تیتربرتر: اخیرا تغییرات بزرگی در فروش سهام عدالت شکل گرفته است و از این پس سهام عدالت دیگر در بازار معامله نمی‌شود و نهادهای مالی به‌صورت بلوکی این سهام را به فروش می‌رسانند.
مزایای بلوکی شدن معاملات سهام عدالت
«حسین فهیمی»، سخنگوی ستاد آزادسازی سهام عدالت در خصوص بلوکی شدن فروش سهام عدالت، توضیحاتی ارائه داد. وی در ارتباط با تعداد افرادی که تاکنون سهام عدالت را به فروش رسانده اند، گفت: حدود ۱۱ درصد از هم وطنان که مشمول سهام عدالت بوده‌اند، تصمیم گرفتند تا بخشی از سهام خود را بفروشند؛ براین اساس، می توان گفت که اکثریت قریب به اتفاق سهامداران سهام عدالت، به ارزندگی سهم خود پی برده و ترجیح داده اند که از آن نگهداری کنند.
وی افزود: از ۱۰ خرداد تاکنون که آزاد سازی سهام عدالت و امکان فروش آن فراهم شده است، بیش از ۷ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان دارایی سهام عدالت در بازار فروخته شده است و وجوه آن در سطح مشمولان سهام عدالت با کد ملی و شماره شبایی که در اختیار ما قرار داده اند، تسویه و پول آن واریز شده است.
فهیمی فروش و واریز وجوه حاصل از آن را به طور تدریجی عنوان کرد و گفت: شورای عالی بورس تصمیم بسیار مهمی را در خصوص مشمولان سهام عدالت و در راستای حفاظت از دارایی‌های و فروش بهینه آنها اتخاذ کرد. به این نحو که این امکان به سازمان بورس داده شده است تا با توجه به شرایط بازار بتواند، بخش از سهامی را که مشمولان سهام عدالت قصد فروش آن را دارند، در کل کارگزاری ها به شکل تجمیعی و یک جا (بلوکی) بفروش برساند.
سخنگوی ستاد آزادسازی سهام عدالت ادامه داد: پیش از این چنین امکانی به لحاظ مقرراتی در سطح یک کارگزار وجود داشت، اما در حال حاضر این امکان فراهم شده که کل فروش سهام عدالت به طور یکجا در بازار، بازاریابی شود و به طور عمده یا بلوک به روش‌های مختلف فروخته شود. طبیعی است که در این روش تعداد مشتریان حرفه ای بیشتر خواهد بود.
وی در رابطه با مزیت این روش توضیح داد: همانطور که اشاره شد در معامله بلوکی افراد حرفه‌ای تری دخیل هستند. در این روش ممکن است حتی قیمت‌های بالاتر از تابلو فروخته شود که به نفع سهامداران است. همچنین در نظر داشته باشید که یک دارایی در یک نماد به طور مثال بین ۵۰ کارگزاری توزیع می شود، دیگر امکان تجمیع آن وجود نداشت، بلکه سفارش‌ها در یک کارگزاری تکمیل می‌شد؛ اما اکنون این امکان فراهم شده است که مجموع فروش‌ها در یک نماد در تمامی کارگزاری‌ها به طور یکجا تجمیع و به شکل بلوکی یا عمده فروخته شود.
فروش بلوکی سهام عدالت خوب است یا بد؟
سهام عدالت از اواسط هفته گذشته بر تابلویی مجزا قرار گرفت و حجم قابل‌توجهی از معاملات، خارج از تابلو عادی انجام شد. سیاست‌گذاری‌های یک‌شبه، دولت را از هدف واگذاری سهام عدالت که کمک به بخشی از قشر کم‌درآمد بود، دور کرده و عرضه سهام عدالت را وارد فاز جدیدی کرده است. اینکه آیا جدا کردن تابلوی سهام عدالت کمکی به سهامداران می‌کند یا نمی‌کند، سوالی است که کارشناسان در گفت‌وگویی آن را بررسی کردند.
بلوکی شدن معاملات سهام عدالت خوب نیست
سپهر کشاورز، مدیر کارگزاری سپهر‌باستان در این‌باره می‌گوید: ماهیت تابلو و تایم معاملاتی تفاوتی بر روند فروش سهام ندارد، اما آنچه بر قیمت سهام اثر می‌گذارد، سیاست‌های کلان بازار سرمایه است. واقعیت این است که با مجزاکردن تابلو، مسیر فروش سهام طولانی‌تر شده و بین تصمیم‌گیری و فروش وقفه می‌اندازد.
او اعلام می‌کند: در حال‌حاضر ابهاماتی در سیاست‌گذاری‌های مربوط به سهام عدالت اعم از انتخاب روش مستقیم و غیرمستقیم و همچنین مجزا کردن تابلوی این سهام وجود دارد که در نهایت هم به بورس ضربه می‌زند و هم به سهامدار.
او با بیان اینکه شرکت‌ها با توجه به نسبت سرمایه‌هایشان، ترکیب سهامداران، سهام شناور و گزارش‌دهی‌شان در تابلوی مشخصی از بورس یا فرا بورس قرار می‌گیرند، توضیح می‌دهد: سهام عدالت در دل خود سهام مختلفی دارد که بازار آنها مشخص است، این در حالی است که تعریف تابلوی جدید برای سهام عدالت عملا به پیچیدگی موضوع دامن می‌زند.
