تیتربرتر: ساز درامز (Drum) به معنی طبل بوده که در زبان انگلیسی معادل آن "Drum Kit" است؛ بدین معنا که مجموعه‌ای از سنج‌هایی که روی پایه نصب می‌شود، طبل‌ها و دیگر سازهای کوبه‌ای در کنار یکدیگر یک ساز واحد و مستقل را تشکیل می‌دهند.
درامز به وسیله ابزارهایی مانند چوب و پدال‌هایی که در قسمت پایین سازها قرار دارد، با دست و پا نواخته می‌شود. به نوازنده این ساز درامِر گفته می‌شود و معمولاً در موسیقی راک، جاز، بلوز و پاپ کاربرد دارد.
درام از قدیمی ترین سازهای جهان است، که ستون موسیقی برای گروه می باشد. سازی که قلب هر گروه موسیقی است و ریتم را حفظ می کند. درام، درامز و یا درام کیت سازی است که از چندین ساز کوبه ای تشکیل شده است و نوعی هماهنگی خاص بین گروه بوجود می آورد. این ساز امروزه بخش جدا نشدنی موسیقی پاپ و کنسرت ها می باشد. از درام در رژه ها ی نظامی و موسیقی نظامی استفاده می شود و دارای طرفداران زیادی در هر سبک است.
درام یا درامز چیست؟
مجموعه ای از سازهای کوبه ای که با هم تشکیل ساز مستقلی را می دهند، درام یا درامز گویند. این ساز در زبان فارسی همان طبل است. در واقع مجموعه ای از طبل ها و سنج ها است که روی پایه های مخصوص قرار می گیرد.
کاربرد این ساز در سبک های پاپ، راک، جاز، کانتری و بلوز بسیار است. کسی که ساز درامز را می نوازد، درامِر نامیده می شود.
تفاوت جاز و درام
ساز درامز گاهی به اشتباه ساز جاز نامیده می شود، اما در حقیقت جاز ساز نیست بلکه سبکی از موسیقی است. جاز یا جَز سبکی که در بین سیاه پوستان آمریکایی رواج داشته و از مهمترین ویژگی های این سبک پرسش و پاسخ، مکث و ضرب، چند ضربی بودن و بداهه نوازی است.
تاریخچه ساز درام
سازی قدیمی به قدمت تاریخ که دستخوش تغییرات زیادی قرار گرفته است تا به شکل امروزی تغییر شکل یافته است. درام های قدیمی به شکل تنه درخت بودند که بر روی آن پوستی کشیده شده است. در حقیقت مشخص نیست برای اولین بار این ساز توسط چه کسی و کجا ساخته و نواخته شده است. بر حسب شواهد بدست آمده درام الیگیتور قدیمی ترین درام است و دارای قدمت زیاد حدود ۵۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح است که در مراسم مذهبی مورد استفاده قرار می گرفت و از خاک رس و پوست تمساح ساخته شده است.
با گذشت زمان با پیشرفت تکنولوژی و با ساختن کاسه و پوسته ها شکل امروزی این ساز را داریم.
با توجه به تنوعی که در ساخت این ساز موجود است، کشش پوسته آن متفاوت است. این که امروزه ساز درامز به این شکل در آمده است مسیر پر پیچ و خمی را طی کرده است.
همانطور که گفته شد ساز درام مجموعه ای از سازهای کوبه ای است که در ابتدا سازهای این مجموعه از قبیل طبل و سنج بوده اند و در موسیقی نظامی و ارکسترال کاربرد داشتند. بعدها نوازندگان پرکاشن از پدال پا در سال ۱۸۴۰ برای اولین بار استفاده کردند. دو دهه بعد پرکاشنیست از چندین درام همچون سنج ها، درام بیس، طبل کوچک و… به همراه چوبی در دست که بر آنها ضربه می زدند در اجراها استفاده می شد. از سال ۱۹۰۰ به بعد تکنیک درامینگ دوبل توسط پدال اجرا شد. و بدین ترتیب در طی سالیان زیاد اجزای دیگری از قبیل برس های سیمی برای ضربه زدن اضافه شد. در سال ۱۹۸۰ درام های الکتریکی خودکار نیز مرسوم شدند و تا حدودی جای درام های کلاسیک را گرفتند اما با این حال این ساز قدیمی در فرهنگ ها و آیین های مختلف در مراسم فرهنگی و مذهبی کاربرد زیادی داشت و دارد. از درامز از گذشته تا به امروز در تئاتر، کنسرت، فیلم های صامت، اجراهای خیابانی و …. استفاده شده است. سازی مقدس که علاقه مندان زیادی در سر تا سر دنیا دارد.
