا چک در مبادلات خارجی جهت پرداخت‌ها استفاده می‌شود.

قیمت سبد کالاهای خارجی / قیمت سبد کالاهای داخلی = نرخ ارز

به این معنی که درصد تغییرات نرخ ارز، برابر است با تفاضل تغییرات تورم داخلی و خارجی.

اگر نرخ تورم در داخل و خارج یکسان با شد، نرخ ارز نیز بدون تغییر باقی می‌ماند.

اما اگر تورم داخلی بیشتر از تورم خارجی شود، در نتیجه انتظار افزایش نرخ ارز نیز وجود دارد.

و همچنین اگر نرخ تورم داخلی کمتر از تورم خارجی بشود، نرخ ارز کاهش خواهد یافت.

پس شاهد هستیم با این تعاریف بالا که نرخ ارز تاثیر مستقیم در قدرت خرید جامعه دارد و به صورت عملی در جامعه امروز ایران نرخ ارز حرف بیش تری دارد تا نرخ داخلی پول.

واکنش نرخ ارز پس از اعتراضات و گرانی بنزین

در ساعات اولیه 25 آبان 98 تابلو صرافی ها نرخ دلار را 11700 تومان نشضان می دادند.

همچنین این صرافی‌ها دلار را از مردم با قیمت ۱۱۵۰۰ تومان خریداری می‌کردند. قیمت دلار در بانک مرکزی ۴۲۰۰ تومان قیمت خورده است.

 قیمت یورو برای فروش در صرافی‌های بانک‌ها ۱۲۹۰۰ تومان اعلام شده بود؛ قیمت خرید یورو نیز در این صرافی‌ها ۱۲۷۰۰ تومان بود. بهای یورو در بانک مرکزی نیز ۴۶۴۳ تومان تعیین شده است.

نوسان ارز در بازار نابسامانی ها آبان و آذر 98

دلار پاسخ دندان شکنی به بنزین داد و با جهش ناگهانی عرض اندامی داشت در برابر نرخ سوخت تا همچنان صدرنشین افزایش نرخ ناگهانی باشد!

دلار در هفته گذشته با قیمت 124.020 ریال فعالیت خود را در بازار آغاز کرد و با قیمت 127.010 به کار خود پایان داد. قیمت دلار در روز شنبه (اولین روز آغاز فعالیت در بازار) به 12.557 تومان رسید که در قیاس با مدت مشابه هفته پیش خود با نسبتا جدی تری مواجه شد.

محدوده ثبت شده در هفته گذشته بین 12.390 تومان تا 12.707 تومان در جریان بود که به نسبت هفته گذشته با افزایش قابل توجهی در کانال 12 هزار تومانی ماندگار شد و توانست محدوده 12.400 تا 12700 را برای خود تثبیت کند..

در حالی قیمت های رسمی چنین آماری را ثبت کرده اند که برخی کانال های تلگرامی و حرف و حدیث های غیر رسمی محدوده 13.100 تومانی را برای پنجشنبه معرفی کرده اند که صحت آن توسط صرافی های رسمی کشور تایید نشده است.

مطالب مرتبط : متهم ردیف اول گرانی دلار!

با وجود افزایش تقریباً هزار تومانی دلار به نسبت مشابه ماه گذشته، به نظر می رسد دلار کماکان در محدوده قیمت منطقی به سر می برد! شاید این ادعا برای برخی عجیب به نظر بیاید ولی پالس های ارائه شده از بازار ساز و بازار در هفته گذشته نشان می دهد هیچ چیز غیرمنتظره و غیرطبیعی در بازار مشاهده نمی شود و همه چیز در مدار قیمت منطقی می چرخد! برای این ادعا چند دلیل کاملاً روشن به چشم می خورد:

بازار منطقی: از رفتار بازار در این ایام کاملاً می توان رفتار منطقی بازار را فهمید. همگی بازار سال گذشته را به خوبی به یاد داریم. افزایش هیجانی تقاضا در بازار مجال هیچ اصلاح قیمتی را نمی داد و سطوح مقاومتی پشت سر هم در حال شکستن بود. در حالی که بازار امروز اصلاً چنین بازاری به نظری نمی رسد. و رفتار خریداران در کل هفته گذشته موید این ادعاست. در 12.400 تقاضا افزایش می یابد و بر روی 12.700 عرضه افزایش می یابد. همین رفتار که بارها در هفته گذشته توسط بازار انجام شد، نشان دهنده رفتار منطقی بازار است. درست است که هفته گذشته افزایش قیمت دلار را به حضور واسطه ها و دلالان در بازار نسبت داد ولی طبق شواهد و با توجه به بالا رفتن ضرایب امنیتی دلال و سفته باز چندانی در بازار فعلاً مشاهده نمی شود.
بازارساز هوشیار: در پیش بینی هفته گذشته عنوان شد رفتار دو گانه بانک مرکزی در دو هفته قبل کمی اعلام نظر درباره بازار ساز را دشوار کرده بود و گفتیم باید برای تحلیل رفتار بازارساز کمی صبر کنیم. ولی مشاهده رفتار هوشمندانه بازار در هفته گذشته نشان داد، بانک مرکزی هنوز بر بازار سوار است و در لحظات تصمیم گیری سریعاً وارد عمل می شود. هفته گذشته در دو یا سه مقطع شاخص دلار بانکی نسبت به بازار افزایشی شد. همین اتفاق آب سردی بر بدن بازار عمل می کرد. البته نباید از خرید و فروش دلار توسط بانک ها هم غافل بود! علاوه بر این تبعیت بازار سنا از بازار آزاد نشان دهنده بیداری بازار ساز است.
در حالی عده ای از کارشناسان و فعالان ادعا می کنند روند افزایش قیمت طبیعی است که هنوز عده ای هم از باور آن امتناع می کنند. دسته اول واقعی سازی قیمت دلار با بالارفتن قیمت بنزین را عامل اصلی گرانی می دانند و عده ای هم درگیری ها و تظاهرات منطقه ای و در راس آن عراق را سند ادعای خود معرفی می کنند و برخی دیگر از دسته اول هم هستند که تعطیلی سه روزه بازار امارات را دلیلی بر گرانی این دو هفته معرفی می کنند.

اما دسته دوم همچنان بر نظریه ناامنی تاکید دارند و معتقدند واقعیت های بانک مرکزی با ادعاها تفاوت داشته و در تامین نقدینگی به مشکل خورده است و حالا نیز به سختی سوار بر بازار است. در هفته ای که گذشت این گروه تلاش کردند پالس 13 هزار تومانی به بازار بدهند که به نظر نا موفق آمدند.

گذشته از این دیدگاه ها، همتی هم هفته گذشته با انتشار پستی، تمام شرایط را عادی معرفی کرد و باز هم بر حجم بالای نقدینگی برای کنترل بازار خبر داد. رئیس کل بانک مرکزی افزایش تقاضای ناشی از تحرکات سفته بازان را یکی از دلایل افزایش قیمت ارز معرفی کرد. همتی همچنین با تقدیر از بانک ها، کاهش 40% برداشت نقدی بانک ها و تامین نقدینگی از بازار بین بانکی را عاملی برای کنترل تورم معرفی کرد.