تیتربرتر، ۲۳ سال پیش، ایران مجمع جهانی صادرکنندگان گاز را طراحی و نخستین نشست وزارتی آن را برگزار کرد. هدف اصلی، تأسیس مجمعی با کارکرد اوپک بود. به عبارت دیگر ایران مولود حقیقی جی‌ئی‌سی‌اف بوده و در سال‌های اخیر همواره تلاش در دولت‌های مختلف بر این بوده که در بالاترین سطح در نشست سران این مجمع بین‌المللی حاضر شود.
نخستین نشست سران جی‌ئی‌سی‌اف ۱۵ دسامبر ۲۰۱۱ (۲۴ آبان ۱۳۹۰) در دوحه برگزار شد. در این نشست سران کشورهای ایران، الجزایر، نیجریه، گینه استوایی، بولیوی، روسیه، قطر و عمان، همچنین وزیران انرژی قزاقستان، نروژ، هلند و ونزوئلا حضور داشتند. شرکت‌کنندگان در این نشست تأکید کردند که مجمع کشورهای صادرکننده گاز در حال ارزیابی راه‌هایی برای حل‌وفصل چالش‌های کنونی در بازارهای منطقه‌ای و جهانی گاز و هماهنگی میان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان گاز و راه‌اندازی گفت‌وگوهای مؤثر میان آنهاست. از دیگر مسائل مهم مطرح‌شده در نشست نخست سران، تعریف جایگاه و نقش گاز طبیعی در ساخت یک اقتصاد با تولید کربن کم، هماهنگی آن با توسعه انرژی‌های جایگزین و ترویج منافع محیط زیست این سوخت پاک بود.
دومین نشست سران جی‌ئی‌سی‌اف یکم ژوئیه ۲۰۱۳ (دهم تیرماه ۱۳۹۲) به میزبانی ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه و حضور سران و وزیران نفت و انرژی ایران، الجزایر، بولیوی، مصر، گینه استوایی، لیبی، نیجریه، عمان، قطر، ترینیداد و توباگو، امارات، ونزوئلا، همچنین عراق، قزاقستان، هلند و نروژ در کاخ کرملین برگزار شد. «بیانیه مسکو» در پایان این نشست منتشر شد که در آن کشورهای عضو به اتفاق آرا بر تقویت نقش این مجمع، افزایش همکارهای جهانی به‌منظور حفاظت از منافع اعضا، حفظ اصول مبادلات بین‌المللی و تقویت نقش بنیادی قراردادهای بلندمدت و ادامه حمایت از قیمت‌گذاری گاز بر اساس شاخص قیمت‌های نفت و فرآورده‌های نفتی تأکید کردند.
سومین نشست ۲۳ نوامبر ۲۰۱۵ (دوم آذرماه ۱۳۹۴) به میزبانی حسن روحانی، رئیس‌جمهوری وقت ایران و با حضور سران و وزیران نفت و انرژی الجزایر، بولیوی، مصر، گینه استوایی، لیبی، نیجریه، قطر، روسیه، ترینیداد و توباگو، امارات و ونزوئلا به‌عنوان اعضای اصلی و عراق، قزاقستان، آذربایجان، هلند، نروژ، عمان و پرو به‌عنوان اعضای ناظر برگزار شد.
اعضای جی‌ئی‌سی‌اف در پایان این نشست بر حمایت از منافع جمعی کشورهای عضو با اجرای سیاست‌ها و راهبردهای هماهنگ در سطح بین‌الملل با هدف تقویت منافع کلی اجتماعی - اقتصادی ناشی از منابع گاز طبیعی کشورهای عضو، ارتقای مصرف گاز طبیعی به‌عنوان پاک‌ترین سوخت فسیلی با نقش حیاتی آن در ترکیب انرژی جهانی به‌منظور نیل به اهداف توسعه پایدار برای یک منبع انرژی پاک، قابل اعتماد و کارآمد و تقویت تلاش‌ها برای سرمایه‌گذاری‌های مشترک میان کشورهای عضو با هدف عرضه قابل اعتماد گاز طبیعی به بازارهای جهانی تأکید کردند. اعضا همچنین در بیانیه پایانی این نشست خواستار تقویت همکاری، هماهنگی و تبادل نظر میان اعضا و همه دست‌اندرکاران صنعت گاز برای نیل به اهداف جی‌ئی‌سی‌اف و تقویت نقش این مجمع، به‌عنوان سکویی برای دفاع و پیشبرد جایگاه کشورهای عضو برای مقابله با چالش‌ها در صحنه بین‌المللی انرژی شدند.
