معاون هماهنگی امور استان‌های سازمان حفاظت محیط زیست توضیحاتی درباره سرانجام پرونده میانکاله، سد چمشیر، آلودگی هوا، گرد و غبار و موضوعات مختلف محیط زیستی ارائه داد.
تيتربرتر، حفاظت از محیط زیست در قرن بیست و یکم به عنوان یکی از هشت هدف توسعهٔ هزاره و یکی از سه پایهٔ توسعهٔ پایدار شناخته می‌شود. ایران شرایط اقلیمی متنوعی دارد به‌طوری‌که از ۱۳ اقلیم شناخته شده در جهان ۱۱ نوع آن در ایران وجود دارد لذا شرایط اقلیمی متغیر سبب ایجاد زیست بوم‌های متفاوت در ایران شده‌است.
رفع مشکلات محیط زیستی از هوا گرفته تا حیات وحش جزو مطالبات مردمی است که برخی از این مطالبات در استان‌های مختلف بیشتر بوده؛ مثلاً در کلانشهرها مساله آلودگی هوا بیشتر مد نظر است. درباره موضوعات مختلف محیط زیستی در کشور با علیرضا نور محمدی مشاور رئیس و معاون هماهنگی امور استان‌های سازمان حفاظت محیط زیست در حاشیه بازدید از خبرگزاری مهر به بحث و گفت‌وگو نشستیم که جزئیات آن به شرح ذیل است:
سفرهای استانی زیادی طی یک سال گذشته توسط علی سلاجقه معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست انجام گرفته دستاوردهای این سفرها چگونه بوده و چه نتایجی حاصل شده است؟
بله سفرهای استانی زیادی طی یک سال گذشته توسط رئیس سازمان حفاظت محیط زیست انجام گرفته و بنده نیز توفیق همراهی با ایشان را داشتم. نکته بارز همه این سفرها این بوده که به صورت جداگانه با همه همکاران بدون حضور مدیران آنها دیدار و گفتگو شده است. از ایده‌های آنها بهره مند می‌شویم و حتی می‌توان برای برنامه ریزی محیط زیست کشور از ایده‌های آنها استفاده کرد.
همچنین حدود ۳۱ دیدار با خانواده شهدا داشته‌ایم و معمولاً سه شنبه هر هفته نیز ملاقات مردمی برگزار می‌شود. به طوری که طی یک سال گذشته تاکنون ۱۹۷ ملاقات در ستاد سازمان، ۲۰۰ ملاقات در سفرهای استانی و ۷۹ جلسه در این راستا برگزارشده و جمعاً طی یک سال گذشته ۳۹۷ ملاقات چهره به چهره شخصاً توسط رئیس سازمان حفاظت محیط زیست صورت گرفته است.
اقدامات شاخص حاصل شده از سفرهای استانی موضوعات مختلفی بوده که در این میان می‌توان به افتتاح دبیرخانه سفرهای استانی ریاست محترم سازمان و بانک اطلاعاتی مدیران اشاره کرد. در برنامه‌های آتی همایشی با عنوان اسلام و محیط زیست به زودی برگزار می‌شود. همچنین مرکز پزشکی قانونی حیات وحش راه اندازی شد و سامانه‌های مانیتورینگ نیز توسعه یافته است.
از آنجایی که امسال سال دانش بنیان بوده و دولت نیز دولت مردمی است، سازمان محیط زیست شعار"محیط زیست مردم پایه، هوشمند و فناورانه "را مدنظر قرار داده است و این موضوع به همه استان‌ها ابلاغ شد.
از آنجای که کمبود نیروی انسانی همیشه در همه دستگاه‌ها وجود دارد و ما در سازمان محیط زیست در استان‌های مختلف تلاش کردیم با استفاده از مانیتورینگ و اقدامات فناورانه کمبود نیروی انسانی را جبران کنیم. لذا در اکثر استان‌ها، سامانه مانیتورینگ مناطق حفاظت شده را به بهره برداری رساندیم.
