روستاها، مزارع و مکانهای سفیدستان ، شمشک بالا ، شمشک پایین ، دربندسر، درود و جیرود از توابع دهستان رودبار قصران بخش رودبار قصران شهرستان شمیرانات با یکدیگر ادغام و از این پس به عنوان شهر شمشک شناخته میشود.
در میان ییلاق های توریستی رودبار قصران تنها شهری است که در هر یک از فصل های سال به روی انبوه دل خستگان شهر آغوش باز گشوده است. بهار دل انگیز سرمست، تابستان خرم و با نشاط، پائیز دلفریب و پر خاطره، و زمستانی سفید برای مشتاقان اسکی. پیست بینالمللی اسکی شمشک و پیست اسکی دربندسر در این شهر قرار دارند. پیست اسکی بینالمللی دیزین نیز در نزدیکی شهر شمشک در منطقه ی دیزین شهرستان کرج قرار دارد.
در 57 کیلومتری شمال شرق تهران یک مکان تفریحی بی نظیر به نام پیست اسکی شمشک وجود دارد. این پیست در امتداد جاده فشم به میگون در روستای شمشک قرار گرفته است. در مسیر رسیدن به شمشک مناظر زیبایی از طبیعت ، یخچال های طبیعی ماندگار که مکانی مناسب برای ورزش اسکی فراهم کرده است چشم را می نوازد. پیست اسکی شمشک دومین پیست اسکی ایران است که فرصتی کم نظیر برای تفریح و ورزش مهیا کرده است.
این پیست اسکی دارای امکانات رفاهی نظیر مجتمع جهانگردی شمشک و 4 رستوران می باشد. پیست اسکی شمشک در فصل زمستان پذیرای ورزشکاران و طبیعت دوستان و در فصل تابستان محل مناسبی برای ورزش و تفریح می باشد. دو دستگاه تله سیژ، دو دستگاه تله اسکی بشقابی و دو دستگاه تله اسکی چکشی از امکانات ورزشی این پیست اسکی است. پیست اسکی شمشک با نزدیکی به شهر تهران ضمن داشتن امکانات رفاهی و ورزشی در فصول مختلف سال جاذب گردشگران زیادی است.
تاریخچه اسکی احداث پیست در ایران
در روزگاری نه چندان دور برف کوههای شمشک را تا بهار و پیوستنشان به رودخانه دستنخورده نگه میداشتند.اسکی ورزشی شناخته شده نبود و امکانات تفریحی در ارتفاعات وجود نداشت. مرحوم «بابا جانعلی ساوه شمشکی» در خاطراتش درباره مهندسهای آلمانی که در معدنهای زغالسنگ شمشک کار میکردند نوشته است: «مهندس آلمانی، رئیس موتورخانه معدن زغالسنگ، در روزهای تعطیل چوبهای بلند به پا میبست و بر روی برف سُر میخورد. گاهی از روی یک گودال عمیق میپرید. من و چند نفر از بچههای شمشک علاقهمند شدیم.
تختهها را با بوم غلتان به صورت چوبهای او درست کردیم و برای خودمان اسکی ساختیم و مشغول شدیم. پس از مدتی بعضی از بچهها چنان ماهر شدند که از روی گودال میپریدند.» به این صورت اهالی این منطقه به اسکی علاقهمند شدند و اولین پیست اسکی در تپههای تلو و بعد از آن شمشک ساخته شد. به مرور زمان با اضافه شدن امکاناتی مانند دستگاه بالابر، تله اسکی چکشی، تله سیژ و تله کابین، ورزش اسکی در شمشک رونق گرفت. این روزها حذف شهر شمشک با داشتن پیست بینالمللی اسکی شمشک و پیست اسکی دربندسر به یکی از مهمترین مقصدهای سفرهای زمستانی و مورد علاقه دوستداران اسکی تبدیل شده است.
