در تعریف کلاهبرداری، شخص کلاهبردار به گونه‌ای رفتار می‌کند که صاحب مال فریب‌خورده با رضایت و میل مال را در اختیار کلاهبردار قرار می‌دهد، ولی بی‌اعتنایی به شیادی این مافیا هر سال آن‌ها را وقیح‌تر و جسورتر کرده است.
اکثر مؤسسات کنکور و افرادی که خود را در این زمینه متخصص معرفی می‌کنند، در اینستاگرام صفحات پررنگ و لعابی دارند؛ یکی از این صفحات که به‌راحتی وعده کسب رتبه زیر هزار هم داده و تعداد زیادی فیلم انتخاب رشته آپلود کرده که فقط چند ثانیه اول آن قابل دسترس است! فیلم‌هایی که مدعی فرستادن بسیاری از کنکوری‌های رتبه پایین به بهترین دانشگاه‌هاست! برای انتخاب رشته هم باید از قبل رزرو کرد، آن هم دقیقه‌ای ۱۰۰ هزار تومان!
ضمن اینکه جست‌وجوی هشتگ انتخاب‌رشته در اینستاگرام هم لیستی از پرتبلیغ‌ترین مؤسسه‌های کنکور را برایمان ردیف می‌کند. یکی از این مؤسسات ۸۰۰ هزار تومان برای مشاوره و انتخاب‌رشته حضوری و ۴۰۰ هزار تومان برای انتخاب‌رشته غیرحضوری، برای داوطلبان در نظر گرفته است. تازه در صورتی که با برند‌های حوزه مؤسسات آموزشی آشنا باشید و با تبلیغات آن‌ها ارتباط بگیرید، در نتیجه احتمالاً به چند اسم برمی‌خورید که به قول فعالان این حوزه شاخ‌های آموزش خصوصی و کنکور هستند. یکی از معلمان و اساتید شناخته‌شده در این حوزه در بخش توضیحات اینستاگرامش رسماً اعلام کرده که «ظرفیت ما برای انتخاب‌رشته حضوری پر شده است و باید نگاه کنم ببینم امکان ثبت‌نام وجود دارد یا خیر!» در پاسخ به علاقه‌مندان هم توضیح داده که «پروسه به این صورت است که انتخاب‌رشته در دو روز مجزا انجام می‌شود. یک پک خدمت به شما ارسال می‌کنیم که معرفی رشته‌ها و همایش‌ها در آن وجود دارد و در صورت شرکت در همایش در اولویت خواهید بود.»
داوطلب هم می‌تواند با خانواده‌اش مراجعه کند، البته یک‌سری فرم هم هست که باید در مؤسسه آموزشی تکمیل و تحویل شود. «وقتی وارد مجموعه شدید ابتدا فرم را به اتاق شماره یک تحویل می‌دهید تا چک شود و درباره رشته‌ها و دانشگاه‌ها به شما اطلاعات می‌دهند.» سپس استاد موردنظر حدود ۴۵ دقیقه تا یک ساعت انتخاب‌رشته را انجام می‌دهد و بعد از آن هم یک‌سری کار‌های اداری در مؤسسه انجام می‌شود. مثلاً یکی از همکاران انتخاب‌های استاد را برای داوطلب می‌خواند و می‌نویسد، اگر سؤالی بود پاسخ می‌دهد و تمام. هزینه انتخاب‌رشته حضوری آزاد و سراسری با هم ۳ میلیون تومان است!
مؤسسه دیگری هم هست که از داوطلبان آزمون شخصیت‌شناسی و روانشناسی می‌گیرد. مشاور هم با توجه به اطلاعاتی که از این آزمون به دست می‌آورد، ۱۵۰ رشته‌محل برای فرد انتخاب می‌کند و در نهایت مشاور بدون حضور داوطلب کنترل نهایی را با کمیته اساتید مؤسسه انجام می‌دهد و بعد از تأییدشان انتخاب‌رشته فرد انجام می‌شود. این پروسه هم ۲ میلیون تومان برای هر داوطلب آب می‌خورد.
تنها راه‌حل برای خلاص‌شدن از این سیستم شیادگونه آگاهی خانواده‌هاست؛ آگاهی از اینکه انتخاب رشته هیچ تخصصی نمی‌خواهد و انبوهی از کسانی که سال‌های گذشته با پرکردن جیب مافیای آموزشی در مراکز سطح پایین پذیرش شدند، یکی از چندین گواه این ادعاست.
ماجرای انتخاب رشته‌های میلیونی کنکور چیست؟
از هفته گذشته که نتیجه اولیه آزمون سراسری 98 به صورت کارنامه روی پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان سنجش قرار گرفت، تب انتخاب رشته بالا رفت و مؤسسات خصوصی انتخاب رشته نیز بر تنور آن می‌دمند. قیمت‌های ۲۸۰ هزار تا ۲ میلیون و ۸۰ هزار تومانی نشان می‌دهد، داغی این تنور نان چربی نصیب مؤسسات انتخاب رشته می‌کند.
بنابر اذعان کارشناسان با وجود افزایش ظرفیت پذیرش دانشجو و کاهش جمعیت داوطلبان کنکور نه تنها کارکرد‌های سابق خود را از دست داده، بلکه به آسیب آموزشی‌و‌تربیتی تبدیل شده که روی دست نظام آموزشی ما مانده است.
اما با همه معایبی که کارشناسان تعلیم و تربیت برای شیوه جاری پذیرش دانشجو نام می‌برند، هرچند کنکور برای آموزش‌و‌پرورش آب ندارد، اما برای خیلی‌ها نان دارد. این خیلی‌ها که به مافیای کنکور معروف هستند، این اواخر به اندازه‌ای قوی شده‌اند که به گفته علی لاریجانی رئیس مجلس، قادرند سرنوشت ماندن یا انحلال سازمان سنجش را تعیین کنند یا حتی مدیرکل و یا معاون وزیر جابه‌جا کنند.