چهارمین نشست سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز ۲۴ نوامبر ۲۰۱۷ (سوم آذرماه ۱۳۹۶) به میزبانی اوو مورالس، رئیس‌جمهوری وقت بولیوی و با حضور سران و وزیران نفت و انرژی ایران، الجزایر، مصر، گینه استوایی، لیبی، نیجریه، قطر، روسیه، ترینیداد و توباگو، امارات و ونزوئلا به‌عنوان اعضای اصلی و عراق، قزاقستان، آذربایجان، هلند، نروژ، عمان و پرو به‌عنوان اعضای ناظر برگزار شد.
اعضا در بخشی از بیانیه پایانی این نشست عزم خود را برای توسعه و اعمال سیاست‌هایی برای تولید و مصرف گاز طبیعی به‌عنوان منبعی پاک، مطمئن، کارآمد و حیاتی در سبد انرژی جهانی که دستیابی به اهداف توسعه پایدار را تضمین کند، گسترش و ارتقای مسیرهای کارآمد همکاری میان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان گاز در همکاری با سازمان‌های انرژی منطقه‌ای و جهانی برای آسان‌سازی دستیابی به مصرف جهانی گاز، توسعه و اجرای سیاست‌ها و اقدام‌های هماهنگ میان کشورهای عضو جی‌ئی‌سی‌اف برای ترویج قراردادهای بلندمدت گاز اعلام کردند.
پنجمین نشست سران جی‌ئی‌سی‌اف ۲۹ نوامبر ۲۰۱۹ (هشتم آذرماه ۱۳۹۸) به میزبانی اوبیانگ امباساگو، رئیس‌جمهوری گینه استوایی و با حضور وزیران نفت و انرژی و سران کشورهای ارشد ایران، الجزایر، نیجریه، مصر، لیبی، قطر، روسیه، ترینیداد و توباگو، امارات، ونزوئلا، آنگولا، آذربایجان، نروژ و عمان برگزار شد. در بیانیه پایانی پنجمین نشست بر اهمیت حفظ حقوق حاکمیتی کشورهای عضو بر منابع گازی آنها، کمک به گذار به انرژی‌های پاک و تحقق اهداف توسعه پایدار، جذب سرمایه در پروژه‌های زیرساختی گاز، حمایت از همکاری میان کشورهای عضو جی‌ئی‌سی‌اف، ایجاد سازوکار قیمت‌گذاری و برخی اهداف دیگر تأکید شد.
ششمین نشست مجمع کشورهای صادرکننده گاز (جی‌ئی‌سی‌اف) سه‌شنبه (سوم اسفندماه سال ۱۴۰۰) در دوحه برگزار شد و ایران در بالاترین سطح در این نشست شرکت کرد. اعضای مجمع کشورهای صادرکننده گاز شامل الجزایر، بولیوی، مصر، گینه استوایی، ایران، لیبی، نیجریه، قطر، روسیه، ترینیداد و توباگو، ونزوئلا، ١۱ عضو اصلی و مالزی، نروژ، عراق، پرو و آذربایجان و امارات به‌عنوان اعضای ناظر در این دوره از مجمع کشورهای صادرکننده گاز شرکت کردند. دستور کار این نشست، بررسی و تبادل‌نظر وزیران کشورهای عضو مجمع درباره مسائل شکلی و محتوایی مرتبط با برگزاری ششمین نشست سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز و تهیه و آمادگی اسناد و مطالب لازم برای برگزاری نشست سران بود.
نشست فوق‌العاده وزارتی هفتمین اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز (جی‌ئی‌سی‌اف) روز جمعه (دهم اسفندماه ۱۴۰۲) با حضور جواد اوجی، وزیر نفت در الجزیره آغاز به‌کار کرد.. اوجی تا پیش از برگزاری نشست سران به‌خوبی از فضای ایجادشده بین‌المللی در این اجلاس برای توسعه دیپلماسی انرژی کشورمان بهره جست و با همتایان خود دیدار و گفت‌وگو کرد.
