مسیری که عمدتاً مسافرین اربعین حسینی در عراق پیاده روی می کنند، حدود ۸۰ کیلومتر است که شهر نجف را به کربلا متصل می کند. این سفر معمولاً در روزهای منتهی به اربعین حسینی انجام می پذیرد. از این سفر و مسیر بعنوان آسمانی ترین مسیر این کره خاکی یاد می کنند. برای ایرانیان و دیگر مسافران در این مسیر موکب هایی قرار داده اند به برای راحتی زائرین، به آنها خدمت رسانی می کنند، از بین این موکب ها، حدود ۱۰ موکب توسط ایرانیان اداره می شود.

اقدامات لازم پیش از سفر به عراق

اولین نکته‌ای که در اقدامات پیش از سفر برای پیاده‌روی اربعین لازم است تهیه پاسپورت و ویزا است. نکته مهم این است که پاسپورت باید تا ۶ ماه اعتبار داشته باشد. در غیر این صورت باید با مراجعه به پلیس + 10 جهت تمدید آن اقدامات لازم صورت پذیرد.
پیاده‌روی اربعین به طور تقریبی در حدود چهار روز از نجف تا کربلا صورت می‌پذیرد پیشنهاد می‌شود اگر در حالت عادی تحرک کمی دارید. حتما قبل از شروع این سفر چند روزی را فعالیت بدنی خود را افزایش دهید تا در طول پیاده‌روی با افزایش فعالیت‌بدنی دچار مشکل نشوید.
یکی از اقدامات کمک‌کننده پیش از سفر می‌تواند حنا گذاشتن کف پاها باشد، برای پیشگیری از ایجاد زخم و تاول در پاها.
زوار عزیز سعی کنید برای شروع و پایان سفر خود برنامه‌ریزی داشته باشید. پیشنهاد می‌کنیم در این خصوص پیش از سفر با افراد با تجربه به مشورت بپردازید و شرایط را بررسی کنید تا در طول سفر با مشکل مواجه نشوید. برای مثال یک نقشه راهنما همراه داشته باشید نقشه راهنمای مسیرهای عبوری و نقشه‌ راهنمای اماکن زیارتی. نقشه‌ مسیرهای تردد کمک بسیار خوبی هستند به خصوص، در زمان خروج از شهرهای زیارتی و هنگام بازگشت به ایران.

عمود چیست؟

شاید این عبارت بارها در روزهایی که پیاده‌روی اربعین آغاز می‌شود به گوشتان خورده باشد در مسیر پیاده‌روی اربعین از نجف به سمت کربلا تیرهای چراغ برقی وجود دارد که این تیرها شماره‌گذاری شده‌ که به آن‌ها عمود می‌گویند. این تیرها برای زائران کمک بزرگی است تا در مسیر نشانه‌گذاری کرده تا راحت‌تر همدیگر را پیدا کنند. تیرها از یک تا 1460شماره‌گذاری شده‌اند. در حقیقت نشانه‌ای هستند تا زائران دریابند چقدر از مسیر برایشان باقی مانده است. 

موکب چیست؟

در یک جمله می‌توان گفت موکب در واقع همان هیئت است. عموما داربست‌هایی تکیه مانند می‌زنند و در آن از زائران پذیرایی می‌کنند و به آنها اسکان می‌دهند.
در طول مسیر چادر‌هایی مشاهده می‌شود که به واقع از سراسر دنیا ممکن از این موکب ها برپا شده باشند. هیئت‌هایی که با توجه به اینکه این همایش بزرگ در عراق برپا می‌شود اکثریت آن‌ها با مسئولیت عراقی‌ها برپا شده‌اند، می‌توان گفت که مردم عراق به هیئت، موکب می‌گویند. در این موکب‌ها تمام وعده‌های غذایی برای پذیرایی از زائران یافت می‌شود اعم از صبحانه، ناهار و شام، انواع نوشیدنی‌ها و میوه برای صرف کردن. نوشیدنی‌ای که در تمام مسیر به وفور شاید آن را برای نوشیدن بیابید چایی و شکر معروف عراق است.

برخی موکب‌ها برای استراحت ساخته شده‌اند در آن‌‌ها پتو و بالش برای استراحت یافت می‌شود. یکی از مسائل جالبی که در این موکب‌ها ممکن است با آن‌ها مواجه شوید مشت و مال زائران است. در این موکب‌ها خواهید دید که زائرین را با دستگاه و یا صورت سنتی مشت و مال می‌دهند. در موکب ایستگاه‌های امدادی، دارو و لوازم پزشکی و در ایستگاه‌های فرهنگی بسته‌های فرهنگی مداحی، پوستر و بروشور توزیع می‌شود.