نکته های سفر به شمشک
برخلاف باور عمومی در فصلهای سرد سال هم میشود سفر کرد. علاقهمندان به طبیعت، تفریحهای برفی و کوهنوردی این را خوب میدانند که زیباییهای پاییز و زمستان کم از بهار و تابستان ندارد. بااینحال رعایت کردن نکاتی مهم و اساسی برای داشتن سفری خاطرهانگیز و بیخطر ضروری است. نکاتی مانند چکاپ فنی خودرو قبل از سفر، همراه داشتن زنجیر چرخ و لوازم یدکی، لباس و کفش گرم و مناسب و آب و غذای کافی.
مسیرهای دسترسی به شمشک
برای رسیدن به شمشک شش مسیر وجود دارد که بسته به موقعیت خودتان میتوانید یکی از آنها را انتخاب کنید.
۱) تهرانپارس، استخر، لشکرک، رودک، اوشان، فشم، میگون، شمشک
۲) تجریش، نیاوران، مینی سیتی، گردنه قوچک، لشکرک، رودک، اوشان، فشم، میگون، شمشک
۳) لشکرک، لواسان کوچک، راحت آباد، اَمامه، فشم، میگون، شمشک
۴) سهراهی تهرانپارس، آزمایش، تلو، گردنه هزار دره، لشکرک، رودک، اوشان، فشم، میگون، شمشک
۵) تهرانپارس، خاک سفید، گردنه قوچک، لشکرک، رودک، اوشان، فشم، میگون، شمشک
۶) سهراهی تهرانپارس، جاجرود، سد لتیان، لواسان بزرگ، لواسان کوچک، لشکرک، رودک، اوشان، فشم، میگون، شمشک
جاذبه های گردشگری
از معروفترین جاذبه های طبیعی شمشک پیست اسکی شمشک است.هرچند که پیست اسکی شمشک و پیست اسکی دربندسر مهمترین جاذبههای گردشگری شمشک هستند اما قله دال نشین، چشمه آفتاب ندیده و صخره بزرگ بندبن هم از مکانهای دیدنی و مناسب برای گذشتوگذار در شمشک اند. شمشک علاوهبر پیست اسکی، هتلهای لوکس، ویلاهایی با معماری متفاوت و شلههای چوبی با منظرههای چشم نواز دارد که آن را به ییلاق تهرانیها و مقصد سفر مسافران تبدیل کرده است.
امامزاده اسماعیل (ع) ـ شمشک پایین
آستان امامزاده اسماعیل (علیه السلام) در شهرستان شمیرانات، بخش رودبارقصران، دهستان رودبارقصران، در منطقه ای کوهستانی و سردسیری در دامنه تپه ای مشرف بر روستای شمشک پایین، در جبهه غربی روستا، حدود ۱۵۰ متر بالاتر از بقعه متبرکه امامزاده محمد (علیه السلام) واقع شده است و از چشم انداز بسیار زیبایی برخوردار است. مسیر آنرا باید پیاده طی نمود.
بنای ساختمان بقعه متبرکه با مساحتی در حدود ۳۰ متر مربع می باشد. نمای امامزاده از بیرون دایره ای شکل و از داخل هشت ضلعی می باشد. مصالح بکار رفته شده در بنای امامزاده سنگ و ملات گل می باشد که نمای بیرونی و درونی آن با گچ اندود شده است. سقف امامزاده فاقد سازه سنگ گل و آجر و غیره می باشد و تنها با خرپای چوبی که روی آن با حلب پوشانده شده و از دور به رنگ سیاه جلوه می نماید می باشد. بنا فاقد ارزش هنری بوده اما به نظر میرسد قدمت آن به اواخر دوره قاجار تعلق داشته باشد. به نظر می رسد که قدمت آن حداقل به دوره صفویه برسد. در ارتفاع ۲۵۸۰ متری سطح دریا قراردارد. گفته می شود. این بنا به شماره ۲۳۱۳۳ در فهرست آثار ملی ایران ثبت گردید.نسب ایشان به امام رضا (علیه السلام) می رسد.
