صندوق جهانی محیط زیست سهم قابل توجهی در تلاش جهانی برای مبارزه با بیابان زایی و خشکسالی دارد و پروژه های متعددی را در ایران تأمین مالی کرده است.
تيتربرتر، سازمان ملل متحد همه ساله در ۱۷ ژوئن با گرامیداشت «روز جهانی مبارزه با بیابان‌زایی و خشکسالی» درصدد است تا آگاهی عمومی را نسبت به تلاش‌های بین‌المللی انجام شده در راستای این آرمان افزایش دهد.
شعار سال ۲۰۲۳ میلادی برای بزرگداشت این روز بر نقش و حقوق زنان در مدیریت پایدار سرزمین متمرکز است. به گونه‌ای که ضرورت احقاق حقوق سرزمینی زنان متضمن آینده‌ای پایدار برای همه است. توکلی، سرپرست موقت، به نمایندگی از نماینده موقت فائو در جمهوری اسلامی ایران گفت: همان طور که برای گرامیداشت روز مقابله با بیابان گردهم جمع شدیم، این نکته به ما یادآوری می‌کند که بیابان زایی و خشکسالی هر منطقه‌ای از کره زمین را تحت تأثیر قرار می‌دهد و معیشت میلیون‌ها نفر را به خطر می‌اندازد. اثرات این پدیده به ویژه در مناطق خشک تا نیمه خشک مانند ایران نمود بیشتری دارد.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران با دارا بودن مناطق وسیع خشک و نیمه خشک، در حال مقابله و کنترل چالش‌های مهمی از جمله کم آبی، تخریب سرزمین، بیابان زایی، خشکسالی و طوفان‌های گرد و غبار است. این چالش‌های مخرب محیط زیستی تأثیر قابل توجهی بر بخش کشاورزی دارد.
وی ادامه داد: از سوی دیگر، تخریب سرزمین و طوفان‌های گرد و غبار نیز نه تنها سلامت انسان‌ها را تهدید می‌کند، بلکه به بهره وری کشاورزی نیز آسیب می‌رساند. بدیهی است که پدیده گرد و غبار اثرات اقتصادی شدیدی دارد و بخش‌های مختلفی از جمله کشاورزی، حمل و نقل و انرژی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
وی تصریح کرد: به عنوان یکی از اولویت‌های فائو باید به پروژه همکاری فنی بین منطقه‌ای «سرمایه‌گذاری و اقدامات برای افزایش تاب‌آوری در برابر طوفان‌های شن و گرد و غبار در کشاورزی» اشاره کرد. فائو با همکاری سازمان منابع طبیعی «ارزیابی ریسک بلایای طوفان‌های شن و گرد و غبار در اهواز» را انجام داده است. این پروژه به عنوان پایه‌ای برای توسعه به موقع، مؤثر و مناسب اقدامات آمادگی و واکنش در چارچوب یک طرح مدیریت بحران، به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از مدیریت ریسک بلایای گرد و غبار در کشاورزی اعم از زمین‌های زراعی و مرتعی انجام شده است.
وی ادامه داد: صندوق جهانی محیط زیست (GEF) سهم قابل توجهی در تلاش جهانی برای مبارزه با بیابان زایی و خشکسالی دارد و پروژه‌های متعددی را در ایران تأمین مالی کرده است که تأثیرات مثبتی بر جوامع محلی داشته است. برای مثال، پروژه‌هایی برای ترویج شیوه‌های مدیریت پایدار زمین، کاهش هدر رفت آب و افزایش ترسیب کربن مورد حمایت این صندوق قرار گرفته است. این اقدامات نه تنها تأثیر خشکسالی را کاهش داده است، بلکه انعطاف پذیری اکوسیستم‌ها را تقویت کرده و بهره وری اقتصادهای محلی را افزایش داده است.
وی گفت: یکی از این پروژه‌ها، پروژه «احیای مناطق جنگلی و زمین‌های تخریب‌شده با توجه ویژه به خاک‌های شور و مناطق مستعد فرسایش بادی (RFLDL) » است که با سرمایه‌گذاری مشترک صندوقGEF و FAO با هدف احیای اکوسیستم‌های تخریب‌شده و کاهش تخریب زمین انجام می‌شود. این طرح در دو استان کرمان (شهرستان ریگان) و خراسان جنوبی (شهرستان سرایان) اجرا شده و تجربیات و آموزه‌های ارزشمندی کسب شده که امید است در آینده در سایر مناطق نیز مورد استفاده قرار گیرد.
توکلی در پایان گفت: همان طور که بشریت به سمت آینده‌ای پایدارتر حرکت می‌کند، ضروری است که همه ذی نفعان با هم همکاری کنند تا چالش‌های ناشی از بیابان زایی و خشکسالی را رفع کنند. لازم است یک رویکرد چند وجهی را اتخاذ کنیم که جنبه‌های اکولوژیکی، اجتماعی و اقتصادی این مسائل را در نظر بگیرد. سازمان‌های بین‌المللی مانند FAO، GEF و UNCCD می‌توانند از کشورهایی مانند ایران در تلاش‌هایشان برای مبارزه با بیابان‌زایی و خشکسالی و دستیابی به استفاده پایدار از زمین حمایت کنند. فائو اعتقاد دارد با همکاری یکدیگر می‌توانیم از منابع طبیعی و معیشت مردم محافظت کنیم و آینده بهتری را برای نسل‌های آینده تضمین کنیم.