اجزا و ساختار درام
ساز درامز در واقع از تعدادی طبل و سنج تشکیل شده است که بر روی پایه نصب شده است. دو تکه چوب و تعدادی پدال در پایین پایه ها در نظر گرفته شده است. این ساز دارای بدنه های چوبی و پوسته هایی از جنس طلق می باشد که در دو طرف طبل قرار می گیرد. سایز طبل ها متفاوت است و سوراخ هایی هم در کناره بدنه ساز موجود است که باعث خروج صدا می شود. به طور کلی درامز مجموعه ای از سازها زیر می باشد که در سبک های مختلف تعداد سنج ها و طبل ها متفاوت می باشد.
- طبل بزرگ (Bass drum): با پدال نواخته می شود.
- طبل فلور (Floor tom): طبلی با ارتفاع بلند و صدای بم است.
- طبل کوچک (Snare drum): طبلی با ارتفاع کم در زیر آن فنری برای ارتعاش قرار دارد.
- تام-تام (Tom-tom drum)
- جفت سنج (Hi-hat): دارای دو عدد سنج است که روی هم قرار دارند و توسط پدال بالا یا پایین می شوند.
- سنج کراش (Crash cymbal)
- سنج راید (Ride cymbal)
- سنج اسپلش (Splash cymbal)
- سنج چینی (China cymbal)
انواع درام
درامز سازی با انواع گوناگون از نظر شکل، اندازه، تعداد طبل ها و سنج ها است که با توجه به سبک های مختلف انواع آن فرق می کند.
طبل Timpani یا کوتلدرام از مهمترین طبل ها در موسیقی غربی است که طرفداران زیادی دارد.
کانگو درام که لوله ای مانند و بلند می باشد.
درام های کم عمق که کوتاه هستند و در موسیقی غربی بیشتر استفاده می شوند.
طبل تامورین که کوتاه و کم عمق است و پوسته آن تکان نمی خورد.
طبل های ضخیم که شامل باس، سنر و تنور است.
انواع چوبهای درام
با توجه به قدمت این ساز و اینکه مختص ناحیه و منطقه ای نیست انواع گوناگونی از این ساز با پوسته های مختلف وجود دارد که هر کدام از این پوسته ها کشش خاصی دارد. پوسته های درام از چوب های مختلف که هر کدام مزایای خاص خود را دارند ساخته شده اند. چوب افرا دارای صدای گرم و طنین انگیز است. چوب بلوط و ماهون دارای صدایی با حجم بیشتر برای طبل ها است. چوب درخت غان صدایی خشن تر نسبت به بقیه دارد.
همچنین چوب های این ساز نیز از جنس های مختلف ساخته می شود. معروفترین چوب هایی که در ساخت این ساز بکار می رود عبارتند از:
چوب گردوی آمریکایی: چوبی مقاوم با خاصیت ارتجاعی بالا است.
چوب افرا: چوبی تقریبا سبک است که در کنسرت های جز و اجرای سمفونیک کاربرد دارد.
چوب بلوط: چوبی با مقاومت بالا است که توسط کمپانی pro mark در سال ۱۹۵۷ عرضه شد.
نحوه نواختن درامز
درام توسط یک نوازنده و با استفاده از دو چوب طبل نواخته می شود. با کمک پدال هایی که با پا به حرکت در می آید بیس درام و سنج ها کنترل می شود.