دره و آبشار کلوگان
دره کلوگان شمیران در اردیبهشت ماه با شکوفه های زیبای گیلاس و آلبالو به رنگ سفید مزین شده و در تیرماه شاخه های درختان گیلاس و آلبالو که از کناره باغ ها سر به بیرون خم کرده اند- چشم هایتان را به تماشای هارمونی زیبای قرمز و سبز میوه ها و برگ ها دعوت می کنند. آنها که اهل طبیعتگردی هستند، منطقه امامه و کلوگان را بیشتر با مسیر دره کلوگان میشناسند. در این مسیر با عبور از میان کوچهها و کوچهباغهای زیبای امامه بالا خود را به امامه پایین رسانده و سپس وارد دره کلوگان میشوید. مقصد طبیعت گردان در این مسیر، معمولاً روستای کلوگان در انتهای دره و یا آبشار کلوگان در نیمه راه است.کلوگان یا گلوکان یا کلیگان از روستاهای دهستان رودبار قصران بخش رودبار قصران شهرستان شمیران استان تهران ایران است. زبان مردم روستای کلوگان و حاجیآباد تاتی است.
مسیر پیاده روی کلوگان به امامه یکی از مسیر های دیدنی و تقریباً بکر اطراف تهران است که طبیعت دوستان در فصول مختلف سال ازجمله بهار و تابستان اقدام به پیمایش این مسیر می کنند. مسیر در امتداد دره و رودخانه کلوگان بوده و از شیب نسبتاً کم و ملایمی برخوردار است. شیب مسیر از امامه به سمت کلوگان است؛ یعنی کلوگان در ارتفاع پایین تر و امامه در ارتفاع بالاتر است. البته برنامه پیاده روی را از امامه به کلوگان نیز اجرا می کنند اما اگر قصد اجرای برنامه رفت و برگشت را دارید، از آنجا که امامه در ارتفاع بالاتری قرارگرفته، پیشنهاد می شود که مبدأ حرکت، کلوگان باشد. کل مسیر در امتداد دره به صورت مالرو یا پاکوب بوده و برای رسیدن به مقصد مشکل خاصی نخواهید داشت؛ به جز بخشی از مسیر (بعد از آبشار کلوگان) که در فصل پر آبی رودخانه شاید مجبور شوید که از مسیر سنگی و ریزشی در سمت چپ و بالای رودخانه عبور کنید.
از همان ابتدای مسیر پیاده روی، کوچه باغهای زیبا و باغهای گسترده میوه نظر هر بینندهای را به خود جلب میکند. باغهایی با درختان گیلاس، آلبالو، سیب، گلابی و گردو که در فصل بهار با شکوفههای زیبا و رنگارنگ و در تابستان و پائیز با میوههای خوشرنگ و بهشتی پذیرای نگاه مهمانان امامه هستند. درختان سیب در باغهای امامه تا اواسط و حتی اواخر مهرماه، مزین به سیبهای قرمزی هستند که اهالی به آن سیب شمیرانی میگویند. تماشای تابلوی هزار رنگ پائیزی همراه با خش خش برگهای زیر پا، حس دلپذیری از یک پیادهروی پائیزی در دل طبیعت است که باید رفت و در امامه تجربه کرد.
آبشار کلوگان در سمت راست و حدود ۵۰۰ متر داخل یک دره فرعی قرار دارد که تا وارد دره نشوید آبشار قابل رؤیت نیست. وارد مسیر دره و رودخانه فرعی که شدید، کمی جلوتر، اگر خوب دقت کنید چشمه آب کوچکی را در سمت چپتان خواهید دید. ارتفاع آبشار کلوگان از کف دره، حدود ۳۰ تا ۴۰ متر و ارتفاع آن از سطح دریا ۲۰۵۰ متر است.
