به گزارش تیتربرتر؛ فصل جابجایی مستاجران در این ایام کرونا بسیار تلخ و زجرآور شده است چرا که رشد افسارگسیخته مبلغ اجاره بیش از گذشته شرایط زندگی را برای خانواده‌ها به تنگ آورده است و در کنار مشکلات عدیده اقتصادی دیگر توان مدیریت مخارج زندگی وجود ندارد و متأسفانه در طول در ۸ سال اخیر، صاحبخانه شدن برای خیلی از خانواده‌های ایرانی تبدیل به رویا شد.
گسترش اجاره‌نشینی در دولت روحانی
اگر الان سال ۹۲ بود، شما می‌توانستید با یک وام مسکن ۷۰میلیون تومانی و اندوخته‌ای به اندازه نصف این مبلغ، مالک یک آپارتمان ۴۰متری در مناطق جنوب تهران شوید. همچنین شما می‌توانستید با ۱۰میلیون تومان پول پیش و اجاره ماهانه ۵۰۰هزارتومان یک آپارتمان ۱۰۰ متری در مرکز تهران اجاره کنید.
حالا بگذارید این اعداد را با سال ۱۴۰۰ مقایسه کنیم. شما با ۱۲۰میلیون تومان نهایتا می‌توانید نهایتا ۵متر آپارتمان نوساز در جنوبی‌ترین نقطه تهران بخرید و اگر بخواهید یک آپارتمان ۱۰۰متری در مرکز پایتخت اجاره کنید حداقل باید ۳۰۰میلیون‌تومان پول پیش پرداخت کنید و دومیلیون تومان هم اجاره بپردازید.
جام جم در ادامه نوشت: این اعداد یعنی طی هشت سال، امید به خانه‌دار شدن میان جمعیت زیادی به‌ویژه کارگران از بین رفت و اجاره‌نشینی هم به سخت ترین دوران خود رسیده و مالکان آپارتمان‌ها، هر سال خانه‌ها را با مبالغی تا سه و چهار برابر سال قبل اجاره می‌دهند. حالا تقریبا نیمی از مردم ایران دغدغه این را دارند که اگر موعد قرارداد اجاره‌شان سر برسد باید چه راهکاری پیدا کنند و البته معمولا این راهکار، رفتن به محله‌ای ضعیف‌تر و امکاناتی کمتر و گاهی کوچ به حاشیه شهرهاست.
این گزارش می‌خواهد با اعداد و ارقام به این بخش از جامعه بپردازد. جامعه مستاجران که در طول همه این سال‌ها و به ویژه هشت سال‌گذشته، فکر اساسی به حالشان نشده و این روزها سرگردان بنگاه‌های معاملات ملکی هستند و سرشان از شنیدن اجاره‌بهای آپارتمان‌ها سوت می‌کشد.
مطالب مرتبط:
دلایل رشد خانوارهای مستاجر شهری
سال ۶۵، تنها ۱۸درصد مردم شهرنشین مستاجر بودند. این زمانی بود که جمعیت کشور تقریبا حدود ۴۰میلیون نفر بود. حالا اما با دو برابر شدن جمعیت، این سهم به حدود ۴۰درصد رسیده‌است.
در واقع در تمام این سال‌ها، سیاست‌های غلط اقتصادی باعث شده صاحبخانه بودن رشد منفی پیدا کند و در عوض مردم بیشتری اجاره‌نشین شوند. البته بخشی از این افزایش نرخ هم به دلیلی مهاجرت روستاییان به شهرهای بزرگ و نداشتن توان مالی برای خرید خانه بوده‌است.
بررسی تقاضای موجود در بخش مسکن این مساله را آشکار می‌کند که بخش زیادی از خانه‌هایی که هر سال معامله می‌شوند هیچ وقت به نام یک نفر جدید نمی‌شوند و در واقع هیچ مالک جدیدی به‌وجود نمی‌آید. این خانه‌ها بیشتر توسط افراد متمول خریداری می‌شوند و به عنوان سرمایه یا مورد اجاره‌ای عرضه می‌شوند.
