تیتربرتر: آفریقا یا اِفریقا دومین قاره پهناور جهان پس از آسیا است. با مساحتی پیرامون ۳۰٬۲۲۱٬۵۳۲ کیلومتر مربع ۲۰٫۳٪ از مجموع خشکی‌های زمین را در بر می‌گیرد. عرض این قاره حدود ۸۰۰۰ کیلومتر از شمال به جنوب و طول آن در حدود ۷۴۰۰ کیلومتر از شرق به غرب می‌باشد.

موقعیت جغرافیایی

آفریقا از شمال به دریای مدیترانه، از باختر به اقیانوس اطلس، از شمال خاوری به دریای سرخ، از جنوب به خلیج عدن، از جنوب خاوری به اقیانوس هند محدود می‌شود. آفریقا درازترین رود جهان (رود نیل) را در خود جای داده است؛ این رود که از بروندی سرچشمه می‌گیرد به مصر سرازیر می‌شود. این قاره با داشتن ۵۴ کشور بیشترین تعداد کشورها را در میان قاره‌ها داراست.

مناطق مختلف قاره آفریقا

اکثر مردم در خارج از قاره آفریقا را به دو ناحیه تقسیم کرده. زبان عربی شمال آفریقا، و هر جای دیگر به عنوان کشورهای جنوب صحرای آفریقا. با این حال، آفریقا قاره‌ای بسیار متنوع است، و این تقسیم بندی نشان دهنده درک تا حدودی کم عمق آفریقا است.

شمال آفریقا (الجزایر، مصر، لیبی، مراکش، تونس، صحرای غربی) شامل کشورهایی که لبه سواحل جنوبی دریای مدیترانه و ساحل اقیانوس اطلس در شمال غربی آفریقا هستند.
ساحل (چاد، مالی، موریتانی، نیجر، سودان) صحرا و دشت‌های ملت‌هایی که به ساحل و نیمه جنوبی صحرای آفریقا.
غرب آفریقا (بنین، بورکینافاسو، کیپ ورد، ساحل عاج، گامبیا، غنا، گینه، گینه بیسائو، لیبریا، نیجریه، سنگال، سیرالئون، توگو) کشورهای ساحلی اقیانوس اطلس گرمسیری.
آفریقای مرکزی (آنگولا، کامرون، جمهوری آفریقای مرکزی، جمهوری کنگو، جمهوری دموکراتیک کنگو، گینه استوایی، گابن، سائو تومه و پرینسیپ، سودان جنوبی) قلب آفریقا است.
شرق آفریقا (بروندی، کومور، جیبوتی، اریتره، اتیوپی، کنیا، ماداگاسکار، موریس، رواندا، سیشل، سومالی، سومالی، تانزانیا، اوگاندا) منطقه‌ای که سرچشمه از نژاد انسان، متشکل از کشورهایی که مرز دریای سرخ و اقیانوس هند، به علاوه چند کشورهای محصور در خشکی همسایه بود.
جنوب آفریقا (بوتسوانا، لسوتو، مالاوی، موزامبیک، نامیبیا، آفریقای جنوبی، سوازیلند، زامبیا، زیمبابوه)

نام گذاری قاره افریقا

بر اساس برخی فرضیات، نام آفریقا از واژه لاتین آفریکوس (Africus) گرفته شده که به معنای “باد پرباران” است و به ناحیه کارتاژ (Carthage) بازمی گردد، زیرا در ابتدا رومیان تنها ناحیه شمال این قاره را آفریقا می نامیدند. اما فرضیات دیگری هم وجود دارد که ریشه این نام را به واژه لاتین آپریکا (Aprica) پیوند می زنند که به معنای “آفتابی” است و نیز آ-فریکه (A-Phrike) به معنای “بدون سرما”.

بر اساس فرضیه ای دیگر، نام آفریقا از نام نیا و الهه قبیله بنو ایفرن (Banou Ifren) از قبایل آفریقایی گرفته شده که ایفری (Ifri) نام داشت.

