تیتربرتر، یکی از مواردی که باعث افزایش پایه پولی و چاپ پول می‌شود زیاندهی بانک‌های خصوصی و هم زمان ارائه تسهیلات از جانب آنان است در این گزارش به صورت مختصر وضعیت صورتمالی چند بانک خصوصی و نحوه تسهیلات دهی را بررسی می‌کنیم:

بانک آینده

در گزارش ۳ ماهه بانک آینده آمده است: درآمد تسهیلات اعطایی و سپرده گذاری و اوراق بدهی این بانک نسبت به دوره مشابه سال قبل ۲۶ درصد افزایش یافته و به عدد ۷,۲۴۶ میلیارد تومان رسیده است، اما نکته جالب و عجیب این است که هزینه سودسپرده تسهیلات ۲ برابر درآمد تسهیلات است، هزینه تسهیلات ۱۵,۱۵۸ میلیارد تومان است، این نشان می‌دهد این بانک با این روند هر روز زیان بیشتری نسبت به سال قبل داشته و زیاندهی خود را از طریق افزایش پایه پولی و افزایش تورم جبران می‌کند.

زیان خالص این بانک نیز نسبت به دوره مشابه سال قبل با افزایش ۶۰ درصدی به عدد ۱۱,۵۴۸ میلیارد تومان رسیده است.

بانک دی

بانک دی وضعیت کمی بهتر نسبت به بانک آینده دارد اما این بانک نیز وضعیت کلی خوبی ندارد و با توجه به اینکه وضعیت بانک دی نسبت به سال گذشته بهتر است اما باز هم در زیاندهی قرار دارد، درآمد تسهیلات اعطایی و سپرده گذاری و اوراق بدهی این بانک نسبت به سال گذشته با کاهش ۲۱ درصدی از ۶,۹۳۳ میلیارد تومان به ۵,۵۲۴ میلیارد تومان در سه ماه اول سال رسیده است، این بانک نیز ۳ برابر درآمد تسهیلات هزینه پرداخت می‌کند، به نحوی که هزینه تسهیلات این بانک ۱۵,۱۹۹ میلیارد تومان بوده است که عجیب و قابل تأمل است بنابر این خالص درآمد تسهیلات و سپرده گذاری در این بانک چیزی جز زیان ۹۶۷۴ میلیارد تومانی نیست.

اما نکته قابل تأمل دیگر درباره بانک دی این است که این بانک با توجه به اینکه ۲۱ درصد درآمد تسهیلات را کاهش داده و به نوعی تسهیلات کمتری در اختیار مردم قرار داده اما نسبت به سال قبل با افزایش ۴۴ درصدی زیان خالص همراه است که به هیچ وجه قابل توجیه نیست.

بانک ایران زمین

بررسی صورتمالی سه ماه بانک ایران زمین نیز نشان می‌دهد این بانک نسبت به سال گذشته نزدیک به ۴ برابر درآمد درآمد تسهیلات اعطایی و سپرده گذاری و اوراق بدهی داشته است، اما نکته اینجاست که این بانک برابر درآمد تسهیلات اعطایی هزینه داشته است و در نتیجه درآمد تسهیلات نتیجه‌ای جز زیاندهی ندارد، نکته قابل توجه دیگر برای بانک ایران زمین این است که این بانک در ۳ ماه اول سال گذشته تنها ۳۲۳ میلیارد تومان درآمد از تسهیلات اعطایی و سپرده گذاری و اوراق بدهی داشته اما نزدیک به ۱۰ برابر هزینه سودسپرده پرداخت کرده است و با هیچ منطقی نمی‌توان آن را توجیه کرد، هزینه سود سپرده این بانک در سه ماه نخست سال گذشته ۳,۰۱۶ میلیارد تومان بوده است.

جمع درآمدهای عملیاتی این بانک منفی ۱,۵۸۹ میلیارد تومان است یعنی این بانک در سه ماه نخست سال جاری ۱,۵۸۹ میلیارد تومان زیان کرده و درآمدی نداشته است! زیان خالص این بانک در سه ماهه اول سال ۲,۵۶۲ میلیارد تومان است.

بانک سرمایه

بانک سرمایه نیز وضعیت خوبی ندارد، در گزارش سه ماهه منتهی این شرکت به انتهای خرداد ماه سال جاری درآمد تسهیلات اعطایی و سپرده گذاری و اوراق بدهی تنها ۱۰۴ میلیارد تومان بوده اما جالب است بدانید هزینه سود سپرده‌ای که این بانک برای درآمد پرداخت می‌کند بیش از ۷ برابر یعنی ۷۵۰ میلیارد تومان است که باید دید این بانک به چه شکلی تسهیلات می‌دهد که ۷ برابر آن سود پرداخت می‌کند!

خالص درآمد تسهیلات و سپرده گذاری منفی ۶۴۵ میلیارد تومان است که قابل توجیه نیست، این بانک نیز با زیان خالص ۲۳۵۵ میلیارد تومانی مواجه است که نحوه بانکداری را زیر سوال می‌برد.

لزوم اقدام قاطع بانک مرکزی برای توقف روند فعلی

با بررسی چند بانک خصوصی متوجه شدیم که این بانک‌ها چه با افزایش تسهیلات و چه با کاهش تسهیلات زیانده هستند و هزینه‌های عملیاتی ۲ یا ۳ برابر درآمدهای عملیاتی این بانک‌ها است، بانک مرکزی باید فکری اساسی برای این روند زیان بار و مهلک برای اقتصاد کشور کند زیرا این نوع بانکداری ثمره‌ای جز افزایش پایه پولی، افزایش ناترازی اقتصاد و افزایش تورم ندارد و بررسی‌ها نشان می‌دهد نتوانسته است رضایت مردم را نیز کسب کند و ارائه وام به مردم به سختی و مشقات فراوانی انجام می‌گیرد و هنوز طبق دستورالعمل بانک مرکزی مبنی بر رتبه اعتباری افراد وام ارائه نمی‌شود.