به گزارش تیتربرتر؛ دامنه اعتراضات کارگری در حالی که کارگران شرکت نیشکر هفت تپه 50 روز اعتصاب خود را پشت سر گذاشتند؛ گسترش یافته است و به پالایشگاه های آبادان، پارسیان و قشم، پتروشیمی لامرد و پالایشگاه فازهای ۲۲ و ۲۴ پارس جنوبی کشیده شده است.

تورم افسار گسیخته همراه با بحران اقتصادی، تحریم های بین المللی موجب شده که کارگران صنایع نفت و گاز و پتروشیمی که روزگاری مشکل مالی و معیشتی نداشتند، به سمت خط فقر سوق داده شوند. که همین امر، همراه با آگاهی “ملی” و آگاهی طبقاتی کارگران، باعث شروع اعتراضات کارگری شده است.

در این راستا کارگران منطقه نفت خیز خوزستان اعم از پالایشگاه آبادان، پالایشگاه نفت سنگین قشم، پالایشگاه ماهشهر، پالایشگاه پارسیان، پالایشگاه سپهرلامرد، پالایشگاه فازهای ۲۲ و ۲۴ پارس جنوبی کنگان، عسلویه و منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس جنوبی و شرکت اکسیردر فاز ۱۳ با کارگران “شرکت نیشکرهفت تپه” هم صدا شدند تا حق و حقوق خود را مطالبه کنند.

جزییات اعتراض کارگران صنعت نفت

اعتراضات کارگری این بار از صنعت نفت آغاز شده است، از این جهت مسئله‌ای قابل تامل و مهم محسوب می‌شود. اعتراضات در چند پالایشگاه نفت و صنایع پتروشیمی درهفته اخیر برگزار شد. کارگران پالایشگاه‌های نفت و گاز و پتروشیمی آبادان، اهواز، ماهشهر، قشم، کنگان و لامرد و دشت‌آزادگان و فاز‌های ۲۲ و ۲۴ پارس جنوبی، کارگران نیروگاه برق پارس جنوبی، پالایشگاه گاز پارسیان در چند روز اخیر دست از کار کشیدند.

در این بین اعتراض‌ها در برخی دیگر صنایع از جمله کارگزان هفت تپه و هپکو اراک نیز ادامه دارد. اعتراض‌هایی که در این دو مجموعه مدت‌هاست که در جریان است.

خواسته اغلب کارگران معترض در صنعت نفت افزایش دستمزد و یا پرداخت به موقع آن است. این کارگران که در گرمای بسیار شدید فعالیت می‌کنند انتظار دارند در شرایط سخت اقتصادی کشور بتوانند با دریافتی خود به زندگی ادامه دهند.

بسیاری از کارگران معترض، تحت لوای شرکت‌های پیمانکاری فعالیت می‌کنند و این شرکت‌های به درستی به تعهدات خود عمل نمی‌کنند یا اینکه با اوضاع بد اقتصادی کشور دستمزد‌ها کفاف زندگی کارگران را نمی‌دهد و آن‌ها خواستار افزایش دستمزد هستند.

از جمله کارگران شرکت پیمانکاری همپا که در مجموعه شرکت پالایش پارسیان سپهر کار اتان گیری را انجام می‌دهد، آن‌ها چند روز پیش دست به اعتراض زدند. خواسته آن‌ها آنگونه که از سوی اداره کار شهرستان مُهر اعلام شده، افزایش دستمزد است، اما ظاهرا شرکت همپا با این کار مخالف است.

شرکت همپا اعلام کرده است که هرآنچه را که مطابق قانون کار و موارد و توافقات قبلی، متعهد است پرداخت می‌کند؛ اما کارگران با اشاره به سختی کار خود تاکید دارند که افزایش دستمزد‌ها باید اعمال شود.

این دور از اعتراض‌های کارگری از ابتدای هفته آغاز شد. ابتدا کارگران چند پالایشگاه و پتروشیمی در جنوب کشور اعتراض کردند و پس از آن کارگران چند نیروگاه برق از جمله در تبریز، مشهد، سیکل ترکیبی پارس جنوبی، نیروگاه برق رودشو تهران نیز به اعتراض‌ها پیوستند.

مطالبه اغلب کارگران "رفع تبعیض در پرداخت حقوق و مزایا بین کارگران رسمی و قرارداد مستقیم و پیمانکاری، بازنگری طرح طبقه‌بندی مشاغل و بهبود وضعیت سرویس‌های ایاب و ذهاب با توجه به وضعیت بد آب وهوایی" است.

بیشتر معترضین کارگرانی هستند که به صورت پیمانکاری فعالیت می‌کنند. آن‌ها معتقدند شرکت‌های پیمانکاری متناسب با سودی که دریافت می‌کنند به حقوق و مزایای کارگران خود توجه نشان نمی‌دهند.

روز سه شنبه خبرگزاری ایلنا در گزارشی از تجمع کارگران پتروشیمی رازی به نقل از یک کارگر معترض نوشت: "مدیرعامل شرکت قول پرداخت یک حقوق پایه به‌عنوان پاداش به ما داده بود، ولی متأسفانه این موضوع فقط شامل کارکنان رسمی شد."