مرزهای مشترک ایران و عراق

ایران و عراق 4 پایانه مرزی مشترک دارند که محل قرارگیری و دسترسی هر یک به شهر نجف متفاوت است. 

مرز مهران: مهم ترین و شلوغ ترین مرز است که در جنوب استان ایلام قرار دارد. از این مرز تا نجف حدود 4 تا 6 ساعت راه در پیش دارید.
مرز شلمچه: در استان خوزستان قرار دارد و از این مرز تا شهر نجف 5 تا 8 ساعت راه پیش روی شماست.
مرز چذابه: این مرز نیز در استان خوزستان قرار گرفته و با شهر نجف فاصله ای 4 تا 7 ساعته دارد. 
مرز خسروی: این مرز در استان کرمانشاه است و با نجف فاصله ای 5 تا 7 ساعته دارد. 

شروع مسیر پیاده روی

برای آن که خود را به شروع مسیر پیاده روی برسانید، از درِ باب الساعه حرم امام علی (ع) خارج شوید و مستقیم در کناره خیابان امام زین العابدین و یا خیابان امام جعفر صادق (ع) حرکت کنید. خود را به بزرگراه کربلا برسانید و در کنار دیگر مشتقان و زائران حسینی به راه خود ادامه دهید. پیدا کردن ادامه مسیر پیاده روی کار چندان سختی نیست و کافیست تا به دنبال نشانه ها و خیل جمعیت بروید.

 انواع مسیر پیاده روی اربعین 

در طول مسیر علاوه بر موکب‌ها و خیمه‌های کوچک، خیمه‌های بزرگ و درمانگاه‌هایی وجود دارد که برای استراحت و درمان مناسب‌تر هستند.
این مسیر از خروجی شهر نجف تا حرم مطهر حضرت عباس (ع) توسط تیرهای روشنایی، از 1 تا 1452 نشانه‌گذاری شده است، فواصل این تیرها از یکدیگر تقریبا 50 متر است که شاخص بسیار خوبی برای زائران پیاده به شمار می‌رود.
در میانه این مسیر شهر حیدریه (خان نص) واقع شده که کلیدی‌ترین نقطه مسیر و محلی برای تأمین امکانات و لوازم و ... است، همچنین حد فاصل حیدریه تا هندیه و سه راهی طویریج، به علت وجود نخلستان‌ها و مسیر‌های فرعی شاهد بیشترین انفجارات بوده است و نسبت به سایر قسمت‌های مسیر باید محتاط‌تر عمل کرد.

مسیر پیاده روی اربعین از سمت مهران

تصویر اول کل مسیر سفر به صورت رفت و برگشت از مسیر مهران است. بیضی های قرمز در مسیر رفت و برگشت مشترک هست. به این صورت که از مهران به کوت و شوملی رفته و بعد دیوانیه و نجف. فقط در مسیر رفتن از دیوانیه و شامیه که بیضی سبز رنگ هستند عبور می شود. فلش های نارنجی، مسیر باصفای پیاده روی در طریق (جاده) نجف-کربلا را نشان می دهد. در این مسیر بعد از کربلا به حله رفته (بیضی بنفش) و بعد به شوملی خواهید رفت. جاده نجف و کربلا در شوملی از هم جدا می شوند.

مسیر پیاده روی اربعین از شهر نجف

تصویر دوم از شهر دوست داشتنی نجف می باشد. شش ضلعی های نارنجی حرم امام علی (ع)، مسجد کوفه و قبرستان تاریخی وادی السلام را نشان می دهد. فلش های آبی، جهت پیاده روی در جاده کربلا را نشون می دهد و فلش های سبز، جاده نجف-کوفه را نمایان می کند. 

مسیر پیاده روی اربعین قبل از شهر کربلا

در تصویر سوم علامت ضربدر پل ثوره العشرین را نشان می دهد؛ پلی که زائرین از روی آن وارد جاده کربلا می شوند و از زیر آن جاده کوفه-نجف رد می شود. تجمع و مراسم های بعد از نماز صبح ایرانی ها زیر این پل برگزار می شود. فلش های نارنجی مسیر حرم امام علی (ع)، فلش های سبز مسیر مسجد کوفه و فلش های آبی مسیر پیاده روی را نشون می دهد. مسجد آیت الله حکیم هم میزبان خیل عظیمی از ایرانی ها می باشد. صبحانه، نهار، شام، محل استراحت، حمام و… . مسجد حنانه (مسجدی که یک شب سر مبارک امام حسین (ع) در ان نگه داری شده بود) محل مراسم بعد از نماز عشای ایرانی ها در نجف است.

