دوشنبه, ۲۹ دی ۱۳۹۹ ۲۲:۰۶

آشنایی با کاروانسرای خشکرود

آشنایی با کاروانسرای خشکرود
در ادامه به معرفی کاروانسرای خشکرود می پردازیم.

به گزارش تیتربرتر؛ کاروانسرای خشکرود به بخش خصوصی واگذار شد.

جزئیات ثبت ملی کاروانسرای خشکرود

جزئیات ثبت ملی کاروانسرای خشکرود
جزئیات ثبت ملی کاروانسرای خشکرود

 

تاکنون 700 اثر تاریخی استان مرکزی در فهرست آثار ملی ثبت شده است و دو هزار اثر دیگر هم شناسایی شده اند که به علت کمبود اعتبارات در نوبت مرمت و نوسازی هستند آقای مجتبی رضوانی می افزاید : تا پایان امسال مرمت این مکان تاریخی آغاز می شود کاروانسرای خشکرود زرندیه سال 1354 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است

این کاروانسرا به عنوان نگین معماری دوران اسلامی در بیابانی وسیع قرار دارد و چون در گذشته در اطراف آن هیچ روستا و دهکده ای وجود نداشت ، برای بیتوته و استراحت کاروان ها و مسافران ، بسیار پر رونق بوده است وجه تسمیه این بنای تاریخی از همجواری آن با روستایی با نام خشکرود در حواشی بیابان به عنوان مرکز جمعیتی و سکونتگاهی است سرپرست میراث فرهنگی ،‌ گردشگری و صنایع دستی استان مرکزی می گوید : این کاروانسرا دارای بنایی مستطیل شکل و چهار ایوانی است که در خلق آن از مصالحی مثل خشت ، آجر و سنگ استفاده شده است.

جزئیات واگذاری کاروانسرای خشکرود به بخش خصوصی

جزئیات واگذاری کاروانسرای خشکرود به بخش خصوصی
جزئیات واگذاری کاروانسرای خشکرود به بخش خصوصی

 

«مصطفی مرزبان» از وضعیت ناگوار کاروانسرای خشکرود که با حفاری های غیرمجاز به سودای گنج و دفینه در معرض تخریب جدی قرار گرفته است، اظهار کرد: این بنای تاریخی در زمره پروژه های قابل واگذاری از طریق صندوق سرمایه‌گذاری ملی کشوری و استان مرکزی قرار دارد.

وی اظهار داشت: از طریق ماده ۲۷ قانون بودجه با کاربری هایی که برای این بنای تاریخی تعریف خواهیم کرد نسبت به واگذاری آن به بخش خصوصی و سرمایه گذاران با برگزاری مزایده عمومی اقدام می کنیم.

مرزبان ادامه داد: اداره کل میراث فرهنگی استان مرکزی این امکان را دارد که از با اعطای تسهیلات و وام های کم بهره به سرمایه گذارانی که قصد در اختیار گرفتن مجموعه کاروانسرای خشکرود را دارند، کمک کند.

وی گفت: کاروانسرای خشکرود از نظر منطقه ای و موقعیت جغرافیایی شرایط بسیار مناسبی دارد و تلاش ما بر واگذاری هرچه سریعتر این مجموعه است تا علاوه بر حفظ و صیانت از آن، کاربری و استفاده مناسبی را در این مجموعه ایجاد کنیم.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان مرکزی در مورد مالکیت کاروانسرای خشکرود نیز گفت: تا جایی که اطلاع دارم مالکیت این مجموعه در اختیار میراث فرهنگی است و واحد حقوقی ما هم پیگیری مشکلات در این رابطه را انجام می دهد زیرا واگذاری و ایجاد کاربری های مورد نظر مشروط به حل کامل مشکلات حوزه مالکیتی است.

مرزبان گفت: در صورتی که طبق سند مالکیت، میراث فرهنگی استان مرکزی متولی این مجموعه شود از طریق ماده ۲۷ برای واگذاری مجموعه کاروانسرای خشکرود و برگزاری مزایده جذب سرمایه گذار اقدام خواهیم کرد.