پس از بازدید از آبشار کلوگان میتوانید مسیر دره اصلی را همچنان به سمت پائین و کلوگان ادامه دهید. در این مسیر پس از حدود ۵/۱ تا ۲ ساعت پیاده روی در کف دره، به روستای کلوگان در ارتفاع ۱۸۵۰ متر میرسید. به فاصله حدود نیم ساعت بعد از آبشار، چشمه آبی در سر راهتان قرار دارد که میتوانید از آب این چشمه نوشیده و برای ادامه راه بردارید.
باید یادآور شد که اگر اهل پیاده روی نیستید، به کلوگان نروید چون برای نشستن و اتراق در کنار باغ ها و رودخانه پرآب کلوگان لااقل باید چنددقیقه ای پیاده روی کنید. مقدار این پیاده روی بستگی به روز و ساعت ورود شما به روستا دارد؛ ت
رجیحاً پنجشنبه به کلوگان بروید و صبح زود. در این صورت شاید شانس ورود با خودرو به روستا را نیز داشته باشید؛ دهداری روستا در مبدأ ورودی روستا زنجیر گذاشته و آخر هفته (خصوصاً جمعه ها) از ورود خودروهای غیرساکن به داخل روستا جلوگیری می کند. همچنین در مبدأ ورودی روستا تابلویی نصب شده که در آن از گردشگران خواسته شده از ورود به روستا خودداری کنند! به هر حال اگر جلوی پل ورودی روستا به نگهبان و زنجیر برافراشته برخوردید باید خودروی خود را همانجا کنار جاده فشم پارک کرده و بقیه راه تا روستا را پیاده طی کنید. از سر جاده تا داخل روستا حدود ۵۰۰ متر راه در پیش دارید.
در این مسیر هر از گاهی باید عرض رودخانه را با پرش از روی سنگ ها یا عبور از پل های تنه درختی طی کرده و گاهی برای انتخاب و یافتن بهترین مسیر عبور، از فکر و خلاقیت خود کمک بگیرید. ناگفته پیداست که این جست وخیزها و این تلاش ها، خود یکی از جذابیت های مسیر است. هر چه در این مسیر بیشتر پیش می روید، دره کلوگان بیشتر زیبایی های خود را به رخ شما می کشد. باغ های سرسبز، رودخانه پرآب، گل های کوهی رنگارنگ و آبشار های کوچک و بزرگ در طول مسیر، مناظری هستند که در این دره بکر نگاهتان را به انتظار نشسته اند.
در انتهای مسیر به امامه پایین می رسید. اگر قصد بازدید از روستای امامه را داشتید می توانید از مسیر باغ های امامه پایین به سمت امامه بالا رفته و از آنجا مسیر برگشت را مجددا در پیش بگیرید و یا اینکه از امامه بالا با تاکسی یا آژانس خود را به جاده فشم و سپس کلوگان برسانید. پیاده روی از کلوگان به امامه حدود ۳تا ۴ساعت (بسته به سرعت حرکت شما) زمان می برد. پیادهروی از امامه بالا تا آبشار کلوگان حدود ۵/۱ ساعت و تا روستای کلوگان در مجموع حدود ۳ ساعت زمان میبرد.
در دره کلوگان تا آبشار، چشمه آب وجود ندارد. پس آب آشامیدنی به مقدار کافی همراه خود داشته باشید. همچنین پیمودن این مسیر نیازمند کفش مناسب است. تغذیه بین راه را هم فراموش نکنید.
پیست اسکی دربندسر
پیست اسکی دربندسر از پیستهای اسکی تهران و شهر شمشک است که در نزدیکی پیست اسکی دیزین و پیست اسکی شمشک قرار دارد.پیست اسکی دربندسر یکی از مجهزترین پیستهای اسکی کشور و تنها پیست اسکی دارای دستگاه برف ساز است. این پیست در سالهای گذشته همواره میزبانی رقابتهای لیگ بینالمللی اسکی را بر عهده داشتهاست.پیست اسکی دربندسر در سال ۱۳۵۷ به کمک و همت مربیان اسکی و اهالی شمشک و دربندسر بنام پاپا آغاز به کار کرد. در حین احداث پیست پدر علیداد ساوجی بنام مرحوم اسماعیل ساوجی از مربیان و قهرمانان سابق شمشک، از پایهٔ بالابر به پایین سقوط کرده و جان سپرد.