دستاورد نخست، کسب میزبانی بیست‌وششمین نشست وزارتی
شاید نخستین دستاورد دیپلماسی انرژی در هفتمین اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز (جی‌ئی‌سی‌اف) کسب میزبانی بیست‌وششمین نشست وزارتی جی‌ئی‌سی‌اف اواخر سال ۲۰۲۴ در تهران باشد. عزم جدی دولت سیزدهم و وزارت نفت بر آن است که با توسعه مناسبات ایران در تجارت گاز در منطقه و پس از آن در سطح جهان، سهم خود را در تجارت گاز طبیعی و کمک به تأمین تقاضای رو به رشد گاز در جهان افزایش دهد و این اجلاس در سال ۱۴۰۳ می‌تواند فرصتی مناسب برای ایران باشد.
از این رو ایران این آمادگی را دارد که با همه کشورهای عضو مجمع صادرکنندگان گاز به روش‌های موجود در تجارت گاز طبیعی و ال‌ان‌جی اعم از سوآپ، ترانزیت و دیگر روش‌های متداول همکاری و مشارکت داشته باشد. باید به این مسئله توجه کرد که ژئوپلیتیک کشور ما به‌گونه‌ای است که می‌تواند به‌عنوان مطلوب‌ترین کریدور انتقال گاز به شرق و غرب مورد استفاده قرار گیرد.
دستاورد دوم، کسب جایزه ۲۰۲۴ جی‌ئی‌سی‌اف
پیگیری‌های اداره کل امور اوپک و روابط با مجامع و سازمان‌های بین‌المللی وزارت نفت در بازتاب تلاش‌ها و موفقیت‌های ایران در شرایط تحریمی به مؤسسه تحقیقات گاز جی‌ئی‌سی‌اف سبب شد پژوهشگاه صنعت نفت برای دریافت جایزه از سوی این مؤسسه انتخاب شود.
مؤسسه تحقیقات گاز جی‌ئی‌سی‌اف یکی از دستاوردهای مهم همکاری میان اعضاست که یک کارگروه علمی فنی با حضور کشورهای عضو دارد. این کارگروه که کار خود را پیش از گشایش رسمی مرکز آغاز و تاکنون ۳۰ طرح ارسالی از کشورهای عضو را بررسی و از میان این طرح‌ها، پنج طرح برای اجرا انتخاب کرد، یکی از این طرح‌ها با عنوان طرح مدیریت و جمع‌آوری گازهای مشعل از پنج طرح معرفی‌شده از طرف ایران پیشنهاد شد که به‌عنوان نخستین اولویت از سوی مؤسسه تحقیقات گاز اجرا شود.
رویداد جوایز مجمع کشورهای صادرکننده گاز (جی‌ئی‌سی‌اف) که هر دو سال یک بار برگزار می‌شود، مناسبت مشخصی است که در آن از افراد نخبه و مؤسسه‌های تحقیقاتی که در طول دوران حرفه‌ای خود رکوردی برجسته در موفقیت در صنعت گاز نشان داده‌اند یا تأثیر مثبت، واضح، قابل‌توجه و پایداری روی صنعت گاز، به‌ویژه از طریق حمایت، تدوین سیاست‌ها، مشارکت بین‌المللی، تحقیق و آموزش داشته‌اند، تجلیل می‌شود. به این ترتیب در سال ۲۰۲۴ میلادی، از طرف ایران، پژوهشگاه صنعت نفت به ریاست عظیم کلانتری‌اصل موفق به دریافت جایزه جی‌ئی‌سی‌اف برای تعهد بلندمدت به گاز طبیعی شد.
دستاورد سوم، دیدارهای هفت‌گانه وزیر نفت با سکانداران انرژی جهان
جواد اوجی، وزیر نفت در طول دو روز برگزاری هفتمین اجلاس نشست سران جی‌ئی‌سی‌اف با وزیران نفت و انرژی الجزایر، روسیه، عراق، آنگولا، ونزوئلا، دبیر کل اوپک و دبیر کل جی‌ئی‌سی‌اف به‌منظور بررسی روند اجرای توافقنامه‌ها و قراردادهای موجود پرداخت.
