به گزارش تیتربرتر؛ در تعریف قانونی اضافه کار -ماده ۵۱ قانون کار- آمده است که مدت زمانی که کارگر یا کارمند وقت خود را در اختیار کارفرما قرار می‌دهد جز ساعات کاری وی محسوب می‌شود، اما این ساعات محدودیتی دارد به گونه‌ای که ساعت کاری کارگر نباید از ۸ ساعت در یک شبانه روز و ۴۴ ساعت در یک هفته بیشتر باشد؛ چنانچه نیاز باشد کارگر یا کارمندی بیشتر از ساعات کار قانونی وقت خود را در اختیار کارفرما قرار دهد باید شرایط ماده ۵۹ و ۶۰ قانون کار رعایت شود.
مطابق با ماده ۵۹ قانون کار، در شرایط عادی ارجاع کار اضافی به کارگر با دو شرط «موافقت کارگر و پرداخت ۴۰ درصد اضافه بر مزد هر ساعت کار عادی» قابل اجراست.
در توضیح فوق العاده کاری که آن را با عنوان فوق العاده اضافه کاری هم می‌شناسند باید گفت که فوق العاده کاری همان مبلغی است که علاوه بر ساعت نرخ ساعت کار عادی در هنگام اضافه کار به کارمندان و کارگران پرداخت می‌شود. به این معنی که اگر نرخ هر ساعت کار عادی ۱۰۰ هزار تومان و هر ساعت اضافه کاری ۱۴۰ هزار تومان باشد، آن ۴۰ هزار تومان همان فوق العاده یک ساعت اضافه کار است.
نحوه محاسبه مزد اضافه‌کاری
در این بین با توجه به اینکه اضافه کاری جزو مواردی است که کارگران در زمان کار خود به وفور با آن سر و کار دارند، گاهاً شاهد بی توجهی کارفرما به پرداخت اضافه کاری هستیم. در واقع نپرداختن این اضافه کاری یا کم پرداختن این مؤلفه از جمله مشکلات کارگران است، از این رو لازم است کارگران با نحوه محاسبه اضافه کاری آشنایی لازم را داشته باشند.
در صورتی که کارفرما از پرداخت اضافه کاری شانه خالی کند، کارگر می‌تواند با در دست داشتن مدارک و مستنداتی که اثبات کند بیش از ساعت عادی قانون کار در روز اشتعال داشته است، به اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل شکایت کند.
نحوه محاسبه اضافه کاری بعد از اصلاحیه پایه مزد
بر این اساس، همانطور که گفته شد مطابق قانون، هر کارگر باید در طول یک هفته، مدت ۴۴ ساعت به کار اشتغال داشته باشد، چنانچه ۴۴ ساعت را بر ۶ روز کاری (به غیر از روز جمعه) تقسیم کنیم، از هر کارگر انتظار می‌رود در طول یک روز، هفت ساعت و ٣٠ دقیقه به کار اشتغال داشته باشد.
مطالب مرتبط:
فرمول محاسبه حقوق اضافه کاری
محاسبه اضافه کاری بر مبنای مزد یک ساعت کار عادی به اضافه ۴۰ درصد فوق العاده اضافه کاری است که در این زمینه شیوه قانونی محاسبه که در اجرا با عملکرد کارفرمایان و مراجع حل اختلاف هماهنگی دارد به شرح زیر است:
- مزد روزانه= مزد ماهانه تقسیم بر ۳۰
- مزد یک ساعت کار عادی= ۷ ساعت و ٣٠ دقیقه تقسیم بر مزد روزانه
- مزد یک ساعت اضافه کاری= ۴۰ درصد مزد یک ساعت کار عادی+ مزد یک ساعت کار عادی
نحوه محاسبه مزد اضافه‌کاری
لازم به ذکر است که شرایط محاسبه اضافه کاری به این صورت است که اضافه کار تنها زمانی مورد محاسبه قرار می‌گیرد که ساعات کار موظفی تکمیل شده باشد. اگر میزان ساعات اضافه کاری در طول ماه بیشتر از ساعات کاری باشد که کارگر موظف به انجام آن است، میزان اضافه آن مورد محاسبه قرار نمی‌گیرد.
جدول حقوق و اضافه کار 1400
مزد و حقوق قانون کار ۱۴۰۰ نیز مانند سال های گذشته برای یک روز کاری تعیین می شود و ساعات کار قانونی سال ۱۴۰۰ که کارگران در ماه های مختلف باید مشغول به کار باشند تا مزد و حقوق ۱۴۰۰ را دریافت کنند از روی ماده ۵۱ قانون کار استخراج می شود.
برابر با با تبصره ۱ ماده ۵۱ قانون کار ساعات کار هفتگی نباید از ۴۴ ساعت در هفته تجاوز کند. این ماده ریشه تعیین ساعات کاری روزانه کارگران است. هر هفته ۷ روز است که ۶ روز آن غیر تعطیل و یک روز جمعه آن تعطیل است.
بنابراین از تقسیم ۴۴ تقسیم بر ۶ روز غیر تعطیل عدد ۷.۳۳ بدست می آید. ساعات کاری روزانه قانون کار از روی این محاسبات ۷ ساعت و ۲۰ دقیقه خواهد بود.
البته همانگونه که در تبصره ی ۱ ماده ۵۱ قانون کار ذکر شده در برخی مشاغل می شود که ساعات کاری برخی روزها کمتر یا بیشتر شود ولی در مجموع ساعات کار هفتگی با ۴۴ ساعت تکمیل شود.
مثلا فرض کنیم یک شرکت خدماتی وابسته به اداره گاز است. چون اداره گاز پنج شنبه ها تعطیل است و روزهای دیگه از ۷:۳۰ شروع می شه تا ساعت ۱۶:۳۰ کار می کند. وقتی اداره گاز تعطیل است شرکت خدماتی هم عملا کاری ندارد. بنابراین این شرکت ساعات کاری خود را در روزهای شبنه تا چهارشنبه روزانه ۸ ساعت و ۵۰ دقیقه تنظیم می کند و روز پنج شنبه رو تعطیل می کند. مجموع ساعات کار هفتگی این شرکت ۴۴ ساعت می شود و کارگران این شرکت با ۵ روز کار و هر روز ۸ ساعت و ۵۰ دقیقه ساعات کار قانونی سال ۹۹ را پر کرده و حقوق کامل ۹۹ را دریافت می کنند.
در جدول ساعات کار قانونی سال ۹۹ نیز از روابط ساده بالا استفاده شده است و هر فرد به راحتی می تواند آن را تهیه نماید. در این جدول ساعات کار موظفی قانون کار ۹۹ به صورت ماهانه محاسبه شده است و در آن تعداد روزهای غیر تعطیل یک ماه ضرب در عدد ۷.۳۳ شده است.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: علی اکبر رضایی