تقویت قدرت مافیایی با پول مردم
مافیای کنکور علاوه بر این، آنتن زنده صدا‌و‌سیما را در اختیار دارند. بنابراین این اندازه قدرت به گردش مالی چشمگیری نیاز دارد.
اگرچه بخش عمده‌ای از این گردش مالی طی سال و در فرآیند آماده‌شدن دانش‌آموزان برای کنکور تکمیل می‌شود، با این وجود مؤسسات کنکوری قید درآمد حاصل از انتخاب رشته را هم نمی‌زنند و تا آخر پای جیب داوطلبان و خانواده‌ها می‌ایستند. به طوری که با وجود تمهیدات دولتی و ارزان‌قیمت آموزش‌و‌پرورش و سازمان سنجش برای انتخاب رشته با شعار‌های پررنگ و لعاب مشتری‌های بیشتری برای خود جذب می‌کنند.
انتخاب رشته‌های میلیونی
برای اطلاع از جزئیات انتخاب رشته از سوی مؤسسات خصوصی با یکی از آن‌ها تماس گرفتیم. مشاور این مؤسسه نسبتاً معروف می‌گوید، نرم‌افزار‌های انتخاب رشته مؤسسه ما توسط تیم‌هایی از دانشگاه تهران پشتیبانی می‌شوند و نسبت به نرم‌افزار‌های مشابه ضریب خطا‌های کمتری دارند.
وی در خصوص قیمت استفاده از خدمات انتخاب رشته مؤسسه نیز می‌گوید: استفاده از نرم‌افزار آنلاین برای تمام رشته‌ها یک قیمت دارد و از ۱۸ تا ۲۹ هزار تومان است، اما خدمات حضوری ما برای رشته تجربی۳۸۰ ، برای ریاضی ۲۸۰ و برای انسانی هنر و زبان‌های خارجی ۱۹۰ هزار تومان است.
در تماس با مؤسسه کنکوری دیگری که به مراتب از اولی بزرگ‌تر و پر سروصداتر است نیز مشاور به «تیتربرتر» می‌گوید: خدمات انتخاب رشته ما تضمینی است و برای رشته تجربی ۲ میلیون و ۸۰ هزار تومان برای ریاضی ۹۰۰ هزار تومان و برای سایر رشته‌ها ۶۴۰ هزار تومان است.
با وجودی که آماری موجود نیست که براساس آن بتوان در مورد عملکرد مؤسسات کنکوری قضاوت قطعی کرد با این حال نحوه محاسبه تراز آزمون و سابقه تحصیلی دانش‌آموزان در جامعه آماری کشوری به راحتی در دسترس مؤسسات انتخاب رشته قرار ندارد. در نتیجه ادعای جامعه آماری نزدیک به کنکور غیرقابل اعتنا است و بنابراین تضمین نتیجه‌گیری صددرصدی توسط این مؤسسات بیشتر یک شعار تبلیغاتی است.
بنابراین گزارش، کاسبی مؤسسات انتخاب رشته در حالی این روز‌ها سکه شده که بنا به گفته رئیس سازمان سنجش هر داوطلب شانس بالای ۷۰ درصدی را برای قبولی در دانشگاه‌ها دارد. با این حال رقابت بر سر رشته شهر‌های پرطرفدار باعث‌شده خانواده‌ها تن به چنین هزینه‌هایی بدهند.
مطالب مرتبط : انتخاب رشته تنها ۱۳ درصد مجازین کنکور/فردا آخرین مهلت برای داوطلبان
واقعیت انتخاب رشته
دفترچه راهنمای انتخاب رشته سال 98 علاوه بر اینکه از طریق سایت سازمان سنجش قابل دریافت است در تمامی باجه‌های روزنامه‌فروشی سراسر کشور توزیع می شود، بنابراین داوطلبانی که مجاز به انتخاب رشته‌های تحصیلی شده‌اند، می‌توانند با مراجعه به باجه‌های روزنامه فروشی شهرستان محل اقامت خود ، در زمان مقرر، نسبت به دریافت آن اقدام کند. لازم به تأکید است، دفترچه مذکور رایگان بوده و به جز هزینه‌ای که برای کارمزد توزیع، تعیین شده هزینه‌ای دیگری نباید پرداخت شود.
همچنین هر یک از داوطلبان گروه‌های آزمایشی علوم ریاضی و فنی، علوم تجربی، علوم انسانی، هنر یا زبان‌های خارجی که مجاز به انتخاب رشته شده‌اند، می‌توانند دفترچه راهنمای انتخاب رشته گروه آزمایشی ذی‌ربط را دریافت کنند. بخش پیوست‌های دفترچه راهنمای انتخاب رشته شامل شرایط و ضوابط مؤسسات خاص و همینطور آدرس، ضوابط، شرایط دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی منحصراً در سایت سازمان قرار دارد که به داوطلبان توصیه می‌شود، برای انتخاب رشته و اطلاع از ضوابط و شرایط مؤسسات نسبت به مطالعه این بخش از طریق سایت سازمان اقدام کند.
معاون وزیر علوم و رئیس سازمان سنجش : تمامی داوطلبان باید پس از مطالعه دفترچه راهنمای انتخاب رشته‌های تحصیلی و بخش پیوست‌های دفترچه راهنما کد رشته‌های تحصیلی مورد علاقه خود را مشخص کرده و از تاریخ اعلام شده انتخاب رشته ، به ترتیب اولویت در فرم انتخاب رشته اینترنتی درج نمایند.
خبرنگار:امیرحسین بذلی