او با نیکلای شولگینوف، وزیر انرژی روسیه برای ایجاد قطب گازی در قالب پیمان شانگهای در منطقه اوراسیا، همچنین در زمینه توسعه میدان‌های نفت و گاز، روند پیگیری و اجرای قراردادهای موجود و رفع چالش‌های آنها به بحث و بررسی پرداخت. افزون بر این، در این نشست مذاکرات مطلوبی درباره امضای قراردادهای تازه به‌منظور توسعه میدان‌های نفت و گاز با شرکت‌های روس انجام و توافق‌هایی محقق شد.
اوجی در دیدار با همتای عراقی خود نیز بررسی توسعه یکپارچه میدان‌های مشترک و تجارت گاز و فرآورده بین دو کشور را در دستور مذاکرات خود قرار داد. در این دیدار همچنین موضوع تجارت گاز، شیوه‌های پرداخت آن، تجارت فرآورده‌های نفتی و تکمیل زیرساخت‌های دو کشور برای توسعه تجارت فرآورده بررسی شد. توسعه یکپارچه میدان‌های مشترک نیز از محورهای مذاکرات دوجانبه وزیران نفت دو کشور بود و در پایان مقرر شد یک یا دو میدان مشترک که حجم ذخیره کمتری دارند، برای آغاز انتخاب شوند و به‌تدریج توسعه یکپارچه میدان‌های بزرگ‌تر و مشترک اصلی دو کشور در دستور کار قرار گیرد.
وزیر نفت ایران همچنین در دیدار با دیامانتینو آزودو، وزیر نفت آنگولا نیز از آمادگی صادرات خدمات فنی‌ومهندسی به آنگولا خبر داد. همتای آنگولایی وی نیز در این دیدار درباره ال‌ان‌جی (گاز طبیعی مایع‌شده) و توسعه تولید گاز برای مصارف خانگی و صادرات برق سخن گفت و بر توسعه صنعت پتروشیمی و فولاد در آنگولا، همین‌طور افزایش تولید کود شیمیایی با هدف افزایش محصولات کشاورزی تأکید کرد.
همچنین وزیران نفت ایران و ونزوئلا در حاشیه این نشست بر توسعه همکاری‌های دوجانبه در صنعت نفت تأکید کردند. جواد اوجی و پدرو تله‌چیا، وزیر نفت ونزوئلا در حاشیه نشست فوق‌العاده وزارتی ویژه برگزاری هفتمین نشست سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز (جی‌ئی‌سی‌اف) درباره روابط دوجانبه گفت‌وگو و بر پیگیری قراردادهای امضاشده تأکید کردند، همچنین موانع موجود در اجرای قراردادهای دو کشور بررسی و پیشرفت قراردادها رضایت‌بخش اعلام شد.
وزیر نفت ونزوئلا از عملکرد شرکت‌های ایرانی در توسعه بندر خوزه، پیشرفت بازسازی پالایشگاه فراسرزمینی «ال‌پالیتو»، تعمیرات اساسی، بازسازی و مشارکت در تولید محصولات پتروشیمی ونزوئلا از سوی ایران، همچنین تجهیز ایستگاه‌های تقویت فشار گاز ونزوئلا از سوی شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی ابراز رضایت کرد.
محمد حامل، دبیرکل مجمع کشورهای صادرکننده گاز (جی‌ئی‌سی‌اف) هم در دیدار با وزیر نفت کشورمان از تلاش‌های پژوهشی ایران در صنعت گاز قدردانی کرد. راه‌اندازی پژوهشگاه مجمع کشورهای صادرکننده گاز در الجزایر برای به اشتراک‌گذاری فناوری و خدمات فنی مهندسی و فعال کردن شرکت‌های دانش‌بنیان برای اعضا از محورهای مذاکرات جواد اوجی، وزیر نفت با دبیرکل مجمع کشورهای صادرکننده گاز (جی‌ئی‌سی‌اف) بود.
