مادران شاغل بیش از دیگر افراد خانواده دغدغه روزانه دارند، ایجاد تعادل بین کار و وظایف خانه و خانواده کار بسیار دشواری است. این روزها نیز به دلیل شرایط اقتصادی تعداد قابل توجهی از مادران در بیرون از خانه مشغول به کار هستند و تعداد مادران شاغل گاهی با پدران برابری می کند و تعداد زنان خانه دار کمتر شده است.
در برخی از کشورها از جمله زنان نیمی از نیروی کار را تشکیل میدهند و از هر ۱۰ خانواده، در ۴ خانواده مادرِ شاغل هست. در ایران، بنابر دادههای مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سهم زنان از جمعیت فعال کشور حدود ۲۰ درصد است. در این میان، مادرانی که کار تماموقت دارند، گاهی احساس گناه میکنند چرا که نمیتوانند آنطور که میخواهند به خانوادهشان رسیدگی کنند. حالا در این مطلب به شما میگوییم که چطور بهعنوان مادری شاغل، بین کار و خانواده تعادل برقرار کنید.
در مرحله اول باید گفت که ایجاد تعادل بین کار و خانواده نیاز به برنامه ریزی دارد، در اینر استا باید نظم داشته باشید و نقطه تعادل بین زندگی کاری و شخصی را پیدا کنید. در این صورت می توانید هم به خانواده خود برسید و هم شغلتان را راحتتر مدیریت کنید.
مزیت کار کردن زنان برای خانواده
مادران شغل به جای نگرانی از عدم رسیدگی مداوم به فرزندان به این فکر کنید که کارکردن و نقشی که در محیط کاری دارید، چه مزیتی برای خانواده دارد. مزیتهای اقتصادی مانند پسانداز برای آینده بچهها یا امکان ثبتنام آنها در کلاسها و مدرسههای بهتر، از آن جملهاند. چهبسا کارکردن شما برای تأمین اقتصاد خانواده ضروری باشد. موفقترین مادران شاغل راههایی پیدا کردهاند که بتوانند در هر دو سنگر مؤثر باشند. برای این منظور باید گزینهها و انتخابهایمان را روشن و بر اولویتها تمرکز کنیم.
فراموش نکنید در این مسیر تنها نیستید و میتوانید درباره احساس خود و مشکلات با اعضای خانواده صحبت کنید.
چگونه مهدکودک خوب پیدا کنیم؟
از دوستان و اعضای خانواده درباره مهدکودکها، مدارس و خدمات مراقبت از کودکان راهنمایی بگیرید. فهرستی از اولویتها و موارد مهم تهیه و بر مبنای آنها از مهدکودکها بازدید کنید. اگر به استخدام پرستار بچه فکر میکنید، بهدنبال کسانی باشید که سابقه همکاری طولانیمدت با خانوادهها را دارند. این ویژگی نشانهٔ این است که فرد باتجربه است و بهخوبی با بچهها در گروههای سنی مختلف کنار میآید.
مهدکودک، خانه کودک یا دیگر مؤسسات مراقبت و پرورش کودکان باید تجربه کافی و جامع، و مدارکی برای تأیید آن داشته باشند. ساعات کاری انعطافپذیر، تعداد مربی کافی، فضای باز کافی و مناسب، مجوزهای معتبر و کارمندان دارای صلاحیت، از دیگر مواردی هستند که در انتخاب مهدکودک باید در نظر بگیرید. اگر ممکن است، چند ساعتی فرزندتان را بهطور آزمایشی در مهدکودک زیرنظر بگیرید و شرایط را بررسی کنید.
مادران شاغل صبح را با آرامش آغاز کنند
با برنامهریزی و آمادگی شبانه، از صبحهای پرجنبوجوش و آشفته دوری کنید. تغذیه بچهها را شبها آماده کنید. از شب قبل تصمیم بگیرید صبحانه چه خواهید داشت. کیف بچهها، کیف خودتان و دیگر اقلام موردنیاز مانند بسته پوشک یا شیرخشک را از شب قبل آماده کنید و جایی نزدیک در خروجی قرار دهید.
برنامه روز بعد را بررسی کنید و کارها را بین خودتان و همسرتان تقسیم کنید. درباره تغییر احتمالی در برنامه گفتوگو کنید. وقتی از انجام کارهای هرروزه مطمئن باشید، میتوانید چنددقیقهای را در کنار بچهها به خوردن صبحانه سپری کنید، بدون اینکه برای ترک خانه عجله داشته باشید.
نقش تقویم خانواده در سازماندهی امور زندگی
بر اساس اولویتهای خانواده، تقویمی تهیه کنید. این تقویم میتواند دربرگیرنده مواردی مانند موعد پرداخت قبضها، اقساط، خردهکارهای مربوط به بچهها، رویدادهای خانوادگی یا تحصیلی، فعالیتهای فوقبرنامه بچهها و تولدها باشد. بهتر است از نمونههای الکترونیک مانند گاهشمار گوگل (Google Calendar) استفاده کنید که بهراحتی با گوشیهای هوشمند همخوان و همرسانی میشوند.
هر آخر هفته، ۱۵ دقیقه را به بررسی برنامه هفته پیشِرو اختصاص دهید. بخشهای موردنیاز تقویم را باید در اختیار پرستار بچه یا معلمهای خصوصی بگذارید تا همه از آخرین تغییرات آگاه باشند.