همچنین کارگروه صدای مردم در همه دستگاه‌ها تشکیل شده و سازمان محیط زیست رتبه ۴ را بین ۳۰ دستگاه به دست آورده است. همچنین در موضوع ملاقات‌های چهره به چهره رتبه ۲ کشور و در زمینه پاسخگویی برتر رتبه ۲ و در سامانه سامد رتبه یک کشور را کسب کرده‌ایم که نشان از تلاش همکاران ما در سازمان محیط زیست دارد.
در مورد نامه‌های مردمی به مسئولین در سفرهای استانی باید بگویم که تک تک این نامه‌ها را می‌خوانیم. با آنها تماس می‌گیریم و به وزارتخانه مربوطه ارجاع می‌دهیم. همچنین در دور اول سفرهای استانی در ۲۲ استان مصوبه درباره محیط زیست با اعتبار بالغ بر ۶۷۸ میلیارد تومان داشته‌ایم که آذربایجان شرقی با ۴ مصوبه بیشترین اعتبار را با مبلغ ۸۰ میلیارد تومان و پس از آن اصفهان با ۷۰ میلیارد تومان به خود اختصاص داد. همچنین کمترین اعتبار برای استان البرز با ۶ مصوبه بود. در مورد دلیل بیشترین اختصاص بودجه به آذربایجان شرقی هم مبحث سامانه مانیتورینگ دریاچه ارومیه و انجام پروژه‌های نیمه تمام است.
همچنین در دور اول سفرهای استانی ۴۴۴ مکاتبه با مردم در ۱۳ استان انجام گرفت و آقای سلاجقه به عنوان نماینده ویژه رئیس جمهور در این راستا با مردم دیدار داشت.
بیشترین مطالبات مردمی در زمینه اشتغال و دریافت تسهیلات
بیشترین مطالبات مردمی در زمینه اشتغال و دریافت تسهیلات بود که ریاست جمهوری، وزارت کشور، وزارت نیرو، راه و شهرسازی و جهاد کشاورزی جزو بخش‌هایی بودند که بیشترین مطالبات مردمی از آنها انجام شده است. ما به همه ۴۴۴ درخواست پاسخ دادیم، با آنها تماس گرفتیم و به آنها اعلام کردیم که نامه شما به فلان بخش ارجاع شده و روند پیگیری برایشان اعلام شد. به طور مثال نامه‌ای از قوچان یکی از شهرستان‌های استان خراسان رضوی داشتیم که فردی درخواست کمک جهت انجام تعویض باتری قلب مادرشان را داشت که به صورت کامل دولت هزینه‌های آن را تقبل کرد و درمان به صورت رایگان برای فرد انجام گرفت.
منطقه بندی کشور بر اساس چالش‌های محیط زیستی مشترک
گفته می‌شود بر اساس تصمیماتی که در سفرهای استانی صورت گرفته استان‌های مختلف کشور بر اساس چالش‌های مشترک زیست محیطی به مناطق مختلف تقسیم شده است. جزئیات این برنامه و اهمیت آن را توضیح دهید.
بله یکی از نقاط عطف ما در این سفرها این بود که استان‌های مختلف کشور بر اساس چالش‌های مشترک زیست محیطی به مناطق مختلف تقسیم شده است و مدیران این پهنه‌ها یا مناطق براساس انتخاباتی در یک گردهمایی انجام شد.
براساس منطقه بندی‌هایی که انجام شده به طور مثال منطقه یک شامل استان‌های تالابی و ساحلی مانند گلستان، مازندران، گیلان، بوشهر، خوزستان و بخشی از سیستان و بلوچستان است.
در منطقه دیگر استان‌های کویری شامل خراسان رضوی، شمالی، جنوبی، یزد و کرمان در نظر گرفته شده و یک منطقه هم برای کلان شهرهایی که دارای آلودگی هوا هستند و منطقه دیگر برای شهرهای زاگرس نشین پیش بینی شد. اولین گردهمایی ملی مربوط به این مناطق تقسیم بندی شده ۲۴ اردیبهشت برگزار شد و شیوه نامه‌ای هم ابلاغ کردیم.