این پیست در ۳۵ کیلومتری شمال تهران قرار دارد. پیست اسکی دربندسر در محلهٔ دربندسر شهر جدید شمشک از توابع لواسانات و رودبارقصران شهرستان شمیرانات استان تهران قرار دارد.
راههای دسترسی
این پیست از مسیرهای جاده لواسانات و محورلشکرک-فشم (در تمام فصول سال) و کرج-گچسر (فقط در فصل تابستان) قابل دسترسی است.
امکانات ورزشی
یک دستگاه تله سیژ ۴ نفره به طول ۱۲۰۰ متر از کشور فرانسه
یک دستگاه تله سیژ ۴ نفره به طول ۸۰۰ متر در ارتفاع ۳۷۵۰ متری از سطح دریا
یک دستگاه تله سیژ ۲ نفره به طول ۱۱۱۰ متر
یک دستگاه تلهاسکی بشقابی از کشور ایتالیا به طول ۷۰۰ متر
یک دستگاه تلهکابین ۱۲ نفره به طول ۱۸۳۰ متر با ۵۷ کابین با ظرفیت ۳۰۰۰ نفر در هر ساعت
دو دستگاه تله اسکی چکشی (جهت استفاده اسکی بازان مبتدی)
یک دستگاه برفساز که قابلیّت تولید برف در دمای صفر درجه در طول ۱۳۰۰ متر و به عرض یکصد متر و ارتفاع ۵۰ سانتیمتر میباشد.
سه دستگاه برفکوب
مدرسهٔ اسکی
دو رستوران
پیست اسکی شب
امکانات رفاهی
یک رستوران چوبی منحصر به فرد در ایران به مساحت ۴۰۰ متر مربع در یک و نیم طبقه که تماماً از چوب نرّاد فنلاندی و لوازم جانبی آن از قبیل لوله و کابل برق و رنگ از کشورهای اروپایی تهیه شدهاست.
قله سرکچال شمشک
قله سرکچال از قلل مرتفع البرز مرکزی است که در منتهی الیه شرق یک خط الراس شرقی-غربی قرار گرفته است که در غرب این خط الراس کلون بستک قرار گرفته است. قله سرکچال از طریق گردنه ورزاب در شمال به قله برج، خلنو ، و از مسیر شانه شرقی با گذر از دو گردنه به دره لالون میرسد . قله سرکچال یا بهتر بگوییم قلل سرکچال ( کوچک و بزرگ ) در بین قلل یاد شده با غرور و استوار ایستاده اند.قله سرکچال در منطقه شمشک و در شمال شرقی پیست شمشک واقع شده است. شانه شرقی قله به ارتفاع تقریبی ۴۰۵۰ متر پس از تشکیل ۲ قله مرتفع دیگر از طریق یالی گرده مانند و پرشیب به دره لالون محدود می شود.
قله مرتفع سرکچال بر روی خط الراس شرقی-غربی در شمال منطقه عمومی جاجرود و شمال آبادیهای شمشک و لالون قرار گرفته است و سالهای متمادی است که بصورت عمومی از طریق آبادیهای شمشک به گردنه لجنی و پناهگاه آن از طریق یال جنوبی صعود می گردد .
