همشهری نوشت- زهرا خلجی: از آنجایی که ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) به پایان چرخه حیات خود در دهه ۲۰۳۰ نزدیک می‌شود، چین می‌خواهد اندازه ایستگاه فضایی خود را طی چند سال آینده از۳به ۶ ماژول افزایش دهد. ایستگاه فضایی تازه توسعه‌یافته چین سکوی متفاوتی برای ماموریت‌های نزدیک زمین برای بیش از ۱۵سال عملیاتی خواهد بود.

بهشتی برای اکتشافات فضایی

ایستگاه فضایی چینی‌ها، تیانگونگ نام دارد که در زبان چینی به معنی کاخ آسمانی است. این ایستگاه فضایی از ۳ ماژول تشکیل شده است. تیانگونگ-۱که در سپتامبر ۲۰۱۱ پرتاب شد، نخستین ماژول ایستگاه فضایی چین بود. این فضاپیما میزبان ماموریت‌های شنژو-۹ و ۱۰ بود و به‌عنوان یک سکوی آزمایشی برای آزمایش لنگرگاه با فضاپیمای شنژو عمل کرد. البته تیانگونگ-۱در مارس ۲۰۱۶ از دست چین خارج شد و هنگامی که در آوریل ۲۰۱۸ دوباره وارد جو زمین شد، بلافاصله سوخت.

تیانگونگ-۲دومین ماژول ایستگاه فضایی چین بود که در سپتامبر ۲۰۱۶ به فضا پرتاب شد. تعدادی آزمایش در آنجا انجام شد، ازجمله آزمایش‌هایی برای رصد زمین، مطالعات علمی و نمایش‌های فناوری. از این ماژول برای پرتاب فضاپیمای باری Tianzhou-۱و همچنین ماموریت‌های خدمه استفاده شد، اما در ژوئیه۲۰۱۹، عمدا از مدار خارج شد و به جو زمین بازگشت.

تکمیل ایستگاه پس از ۱۱سال

سرانجام، در سال ۲۰۲۲، تیانگونگ-۳به فضا پرتاب شد و پیش‌بینی می‌شد که نسبت به پیشینیان خود، توانمندتر و پیشرفته‌تر باشد و نقش مهمی در ساخت ایستگاه فضایی چین ایفا کند. در حال حاضر، ایستگاه فضایی چین فقط می‌تواند میزبان ۳ فضانورد در ارتفاع مداری تا ۴۵۰کیلومتر باشد.

با این حال، اندازه این ماژول‌ها ممکن است با برنامه‌های جاه‌طلبانه چین برای دو برابر کردن ظرفیت ایستگاه تغییر کند. این طرح‌ها سازه را به ۱۸۰ تن متریک می‌رساند و به آن اجازه می‌دهد ۷ فضانورد دیگر را در خود جای دهد. البته با وجود افزایش سایز، همچنان فقط ۴۰درصد از ظرفیت ایستگاه فضایی بین‌المللی را دارد.

پیشرو در فضا

از آنجایی که ایستگاه فضایی بین‌المللی ممکن است تا سال ۲۰۳۰ از رده خارج شود، آژانس‌های فضایی در سراسر جهان ممکن است چاره‌ای جز استفاده از ایستگاه چین نداشته باشند و این کشور را به یک رهبر در اکتشافات فضایی تبدیل کند. چین همچنین تمایل خود را برای همکاری با سایر کشورها و سازمان‌ها در زمینه تحقیقات علمی و آزمایش روی ایستگاه فضایی خود ابراز کرده است. برخی از آزمایش‌های بین‌المللی و موافقتنامه‌های همکاری قبلا ایجاد شده‌اند، چراکه ایستگاه فضایی بین‌المللی آماده غیرفعال شدن است.

برنامه تیانگونگ نمونه‌ای از تعهد چین به پروازهای فضایی سرنشین‌دار و تحقیقات علوم فضایی است. پیشرفت‌های قابل‌توجهی در قابلیت‌های فضایی چین، مانند پروازهای خدمه و فناوری میعادگاه و لنگرگاه خودران، از طریق توسعه مداوم ایستگاه ایجاد شده است. علاوه بر این، انتظار می‌رود فضانوردان چینی در آینده نزدیک زمان زیادی را صرف زندگی و کار در ایستگاه فضایی کنند.

• جنگ فضایی بزوس و ماسک | اینترنت ماهواره‌ای جدید در راه است

چالش اروپایی‌ها

رسانه‌های دولتی چین نوشتند که چند کشور درخواست کرده‌اند، فضانوردان خود را به ایستگاه چین بفرستند، اما، آژانس فضایی اروپا با رد این خبر اعلام کرد موافقت مالی یا سیاسی برای حضور در ایستگاه فضایی تیانگونگ نداشته است. تیانگونگ به نمادی از نفوذ روزافزون چین و اعتقاد به ماموریت‌های فضایی خود تبدیل شده است.

از آنجایی که آمریکا، چین را از هرگونه همکاری مستقیم یا غیرمستقیم با ناسا منع کرده و روسیه نیز به‌شدت با ایستگاه فضایی بین‌المللی درگیر است، احتمال همکاری کشورهای تحریم‌شده از سوی آمریکا بیشتر می‌شود. در همین زمینه روسیه به شرکای خود در گروه بریکس شامل برزیل، هند، چین و آفریقای جنوبی، پیشنهاد ساخت یک ماژول برای ایستگاه فضایی جدید داده است. در عین حال، آژانس فضایی روسیه، سال گذشته اعلام کرد که قصد دارد یک ایستگاه فضایی بسازد. هدف این است که ایستگاه ۶ ماژول داشته باشد که بتواند تا ۴فضانورد را در خود جای دهد.