بهترین ساعت برای عبور زمینی از مرز، اغلب با شلوغی و حجم بالای زائران رو به رو خواهید شد، بنابراین توصیه می شود طوری حرکت کنید که صبح زود یا اول شب به مرز برسید. در این حالت تعداد مسافرها کمتر هستند.

در صورت گم‌شدن چکار کنیم

در صورتی که فردی در طول پیاده‌روی احساس کرد گم شده است، می‌تواند اقدامات زیر را انجام دهد.

حفظ خونسردی، آرامش و مراجعه به:

کیوسک اطلاعات پلیس در مسیر راه‌پیمایی
مراکز گمشدگان همچون ستاد راهنمای زائر
دفاتر کنسولگری جمهوری اسلامی ایران
مراکز امداد و نجات
اماکن اسکان ایرانیان

نکات ویژه برای پیاده روی اربعین

زائران معمولاً از نجف تا کربلا را پیاده طی می‌کنند اما برخی از زائران مسیر بغداد تا کربلا را طی می‌کنند. این درحالی است که تمامی ورودی‌های شهر کربلا میزبان زائرین اربعین حسینی است.
معمولاً مسافت نجف تا کربلا را در ۳ روز و ۲ شب طی می‌کنند. یعنی از صبح زود سه روز مانده به اربعین حرکت کرده و شب اربعین به کربلا می‌رسند. 
هر چند که لحظه رسیدن به کربلا به صورت پیاده لحظه فوق‌العاده‌ای است و تجربه طول مسیر باعث می‌شود خستگی از یاد انسان برود اما اگر زائری به هر دلیل قادر به طی کردن راه به صورت پیاده نباشد می‌تواند به وسیله خودرو هایی که بین راه وجود دارد بقیه مسیر را با ماشین طی کند. این خودروها را ارتش عراق مهیا کرده است و معمولاً زائرین را به صورت گروهی تا کربلا می‌برند.
بعضی از کاروان‌ها به صورت گروهی حرکت می‌کنند و تا کربلا با هم می‌رسند. برخی قرار می‌گذارند که مثلاً عصر اربعین یا شب اربعین فلان جا حضور داشته باشید.
استفاده از پرچمی که به نوعی نشان دسته شما خواهد بود مطمئناً برای گم نکردن هم گروهی ها خوب است اما با توجه به اینکه این پرچم باید نسبتاً بلند باشد تا دیده شود دو مشکل اساسی دارد: اولاً اینکه کسی که این پرچم را حمل می‌کند مطمئناً انرژی زیادی از دست خواهد داد و باید این پرچم دست به دست شود. ثانیاً در طول مسیر تعداد پرچم‌ها خیلی زیاد است و تقریباً پیدا کردن پرچم کار ساده‌ای نیست. مگر آن که رنگ و نوع پرچم خیلی متمایز باشد.

تمام طول مسیر پیاده روی از خروجی نجف تا ورودی کربلا تیرهای چراغ برقی وجود که شماره‌گذاری شده‌اند. از ۱ تا ۱۴۶۰ هر کدام از این تیرها با هم دقیقاً ۵۰ متر فاصله دارند. به نوعی خط نشان هستند که چقدر از مسیر را طی کرده و چه قدر باقی است. معمولاً برای اینکه هم کاروانی‌ها با هم قرار بگذارند از شماره‌های این تیرها که سمت چپ یا راست مسیر پیاده روی قرار دارد استفاده می‌کنند.