بررسی تحولات اخیر بازار نفت موضوعی بود که اوجی در دیدار خود با دبیرکل اوپک دنبال کرد. در این دیدار، آثار ژئوپلیتیک مؤثر بر قیمت‌های جهانی نفت، افزایش تقاضای جهانی نفت ناشی از رشد اقتصادی و مقدار سرمایه‌گذاری در پروژه‌های نفتی کشورهای عضو اوپک با هیثم الغیص به بحث گذاشته شد.
اعلام آمادگی ایران برای صدور خدمات فنی و مهندسی به اعضا
سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری پیش از عزیمت به الجزایر که بعد از ۱۴ سال انجام می‌شد از توان ایران برای تبدیل شدن به قطب منطقه‌ای تولید و صادرات گاز گفت و اینکه این ظرفیت باید به دنیا معرفی شود تا زمینه تقویت همکاری‌های ایران با دیگر کشورهای تولیدکننده و صادرکننده گاز فراهم آید. راهبری منطقه‌ای ایران افزایش تولید و صادرات گاز و دسترسی هرچه بیشتر ملت‌های منطقه به این انرژی پاک و ارزش‌آفرین است، ایران آمادگی تبدیل شدن به قطب انرژی منطقه و مسیری امن برای توزیع و ترانزیت گاز بین تولیدکنندگان و بازارهای مصرف را دارد.
او با بیان اینکه ظرفیت‌های ایجادشده در صنعت گاز ایران زمینه مناسبی برای کشورهای عضو مجمع در حوزه بالادستی و پایین‌دستی گاز طبیعی و تجارت آن ایجاد کرده است، بیان کرد: از این فرصت استفاده و از سرمایه‌گذاران خارجی و کشورهای عضو مجمع برای حضور در پروژه‌های بخش انرژی ایران از جمله پروژه‌های بخش گاز طبیعی دعوت می‌کنم. شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی می‌توانند در همکاری یا کشورهای عضو مجمع و در قالب الگوهای نو مشارکت و نمونه موفقی را خلق کنند. بر این اساس، ایران از کشورهای عضو مجمع دعوت می‌کند برای تبادل اطلاعات و تجربه‌ها در حوزه استخراج، فرآوری، انتقال و تجارت گاز و فناوری‌های مرتبط همکاری‌های نظام‌مندی را برای سرمایه‌گذاری‌های مشترک در صنعت گاز آغاز کنند. پیشنهاد می‌کنم دبیرخانه مجمع، سازوکاری برای تبادل دانش فنی و تجربه‌های کشورهای عضو در صنعت گاز را به‌کار گیرد تا شاهد برخورداری همه اعضا از ظرفیت‌های یکدیگر باشیم.
تحولات بازار جهانی انرژی، تشکیل نهادی همانند اوپک را میان کشورهای عمده تولیدکننده گاز به ضرورتی انکارناپذیر تبدیل کرد، به همین منظور مجمع کشورهای صادرکننده گاز با هدف همفکری درباره جایگاه واقعی گاز و مسائل مشترک اعضا، با ابتکار جمهوری اسلامی ایران سال ٢٠٠١ تشکیل شد.
گاز، عامل حیاتی امنیت انرژی جوامع بشری
وزیر نفت در نخستین سخنرانی خود در این اجلاس برگزاری هفت دوره نشست سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز در طول عمر این سازمان بین‌الدولی نوپا را بیش از هر واقعیتی نشانه قوی از همگرایی همبستگی و عزم اعضای آن برای پیگیری اهداف مجمعی دانست که سال ۲۰۰۱ در تهران پایه‌های اولیه آن بنا گذاشته شد. تحولات ژئوپلیتیکی و منطقه‌ای که طی دو سال اخیر رخ داد نشان داد گاز طبیعی و تجارت بین‌المللی آن همچنان عاملی حیاتی در امنیت انرژی جوامع بشری جهان به‌شمار می‌آید و با وجود گام‌های برداشته‌شده برای نیل به اهداف محیط ژئوپلیتیکی و زیستی و آزادسازی بازارهای انرژی هر جایی که امنیت انرژی کشورها با مخاطره‌های جدی روبه‌رو می‌شود، سیاستگذاری‌های انرژی به تأمین امنیت انرژی کشورشان بر دیگر اهداف اولویت می‌یابد.