ویژگی‌های‌ اقلیمی قاره آفریقا

عبور خط استوا از میانه ی قاره آفریقا، شرایط اقلیمی ویژه ای را برای آن پدید آورده است، و شرایط آب و هوایی متنوعی را، در جای جای این قاره پهناور، رقم زده است. بخش مرکزی این قاره، دارای تنها دو فصل می‌باشد. در این بخش که در نزدیکی خط استوا قرار گرفته است، نیمی از سال باران می‌بارد و هوا گرم و مرطوب است، و همین مساله موجب پدید آمدن جنگل‌های‌ انبوه استوایی در این نواحی می‌گردد، که عمر چندانی ندارند و پس از فرا رسیدن گرمای سخت و طاقت فرسا در نیمه ی دوم سال ناپدید شده، و به نواحی بیابانی تبدیل می‌گردند.

نواحی نزدیک به سواحل آفریقا معتدل تر هستند و از شرایط آب و هوایی پایدار تری برخودارند، و شرایط زندگی در آن ها بهتر و ملایم تر است. لازم به ذکر است که بخش اعظمی از این قاره را، صحراهای بی آب و علف پوشانده اند، و همان طور که می‌دانید، بزرگ ترین صحرای جهان با مساحت 8400000 کیلومتر مربع، در این قاره قرار گرفته است.

زبان شناسی قاره آفریقا

زبان شناسان نزدیک به ۲۰۰۰ زبان زنده در قاره آفریقا شناسایی کرده اند که معادل یک سوم زبان های دنیاست. آنان این زبان ها را به چهار خانواده بزرگ تقسیم کرده اند و در نتیجه این دسته بندی، زبان های با ریشه غیر آفریقایی را محسوب نکرده اند.

بیشتر بخوانید:

10 کشور پربازدید جهان در سال 2021

خانواده زبان های آفریقایی- آسیایی با ۳۴۰ میلیون، خانواده نیلی – صحرایی با ۳۵ میلیون، خانواده خویزان (Khoisan) با ۳۶۰۰۰۰ گویشور و خانواده زبان های نیجری- کنگویی که بزرگترین خانواده زبانی دنیاست، همگی در قاره آفریقا به حیات خود ادامه می دهند و هریک دارای تعداد فراوانی زیرمجموعه هستند.
به جز زبان های فوق، دو خانواده زبانی دیگر نیز در این قاره حضور دارند:
– زبان های استرانزی
– زبان های هندواروپایی به خصوص فرانسه، پرتغالی، انگلیسی.

لیست کشورهای قاره آفریقا

کشورهای مستقل

• الجزایر
• آنگولا
• بنین
• بوتسوانا
• بورکینا فاسو
• بوروندی
• کامرون
• کیپ ورد
• جمهوری آفریقای مرکزی
• چاد
• مجمع الجزایر قمر
• جمهوری دموکراتیک کنگو
• کنگو برازاویل
• ساحل عاج
• جیبوتی
• مصر
• گینه استوایی
• اریتره
• اتیوپی
• گابن
• گامبیا
• غنا
• گینه
• گینه بیسائو
• کنیا
• لسوتو
• لیبری
• لیبی
• ماداگاسکار
• مالاوی
• مالی
• موریتانی
• موریس
• مراکش
• موزامبیک
• نامیبیا
• نیجر
• نیجریه
• رواندا
• سائوتومه و پرینسیپ
• سنگال
• سیشل
• سیرالئون
• سومالی
• آفریقای جنوبی
• سودان
• سوازیلند
• تانزانیا
• توگو
• تونس
• اوگاندا
• زامبیا
• زیمبابوه