امنیت بین نجف تا کربلا خیلی خوب است و در سنوات گذشته در این مسیر انفجار یا خرابکاری اتفاق نیفتاده است هرچند که در مسیر بغداد-کربلا موردهایی از نقض امنیت وجود داشته است. اما مسیر پیاده روی نجف تا کربلا جزو امن‌ترین مسیرهای منتهی به کربلاست و تقریباً می‌توان گفت از امنیت شهر نجف و همچنین مسیر آن تا کربلا و شهر کربلا مخصوصاً منطقه ای که اطراف حرمین است خیالتان راحت باشد.
حتماً سعی کنید از کفش راحت استفاده کنید. اگر کفشتان ذره‌ای پای شما را اذیت می‌کند این اذیت در آن حجم پیاده روی خیلی نمود خواهد داشت و مطمئناً در روز آخر که معمولاً پای انسان در اثر یک عکس العمل طبیعی تاول‌های کوچکی خواهد زد بیشتر اذیت خواهید شد. ذکر دو نکته اینجا ممکن است مفید باشد: عرب‌ها از دمپایی برای پیاده روی استفاده می‌کنند. احتمالاً حرکت با دمپایی به مراتب راحت‌تر از کفش نامناسب خواهد بود. همچنین معمولاً چند ساعت آخر پیاده روی که نزدیک شهر کربلا خواهید شد به خاطر فشاری که کفش به پا خواهد آورد اکثر مردم با پای برهنه راه خواهند رفت زیرا پابرهنه راه رفتن راحت‌تر از حرکت با کفش نا مناسب است.

مقاله مرتبط:چگونه برای اربعین ویزا بگیریم؟

سعی کنید از کوله پشتی استفاده کنید. راحت‌ترین نوع بار جهت حمل در این مسافت کوله هایی است که کامل روی دوش قرار می‌گیرد. در غیر اینصورت از ساک‌های چرخدار که تحمل این مسافت را داشته باشند استفاده کنید زیرا اگر چرخ این ساک‌ها روی آسفالت مسیر حرکت دچار مشکل شود مطمئناً مجبور به حمل این ساک‌ها به روش‌های دیگر خواهید بود که کار را برای پیاده روی دشوار می‌کند.
از ابتدای مسیر تا انتهای مسیر تقریباً تمامی طول مسیر به وسیله چادر‌ها یا سازه هایی تقسیم بندی شده است که هیئت‌هایی از سراسر عالم مسئولیت این چادر‌ها را بر عهده دارند. البته قریب به اتفاق این هیئت‌ها قبیله‌های عراقی هستند. عراقی‌ها به هیئت، موکب می‌گویند.
تقریباً می‌توان گفت همه نوع خوراکی در طول مسیر به صورت رایگان در اختیار است! در خیلی از موارد صاحبان موکب‌ها (هیئت‌هایی که بین راه چادر زده اند) به اصرار شما را مجبور می‌کنند از خوراکی‌های آنها بردارید.
با توجه به اینکه هم اکنون اربعین در پاییز قرار دارد گرمای هوا به هیچ وجه اذیت کننده نیست و علاوه بر آن در ساعات شب و همچنین صبح هوا سرد هم خواهد شد. و بهتر آن است که لباس گرم به اندازه کافی بردارید. و قبل از حرکت به سایت های هواشناسی سر بزنید. 
معمولاً به خاطر رایگان بودن خدمات در طول این سه روز هزینه ای نخواهید داشت اما مقدار کمی پول هم ضرر نخواهد داشت بهتر است از پول ملی خود عراق استفاده کنید (دینار عراق).

 در طول مسیر موکب هایی هستند (تقریباً هر ۱ کیلومتر) که در کنار جاده پنل‌های ۱۵ یا ۲۰تایی برق گذاشته‌اند و زائران دستگاه‌های برقی خود را در این پنل‌ها شارژ می‌کنند.
برای محل خواب طول روز با توجه به وجود خورشید و گرمای نسبی هوا خیلی نکته خاصی وجود ندارد. اما برای خواب پیشنهاد می‌شود که اولاً قبل از ساعت ۸ محلی را برای خواب از بین موکب‌های طول مسیر انتخاب کنید. ثانیاً با توجه به سرمای شب سعی کنید به جای چادر در موکب هایی که ساختمان دارند و گرمتر هستند اطراق کنید. احتمال اینکه بعد از ساعت ۱۱ شب جای گرم و مناسب گیر بیاورید کمی سخت خواهد شد. ذکر چند نکته در اینجا اهمیت دارد اولاً جای خواب مناسب برای خواهران و برادران در طول مسیر وجود دارد ثانیاً کسی بدون جای خواب نخواهد ماند! چون جا و ملزومات خواب مثل پتو و بالش به اندازه کافی هست فقط باید بتوانید موکبی که هنوز کامل پر نشده را پیدا کنید اگر از خود اهالی بخواهید برایتان معرفی می‌کنند که کجا هنوز برای خواب جا دارد.