نمایندگان مجلس می گویند : سینمای دفاع مقدس بهعنوان سینمای ارزشی ایران هنوز پس از گذشت سه دهه از جنگ تحمیلی آن طور که باید و شاید بسط و گسترش پیدا نکرده است؛ مسائل مالی و نبود اراده جمعی را باید از دلایل اصلی این مهم دانست.
از روزهای آغازین دفاع مقدس بودند سینماگرانی که با قرار گرفتن در کنار این حرکت مردمی چگونگی آن را در قالب آثاری سینمایی به تصویر کشیده و سعی بر نمایش رشادتها، مظلومیتها و مفاهیم درونی آن روزها کردند اما آنچه مشخص است موفقیت در عرصه سینما بهعنوان یک علم در حال پیشرفت نیازمند تلاش جمعی مسئولان و سینماگران در کنار یکدیگر است چراکه کشورهای دیگر از این طریق توانستهاند سینمای جنگی خود را جهانی کنند.
اما باید دولتی بودن سینمای دفاع مقدس را یکی از دلایل به ورطه تکرار افتادن آن دانست چراکه تمامی امکانات لازم برای این سینما در دست ارگانهای دولتی است و سینمای مستقل با دارا بودن سواد سینمایی، ایدهها و خلاقیت توانایی ورود به این عرصه را ندارد.
با این وجود نمایندگان مجلس در این مجال به اتفاق معتقدند سینمای دفاع مقدس علاوه بر اینکه میتواند همچنان برای نسل امروز جذاب باشد امکان جهانی شدن را نیز دارد و حمایت مالی دولت از این سینما را با در اختیار دادن امکانات خود به بخش خصوصی، به منظور رشد این سینما ضروری دانستند.
بنابراین گزارش نصرالله پژمانفر، احساس قاضیزاده هاشمی و محمداسماعیل سعیدی به مناسب هفته دفاع مقدس که آن را پیش رو داریم ، به کم و کیف سینمای دفاع مقدس و کاستیهای موجود در این عرصه پرداخته و نسبت به اهمیت توجه به این سینمای مهجورمانده و عریان کردن لایه های پنهان و ارزشمند آن تاکید دارند.
نقش مسئولان در کم رنگی سینمای دفاع مقدس
با وقوع انقلاب اسلامی و دگرگونی در بخشهای مختلف کشور، از جمله هنر، سینمای کشور نیز تحت تأثیر قرار گرفت و پس از تطهیر سینمایی که به رواج فرهنگ غربی میپرداخت، بخش جدیدی با عنوان «سینمای انقلاب» به این هنر اضافه شد. هشت سال دفاع مقدس نیز سوژهای شد برای سینماگران متعهد و انقلابی تا به این موضوع مهم بپردازند، اما با با فاصله گرفتن از شور و حال فضای انقلابی پس از وقوع انقلاب اسلامی، وضعیت این بخش از سینما دگرگون شده
عدم حمایت مسئولان از فیلمهای دفاع مقدس باعث میشود که سینماگران نیز کمتر سراغ آن بروند. این عدم حمایت، مدتی است که شدت بیشتری پیدا کرده، و این حمایت فقط نصیب فیلمهایی میشود که سود بالایی داشته باشد و متاسفانه توجه کمتری به محتوای ارزشی فیلمها میشود.
فیلم «اشنوگل» یکی از آثار خاص سینمای دفاع مقدس است که با دید مالی به آن نگاه شد، و کمترین سالن و زمان را به آن اختصاص دادند. در این میان، حوزه هنری میتوانست کمک خوبی به این فیلم بکند اما این فرصت به وجود نیامد، و اینگونه بود که داستان شهدای غواص را در سینمای ایران غرق کردند.
چالش های سینمای دفاع مقدس ایران
بازیگر و کارگردان گلهمند این روزها و هنرپیشه پرکار دهه های 60 و 70 شمسی نقش های ماندگار و قابل اعتنایی را در کارنامه هنری خود به ثبت رسانده است. جهانگیر الماسی در سال 1363
سینمای دفاع مقدس دستکم به لحاظ کیفی دچار فرودهایی در سالهای اخیر است و تمام تولیدات این ژانر، به دو تا سه فیلم در سال محدود میشود. به نظر شما در مقام یک کارگردان و بازیگر که اتفاقا در این حوزه فعالیتهایی هم داشتهاید دلایل این کمکاری و انفعال چه میتواند باشد؟
راستش من چندان قائل به این نیستم که ژانر را طبقه بندی کنیم. فیلم، فی نفسه فیلم است و این که در کدام ژانر و با چه موضوعی ساخته شده، در مرحله دوم اهمیت قرار می گیرد. ای کاش این فیلم ها را از دیگر آثار سینمایی منفک نکنند. حتی اسم دفاع مقدس را هم از روی آنها بردارند. آثار ساخته شده با محوریت 8 سال جنگ تحمیلی هم، فیلم هستند و باید مانند بقیه فیلم ها فرصت مساوی برای تبلیغات و نمایش داشته باشند.
از دیدی جامع تر، سینما را صرفا یک وسیله و ابزار می دانم که می توان حرف های زیادی و خوبی با آن زد و به مخاطب منتقل کرد. سینمای دفاع مقدس برآمده از پاره ای باورها، ارزش ها و اعتقادات است که روزگاری نه چندان دور در میان نسلی از جوانان و به طور کلی مردمان این سرزمین برقرار بود. جوانانی که به شکل توامان هم از مرزهای جغرافیایی ایران پاسداری می کردند و هم از دستاورد جدید و باارزشی به نام انقلاب اسلامی. این که سینمای دفاع مقدس هر سال به لحاظ تولید فیلم، راندمان پایین تری دارد به عوامل مختلفی باز می گردد که مثل حلقه های یک زنجیر، دست به دست هم می دهند تا ارزش های انقلاب هر چه بیشتر در هنر هفتم ما رنگ ببازد.
خبرنگار : امیرحسین بذلی