مطالعه پیش‌نویس بیانیه تهیه‌شده برای هفتمین نشست سران نیز حاکی از اتفاق نظر همه کشورهای عضو در جی‌ئی‌سی‌اف درباره نقش کلیدی و فزاینده گاز طبیعی در تأمین نیازهای انرژی توسعه پایدار و دوران گذار انرژی با تکیه بر ویژگی منحصربه‌فرد این حامل انرژی است. تأکید حق حاکمیت کشورهای عضو بر منابع گاز محکوم کردن تحریم یکجانبه و خارج از چارچوب سازمان ملل متحد، افزایش همکاری برای عرضه مداوم گاز به بازارهای جهانی، مشارکت در زمینه‌های فنی و فناورانه و افزایش مصرف گاز در بخش حمل‌ونقل از مهم‌ترین موارد مطرح‌شده در بیانه است که مورد توافق جمعی قرار گرفته است.
۲۳ سال تلاش برای ارتقای همکاری میان کشورهای عضو
مجمع کشورهای صادرکننده گاز با برخورداری از حدود نیمی از صادرات گاز طبیعی و ال‌ان‌جی جهان، توانسته است نقش راهبردی خود در عرضه پایدار گاز طبیعی در جهان را همچنان حفظ کند. مجمع کشورهای صادرکننده گاز با عنایت به دوران گذار انرژی و توجه به الزامات تغییر اقلیم و توسعه پایدار، ارتقای امنیت عرضه گاز طبیعی در بازارهای منطقه‌ای و جهانی و حداکثر تلاش در بسترسازی توسعه فراگیر استفاده از گاز طبیعی و ال‌ان‌جی به‌عنوان سوخت قابل دسترسی و دوستدار محیط زیست در سطح جهان، به‌ویژه ملل دچار فقر انرژی را در دستورکار خود قرار داده است.
راهبرد اساسی ایران به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین دارندگان ذخایر اثبات‌شده گاز طبیعی جهان،همچنین از بنیانگذاران جی‌ئی‌سی‌اف متضمن حداکثر پشتیبانی از روح همکاری و تصمیم‌های جمعی جی‌ئی‌سی‌اف مطابق با اساسنامه و رویه‌های مورد توافق اعضای مجمع برای تحقق منافع صادرکنندگان و مصرف‌کنندگان گاز طبیعی است.
در این مسیر، حمایت کشورهای عضو و ناظر مجمع از ایده «سیاست‌زدایی از همکاری‌های بین‌المللی و جهانی گاز»، و «بازگشت به منطق اقتصادی و چندجانبه‌گرایی» که در بیانیه نشست سران نیز به آن تأکید شده است، می‌تواند نقش مهمی در پایداری امنیت عرضه و تقاضای گاز در جهان و تحقق قیمت‌های عادلانه برای همه ذی‌نفعان صنعت جهانی گاز ایفا کند، اعمال تحریم‌های یکجانبه و فراقانونی علیه اعضای مجمع نه‌تنها ناقض قوانین بین‌المللی، بلکه از عوامل عمده نااطمینانی‌های موجود در بازار انرژی جهانی است.
هم‌اکنون و پس از ۲۳ سال از زمان شکل‌گیری مجمع کشورهای صادرکننده گاز، به نظر می‌رسد با ارتقای همکاری میان کشورهای عضو و تشکیل نشست‌های منظم دوره‌ای در سطح وزارتی، ثبات آینده بازار گاز بیش از پیش تأمین شود.
هفتمین نشست سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز با انتشار بیانیه‌ای در الجزیره الجزایر در حالی به کار خود پایان داد که نشست بعدی وزارتی این مجمع (بیست‌وششمین نشست وزارتی جی‌ئی‌سی‌اف) اواخر سال ۲۰۲۴ در تهران برگزار خواهد شد. پیش‌بینی می‌شود با تبادل نظر میان کشورهای عضو جی‌ئی‌سی‌اف و توسعه همکاری‌ها با کشورهای مصرف‌کننده، به نیاز روزافزون کشورهای جهان به گاز طبیعی پاسخ داده شود و سرانجام آینده‌ای نویدبخش پیش روی کشورهای دارنده ذخایر طبیعی گاز قرار گیرد.
