تيتربرتر، الهام فتاحی‌فر، سرپرست دفتر امور گلخانه، گیاهان زینتی و قارچ خوراکی درباره خواص انواع قارچ گفت: ۵ گونه عمده قارچ خوراکی در دنیا تولید می‌شود که ۸۵ درصد تولید جهانی، قارچ خوراکی است که قارچ دکمه‌ای ۳۰ درصد، قارچ‌های صدفی ۲۷ درصد، قارچ شیتاکه ۱۷ درصد و سایر قارچ‌ها ۲۶ درصد را شامل می‌شود.

وی افزود: در حال حاضر در ایران عمده تولید قارچ خوراکی کشور (بیش از ۹۹ درصد تولید)، قارچ خوراکی دکمه‌ای سفید و کمتر از ۱ درصد قارچ خوراکی صدفی است. با توجه به روند رو به رشد تولید قارچ خوراکی در دنیا و ایران، ایجاد تنوع در تولید گونه‌های قارچ خوراکی در کشور ضروری است اما به دلیل عدم ترویج و فرهنگ مصرف این قارچ متأسفانه در ایران تولید چندانی مشاهده نمی‌شود.

سرپرست دفتر امور گلخانه، گیاهان زینتی و قارچ خوراکی درباره قارچ شیتاکه گفت: قارچ شیتاکه یک قارچ خوراکی با خواص دارویی قابل توجه است. قارچ شیتاکه با نام علمی Lentinula edodes دارای کلاهک با قطر ۵ تا ۲۰ سانتی‌متر و پایه مرکزی با طول ۵ تا ۱۰ سانتی متر است. رنگ سطح کلاهک قهوه‌ای روشن بوده که در سطح آن به ویژه در حاشیه کلاهک فلس‌هایی به رنگ روشن دیده می‌شود.

وی ادامه داد: پرورش این قارچ بر روی بستر کشت‌هایی نظیر کلش گندم، برنج، جو، خاک اره، تراشه چوب، تفاله چغندرقند، سبوس گندم و برنج و نظایر آن انجام می‌شود. این قارچ خوراکی پس از قارچ دکمه‌ای و صدفی، دارای بیشترین میزان تولید در دنیاست. این نوع قارچ نیز دارای خواص دارویی قابل ملاحظه‌ای است که به ویژه بر اساس مستندات علمی و داروهای تجاری تولید شده از این قارچ، تأثیر آن در درمان بیماری سرطان مشخص شده است.

فتاحی‌فر در خصوص مزایای قارچ دارویی شیتاکه گفت: مصرف قارچ شیتاکه به‌عنوان یکی از منابع غذایی می‌تواند به کاهش خطر ابتلاء به برخی از بیماری‌ها، مانند بیماری‌های قلبی-عروقی و برخی از سرطان‌ها و بیماری‌های التهابی کمک کند. همچنین این قارچ دارای انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی است که در تقویت سیستم ایمنی بدن مؤثر است.

وی افزود: این قارچ به‌عنوان یکی از انواع قارچ‌هایی با بازار مصرف بالا در دنیا (بعد قارچ دکمه‌ای و صدفی)، یکی از خوش‌طعم‌ترین قارچ‌های گوشتی به شمار می‌رود که به صورت تازه‌خوری و فرآوری شده (خشک، پودر و…) استفاده می‌شود.

سرپرست دفتر امور گلخانه، گیاهان زینتی و قارچ خوراکی با بیان اینکه دستورالعمل اجرایی و ضوابط فنی صدور مجوز قارچ‌های پرورشی خاص (قارچ‌های گانودرما و شیتاکه) توسط این دفتر و همکاری محققان در اسفند سال ۱۳۹۷ تدوین و ابلاغ شده است، خاطرنشان کرد: تولید این قارچ در کشور در حال حاضر به میزان محدود وجود دارد که با ترویج و فرهنگ‌سازی مصرف آن و افزایش آگاهی مصرف کنندگان در آینده توسعه بیشتری خواهد یافت.

وی در رابطه با نحوه مصرف قارچ شیتاکه در دنیا عنوان کرد: در دنیا از این قارچ برای مصارف غذایی مانند سوپ، پیتزا، غذاهای آماده و همچنین برای درمان بیماری‌ها به صورت قرص و کپسول استفاده می‌شود. در ایران بیشترین کاربرد این قارچ در مواردی مثل تقویت سیستم ایمنی و مقابله با سرطان است، همچنین در زمان کرونا برای تقویت سیستم ایمنی بدن هم بعضاً تجویز می‌شد.

ناشناخته در ایران

قارچ شیتاکه در ایران یک گونه جدید محسوب می‌شود و کشت آن هنوز به اندازه کافی فراگیر نشده است، در مقابل هم اکثر مردم درباره خواص خوراکی و دارویی آن اطلاع ندارند. این قارچ دارای آنتی‌اکسیدان بالایی است و مانند قارچ گانودرما ضد تومور محسوب می‌شود، همچنین دارای مواد معدنی بالایی است.

این قارچ، پروتئین گیاهی پرمصرف در جنوب شرق آسیا است و در ۲۰ سال گذشته مصرف آن در اروپا هم افزایش داشته اما در ایران این قارچ ناشناخته یا به نوعی کمتر شناخته شده است در حالی که از نمونه‌های مصرفی معمول مانند قارچ دکمه‌ای خواص بیشتری دارد، بنابراین باید از تولید قارچ‌های خوراکی دارویی مانند شیتاکه در کشور حمایت شود.