در همین راستا هفتم مرداد ماه یک کارگر در پتروشیمی ماهشهر به نام ابراهیم عرب‌زاده جان خود را بر اثر گرمازدگی از دست داد. به گزارش ایلنا، او کارگر پیمانکاری به نام شرکت تهران جنوب بود. مرگ او در افزایش اعتراض‌ها بی تاثیر نبوده است.

اعتراض کارگران صنعت نفت از اهمیت بالایی برخوردار است و می‌تواند به ادامه اعتراضات کارگری دامن بزند با این حال تاکنون نه وزارت نفت و نه هیچ مقام رسمی دیگری در این باره واکنش نشان نداده است.

دلایل اعتراضات کارگری در صنایع نفت و پتروشیمی

کارگران معترض با بیان اینکه هیچ نظارتی بر شرکت‌های پیمانکاری اعمال نمی‌شود؛ نسبت به پایین بودن حقوق و دستمزد خود معترض هستند. آنان می گویند: دستمزد ما ناعادلانه است؛ ما به نسبت کار سختی که انجام می‌دهیم، دستمزد پایینی دریافت می‌کنیم؛ همین دستمزدهای ناچیز هم با تاخیر بسیار پرداخت می‌شود؛ در ضمن از امنیت شغلی و امید به آینده بی‌بهره هستیم و هر لحظه ممکن است کار خود را از دست بدهیم.

کارگران نسبت به عدم پوشش قانون کار در این منطقه معترض هستند و می گویند که: هیچ حمایتی از ما صورت نمی‌گیرد و بدون حمایت‌های قانون کار مشغول به کار هستیم. ناگفته نماند که علاوه بر بحران های اقتصادی و تورم ناشی از سیاست های حاکم، کارگران در این مناطق با واسطه گری شرکت‌های پیمانکاری که خارج از گستره‌ی قانون کار مشغول به فعالیت هستند، کار می کنند و از طریق همین شرکت های واسطه استثمار مضاعف می شوند.

به گزارش ایلنا: خصوصی‌سازی‌های لایه‌لایه تحت عنوانِ «برون‌سپاری‌»، کارگران متخصص و فنی را از همه حق و حقوق خود محروم کرده است؛ سالهاست که در همه صنایع مادر کشور، شرکت‌های پیمانکاری ریز و درشت مثل قارچ از زمین سربرآورده‌اند و هر کدام گروهی از کارگران را به زیر مجموعه‌ی خود کشانده‌اند؛ کارگرانی که دیگر نه با یک مجموعه دولتی و باپشتوانه که با لطف و قهر مدیران یک شرکت طرف هستند. وازپوشش های حمایتی قانون کار بی بهره هستند و هیچ آینده ای ندارند.

به عنوان مثال: یکی از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین کلونی‌های شرکت‌های پیمانکاری، پایتخت نفت و گاز ایران یعنی عسلویه است. در پارس جنوبی، تعداد کارگران پیمانکاری، بیش از دو برابر کارگران رسمی و قراردادی رویهم است و این کارگران که توسط شرکت‌های برنده در مناقصه‌های گوناگون، به کار گرفته می‌شوند، فاصله‌‌ طبقاتیِ فاحشی میان خود و همتایان رسمی و قراردادی خود مشاهده می‌کنند؛ فاصله‌ای که با کنشگری، مطالبه‌گری و حتی تشکل‌یابی (البته درصورت امکان، چرا که کارگر قرارداد موقت پیمانکاری آنهم در منطقه‌ای خارج از شمول قانون کار اصولاً امکان ایجاد تشکل‌های مستقل کارگری را ندارد) قابل رفع شدن نیست؛ تا گروهی از کارگران پیمانکار شاغل در یک پالایشگاه می‌آیند با یک کارفرما مذاکره کرده و بر سر حقوق شغلی خود چانه‌زنی کنند، کارفرمای پیمانکار عوض می‌شود و دیگری جای او را می‌گیرد؛ این دیگری به احتمال زیاد به هیچ‌وجه به تعهدات مرقوم شده و کتبیِ کارفرمای قبلی، خود را پایبند نمی‌داند و همه چیز دوباره از صفر شروع می‌شود.

تداوم اعتراض کارگران هفت تپه

همزمان با اعتراض‌های کارگران صنعت نفت، کارگران نیشکر هفت تپه نیز به اعتراضات خود ادامه دادند و حتی دامنه آن را گسترده‌تر کردند. البته اعتراضات کارگران هفت تپه از یک ماه و نیم پیش آغاز شده بود.

لغو خصوصی‌سازی و پرداخت حقوق معوق از جمله خواسته‌های این کارگران است. کارگران هفت‌تپه می‌گویند سه ماه است حقوق نگرفته‌اند.

اعتراض کارگران هفت تپه همزمان با برگزاری دادگاه امید اسدبیگی مدیرعامل این کارخانه که متهم به فساد اقتصادی است، صورت گرفته است. هفته پیش غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضائیه به کارگران این مجموعه "توصیه" کرده بود که کار را تعطیل نکنند.

در همین رابطه روز شنبه ۱۱ مرداد، سه نماینده مجلس به جمع کارگران معترض مقابل فرمانداری شوش رفتند. این امیدواری وجود دارد با حضور نمایندگان در میان کارگران بررسی مطالبات فوری آن‌ها سرعت بیشتری بگیرد.

گرداورنده: مریم توکلی