همچنین در منطقه ۱ براساس پهنه بندی صورت گرفته ۳۸ مصوبه داشتیم که یکی از مشکلات در این محدوده مربوط به محدوده حفاظت دریایی بود و قرار شد فعلاً گشت مشترک با سایر ارگان‌ها راه اندازی شود تا چارت سازمانی اصلاح و یگان مربوطه شکل گیرد. برای اولین بار کتابچه‌ای در مورد سیمای محیط زیست استان‌ها بصورت آماری صورت گرفته که در هراستان نشان می‌دهد دارای چه گونه یا شاخص گیاهی و جانوری وجود دارد و حتی تعداد تشکل‌ها بیان شده است.
افزایش ۳۱ درصدی گونه‌های در حال انقراض
چه اقداماتی در دولت سیزدهم برای حفظ محیط زیست کشور انجام گرفته است؟
اقدامات زیاد بوده و به طور کلی فقط طی یک سال ۵ مورد تدوین آئین نامه ضوابط، مقررات و پایش منابع آب و خاک انجام گرفته، ۱۷ مورد تدوین استانداردها و ضوابط و آئین نامه‌های مربوط به بهبود کیفیت هوا را داشته‌ایم و افزایش ۳۱ درصدی گونه‌های در حال انقراض را شاهد بوده‌ایم.
همچنین ۲۶ مورد گونه زیستی از ابتدای دولت سیزدهم احیا شده، همچنین احیا شبکه بی‌سیم در سازمان محیط زیست صورت گرفته و شبکه بی سیم از آنالوگ به دیجیتال در حال تبدیل است.
تهران میزبان کنفرانس بین المللی گرد و غبار
کنفرانس بین المللی گرد و غبار چه زمانی برگزار می‌شود؟
برنامه‌های خوبی در این راستا داریم. قرار است نمایندگان ۱۵ کشور در تابستان امسال در تهران گردهم آیند و در واقع تهران میزبان کنفرانس بین المللی گرد و غبار باشد.
اختصاص ۳ میلیون یورو برای محیط زیست کشور
یکی از معضلات کشور که همه ساله کلانشهرهای مختلف با آن دست و پنجه نرم می‌کنند موضوع آلودگی هوا است. چه اقدام مهمی برای مقابله با این موضوع قرار است اجرایی شود و مطالبات مردمی در این حوزه پیگیری شود؟
در زمینه مقابله با آلودگی هوا و رفع این چالش در کشور حدود ۶۰ مصوبه سال گذشته طی جلساتی که در قالب قانون هوای پاک در دفتر آقای وحیدی وزیر کشور برگزار شد، مصوب ولی به دلیل نبود اعتبارات، ضمانت اجرایی نداشت. امسال در فصل بودجه، تمهیداتی توسط رئیس جمهور و سلاجقه در نظر گرفته شد و دستگاه‌ها موظف شدند اعتبار قانون هوای پاک را در لایحه بودجه به مجلس ارائه دهند. در نتیجه سال آینده مشکلی در زمینه تأمین اعتبار مقابله با آلودگی هوا نخواهیم داشت و در کل ۱۰۳ میلیارد تومان و ۳ میلیون یورو در این راستا پیش بینی شده که این اعتبار بخش زیادی از چالش‌های مقابله با آلودگی هوا را برطرف می‌کند.
مشکل کمبود محیط‌بان در کشور
برای مشکل کمبود محیط بان در کشور چگونه چاره اندیشی شده است؟ آیا برنامه‌ای برای استخدام محیط بانان جدید دارید؟
یکی از مشکلاتی که در سازمان محیط زیست با آن مواجه بوده‌ایم، کمبود محیط بان است که تمهیداتی در این زمینه انجام شد تا جذب اشتغال افراد در این راستا صورت گیرد. ولی متأسفانه بسیاری چند روز آمدند و رفتند. علاوه بر سختی کار، حقوق‌ها متناسب با شرایط کاری نیست و میانگین حقوق محیط‌بانان حدود ۷ میلیون تومان است که البته رئیس سازمان محیط زیست سعی کرده این موضوع بهبود یابد و نسبت به قبل بیشتر شده است. اما محیط بانان در ایامی که همه در منزل مشغول استراحتند، باید در محل کار حضور داشته باشند.