از جمله مناسب ترین ماه ها برای صعود سرکچال باید از تیرماه به لحاظ تنوع رنگ کوه ها و عکسبرداری و مهر ماه یکی از زیباترین فصول صعود به این قله نام برد. وضعیت قله در زمستان : زمستان منطقه شمشک سردسیر، و طوفانی میباشد. خط الرأس به لحاظ قرار گرفتن در جریان شدید طوفان دره های دریوک در شمال و شمشک در جنوب دارای هوای غالباً طوفانی است. بهمن مسیرهای دهلیز مانند و سینه کش های اطراف قلل سه گانه را به طور دائم تهدید می کند و نقاب های برفی خطرناک سراسر خط الرأس شرقی، غربی از سرکچال تا کلون بستک را می پوشاند. پناهگاه لجنی به عنوان نقطه ای امیدوار کننده و حامی نیرومندی می توان در استقرار زمستانی گروه برای صعود سرکچال بسیار موثر باشد.
درزمستان برای رسیدن به این پناهگاه می باید از طریق یال بلندی که در امتداد دره لجنی به سمت پناهگاه قرار دارد استفاده شود، چرا که درون دره های اطراف یال به واسطه حجم فوق العاده برف ( در حدود ۱ متر یا بیشتر ) با برفکوبی سنگین و خطر ریزش بهمن از دامنه های جنوبی سرکچال و بند بزرگ توام می باشد.
برای صعود این مسیر قبل از ورود به شمشک از بخش جنوبی روستا با انتخاب مسیر در جهت پیست اسکی شمشک به سوی گردنه لجنی رفته و پس از رسیدن به گردنه و گوسفندسرای کنار گردنه به سوی شمال تغییر جهت داده و در میان صخره های بالای گردنه و پس از صعود آنها ، به پناهگاه لجنی می رسیم . با عبور از کنار پناهگاه و ادامه صعود در امتداد شمال روی یال به قله سرکچال لجنی (سرکچال ۳) و از آنجا برای رسیدن به سرکچال بزرگ (سرکچال ۱) بر روی خط الراس و در جهت شرق از روی قله سیاه غار (سرکچال ۲) عبور کرده و به قله سرکچال بزرگ می رسیم .
مسیر تاکسی چنانچه جهت صعود قلل منطقه ، امکان دسترسی با وسیله نقلیه شخصی نبود می توان با تاکسی های خطی که ایستگاه آنها فلکه چهارم تهرانپارس است ، با قیمت تفاهمی به مبادی صعود این قله ها رفت .
مسیر خودروی شخصی برای رسیدن به این قله باید از انتهای جاده فشم به سمت شمشک رفته و قبل از هتل شمشک به روستای کوچک و زیبای سفیدستان (سپیدستون) بروید . روستایی که در زیر ” دیواره بند بزرگ ” واقع شده است .
پیست اسکی شمشک
پیست اسکی شمشک در سال ۱۳۳۷ خورشیدی ساخته و بهرهبرداری شد، اما در سال ۱۳۷۵ خورشیدی بود که بهعنوان پیست بینالمللی شناخته شد. این پیست بعد از پیست اسکی دیزین در شهریور ۱۳۷۵ با تغییرات در شیب، مسیر پیست آن از طرف فدارسیون جهانی عنوان بینالمللی به خود گرفت.
امکانات رفاهی این پیست شامل دو هتل و چهار ستوران است که در فصل زمستان پذیرای ورزشکاران و طبیعت دوستان است. طول فصل اسکی در شمشک از اوایل آذر تا اواسط فروردین ماه متغیر است. شمشک در فصل تابستان محل بسیار خوبی برای تفریح و ورزش است. هوای مطلوب این منطقه همچنین نزدیکی آن به شهر بزرگ تهران باعث جلب توجه بسیاری از توریستهای داخلی و خارجی شده است. هنگام فصل زمستان پیست شب اسکی شمشک بهعنوان اولین پیست اسکی کشور با وجود نورافکنهای زرد رنگ، محیطی جذاب و دیدنی را فراهم آورده تا اسکی بازان بتوانند تا پاسی از شب نیز به اسکی کردن بپردازند.
مکانهای دیدنی: