به گزارش تیتربرتر؛ روز چهارم تیرماه ۱۳۹۹ در یکصد و هشتاد و هفتمین جلسه شورای عالی بورس و اوراق بهادار، تاسیس بورس املاک، مستغلات و امتیازات با سرمایه ثبت شده ۵۰۰۰ میلیارد تومان به تصویب رسید. سازمان بورس مکلف شده حداکثر تا چهار ماه آینده، مقدمات لازم را برای راه اندازی بورس املاک به عنوان پنجمین بورس کشور فراهم کند.
نحوه کار بورس املاک
شاهین چراغی در خصوص بورس املاک و مستغلات و امتیازات ابراز داشت: سهم بخش مسکن در اقتصاد ملی حدود ۳۵ درصد است و براساس اصل ۳۱ قانون اساسی، دولت مکلف به تامین مسکن مردم است. در بورس املاک و مستغلات و امتیازات، صندوقهای مختلف و طرحهای متری مسکن وجود دارد که علاقمندان با توجه به مبلغ سرمایهگذاری خود، میتوانند هر ساله بخشی از منابع خود را به متراژ تبدیل کنند.
طراحی اوراق «صندوقهای زمین و ساختمان» و «طرحهای فروش متری» در بورس املاک
عضو شورای عالی بورس در ادامه گفت: با توجه به اهمیت بخش مسکن در سبد خانوار، نیازمند بورس مستقل برای افزایش تولید بخش مسکن هستیم. در ساختار اقتصاد ملی، زمینهای بزرگ که موجب انبوه سازیهای بزرگ و کاهش قیمت تمام شده میشود در اختیار نهادهای عمومی و مجموعههای دولتی است و در حال حاضر قوانین و مقرراتی تصویب شده که دولت و نهادهای عمومی، منابع و زمینها را برای طرحهای انبوه سازی قرار دهند.
وی افزود: براساس منابع مالی که در بازار سرمایه ایران وجود دارد، اگر دارندگان زمین و افرادی که منابع مالی دارند و پیمانکاران بزرگی که در این ۴۰ سال تجربه خوبی در صنعت ساخت و ساز دارند را کنار هم قرار دهیم، تحول اساسی در بخش ساخت و ساز ایجاد خواهیم کرد. به طور متوسط سالانه حدود یک میلیون واحد مسکونی در کشور باید ساخته شود.
چراغی تصریح کرد: در بورس املاک و مستغلات، اوراق مختلفی مانند «صندوقهای زمین و ساختمان» و «طرحهای فروش متری» طراحی خواهد شد. براساس مصوبه هیات وزیران تمامی مجموعههای دولتی میتوانند با قیمت کارشناسی، داراییهای خود را تبدیل به اوراق کنند و این اوراق، قیمت گذاری و قابل معامله تا انتهای طرح خواهد بود. دارندگان اوراق میتوانند ملک شان را براساس مدل قیمتگذاری تحویل بگیرند یا به افراد دیگر واگذار کنند.
آزادسازی ۱۰۰ درصدی سهام عدالت تا پایان سال
وی در رابطه با تصویب آیین نامه اجرایی آزادسازی سهام عدالت در شورای عالی بورس نیز اشاره کرد: ۳۰ درصد دیگر سهام عدالت تا عید غدیر آزاد سازی و تا پایان امسال ۱۰۰ درصد سهام عدالت آزاد سازی خواهد شد.
بیشتربخوانید: جزئیات تصویب بورس املاک+شرایط سرمایه گذاری
بورس املاک چه تاثیری بر گرانی مسکن دارد؟
این فاصله زمانی امکان می دهد تا با تضارب آرا، ضمن بررسی کارشناسی برای استفاده مطلوب از بورس املاک، اثرات مثبت و منفی آن چکش کاری شود؛ هرچند به نظر میرسد با توجه به تاثیر سهم ۳۵ درصدی بخش مسکن در اقتصاد ملی و نیاز سالیانه یک میلیون واحد مسکونی، دولت عزم خود را برای راهاندازی بورس املاک جزم کرده است.
مطابق اعلام دبیر شورای عالی بورس و اوراق بهادار، سه گروه سهامداری بورس املاک، مستغلات و امتیازات ۳۵ درصد تشکلهای بخش خصوصی و تعاونی، ۳۵ درصد نهادهای عمومی دولتی و غیردولتی و ۳۰ درصد نیز عامه مردم خواهند بود.
۳۵ درصد از این سهام که در اختیار تشکلهای بخش خصوصی قرار میگیرد توسط اتاق تعاون و اتاق بازرگانی مشخص شده و فعالان صنعت ساخت و ساز در آن حضور خواهند داشت. ۳۵ درصد گروه سهامداری نیز مربوط به نهادهای عمومی و غیردولتی است که مالکیت بخش عمدهای از زمینهای کشور را در اختیار دارند. در این بخش، بورس املاک میتواند زمین هایی که به نوعی در انحصار شرکت های دولتی و تقریباً بلا استفاده رها شده را به حوزه ساخت و ساز بیاورد. از طرف دیگر ۳۰ درصد سهام بورس جدید از طریق پذیره نویسی عام عرضه میشود که سهامداران حقیقی می توانند اقدام به خرید و فروش متری مسکن کنند. بخشی که اگر مدیریت نشود میتواند نوساناتی را در بازار مسکن رقم بزند.
بورس املاک موافقان و مخالفانی دارد؛ مخالفانی که میگویند در هیچ کجای جهان بورس مسکن وجود ندارد بلکه آنچه تحت عنوان بورس از آن یاد می شود صندوق های سرمایه گذاری زمین و ساختمان است که با جذب سرمایه های خرد، معمولا رونق ساخت و ساز می آورد. اما آنچه در ۳۰ درصد بورس املاک و مستغلات قرار است انجام شود خرید و فروش متری مسکن توسط سرمایه گذاران خرد است که نگرانیهایی بابت ایجاد التهاب در بازار مسکن ایجاد کرده است.
از طرف دیگر بورس یکی از نقد شونده ترین بازار هاست و در مقابل، مسکن بازاری است که نقش شوندگی پایینی دارد. به همین دلیل نقد شوندگی بالای بورس ممکن است شخص را وسوسه کند که سرمایهگذاری خود در بورس مسکن را به هر دلیلی به پایان برساند تا از نقدینگی خود در جای دیگری استفاده کند. این میتواند به یکباره دست سازندگانی که پروژه آنها بین یک تا دو سال طول می کشد را از منابع موجود خالی کند.
یک نماینده: بورس املاک بدون نظارت اثرات منفی بر بازار مسکن دارد
علیرضا پاکفطرت عضو کمیسیون عمران مجلس با اشاره به برنامه ریزی دولت برای راهاندازی بورس املاک و مستغلات گفته است: راه اندازی بورس املاک و مستغلات میتواند اقدام مثبتی برای جمعآوری نقدینگی در سطح جامعه باشد به شرط آنکه دولت و سازمان بورس، نظارت دقیقی بر عملکرد بورس املاک داشته باشند. اگر در این بخش کنترلی صورت نگیرد قطعاً بورس املاک اثرات منفی بر بازار مسکن خواهد داشت.
گردآورنده: علی اکبر رضایی