همچنین کمبودات زیادی در حوزه تجهیزات و امکانات در حوزه محیط زیست داریم ولی امسال با پیگیری رئیس سازمان محیط زیست صد دستگاه خودرو تولید خارج و هزار دستگاه تولید داخل خرید آن مصوب شد و این امکانات به بدنه سازمان محیط زیست افزوده خواهد شد.
همچنین هزار و ۲۰۰ دستگاه موتورسیکلت برای سراسر کشور توزیع کردیم و مشکلی در این راستا نداریم.
هزار و ۴۰۱ خانه محیط زیست تا پایان سال افتتاح می‌شود
سرانجام راه اندازی خانه‌های محیط زیست به کجا رسید؟
ببینید محیط زیست بدون مردم معنا ندارد و هرجا بتوانیم از کمک آنها بهره مند می‌شویم. بر همین اساس هزار و ۴۰۱ خانه محیط زیست تا پایان سال افتتاح می‌شود که مردم بتوانند فعالیت‌هایشان را در این راستا افزایش دهند.
همچنین در آگهی جذبی که امسال برای ۲۵۰ محیط بان و صد کارشناس داریم سعی خواهد شد که از جوامع محلی جذب صورت گیرد چرا که این افراد عِرق محلی شأن بیشتر است.
وضعیت بانک ژن حیات وحش در سازمان محیط زیست چگونه است؟ علت دقیق تلف شدن کوشکی آیا در پزشکی قانونی محیط زیست بررسی شد؟
بله بانک ژن از حیات وحش در سازمان محیط زیست داریم. ژن کوشکی هم بر اساس این بانک ژن بررسی شد. متوسط سن این یوزپلنگ‌ها ۱۲ تا ۱۴ سال بود ولی کوشکی خوشبختانه ۱۶ سال عمر کرد و متأسفانه به دلیل کهولت سن تلف شد.
از امید و رؤیا چه خبر؟
وضعیت این درناها بسیار خوب است. خوشبختانه برنامه‌ها به خوبی پیش رفته. اخیراً «رؤیا» یک درنای بلژیک برای حفظ کریدور تردد درناها از سیبری به ایران و برعکس به کشور منتقل شد و خوشبختانه امیدواری را ایجاد کرد تا طی سال‌های آینده درنای بیشتری از سیبری به کشور سفر کنند.
آخرین وضعیت لالین در پردیسان
گفته می‌شود جدیداً یک خرس سیاه جهت نگهداری به پردیسان منتقل شده است. جزئیات بیشتری از این موضوع برایمان بگویید.
بله خوشبختانه حدود یک ماه پیش یک خرس سیاه از دست قاچاقچیان توسط نیروهای محیط زیست نجات یافت و این خرس که «لالین» نام دارد در حال حاضر به پارک پردیسان منتقل شده و حفظ و نگهداری به خوبی در حال انجام است.
سرانجام میانکاله و چمشیر
پرونده میانکاله به کجا رسید؟
پرونده مربوط به میانکاله کاملاً مختومه شده است. مردم هیچ نگرانی نداشته باشند و مبحث مربوط به عرضه ۹۰ هکتار مراتع این منطقه مربوط به سازمان جنگل‌ها و مراتع طبیعی است و این سازمان مرجع پاسخگویی در نظر گرفته شده است.
با وجود مخالفت سازمان محیط زیست در مورد آبگیری سد چمشیر اقداماتی در این راستا صورت گرفته از این موضوع خبر جدیدی دارید؟
در مورد چمشیر باید بگویم که سازمان محیط زیست نقطه نظرات خودش را اعلام کرده و تصمیم گیری با مراجع بالاتر است. نه آبگیری سد چمشیر بلکه مواردی که دو دستگاه اختلاف داشته باشند مراجع بالایی همچنین ریاست جمهوری تصمیم نهایی را خواهد گرفت.
