محمود مرادی چهارشنبه سوم آبان‌ماه در آئین افتتاحیه دهمین نمایشگاه صنایع دستی و سوغات محلی «جوزغند» نراق که در حسینیه آب انبار حاج عبدالباقی این شهر برگزار شد، اظهار کرد: جشنواره جوزغند اقدامی بسیار بزرگ در راستای برندسازی برای شهر نراق است.
وی ادامه داد: بر اساس پژوهش‌های بسیار، نراق یک شهر اسلامی است و قدیمی‌ترین سندی که در آن به نراق اشاره شده، کتاب تاریخ قم است. بر اساس انچه در اسناد تاریخی آمده است، نراق توسط اشعریون پایه‌گذاری شده و در طول تمام تاریخ، نراقی‌ها از شیفتگان اهل بیت بوده و منطقه نراق، اردهال، کاشان و قم، خاستگاه شیعیان بوده است. پیش از اسلام نیز در هفت منطقه از نراق ساکنانی به شکل پراکنده حضور داشته اند.
وی افزود: زمانی که سخن از جوزغند به میان می‌آید، درباره اقتصاد نراق و برندسازی برای آن صحبت می‌شود. مدیریت شهری نراق به دلیل برخورداری از بافت تاریخی ارزشمند و امکان کسب ثروت از آن، از دهه هشتاد رویه خود را تغییر داد تا با فراهم کردن امکان امرار معاش، از خروج جوانان از شهر جلوگیری کند. داشته‌های نراق، کارخانه و صنعت نیست، بلکه فرهنگ غنی بیش از هزار ساله است که در طول این فرهنگ تاریخی، کاروانسراها، آب انبارها، آسیاب‌ها، یخچال‌ها و مراکز فرهنگی شکل گرفته است.
مرادی گفت: به دنبال این بودیم که نراق به عنوان یک شهر هدف گردشگری معرفی شود و مقرر بود که بر اساس برنامه و طی ۵ سال به شهر هدف گردشگری استانی، طی ۱۰ سال به شهر هدف گردشگری در کشور و در یک بازه ۲۰ ساله، به هدف گردشگری در جهان تبدیل شود.
وی ادامه داد: اگرچه در بازه بیست ساله به دلیل برخی مشکلات، از این برنامه‌ریزی جا مانده‌ایم اما نراق در حال حاضر در سطح کشور مطرح شده و از معدود شهرهایی است که میراث فرهنگی پذیرفته است که باید برای آن طرح جامع تهیه شود.
مدیر کل دفتر امور شهری و شوراهای استانداری مرکزی افزود: برای تبدیل شدن این شهر به یک شهر جهانی، نیازمند برخی مولفه‌ها از جمله حفظ اصالت تاریخی بودیم زیرا گردشگران نراق به دنبال دیدن محله‌های قدیمی و با اصالت هستند و صنعت گردشگری اینگونه شکل می‌گیرد.
وی تصریح کرد: در شهر نراق به دنبال ایجاد اقتصاد شهری بودیم و تحقق این مهم نیازمند عناصری است. موزه شهاب‌سنگ نراق یکی از منحصر به فردترین موزه‌های دنیاست و با هنر مجموعه مدیریت شهری و مردم نراق، یک جرم آسمانی به چنین موزه‌ای تبدیل شد. بافت تاریخی نراق که در حال تخریب و نابودی بود، مرمت شده و موزه‌های آب، مردم‌شناسی و موزه شهاب‌سنگ ایجاد شد و در کنار آن به دنبال واکاوی بخشی از تاریخ صنایع و هویت غذایی شهر بودیم که به جوزغند رسیدیم.
مرادی گفت: در گذشته دو محصول در این منطقه تولید می‌شده که غیر از جوزغند، حلوای جاسب یکی از آنها بوده و باید با برگزاری جشنواره حلواشکری، این محصول به نام جاسب ثبت شود. جوزغند در حال فراموشی بود که مدیریت شهری نراق با فعال کردن کارگاه‌ها، آن را احیا کرد و در حال حاضر بیش از ۱۰۰ بانوی خانه‌دار نراقی در حال تولید و عرضه این محصول به عنوان یک برند هستند که به ثبت ملی نیز رسیده است.
وی اظهار کرد: اگر هر خانم خانه‌دار سالانه به طور متوسط ۳۰۰ کیلو جوزغند تولید کرده و به فروش برساند، ارزش افزوده ایجاد شده بسیار مناسبی ایجاد خواهد کرد. جوزغند، هنر تبدیل کردن یک ماده اولیه ساده به کالایی نهایی است که یکی از باارزش‌ترین شیرینی‌های محلی ایران محسوب شده و با اقتصاد بخشی از شهر گره زده شده است. ادامه این مسیر می‌تواند منجر به احیای صنعت پاک گردشگری در این منطقه شده و از فضای موجود به نحو مطلوب استفاده شود.
مرادی افزود: صنعت گردشگری یکی از پاکترین صنعت‌های جهان است. گردشگری حرفه‌ای گردشگری است که کمترین آسیب را به محیط زیست و فرهنگ یک منطقه وارد کند و هدفدار و جهت‌دار باشد.
تیتربرتر، در این نمایشگاه که از ۳ الی ۵ آبان‌ماه از ساعت ۹ الی ۱۷ در موزه مردم‌شناسی نراق برقرار است، ۱۷ غرفه شامل جوزغند، صنایع دستی، عسل، عرقیجات سنتی، گل و یک غرفه نیز به یاد مردم غزه برپا شده است.
جوزغند شیرینی سنتی نراق است که در تولید آن، میوه هلو، گلابی یا انجیر با استفاده از انواع مغزها و ماده شیرین‌کننده پر شده و خشک می‌شود. این محصول در حال حاضر یکی از گرانترین شیرینی های سنتی ایران است که در گذشته به عنوان جیره جنگی استفاده می‌شده است. "جوز" در گویش محلی نراق به هلو یا هلگ خشک شده گفته می‌شود و "غند" نیز برگرفته از واژه "آغند" به معنای غنی کردن یا پرکردن است.
تیتربرتر، آب انبار حاج عبدالباقی که مراسم افتتاحیه جشنواره جوزغند در آن برگزار شد، بنایی متعلق به دوران قاجار بوده و در سال ۱۲۸۷ قمری توسط یکی از تجار معروف شهر نراق به نام حاج عبدالباقی، جد عبدالغدیر محمدی نراقی احداث شده و بخشی از زمین کشاورزی موجود در شهر به منظور هزینه‌های مرمت و نگهداری این مجموعه وقف شده است.
در حاشیه این جشنواره، امکان بازدید از بافت تاریخی و موزه شهاب‌سنگ نیز فراهم شده است.