بیشتر بخوانید:
نظم و سازماندهی باعث میشود محیط خانه تمیز باشد. بهتر است مکانی را بهعنوان «باجه خانواده» در نظر بگیرید. مکان مناسب برای باجه خانواده، نزدیک در ورودی است. در این بخش، قبضها و مدارک مهم، کلیدها، شارژها، باتری و مقداری پول بهعنوان تنخواه قرار دهید. در نظر گرفتن مکانی مخصوص برای اقلام مختلف، باعث صرفهجویی در زمان و افزایش اثربخشی در خانه میشود.
چگونه فرزندان را در زمان عدم حضور سرگرم کنیم
حتی وقتی در کنار بچههایتان نیستید، میتوانید با آنها در ارتباط باشید. برای فرزندان خردسال میتوانید ویدئوهای مختلفی از آواز خواندن، کتاب خواندن یا صحبت با بچهها را ضبط کنید تا پرستار بچه یا مربی مهدکودک برای بچهها پخش کند. اگر نمیتوانید در رویدادی در مدرسه فرزندتان شرکت کنید، صبح آن روزِ بخصوص هدیهای ویژه مانند نشان خوششانسی یا یادداشتی برای آرزوی موفقیت، به او بدهید.
اگر ممکن است، از کسی بخواهید از رویداد موردنظر فیلمبرداری کند و برایتان بفرستد. عکسی از خودتان و پدر بچهها را در دسترس آنها بگذارید تا بتوانند چهرهتان را ببینند. در زمان استراحت با بچهها تماس بگیرید و صحبت کنید. شنیدن صدای بچهها علاوه بر اینکه به ما انرژی میدهد، باعث آرامش خیال خودشان هم میشود.
اتلاف وقت در محیط کار ممنوع
برای رسیدگی به ایمیلها و تماسهای تلفنی، زمانی مشخص در نظر بگیرید. این کارها را میتوانید وقتی بچهها خواباند، انجام دهید. کمتر تلویزیون تماشا کنید و وقت بیشتری را با شریک زندگیتان بگذارنید.
از انجام چند کار همزمان بهویژه وقتی با بچهها هستید، خودداری کنید. در محل کار، وقتتان را تلف نکنید. البته که گشادهرویی در محیط کار برای حفظ رابطهٔ خوب لازم است، اما تبادل ایمیلهای بیشمار، گشتزنی بیهدف در اینترنت، سخنپراکنی و ناهار طولانی از بهرهوریمان میکاهند. در محل کار، روی کارتان تمرکز کنید و در وقت استراحت با همکارانتان گپ بزنید.
چگونه فعالیتهای خانوادگی ویژه ترتیب دهیم
وقتگذرانی با بچهها هم در طول هفته و هم آخرهفتهها برای تقویت خانواده و ایجاد پیوند حیاتی است. اگر زمان کافی ندارید، میتوانید صبحانه ویژه خانوادگی داشته باشید یا شبی را به بازیهای گروهی یا تماشای فیلم با همه اعضای خانواده بگذرانید.
بهتر است بهدنبال فعالیتهایی باشید که با برنامهتان سازگار باشند. اینگونه دیگران هم میدانند که انتظار چه چیزی را داشته باشند! وقتی با خانواده بیرون میروید از کار صحبت نکنید یا مرتب گوشیهمراهتان را چک نکنید. در مقابل، به علاقهمندیهای فرزندانتان توجه کنید. از فرزندان بزرگتر بخواهید درباره فعالیتهای خانوادگی نظر بدهند و سعی کنید خواستهشان را برآورده کنید. در حقیقت، چندان مهم نیست چه میکنید؛ مهم این است همهٔ خانواده باهم آن کار را انجام دهید!
از همسر خود غافل نشوید
از رابطهتان با شریک زندگیتان که نخستین پشتیبان شماست، غافل نشوید. با قرارهای ویژهٔ ماهیانه شروع کنید. اینگونه صمیمیتر میشوید، احساس میکنید جوانتر هستید و از کنار هم بودن لذت میبرید. بیشتر وقتها وقتی در خانه و محل کار پرمشغله هستیم، نخستین کسی که به او بیتوجهی میشود، همسرمان است. تقویت رابطۀ زناشویی هیجان را به ازدواجمان بازمیگرداند و باعث میشود از حال یکدیگر غافل نشویم!
شاید همهٔ زوجها هر ماه از عهده برنامهای ویژه برنیایند اما بدون بیرونرفتن هم میتوانید یکدیگر را خوشحال کنید. میتوانید ماهی یک بار با هم غذایی ویژه بپزید و پس از صرف غذا، در حال نوشیدن دمنوشی معطر با هم حرف بزنید! بهشرطیکه حرفی از کار یا بچهها به میان نیاید.
اختصاص زمان رسیدگی به نیازهای خود
با برنامهریزی درست، میتوانید زمانهایی را به خودتان اختصاص دهید. با وقفه و استراحت میتوانید نیروی ازدسترفته را بازیابی کنید و به کارها و نیازهای شخصیتان برسید. شما باید زمانتان را بین حرفه و خانواده تقسیم کنید. پس باید بتوانید نیرو و توانتان را بهخوبی مدیریت کنید. اگر خسته و بدخلق باشیم، همسر و مادر خوبی نخواهیم بود؛ بنابراین اختصاص زمانی به خودمان، برای آسایش و آرامش مهم است.
شبها پیش از خواب، کتابی دلپذیر بخوانید. هرازگاهی برنامهای ویژه برای خودتان ترتیب بدهید؛ مثلا ماساژ بگیرید. زمانی را به ورزش و عادتهای موردعلاقهتان اختصاص دهید. خوب بخورید و بهقدر کافی استراحت کنید. اینها موارد پیشپاافتادهای هستند که باهوشترین مادرها هم فراموش میکنند. شما این کار را نکنید.