تیتربرتر؛ تعدادی از فوایدی که مصرف داروها برای درمان مشکلات سلامت دارند از عوارض جانبی‌ای که ایجاد می‌کنند بیشتر و مهم‌تر است. اما آگاهی از این عوارض جانبی گاهی می‌تواند به جلوگیری از بروز آنها کمک کند. افزایش وزن یکی از عوارضی است که بر اثر مصرف برخی داروها ایجاد می‌شود.
کدام داروها چاق کننده هستند؟
داروهای ضد افسردگی: بعضی از داروهای ضد افسردگی یک گیرنده بازجذب سروتونین را در مغز مسدود می‌کنند و باعث افزایش میزان این ماده شیمیایی«حال خوب‌کن» - که وظیفه ارسال پیام بین سلول‌های عصبی را به عهده دارد - می‌شوند. اگرچه این شرایط، تأثیر مثبتی برخلق و خو دارد، اما می‌تواند براشتها نیز تأثیر بگذارد. کارشناسان می‌گویند داروهای ضدافسردگی همچنین میل به مصرف کربوهیدرات‌ها را افزایش می‌دهند و درنتیجه باعث افزایش وزن می‌شوند. شما می‌توانید با پزشکتان در این باره صحبت کنید و از او بخواهید داروهایی تجویز کند که کمترین تاثیر را بر افزایش وزن دارند.
داروهای ضد بارداری: این داروها به دلیل دوزی از هورمون پروژسترون که در آنها وجود دارد می‌توانند اشتها را افزایش دهند. احتباس آب ناشی از مصرف این داروها نیز می‌تواند افزایش وزن به دنبال داشته باشد. اما معمولا قرص‌های ضد بارداری‌ای که دوز پایینی از استروژن دارند تاثیری بر افزایش وزن ندارد. در زمینه تجویز این نوع داروها با پزشکتان مشورت کنید.
بتابلاکرها و بلاکرهای گیرنده آنژیوتانسین: این داروهای ضد فشارخون و پیشگیری‌کننده از میگرن معمولا افزایش وزن به همراه دارند. نتایج مطالعه‌ای که به‌تازگی در نشریه علمی سل منتشر شد نشان داد این داروها با کند کردن متابولیسم باعث چاقی می‌شوند.
کارشناسان می‌گویند مصرف‌کنندگان این داروها گزینه‌های زیادی ندارند. اما مصرف مواد غذایی گیاهی، کاهش مصرف قندها، ورزش کردن و داشتن خواب باکیفیت به کاهش تاثیرات این داروها کمک می‌کند.
مطالب مرتبط:
استروئیدها: بی‌خوابی، افزایش اشتها و احتباس آب از تاثیرات مصرف استروئیدهاست که افزایش وزن را به دنبال دارد. با پزشکتان درباره تجویز دوزی از دارو که کمترین تاثیر را بر کاهش وزن داشته باشد صحبت کنید و تمرین سبک زندگی سالم را نیز فراموش نکنید.
آنتی‌‌هیستامین‌ها: نتایج تحقیقات نشان داده است مصرف زیاد داروهای بدون نسخه و تجویزی ضدحساسیت به دلیل ایجاد احساس گرسنگی بیشتر، باعث افزایش وزن به‌ویژه در زنان می‌شود. شما می‌توانید به‌جای استفاده از قرص، راه‌های دیگری مثل شست‌و‌شوی بینی با محلول‌آب‌نمک یا اسپری بینی را برای کاهش مشکل آلرژی خود به کار بگیرید.
فهرست داروهایی با عوارض چاقی
عوارض جانبی گاها باعث می شوند که استفاده از دارو را متوقف کنید. با اینکه اضافه وزن عارضه خاصی محسوب نمی شود اما ممکن است باعث بروز استرس شود. در ادامه فهرستی از داروهای رایج آمده که همگی می‌توانند منجر به اضافه وزن شما شوند.