نواحی وابسته در قاره آفریقا

• سرزمین‌های‌ جنوبی فرانسه
• سنت هلنا
• اسنشن
• تریستان دا کونا

سایر نواحی موجود در قاره آفریقا

• جزایر قناری
• سبته
• مادیرا
• مایوت
• ملیلیه
• پلاساس د سبرانیا
• رئونیون

حقایقی جالب درباره آفریقا

1. آفریقا مرزوبوم بیش از یک میلیارد انسانی است که بیش از 1500 زبان مختلف دارند. از هر 4 زبان دنیا یکی در آفریقا رواج دارد.
2. مساحت قاره آفریقا حدود 30 میلیون کیلومتر مربع است و این یعنی مساحت یک پنجم کل کره زمین! ترکیب هند، چین، مکزیک، آمریکا و بخش عظیمی از اروپا با مساحت کل قاره آفریقا برابر است!
3. ۱۷۵ میلیون سال پیش در دوران میانه‌زیستی یا مزوزوئیک قاره‌هایی که امروز مجموعه خشکی‌های زمین را تشکیل می‌دهند در یک اَبَرقاره کلان به نام پانگه‌آ کنار هم جمع شده بودند. آفریقا یکی از این قاره ها بود که بعدها از این مجموعه جدا شد.
4. علیرغم اینکه آفریقا دومین قاره بزرگ جهان به حساب می آید اما کوتاهترین خط ساحلی مربوط به این قاره است و این به دلیل عدم وجود دندانه های عمیق در سواحل آفریقا است.
5. تمدن جهان از آفریقا آغاز شد. تمدن فراعنه مصر باستان از قدیمی ترین و پیشرفته ترین تمدن ها است. تمدن مصر باستان به سال 3300 پیش از میلاد بر می گردد.
6. اسلام دین غالب در آفریقا است. مسیحیت دومین دین رایج در آنجاست. زبان عربی نیز به طور گسترده در آفریقا صحبت می شود.
7. تا سال 2050، 38% از مسیحیان در آفریقای سیاه(زیر صحرای آفریقا) ساکن خواهند بود.
8. آفریقا مرکزی ترین قاره جهان است. (با طول جغرافیایی صفر درجه)نسبت به نصف النهار مبدا و عرض جغرافیایی صفر درجه نسبت به خط استوا.
9. بزرگترین کشور آفریقا سودان است که مساحت آن حدود 2.5 میلیون کیلومتر مربع است. کوچکترین کشور قاره آفریقا مجمع الجزایر سیشل می باشد که حدود 453 کیلومتر مربع مساحت آن می باشد.
10. نیجریه با جمعیتی بالغ بر 154.7 میلیون نفر پرجمعیت ترین کشور آفریقا است که 18% کل جمعیت قاره آفریقا را تشکیل می دهد.
11. آفریقای جنوبی با 182میلیارد دلار از بالاترین میزان تولید ناخالص داخلی برخوردار است و گینه بیسائو با 230 میلیون دلار کمترین میزان تولید ناخالص داخلی را دارد.
12. ثروتمندترین کشور آفریقای سیاه در زمینه درامد ناخالص ملی گینه استوایی است. این میزان تولید 83 برابر بیشتر از زیمبابوه است که فقیرترین کشور در زمینه تولید ناخالص ملی می باشد.
13. از سال 2008،هر فرد با(4.759.5کیلو وات/ساعت)در آفریقای جنوبی بیشترین مصرف برق و در اتیوپی با (42.3 کیلووات/ساعت) کمترین میزان مصرف برق را در قاره آفریقا داشته اند.
14. کوتاهترین مسیر بین آفریقا و اروپا از راه اقیانوس حدود 14.3 کیلومتر می باشد.
15. رودخانه نیل در آفریقا بلندترین رودخانه دنیا می باشد. طول این رودخانه 6.650 کیلومتر است که از 11 کشور مختلف عبور می کند و از لبه شمال شرقی آفریقا به دریای مدیترانه می ریزد.
16. ماداگاسکار کشوری جزیره‌ای واقع در اقیانوس هند، در کنار سواحل جنوب شرقی آفریقا است. پایتخت آن شهر آنتاناناریوو است. ماداگاسکار چهارمین جزیره بزرگ جهان و بزرگترین جزیره آفریقا است.
17. بلندترین نقطه در آفریقا کوه کلیمانجارو در تانزانیا می باشد که ارتفاع آن از سطح دریا حدود 5895 متر است.
18. بلندترین حیوان روی زمین یعنی زرافه و بزرگترین حیوان یعنی فیل آفریقایی متعلق به این قاره زیبا می باشد.
19. در حال حاضر در 7 کشور آفریقایی نسل زرافه منقرض شده است.
20. اسب آبی مرگبارترین حیوان آفریقا است. تعداد افرادی که توسط این حیوان از بین رفته اند بیش از تعدادی است که توسط شیر و یا کرکدیل کشته شده اند.
21. بوشمن‌ها یا سان‌ها قبایل شکارچی صحرانشینی هستند که در جنوب قاره آفریقا زندگی می‌کنند. سان ها همچنان از همان ابزاری استفاده می کنند که 44 هزار سال پیش در غارها کابرد داشته است.
22. حدود 41 درصد از کودکان آفریقایی در محدوده سنی 1تا5 سال جزء کودکان کار به حساب می آیند.
23. تنها 24 درصد از جمعیت روستایی در آفریقای سیاه به بهداشت دسترسی دارند. و در مناطق شهری 42 درصد!