وی اظهار کرد: واگذاری کاروانسرای «ورده» (واقع در شهرستان زرندیه و در مجاورت روستایی یه همین نام) به بخش خصوصی تجربه موفقی بود که می توانیم در مورد کاروانسرای خشکرود نیز همین مسیر را ادامه دهیم.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان مرکزی گفت: از آنجا که اعتبارات و منابع ما محدود است، امکان پوشش تمام بناهای تاریخی کار مشکلی به شمار می آید و به همین دلیل اقدامات ما با اعتبارات موجود در حد مرمت و تعمیر اضطراری است؛ بنابراین راهکار مناسب واگذاری کاروانسرای خشکرود و سایر بناهای تاریخی به بخش خصوصی با حفظ بناها و در قالب کاربری های تعریف شده است.

مطالب مرتبط:

آدرس کاروانسرای خشکرود

آدرس کاروانسرای خشکرود
آدرس کاروانسرای خشکرود

 

بنای کاروانسرای خشکرود در جنوب غربی شهرستان زرندیه و در حدود ۲۵ کیلومتری شهر مامونیه در حاشیه شاهراه مواصلاتی ساوه به بوئین زهرا از توابع استان قزوین قرار دارد.

بررسی کاروانسرای خشکرود

وجه تسمیه این بنای تاریخی که از جمله کاروانسراهای چهار ایوانی و با صحن مرکزی محسوب می شود،  همجواری با روستایی به نام «خشکه رود» است که در حواشی بیابان به عنوان مرکز جمعیتی و سکونتگاهی تلقی می شد.

دروازه ورودی بنا در ضلع شرقی واقع شده و در نمای بیرونی و در طرفین درگاه و جلوخان ورودی ۱۰ حجره برای استراحت مسافرین وجود دارد؛  پس از ورودی هم به یک دالان وسیع می رسیم که در طرفین دالان ۲ سکو و چهار درگاه که به اتاق های جنب دالان راه می یابند قرار دارد.

همچنین در این فضا ۲ راه پله برای دسترسی به بام وجود دارد و در طرفین سقف دالان و جلوخان هم ۲ اتاق بزرگ و ۲ بهار خواب رو به حیاط قرار گرفته است که به وسیله یک راهرو باریک از روی سقف دروازه با یکدیگر مرتبط هستند.

پس از عبور از پیشخوان ورودی، وارد حیاط کاروانسرا می شویم و فرم حیاط نیز به شکل چهارضلعی مستطیل است که طول آن شمالی - جنوبی و عرض آن نیز شرقی - غربی است.

در طرفین ایوان ها پنج ایوانچه وجود دارد که به اتاقهایی که برای استراحت مسافرین در نظر گرفته شده است، راه دارد.

در دیوار تمام اتاق ها طاقچه و اجاق برای پخت و پز تعبیه شده است و در پشت اتاق ها نیز اصطبل (شترخان) وجود دارد و در فضای شترخان هم حجره هایی برای استراحت ساربانان قرینه با اتاق و ایوانچه ها قرار دارد.

در مرکز حیاط کاروانسرا نیز یک آب انبار برای ذخیره و جمع آوری آب وجود دارد که بخش زیادی از آن تخریب شده است.  

عمده مصالح به کار رفته در ساخت بنای کاروانسرای خشکرود از نوع آجر و سنگ است و از جمله تزئینات به کار رفته نیز می توان به مقرنس کاری گچی و آجری نیم گنبد جلوخان ورودی و کلمات یا علی مدد در بدنه جنوبی جلوخان با نماکاری آجری اشاره کرد.  

بیش از ۲ هزار جاذبه گردشگری در استان مرکزی شناسایی شده که ۸۷۳ اثر آن در فهرست آثار ملی کشور  قرار دارند.

آنچه دیگران می خوانند:

گردآورنده: علی اکبر رضایی