قرص‌های ضد افسردگی تری سایکلیک
داروهایی شامل آمی تریپتیلین، دوکسپین و نوروتریپتیلین می‌توانند با افزایش اشتها، سبب اضافه وزن شوند. مصرف داروهای ضدافسردگی را به یکباره قطع نکنید، بلکه ابتدا با پزشکتان مشورت کنید. در صورت مشاهده اضافه وزن از پزشکتان بخواهید که داروهای دیگری برایتان تجویز کند. مثلا داروهایی مانند بوپروپیون و دولکستین به کاهش وزن کمک می‌کنند.
کورتیکواستروئیدها
کورتیکواستروئیدهای خوراکی مانند پردنیسون در موارد مختلفی مانند درمان آسم یا ورم مفاصل کرم مورد استفاده قرار می‌گیرند که یکی از عوارض آنها افزایش وزن است؛ بنابراین این داروها را همراه با غذا یا مقداری ماست باید استفاده کرد. از آنجایی که دوره استفاده از این داروها کوتاه است، عوارض جانبی آن نیز چندان محسوس نیست، اما درصورت طولانی شدن دوره درمان، باید حتما از ورزش و رژیم غذایی مناسبی پیروی کنید.
آنتی هیستامین‌ها
استفاده از آنتی هیستامین برای کاهش آلرژی یا خارش استفاده می‌شود. طبق مطالعات افرادی که بصورت منظم از این داروها استفاده می‌کنند، وزن و سایر کمر بالاتری نسبت به دیگران دارند. می‌توان بجای این داروها از اسپری‌های استروئیدی مانند فلوتیکاسون استفاده کرد.
داروهای صرع
داروهایی مانند گاباپنتین یا پری گابالین که برای درمان تشنج استفاده می‌شوند، اشتها را افزایش می‌دهند. در صورت عدم تمایل به اضافه وزن می‌توانید از پزشکتان بخواهید که داوری دیگری مانند توپیرامات یا لاموتریگین را جایگزین آن کند.
مسدود کننده‌های بتا
از این داروها برای درمان فشار خون استفاده می‌شود. برخی از آنها مانند آتنولول و متوپرولول باعث افزایش وزن می‌شوند. این قرص‌ها با ایجاد حس خستگی، ضربان قلب را کاهش داده و تحمل ورزش را کاهش می‌دهند. حس خستگی زودرس باعث عدم تحرک و افزایش وزن می‌شود.
SSRIها
SSRIها مانند اسیتالوپرام و پاروکستین نوعی داروی ضدافسردگی محسوب می‌شوند که باعث افزایش سروتنین در مغز شده و با تاثیر روی اشتها و عادات غذایی، باعث افزایش وزن می‌شوند. درصورت تمایل برای کاهش وزن، با پزشک خود مشورت کنید.
MAOI
MAOI یا بازدارنده اکسیداس مونوامین، داورهای ضدافسردگی هستند که با ممانعت از برهم زدن تعادل حالات توسط آنزیم‌های مغزی، از اختلالات بعدی جلوگیری می‌کنند. از این دارو برای درمان میگرن هم استفاده می‌شود. اما با تحریک اشتها باعث افزایش وزن می‌شوند.
انسولین
استفاده از انسولین برای درمان دیابت باعث افزایش وزن می‌شود. زیرا این هورمون بدن را در جذب گلوکز یاری می‌دهد. بعد از جذب شدن شکر و وارد شدن آن به داخل سلول، در صورت عدم استفاده توسط بدن، به چربی تبدیل می‌شود. با افزایش غذاهای شیرین اضافه وزن نیز بیشتر می‌شود. می‌توان با تغییر سبک زندگی این تداخل را برطرف نمود.
سولفونیلورها
این داروها مخصوص درمان دیابت بوده و سطح قند خون را تا ۲۰% کاهش می‌دهند، اما باعث اضافه وزن هم می‌شوند. این داروها با آزاد کردن انسولین، باعث انباشته شدن قند در سلول‌ها و در نتیجه چاقی می‌شوند. می‌توان داروهایی مانند متفورمین را جایگزین آن کرد.
داروهای آرام بخش
این داروها برای درمان اختلالات دوقطبی یا شیزوفرنی استفاده می‌شوند. داورهایی مانند اولانزاپین باعث افزایش کلسترول و تری گلیسرید و در نتیجه افزایش وزن می‌شوند.
گردآورنده: الهام خلیلی خو
آنچه دیگران می خوانند: