در این خصوص امیر حسن کاکایی عضو هیات علمی‌دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت و کارشناس صنعت خودرو در مصاحبه با تیتر صبح عنوان کرد: متاسفانه به دلایلی در حال حاضر نرخ انرژی و به طور خاص قیمت بنزین در ایران به نسبت همسایه‌ها بسیار ارزان است. این موضوع به طور طبیعی عامل خوبی برای قاچاق این محصول به شمار می‌رود.در نتیجه هم اکنون با قاچاق این محصول مواجه هستیم. عموما افراد عملکرد کنونی دولت را نفی می‌کنند، به عنوان مثال برای مبارزه با قاچاق به علت درگیر شدن افراد معمولی در این قضیه و برخورد دولت با خاطیان، شاهد واکنش‌های شدیدی از سمت آنان هستیم. دولت می‌بایست در این شرایط راه حل مناسبی پیدا کند. هر چند بهترین راه حل افزایش دادن قیمت سوخت است، زیرا نرخ پایین سوخت باعث مصرف اضافه و بی رویه آن می‌شود.

وی با اشاره به این نکته که اطلاعات دارای اهمیت بسیار زیادی است افزود: کارت سوخت سبب می‌شود اطلاعات دقیقی از مصرف سوخت و توزیع آن در کشور به دست آید. در حقیقت هم اکنون مقدار زیادی از منابع تلف می‌شوند. با فرض اینکه این منابع برای آسایش و راحتی عموم مردم اتلاف می‌شود، در صورت اثبات این موضوع که اتلاف توسط مردم صورت نمی‌گیرد بلکه عده ای افراد سودجو در حال سو استفاده از این منابع هستند و مقدار قابل توجهی در حدود یک پنجم از این اتلاف توسط این افراد شکل می‌گیرد، باید در صدد چلوگیری از این امر اقدام شود. پس بنابراین اعمال طرح کارت سوخت حرکتی بسیار مهم و تاثیر گذار است. 

کاکایی در ادامه اذعان داشت: پس از اجرای طرح سوخت و جمع آوری اطلاعات دقیق، باید اختلاف بین یک مصرف نرمال و معقول و مصرفی که اتفاق می‌افتد محاسبه و تصمیمات لازم از طرف دولت صورت گیرد. در حال حاضر و تا بدست آمدن نتایج نمی‌توان پیش بینی دقیقی داشت اما به طور منطقی باید برای افرادی که به طور غیر طبیعی مصرف سوخت غیر متعارفی دارند شناسایی و در خصوص مصرف بهینه سوخت برای این افراد طرح و تصمیم درستی اتخاذ شود. در این مرحله یا با مصرف زیاد این گروه مقابله شده و طرحی در این خصوص پیاده سازی شود و یا با افزایش قیمت سوخت در رفع این مشکل اقدام لازم از سوی دولت صورت پذیرد. در هر حال دولت باید وارد عمل شده و این رفتار غیر منطقی را ساماندهی کند. در زمینه برق و گاز نیز طرحی اعمال و اجرا می‌شود که هر فردی بیشتر از الگوی استاندارد مصرف، گاز و یا برق استفاده کند می‌بایست مبلغ بیشتری پرداخت کند. به این معنی که تا نقطه مشخصی به عنوان الگوی مصرف برای هر فرد مشخص می‌شود که فرد بتواند با قیمت ارزان از منابع و امکاناتی مانند آب و برق و گاز، استفاده کند اما مصرف این منابع بالاتر از الگوی مشخص شده را می‌بایست طبق قیمت واقعی و جهانی بپردازد. با اجرای طرح کارت سوخت نیز در وهله اول مبانی اطلاعاتی به دست آمده و سپس پتانسیل کنترل نیز به دست می‌آید. کنترل روش‌های متعددی دارد که پس از بدست آمدن اطلاعات از طریق کارت سوخت تصمیم گیری در این خصوص روش‌ها اعمال می‌شود. به عنوان مثال فردی که صد لیتر بالاتر از حد معین استفاده می‌کند، باید مبلغ بیشتر و معادل نرخ جهانی را پرداخت کند. باید چنین تمهیداتی صورت گیرد و یا اصطلاحی به نام سهمیه بندی در این برهه کارساز خواهد بود. به هر ترتیب باید راهکار مناسبی را اعمال کرد زیرا این وضعیت غیرقابل تحمل و بسیار زیان بار است.

کاکایی در ادامه افزود: انواع برنامه‌ها و روش‌ها در این خصوص پیشنهاد شده است اما متاسفانه با موضوع انرژی برخوردهایی توپولیستی می‌شود و اجازه اجرای برنامه داده نمی‌شود در نتیجه در این مرحله دولت برنامه خاصی را مطرح نکرده است تا پس از جمع آوری اطلاعات چه نوع تصمیماتی را اتخاذ نماید. به این معنی نیست که دولت برنامه ای پیش بینی نکرده است، بلکه ابتدا سعی در جمع آوری اطلاعات دارد سپس با توجه به آمار و اطلاعات به دست آمده موثرترین راه را برای جلوگیری از اتلاف حادث شده انتخاب و اعمال خواهد کرد. در این راه رسانه‌ها نقش مهمی ‌ایفا می‌کنند، تا با اطلاع رسانی و آگاهی به عموم مردم در ایجاد نحوه صحیح مصرف گام موثری برداشته شود. زیرا مصرف انرژی در کشور بیش از حد متعارف است و این نکته به ضرر تمام افراد در کشور است. از طرفی قاچاق این گروه محصولات و از طرف دیگر مصرف بالای سوخت در کشور بسیار حائز اهمیت است. اشکالات اساسی در مصرف سوخت و انرژی و نوع رفتار عموم وجود دارد.

نکته بسیار مهم این که؛ مصرف بی رویه هر کدام از سرمایه‌ها مانند آب، برق، گاز انواع سوخت مانند بنزین و گازوئیل نه تنها از لحاظ اقتصادی ضربه می‌زند بلکه از نظر طبیعی، آلودگی و گرما نیز آسیب بسیاری وارد خواهد کرد. از آنجایی که ایران با خطر خشکسالی مواجه است، استفاده نامتعارف از هر گونه انرژی و گرمای زیاد، موجب به وجودآمدن مشکلات طبیعی و زیست محیطی برای کشور را به همراه خواهد آورد. به عنوان مثال افراد در فصل گرما با خرید کولرهای گازی برای منازل و محل کار خود ناخواسته باعث افزایش شدید مصرف شده و آگاهی لازم جهت رفع این نقص وجود ندارد که با راهکار مناسب می‌توان در جهت رفع این مشکل اقدام کرد. با رعایت یک سری اصول به راحتی می‌توان از مصرف بی رویه سوخت جلوگیری کرد. به عنوان مثال با افزایش قیمت انرژی، افراد در صدد راهکار مناسب برای جلوگیری از مصرف بر می‌آیند و به عنوان نمونه با مصرف کولرهای گازی، به جای استفاده مداوم سعی بر ابجاد عایق کاری منازل کرده تا مصرف را به حداقل برسانند. این عمل هم برای افراد هم برای جامعه و اقتصاد و هم برای محیط زیست مثمر ثمر خواهد بود. 

وی در ادامه اظهار داشت: طبق پیش بینی دانشمندان، تنها دو سال فرصت برای اتخاذ راهی در جهت جلوگیری از خشکسالی و گرمای بسیار شدید زمین وجود دارد تا کره زمین را از این خطر نجات دهیم. بتازگی شاهد ذوب ناگهانی منطقه بزرگی در ایرلند بودیم. این اتفاقات نتیجه رفتار نامناسب و مصرف بیش از حد منابع است. برای ایران گرما و خشکسالی خطر بزرگی است.  با توجه به رفتار افراد در استفاده بیش از حد سوخت، یکی از راهکارها برای جلوگیری از مصرف بی رویه سوخت، گرانی این نوع محصولات است. راهکار بعدی که می‌تواند بسیار موثر باشد حمل و نقل عمومی‌است. به دلیل مصرف پایین سوخت و کمبودهایی که در ناوگان حمل و نقل عمومی‌وجود دارد، افراد برای حمل و نقل از وسیله‌های شخصی خود استفاده می‌کنند. در نتیجه شاهد وجود ترافیک زیادی در شهرها خصوصا شهرهای بزرگ هستیم.  با به کار گیری روشهای اشتباه، نه تنها نتایج و پیامدهای منفی به دنبال خواهد آورد بلکه روز به روز بر مشکلات افزوده می‌شود. در گذشته فصل گرما و تابستان از شدت ترافیک کاسته می‌شد اما اکنون شاهد هستیم با طرح‌های اجرا شده نیز همچنان معضل ترافیک حل نشده و حتی در فصل تابستان نیز این روند ادامه دارد. نکته مهم این است که قیمت سوخت نسبت به سایر هزینه‌ها بسیار پایین تر است. اگر در بحث حمل و نقل شهری و ارائه مناسب خدمات و تشویق افراد برای استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی‌از سوئی و از سوی دیگر گرانی قیمت سوخت اعمال شود نه تنها مشکلات فوق کاهش می‌یابد بلکه هزینه‌های درمان نیز کاهش خواهد یافت. زمان انتظار در ترافیک کاهش می‌یابد. احساس آرامش و راحتی در تردد افزایش می‌یابد.

مطالب مرتبط: صادرات و کارت سوخت 2 راه برای جلوگیری از قاچاق سوخت

مردم باید به این باور برسند که رفتار مصرفی و روش زندگی را تغییر دهند مانند فرد چاقی که پس از عمل نمی‌تواند با خیالی آسوده به امید جراحی که انجام داده مانند گذشته زندگی کند بلکه باید تغییراتی در شیوه خوراک و رفتار زندگی و مصرفی انجام دهد تا به شکل قبل بازگشت نداشته باشد. یا به عنوان مثال یک بیمار قلبی نمی‌تواند با شیوه قبل از بیماری زندگی کند و باید شیوه زندگی را تغییر دهد تا حیاتش به مخاطره نیفتد. پس هم جراحی و هم تغییر شیوه رفتاری هر دو باید اعمال شوند. حال این که ابتدا حمل و نقل عمومی‌ارتقا و ساماندهی شود سپس نرخ انرژی افزایش یابد یا بالعکس، در حال حاضر قابل بحث است تا تصمیم درست اتخاذ شود. باید به این نکته نیز دقت داشت که با اعمال افزایش نرخ سوخت یک نوع حساسیت و تنش اجتماعی نیز حادث می‌شود و نگرانی عمومی‌به وجود می‌آید. باید در نظر داشت که اکنون از لحاظ مصرف انرژی و آلایندگی کشور در شرایط مناسبی نیست و دولت باید راهی در پیش گرفته و حداقل کاری که می‌تواند در این مسیر انتخاب کند این است که برای پر مصرف‌ها هزینه اضافه ای در نظر بگیرد. حال این که پر مصرف‌ها چه میزان مصرف مازاد دارند و چه مقدار برای هر واحد مصرف اضافی در نظر گرفته شود بر عهده دولت است که قطعا تصمیات و تمهیدات مناسبی در این خصوص اتخاذ کرده و اعمال خواهد کرد.

وی در خاتمه افزود: در سال 1380 دو سازمان مهم احداث شدند. سازمان بهینه سازی مصرف سوخت کشور و سازمان بهره وری انرژی. یکی تحت نظر وزارت نفت و دیگری وزارت نیرو. در این مقوله و در این سالها، کارشناسان زیادی مبتنی بر علم، مطالعات بسیار زیادی در خصوص انواع ابعاد مصرف انرژی خصوصا مواد فسیلی و البته برق انجام دادند که قطعا راهکار و برنامه درستی اتخاذ شده و در فضای سیاسی که با هدف جلب رضایت عموم مردم است اعمال خواهد شد.