به گفته مدیر کارگزاری سپهر‌باستان، قبل از اینکه زیرساخت‌های عرضه سهام عدالت در بازار سرمایه آماده شود، تصمیماتی گرفته شد که بازار را به چالش کشید. تصمیمات یک‌شبه و بدون پشتوانه‌ای که برای سهام عدالت اتخاذ می‌شود برای سهامداران به معضل جدی تبدیل شده است، به‌عنوان مثال اگر نمادی متوقف باشد فروش سهام به چه صورت انجام خواهد شد، پول حاصل از فروش چگونه برای سهامدار واریز می‌شود و همچنین نظارت بر فروش سهام نیز مشخص نیست بر چه اساسی قرار است انجام شود.
سپهر کشاورز می‌گوید: سهام عدالت می‌توانست به‌عنوان یک صندوق جداگانه عرضه شود که مدیریت آن همانند سایر صندوق‌ها دارای سیاست‌‌گذاری و سودآوری است با این تفاوت که سهام تشکیل‌دهنده آن قابل تغییر نیست. با توجه به اینکه سهامداران عدالت، سهامداران خرد و تازه‌وارد هستند در مواجهه با مشکلات و تغییر سیاست‌های مسئولان نمی‌دانند چه واکنشی نشان دهند.
مطالب مرتبط:
امیدواری به بلوکی شدن معاملات سهام عدالت
اما محمد نوربخش دیگر کارشناس سرمایه دیدگاه متفاوتی دارد و می‌گوید: در صورتی که این سهام روی تابلویی مجزا به‌صورت بلوکی عرضه شود، انتقال سهام عدالت از تابلو اصلی به تابلوی جدید می‌تواند اتفاقی خوشایند برای سهامداران باشد و انتظار می‌رود در صورت تحقق این اتفاق قیمت سهام عدالت بالاتر از قیمت فعلی در تابلوی اصلی قیمت‌گذاری شود.
او عنوان می‌کند: عرضه چندباره سهام به صورت خرد در بورس، شاخص کل را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد و به نوسانات بازار دامن می‌زند، از این‌رو تعیین جایگاه مشخص و قیمت مناسب و عرضه بلوکی برای سهام عدالت می‌تواند نتیجه‌بخش باشد.
محمد نوربخش اظهار می‌کند: در حال‌حاضر سازوکار عرضه و نحوه قیمت‌گذاری سهام عدالت در ابهام است و مشخص نیست دولت برای عرضه سهام‌عدالت از چه مکانیزمی قرار است استفاده کند.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه یکی از عوامل اصلی ریزش شدید شاخص بورس و کاهش قابل‌توجه ارزش سهام شرکت‌های مختلف طی چند روز گذشته، آزادسازی ۳۰ درصد دوم سهام عدالت و عدم هماهنگی بین متولیان بازار در فروش این سهام بود، یادآور می‌شود: در صورت تعیین مکانیزم مشخص، ثبات در سیاست‌گذاری‌های دولت و همچنین هماهنگی میان ارگان‌های مختلف دولتی و بازار سرمایه، این سهام می‌تواند به نقدینگی خرد برای متقاضیان فروش سهام عدالت تبدیل شود.
کاهش سرعت معاملات
غلامرضا حیدری کرد زنگنه،کارشناس بازار سرمایه نیز در همین رابطه می‌گوید: با توجه به اینکه مدیریت معاملات سهام عدالت در تابلو عادی معاملات، به سختی انجام می‌شد سازمان بورس تصمیم گرفت این معاملات را روی تابلویی مجزا انجام دهد.
غلامرضا حیدری کرد زنگنه، با بیان اینکه هدف از اتخاذ چنین تصمیمی کنترل و حفاظت از معاملات سهام عدالت و سرمایه مردم است اظهار می‌کند: تصمیمات ناگهانی که در بازار سرمایه اعمال می‌شود بر روند معاملات تاثیرگذار است و نه‌تنها سهامداران را در تصمیم‌گیری دچار تردید می‌کند، بلکه سرعت معاملات را نیز کاهش می‌دهد.
این کارشناس بازار سرمایه عنوان می‌کند: نقل و انتقال معاملات سهام عدالت به تابلویی مجزا می‌تواند خبر خوبی برای سهامداران عدالت باشد. زیرا معاملات از طریق تابلو مجزا بسیار راحت تر خواهد بود و بر قیمت این سهام نیز تاثیرگذار است. در واقع تعریف تابلو جدید می‌تواند سبب ایجاد رقابتی خاص بین خریداران عمده شود و در نهایت سود بیشتری نصیب سهامداران کند.
او در ادامه می‌گوید: عرضه بلوکی سهام زمانی صورت می‌گیرد که شرکت‌های سرمایه‌گذاری سهام غیرمستقیم را یکجا از مردم جمع و به نمایندگی از مردم عرضه کنند درصورتی که در حال حاضر فقط یک شرکت سرمایه‌گذاری استانی وارد بورس شده است.
کرد زنگنه بیان می‌کند: یک بلوک مربوط به چند میلیون نفر است درصورتی که سهام عدالت به صورت خرد در دست مردم قرار دارد این در حالی است که سهام به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی واگذار نشده است و شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی وکالتی از طرف مردم مبنی بر مدیریت و فروش سهام عدالت ندارد.
این کارشناس بازار سرمایه ضمن اشاره به اختلالاتی که در عرضه بلوکی سهام عدالت وجود دارد، خاطرنشان کرد: در حال حاضر هیچ شرکتی مجوز عرضه بلوکی سهام عدالت را در اختیار ندارد و به نظر می‌رسد سهامداران در عرضه بلوکی سهام عدالت همچنان با مشکلاتی دست به گریبانند.
گردآورنده:فرحان مرادی
آنچه دیگران میخوانند:
