تیتربرتر؛ یافتههای محققان دانشگاه کلمبیا نیویورک نشان میدهد کربوهیدارتهای تصفیه شده در بروز بیخوابی در زنان مسن نقش دارند.
طبق اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها آمریکا، خواب کوتاه مدت و اختلالات خواب با مشکلات قلبی عروقی، دیابت و افسردگی مرتبط هستند. به همین دلیل، محققان درصدد یافتن شیوههای پیشگیری یا درمان بیخوابی و سایر اختلالات خواب هستند.
اختلال خواب چیست؟
اختلالات خواب (Sleep disorder) مانند زیاد یا کم خوابیدن، پریدن از خواب، نرفتن به مرحله خواب عمیق و سخت به خواب رفتن است. این اختلالات میتواند ناشی از بیماریهای روانپزشکی مانند اضطراب، بیماریهای سیستم تنفسی (خرناس)، یا به عنوان نوعی بیماری سالمندان باشد.
از مهمترین اختلالات خواب، بیخوابی و فلج خواب یا بختک است.
اختلالات رایج خواب کدامند؟
اختلالات رایج خواب با الگوی خواب غیرطبیعی را بدون توجه به عامل ایجادکننده میتوان به این شکل تقسیمبندی کرد:
- عدم توانایی در خوابیدن (بیخوابی Insomnia)
- اختلال در چرخهٔ خواب و بیداری.
- اختلالات مربوط به مراحل خواب یا بیداری نسبی (پاراسومینا Parasomnia)
- خواب آلودگی مفرط
محققان در مطالعه اخیر دریافتند رژیم غذایی سرشار از کربوهیدراتهای تصفیه شده، بخصوص مواد قندی افزودنی، نوشابه گازدار، برنج سفید و نان سفید، با ریسک بالاتر بیخوابی مرتبط است. این مسئله بخصوص در زنان ۵۰ سال به بالا مشهودتر است.
محققان در بررسیهای خود مشاهده کردند که بین افزایش خطر بیخوابی و رژیمهای غذایی سرشار از کربوهیدراتهای تصفیه شده ارتباطوجود دارد.
این محققان دریافتند کربوهیدراتهای تصفیه شده ممکن است در زنان ۵۰ساله و بالاتر دلیلی برای بروز اختلال خواب باشد.این غذاها شامل غذاهایی با قند، سودا، برنج سفید و نان سفید است.
به گفته محققان، وقفه در خواب یا خواب ناکافی میتواند در بروز بیماریهای قلبی ـ عروقی، دیابت و افسردگی موثر باشد.محققان آمریکایی میگویند: وقتی قند خون بهسرعت بالا میرود، بدن باآزاد کردن انسولین واکنش نشان میدهد و در نتیجه کاهش قند خون میتواند به ترشح هورمونهایی مانند آدرنالین و کورتیزول منجر شود که میتواند در خواب اختلال ایجاد کند.
«جیمز گنگویچ»، سرپرست تیم تحقیق، در این باره میگوید: «بیخوابی غالبا با رفتاردرمانی شناختی یا دارو درمان میشود. اما میتواند پرهزینه بوده یا عوارض جانبی داشته باشد.»
محققان در این مطالعه، دادههای مربوط به ۵۳,۰۶۹ شرکت کننده زن در رده سنی ۵۰ تا ۷۹ سال را بین سالهای ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۸ بررسی کردند.
محققان عنوان میکنند هنوز مشخص نیست که آیا مصرف کربوهیدراتهای تصفیه شده منجر به بیخوابی میشود یا اینکه افراد مبتلا به بیخوابی تمایل بیشتری به مصرف اینگونه خوراکی ها بخصوص مواد قندی دارند.
بیخوابی عبارت است از ناتوانی در بهخواب رفتن یا در خواب ماندن. بیخوابی میتواند بهخاطر پرواززدگی (jet leg)، استرس و اضطراب و هورمونها یا مشکلات گوارشی ایجاد شود؛ همچنین ممکن است نشانهای از یک بیماری دیگر باشد. بیخوابی برای سلامت کلی و کیفیت زندگی شما بسیار مضر است و میتواند باعث بروز مشکلات زیر شود:
- افسردگی؛
- اِشکال در تمرکز؛
- تحریکپذیری؛
- افزایش وزنغ
- ایجاد اختلال در عملکرد شما در مدرسه یا محل کار.
متأسفانه بیخوابی در ایالاتمتحده، بسیار شایع است. تقریبا ۵۰ درصد از بزرگسالان آمریکایی در برههای از زندگیشان دچار بیخوابی میشوند. این اختلال بیشتر از همه در میان سالمندان و زنان دیده میشود.
مطالب مرتبط:
سه نوع بیخوابی وجود دارد:
- مزمن: هنگامیکه بیخوابی بهطور منظم برای حداقل یک ماه ادامه دارد.
- متناوب: هنگامیکه بیخوابی بهصورت دورهای اتفاق میافتد.
- گذرا: هنگامیکه بیخوابی در هر بار فقط برای چند روز طول میکشد.
گنگویچ در این باره توضیح میدهد: «زمانی که قندخون به سرعت افزایش مییابد، بدن از طریق ترشح انسولین واکنش نشان میدهد، و اُفت قندخون میتواند منجر به آزادشدن هورمونهایی نظیر آدرنالین و کورتیزول شود که میتوانند موجب اختلال در خواب شوند.»
راه های درمان بی خوابی و اختلال خواب
درمان های دارویی
درمان پزشکی برای اختلالات خواب ممکن است شامل هر یک از موارد زیر باشد:
- قرص های خواب آور؛
- مکملهای ملاتونین؛
- داروی آلرژی یا سرماخوردگی؛
- داروهای مربوط به مشکلات سلامتی زمینهای؛
- دستگاه تنفس یا جراحی (معمولا برای آپنهی خواب)؛
- محافظ (نایتگارد) دندانی (معمولا برای دندان قروچه).
درمان های خانگی
- گنجاندن سبزیجات و ماهی بیشتر در رژیم غذاییتان و کاهش مصرف قند (شکر)؛
- کاهش اضطراب و استرس بهوسیلهی ورزش کردن؛
- داشتن برنامهی خواب منظم و پایبندی به آن؛
- نوشیدن آبِ کمتر قبل از خواب؛
- محدود کردن مصرف کافئین، بهخصوص در اواخر بعدازظهر یا شب؛
- کاهش مصرف تنباکو و الکل؛
- خوردن وعدههای کم کربوهیدرات کوچکتر قبل از خواب
در پایان گفتنی است متأسفانه حل مشکلات خواب طولانیمدت به زمان زیادی نیاز دارد بااینحال اگر برنامهی درمانیتان را بهدقت دنبال کنید و بهطور منظم با پزشکتان در ارتباط باشید، درنهایت میتوانید راهی برای غلبه بر این مشکل و داشتن خوابی بهتر پیدا کنید. همچنین ممکن است لازم باشد برای بهدست آوردن اطلاعات بیشتر و در میان گذاشتن آن با پزشکتان، به وبسایت انجمن پزشکی خواب ایران مراجعه کنید.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: علی اکبر رضایی