در نواختن درام مهمترین اصول برای یک اجرای ایده ال عبارتند از:
نحوه نشستن پشت ساز و درست نواختن بسیار اهمیت دارد. درست نشستن در بلند مدت از عوارض مختلفی مثل پا درد و کمردرد جلوگیری می کند.
ارتفاع صندلی باید مناسب با قد و هیکل نوازنده باشد. ارتفاع صندلی تاثیر مستقیم روی موضوع استقامت و تسلط بر روی پدال ها دارد.
نحوه صحیح دست گرفتن چوب ها تاثیر زیادی بر نواختن یک آهنگ هماهنگ دارد. مهمترین اصل در نواختن درامز درست دست گرفتن چوب ها است. در واقع شیوه اصولی و حرفه ای بدست گرفتن چوب های درامز شما را به یک نوازنده خوب تبدیل می کند.
نوازندگان به نام درام
ساز درام سازی پرشور است که نوازندگان بنامی در سر تا سر دنیا دارد. از مشهورترین کسانی که در زمینه این ساز تبحر دارند عبارتند از:
جان هنری بانِم از مشهورترین نوازندگان درام است. این نوازنده انگلیسی بارها به عنوان بهترین درامر تاریخ راک انتخاب شده است.
دیو وکل اهل سنت لوییس ایالت میسوری که به azz fusion drummer مشهور است.
کیت جان موون درامر معروف گروه راک The Who بود. جان به خاطر نوآوری که داشت با تکنیکهای سریع بجای ضربات پایه ای بک مشهور بود.
لویی بلسون نوازنده برجسته درام در سبک جاز که استاد و مدرس سبک جز، آهنگساز و تنظیم کننده است.
از مشهورترین نوازندگان ایرانی ساز درامز علیرضا طباطبایی است.
نکات مهم در خرید درامز
با توجه به انواع گوناگون از مدل های ساز درام که در شکل ها و اندازه های متفاوت با قیمت های مختلف است، خرید این ساز هیجان انگیز چالش بسیار بزرگی است. قبل از خرید درمورد مدل های گوناگون اطلاعات کافی داشته باشید تا با آگاهی و اطمینان کامل ساز مناسب را خریداری کنید. اگر در ابتدای راه هستید از سنج ها، باس و تام شروع کنید. یا می توانید به صورت ترکیبی کار کنید. فرد مبتدی بهتر است تنها قسمت های که برای نواختن لازم است را خریداری کند. همچنین انواع ست آن در هنگام خرید از قیمت پایین تری برخوردار است. درام ست کامل شامل سنج ها، درام اسنیر، فلور تام، تام، کیک، صندلی، استیک‌ها و پدال‌ها است.
سبک صدای ساز در هنگام خرید مهم است. زیرا سازی که برای هر سبک استفاده می شود با سایر سبک ها متفاوت است.
اگر می خواهید فردی حرفه ای در ساز درام باشید، در نواختن درام تمرکز خود را برای یادگیری تکنیک های جدید، کنترل کردن ضربات پایه بیت ها، ساختن تکنوازی های درام کنید. مهمترین اصل در یادگیری ساز درام بدست آوردن تجربه و دانش در مورد بزرگان این ساز، نحوه نواختن ساز توسط آنها است که با بدست آوردن آگاهی و استفاده از تجربیات دیگران بتوانید آثار بیاد ماندنی از خود خلق کنید. بهترین راه برای یادگیری درام نواختن موسیقی مورد علاقه، هم نوازی با استفاده از بیت، ردیف و اجرا کار درامرهای مشهور است. در واقع تمرکز کردن بر روی کار بزرگان مسیری هموار برای شما فراهم می کند که با استفاده از تجربیات دیگران با اصول اصلی کار آشنا شوید و بتوانید خودتان اثری جدید خلق کنید. در یادگیری متواضع باشید و از تلاش و تمرین دست بر ندارید.