در واقع بخش زیادی از مردم هیچ نقشی در این بازار ندارند و تنها نظاره گر بالا رفتن قیمت‌ها و ثروتمندتر شدن صاحبخانه‌ها هستند.
بین سال‌های ۹۰ تا ۹۵، ۳.۸میلیون واحد خانه به خانه‌های کشور اضافه شده‌است اما فقط یک‌میلیون مالک جدید به وجود آمده‌است. یعنی در بهترین حالت، ۲.۸ میلیون مالک، خانه دوم برای خود خریده‌اند که به منزله سرمایه و محل درآمد است.
نرخ اجاره مسکن چقدر افزایش یافت؟
نسبت به سال گذشته، شاخص اجاره‌بهای مسکن در کل کشور به طور متوسط ۳۰درصد افزایش داشته‌است. البته این عدد در برخی نقاط بسیار بالاتر است و حتی افزایش دو و سه برابری را هم شاهد بوده‌ایم.
این در حالی است که ستاد ملی مبارزه با کرونا از سال گذشته تصویب کرده نرخ اجاره بها باید حداکثر ۲۵ درصد افزایش یابد اما آمارها نشان می‌دهد متوسط افزایش نرخ اجاره بهای امسال نسبت به سال گذشته ۳۰ درصد بوده است.
راهکار مدیریت بازار مسکن در دولت سیزدهم
در شرایط فعلی اگر یک خانواده‌ایرانی، بدون در نظر گرفتن تورم، به مدت ۳۰سال، تمام درآمد خود را پس‌انداز کند می‌تواند صاحب خانه شود. این در حالی است که در کشورهای موفق دنیا، این عدد زیر ۱۰سال است و البته در این کشورها تورمی هم وجود ندارد.
طبق نظریه کارشناسان قوانینی مانند مالیات بر خانه های خالی و مواردی از این قبیل با احتکار مسکن مقابله می‌کند. از سوی دیگر باید توجه داشت سیاست گذاری در حوزه مسکن نیازمند تغییرات اساسی است که مسیر دولت سیزدهم را در این بخش ترسیم می‌کند.
آن‌طور که فعالان مسکن می‌گویند سالانه ساخت یک میلیون واحد مسکن می‌تواند از تقاضای مسکن بکاهد که تاثیر زیادی در قیمت این کالا دارد. کاهش عرضه طی سال‌های ۹۲ تا ۹۷ باعث شد قیمت مسکن حدود ۷۰۰ درصد رشد قیمت را تجربه کند.
رشد چند برابری اجاره مسکن در 8 سال گذشته
یکی از شاخص‌هایی که می‌تواند افزایش هزینه‌ها در بخش مسکن را نشان دهد، سهم مسکن در سبد خانوار است. در چهار دهه گذشته این سهم متغیر بوده و حالا آمار از افزایش شدید آن حکایت می‌کند.
قیمت یک آپارتمان ۶۰متری در منطقه‌سبلان در سال ۹۲ حدود ۱۱۰میلیون تومان بود که رهن همین خانه رقمی حوالی ۲۰میلیون تومان تمام می‌شد اما رهن این آپارتمان امسال حدود ۱۵۰میلیون تومان است.
قیمت یک واحد آپارتمان در خیابان استادمعین تهران در سال ۹۲ حدود ۹۰میلیون تومان بود اما این رقم امسال فقط برای رهن همان خانه هم به کار نمی‌آید.
یک آپارتمان ۵۰متری حوالی خیابان افسریه نیز در سال ۹۲ حدود ۸۰میلیون تومان بود که اکنون رقم رهن همان خانه ۸۰میلیون تومان و اجاره‌بهای آن یک میلیون تومان است.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: الهام خلیلی خو