کمتر کسی در ایران میتوان یافت که داستان های جذاب و شیرین مهدی آذر یزدی را نشنیده باشد.داستان هایی از جنس ظرافت و طعم صمیمیت که هر کودک و نوجوان و گاه بزرگسالان را به پای خواندن آن ها می نشاند.امروز 18 تیر ماه سالروز درگذشت این نویسنده ی بزرگوار کشورمان است که به عنوان روز ملی ادبیات کودک و نوجوان نام گذاری شده است.
بیوگرافی مهدی آذر یزدی
مهدی آذر یزدی که او را پرتیراژترین نویسنده تاریخ ادبیات کودک و نوجوان ایران میدانند، سال 1300 در خانوادهای تازه مسلمان با اجدادی زرتشتی در محله خرمشاه یزد متولد شد.
او هرگز ازدواج نکرد و هیچگاه به کار دولتی مشغول نشد و افزون بر نویسندگی، امور غلطگیری و فهرست اَعلامنویسی را تا سالهای آخر زندگیاش ادامه داد.او در واقع، تنها لذت زندگیاش، کتاب خواندن بود. او اولین نویسندهای است که در ایران به فکر نوشتن داستان برای کودکان و نوجوانان افتاد. به همین دلیل است که عنوان «پدر ادبیات کودک و نوجوان ایران» را به او دادهاند.همچنین به خاطر آثار ارزشمند او در حوزه کتاب کودک، روز درگذشت او به نام روز ملی ادبیات کودک و نوجوان نامگذاری شدهاست.
معروفترین اثر او مجموعهٔ «قصههای خوب برای بچههای خوب» نام دارد. او جایزهٔ یونسکو و نیز جایزهٔ سلطنتی کتاب سال را پیش از انقلاب ۱۳۵۷ دریافت کرده بود و سه کتاب او توسط شورای کتاب کودک بهعنوان کتاب برگزیدهٔ سال انتخاب شد.
کتاب قصههای خوب برای بچههای خوب
آذریزدی در خاطرات خود میگوید اولین جلد کتاب «قصههای خوب برای بچههای خوب» توسط ناشرانی پس زده شد، حتی آن را به کتابخانه ابن سینا در چهارراه مخبرالدوله برد اما آنها هم پس از مدتی آن را رد کردند.
به گفته این نویسنده، در آن ایام در ناامیدی و ناراحتی قرار داشت تا آنکه آخرین تیر ترکش را پرتاب کرد و کتاب را نزد انتشارات امیرکبیر بود که تعریف حس و حال آن روزها از زبان خودش زیباتر است: «پس از قبول نکردن کتاب، گریهکنان آن را پیش آقای جعفری، مدیر انتشارات امیرکبیر بردم. ایشان حاضر شد آن را چاپ کند.»
زین پس بود که آذریزدی به نگارش دوباره داستانهای کهن ایرانی با قلمی روان و ساده برای کودکان پرداخت و حاصل آن در قالب مجموعه کتابهای «قصههای خوب برای بچههای خوب» به چاپ رسید.
این کتابها بازنویسی کلیله و دمنه، مرزبان نامه، سندبادنامه و قابوسنامه، گلستان، مثنوی و آثار عطار است. او برای «قصه های خوب برای بچه های خوب» در سال ۱۳۴۲ (۱۹۶۷ میلادی)، برنده جایزه یونسکو شد و سال ۱۳۴۵ جایزه سلطنتی کتاب سال را از آن خود کرد.
اما نکته جالب درمورد کتاب «قصههای خوب برای بچههای خوب» محبوبیت و مقبولیت آن پس از گذشته سالیان دراز است و گواه این حقیقت حضور متوالی این کتاب در میان پرفروشترین آثار بازار کتاب در طی سالهای اخیر است.
در واقع هیچ ماهی نشده است که در گزارش پرفروشترین کتابهای خبرآنلاین نام یکی از جلدهای این مجموعه به چشم نخورد، این در حالیست که در آشفته بازار این روزها کمتر اثر ایرانی را میتوان یافت که مورد توجه علاقهمندان قرار بگیرد و به همین جهت است که محبوبیت یک این اثر قدیمی قابل توجه و مورد تمجید است. مصداق این اتفاق مصرع «آنچه از دل برآید لاجرم بر دل نشیند» است.
این مجموعه تا به امروز به زبانهای اسپانیایی، ارمنی، چینی و روسی ترجمه شده است و دوره هشت جلدی این کتاب تا به حال بیش از ۶۴ بار تجدید چاپ شده است.
همچنین از این مجموعه انیمیشنی ۲۶ قسمتی نام «قصههای خوب، برای بچههای خوب» به تهیهکنندگی مرکز پویانمایی صبا تولیده شده است که در اقدامی جالب قصهها توسط خود او برای کودکان روایت میشود.
آثار دیگر آذر یزدی
آثار مهدی آذر یزدی عبارت است از: «گربه ناقلا»؛ «شعر قند و عسل»؛ «مثنوی بچه خوب»؛ «قصههای ساده برای نوآموزان»؛ «تصحیح مثنوی مولوی»؛ «گربه تنبل»؛ «خودآموز مقدماتی شطرنج»؛ «خودآموز عکاسی برای همه»؛ «قصههای پیامبران»؛ «یاد عاشورا»؛ «تذکره شعرای معاصر ایران»؛ «لبخند»؛ «چهل کلمه قصار حضرت امیر (ع)»؛ «دستور طباخی و تدبیر منزل»؛ «خاله گوهر» و آثاری دیگر که هنوز به چاپ نرسیدهاست.
درگذشت پدر ادبیات کودک و نوجوان ایران
وی 18 تیرماه سال 1388 در سن 88 سالگی در بیمارستان آتیه تهران درگذشت و 21 تیرماه پس از تشییع از مسجد حظیره، در حسینیه خرمشاه یزد در نزدیکی محل زندگیاش به خاک سپرده شد.
البته حسینیه خرمشاه بیشتر به مکانی متروکه شباهت دارد و چند قبر از ساکنان قدیمی این محله در آن به چشم می خورد ضمن آنکه در اغلب روزها تعطیل است و مشتاقان آذریزدی به ندرت امکان حضور بر تربت وی را پیدا می کنند.
وی هرچند که کمتر مورد توجه بود و فقط مردم و نوجوانان آثارش را می شناختند اما خودش را کمتر دیده بودند و می شناختند و در سفر رهبر معظم انقلاب به استان یزد ، معظم له بخوبی ایشان را به مردم معرفی کردند.