به گزارش تیتربرتر؛ بر اساس اظهارات سید محمد میرعابدینی دبیر انجمن واردکنندگان تایر ایران، به دلیل کاهش واردات لاستیک‌های سواری و افزایش 70 درصدی قیمت لاستیک‌های تولید داخل، بازار تایر سواری در رکود شدیدی به سر می‌برد و این امر نشان دهنده عدم تعادل عرضه و تقاضا است؛ به گفته وی، تصمیماتی که دولت با حذف ارز دولتی و نیمایی برای واردات در نظر گرفته به این موضوع دامن زده است.

علت اصلی گرانی تایر

اما به گفته مصطفی تنها سخنگوی انجمن صنفی صنعت تایر ایران، اکثر مشکلات مرتبط به قیمت تایر مربوط به بازار این کالا می‌شود؛ چرا که تایرهای رایج سواری مانند پراید، پژو و سمند به اندازه کل مصرف کشور تولید شده و واردکنندگان نیز فعالیت خود را ادامه داده‌اند‌ و در مجموع مشکلی از نظر تولید وجود ندارد.

چرا همچنان تایر احتکار می شود؟

بر اساس اظهارات داوود سعادتی نژاد رئیس اتحادیه فروشندگان لاستیک، روغن و فیلتر، تا اسفند ماه سال گذشته وضعیت مناسبی در بازار تایر حاکم بود، اما با توجه به افزایش قیمت 30 درصدی در فروردین 99، توزیع لاستیک با مشکل مواجه شد و تنها دو شرکت نسبت به عرضه لاستیک اقدام کرده و بازار تایر سواری با کمبود شدید مواجه شد.

با وجود اینکه تولیدکنندگان تایر سواری اظهار می‌کنند که به اندازه نیاز بازار تولید کافی صورت گرفته است، این پرسش مطرح می‌شود که علت اصلی کمبود و گرانی تایر چیست؟ این لاستیک‌های تولید شده در کدام انبار‌های مخفی شده‌اند و چرا دستگاه‌های نظارتی از کشف آن‌‎ها ناتوان هستند.

به گفته سعادتی‌نژاد، تولیدکنندگان می‌بایست قیمت‌ها و اطلاعات تولید و فروش خود را در سامانه جامع تجارت وزارت صمت ثبت کنند اما مشکلاتی در این حوزه وجود دارد و این تکلیف قانونی به درستی انجام نشده است، بنابر اظهارت وی باید از تولیدکنندگان پرسید که لاستیک‌های مازاد به کجا می‌رود.

راهکار گرانی تایر در سال 99

علاوه بر این، بر اساس اظهارات رسول جمشیدی کارشناس صنعت تایر، ستاد تنظیم بازار تولیدکنندگان را ملزم به ثبت اطلاعات خرید و فروش در سامانه تجارت کرده است، اما تا کنون حتی یک اظهار‌نامه هم در سامانه ثبت نشده و این عدم اظهار بحث احتکار و افزایش قیمت‌ها رابه وجود آورده است. به گفته وی، نظارت میدانی اثربخشی لازم را ندارد و نظارت باید در عرصه سامانه هوشمند پیگیری شود.

مسئله عدم ثبت اطلاعات تولید و فروش تایر سواری توسط تولیدکنندگان به عنوان یکی از مهم‌ترین دلایل وضعیت نابسامان بازار تایر توسط سید یاسر رایگانی، سخنگوی سازمان تعزیرات نیز مورد تایید قرار گفته است، به گفته وی اگر واردکنندگان و تولیدکنندگان به درستی اطلاعات را در سامانه جامع انبارها وارد می‌کردند، با احتکار کالا مواجه نمی‌شدیم.

پیش از این، خبر برخورد با واحد‌های متخلف توزیع تایر و کشف بیش از 8 هزار حلقه تایر احتکار شده در خبرگزاری تسنیم منتشر شده بود که این موضوع نشان‌دهنده شروع فعالیت نهاد‌های نظارتی برای رصد بازار تایر بود. اما سوال اینجاست که آیا برخورد و نظارت فیزیکی راه‌حل مناسبی برای ساماندهی بازار تایر است؟

پیش بینی قیمت تایر در مرداد 99

مصطفی تنها، سخنگوی انجمن صنفی صنعت تایر با تاکید بر افزایش نرخ تایر پس از حذف ارز دولتی از این صنعت اظهار می‌کند: با حذف ارز دولتی صنعت تایر به طور قطع مشکلی در روند تولید پیش نخواهد آمد اما بدون شک نرخ تمام شده افزایش خواهد یافت.

بیشتربخوانید: آموزش ساده‌ تعویض لاستیک خودرو برای تازه واردها

وی با بیان این که از این پس صنعت تایر با ارز حاصل از صادرات کار خود را ادامه خواهد داد، می‌افزاید: از آن جا که نرخ ارز حاصل از صادرات در مذاکره با صادرکنندگان به‌دست می‌آید بنابراین هنوز میزان افزایش هزینه‌ها و بالطبع نرخ تمام شده محاسبه نشده است.

تنها در خصوص مراحل دشوار انتخاب صادرکننده نیز می‌گوید: از آن جا که این روند برای صنعت تایر تازگی دارد قطعا پس از چند بار تکرار معامله روند کار مشخص می‌شود. هر کاری نیازمند تجربه است و همان روندی که در سایر روش‌ها طی شده باید برای ارز صادراتی نیز تکرار شود.

سخنگوی انجمن صنفی صنعت تایر با بیان این که مدیریت کشور تشخیص داده که با منابع محدودی که به دلیل تحریم‌ها به وجود آمده اولویت ارز دولتی را به کالاهای اساسی اختصاص دهد، اظهار می‌کند: به دلیل محدودیت‌های موجود نه تنها صنعت تایر بلکه دیگر صنایع همچون دارو نیز به اولویت دوم تبدیل شده‌اند و در شرایط موجود کشور چاره دیگری برای مسئولان نبوده و هرچند برای صنعت تایر آسان نیست اما باید تولید را ادامه داد.

وی می‌افزاید: روش یافتن صادرکننده روش‌های خاصی است و از آن جا که تولیدکنندگان تایر تجربه چنین کاری را نداشته‌اند ترجیح می‌دهند در شرایط کنونی و با توجه به مسائل تحریم، راهکارهای خود برای تامین ارز را عنوان نکنند.

تنها با اشاره به عدم تخصیص ارز به صنعت تایر از سه ماه گذشته تاکنون نیز می‌گوید: حال با اعلام رسمی عدم اختصاص ارز دولتی به این صنعت، تولیدکنندگان تایر باید نسبت به یافتن صادرکننده با هدف تامین ارز مورد نیاز واردات مواد اولیه خود اقدام کنند.

با وجود اظهارات فعالان این صنعت مبنی بر افزایش نرخ ها، برخی این اقدام را عقلانی می‌دانند چرا که در شرایطی که صنعت تایر مشمول ارز دولتی بود واسطه‌ها و دلالان برنده اصلی این بازار بودند و سودی از این محل عاید مردم و تولیدکننده‌ها نشد. بدون شک با اختصاص ارز نیمایی و یا ارز حاصل از صادرات قیمت‌ها به میزانی که در چند ماه گذشته و به واسطه حضور فعالان واسطه‌ها صعودی شده بود، افزایش نمی‌یابد چرا که به واسطه افزایش قیمت‌ها انگیزه‌ای برای دلالی باقی نمی‌ماند از سوی دیگر بازار کشش افزایش بیشتر قیمت‌ها را نیز نخواهد داشت.

گردآورنده: علی اکبر رضایی