به گزارش تیتربرتر؛ روز گذشته شاهد سومین افت متوالی شاخص کل بورس در مقیاس هفته بودیم و براین اساس بازار سهام تا ورود مجدد به فاز خرسی تنها تا ۵/ ۰درصد فاصله دارد.
در آخرین روز کاری هفته، باز هم قرمزی تابلوی معاملاتی بورس تهران خودنمایی میکرد. با ثبت افت ۵/ ۲ درصدی نماگر سهام در این روز، حالا ضمن نزول ارزش کل بازار به کمتر از ۵۰۰۰هزار میلیارد تومان، این شاخص تا رسیدن به کف پیشین خود در ۲۰ آبان تنها ۵/ ۱ درصد فاصله دارد. به این ترتیب بورس تهران که پس از اصلاح ۳ ماهه، ۱۰ آذرماه تغییر فاز داده بود حال تا ورود مجدد به فاز خرسی، به یک افت ۵/ ۰ درصدی نیاز دارد.
اما دلیل ریزش مجدد قیمت سهام آن نیز در ثابت ماندن محرکهای بنیادی چه بود؟ به اعتقاد کارشناسان چشمانداز کاهشی نرخ دلار و البته دخالتهای دولتی یکی، دو هفته پیش بیشترین اثر در افت قیمتها را داشته است.
تأثیر افت قیمت دلار بر بورس
روزهاست که یکی از زمزمههای رایج میان فعالان اقتصادی کشور، چه خبره و چه تازهوارد، افت قیمت دلار در آیندهای نه چندان دور است. این زمزمهها، اما زمانی به یک احتمال قوی تبدیل شد که رئیس دولت با تاکید بر واقعی نبودن نرخ فعلی دلار از تلاش دولت برای کاهش قیمت دلار در سال آینده سخن گفته و اظهار میکند: «اگر همین امروز منابع ارزی ما در خارج از کشور آزاد شود، قیمت دلار به ۱۵ تا ۱۶ هزار تومان کاهش خواهد یافت، البته امروز شرایط ما نسبت به گذشته بهتر است و اطمینان دارم که در آینده هم بهتر از این خواهد شد.»
ضمن آنکه تنها ۷ روز تا روی کار آمدن جو بایدن باقی مانده است و احتمال کاهش تحریمهای اقتصادی در زمان ریاست وی میتواند خود کاهش قیمت دلار را به دنبال داشته باشد. اما چرا نرخ دلار برای بورسبازان اهمیت دارد؟ جدیترین ریسکی که بورس به ویژه نمادهای کالامحور با آن مواجهند افت قیمت دلار است. در صورت کاهش نرخ ارز طبیعتا شرکتهای صادراتی که وزنی ۶۰ درصدی در بازار سهام دارند، با افت بیشتر سودآوری مواجه میشوند.
بنابر نوشته دنیای اقتصاد؛ در فضای اقتصادی کشور و افزایش تورم در ماههای گذشته، اما هزینههایی همچون دستمزد و سربار که با تاخیر زمانی افزایش پیدا میکنند، حتی در صورت کاهش نرخ تورم، افزایش خواهند داشت. از این رو سود اغلب شرکتهای کالامحور بیش از میزان افت قیمت دلار کاهش مییابد. کاهش سودآوری به معنای افزایش P/ E و در نتیجه کاهش جذابیت این شرکتهای بورسی خواهد بود.
افزایش ریسک بورس با کاهش نرخ ارز
حامد مددی، کارشناس بازار سرمایه معتقد است؛ یکی از دلایل فروش سهام در بازار مرتبط با شیوه نامه فولادی بود که برطرف شد. اکنون نیز ریسکهای مرتبط با کاهش قیمت دلار را میتوان بهعنوان عامل دیگری مطرح کرد که شرکتهای صادراتمحور از جمله فولادیها و سایر شرکتهای وابسته به نرخ دلار در محاسبات خود مورد ارزیابی قرار میدهند. این قبیل شرکتها
پیشبینیهایی مبنی بر تداوم افت بیشتر نرخ دلار دارند. خیلی از شرکتها در صورتهای مالی ۳ ماه اخیر دلار را بالای ۲۲ هزار تومان ارزیابی کردند، در حال حاضر نیز بازار چنین احتمالی میدهد که دلار به ارقامی کمتر از ۲۰ هزار تومان نیز بازگردد که این اتفاق منجر به کاهش سودآوری شرکتها نیز میشود.
با این حال از طرف بازارهای موازی هنوز نقدینگی به سمت بورس منتقل نشده است و احتمال ماجراجویی ترامپ در منطقه همچنان وجود دارد و این نگرانی که موجب افزایش ریسک سیستماتیک شده در فضای معاملاتی بازار مشاهده میشود؛ بنابراین نهایت تا اوایل بهمن با روی کار آمدن بایدن و مشخص شدن نرخ دلار توام با حذف ریسک سیستماتیک شرایط بهبود پیدا میکند.
رویکرد کاهش تورم و ورود به فضای رکودی در کشور ذهنیتی ایجاد میکند مبنی بر اینکه همانند دورههای گذشته احتمالا بازار سهام وارد یک خواب زمستانی شود. انتظار میرود صنایع کوچکی که از لحاظ بنیادی در وضعیت مساعدی قرار دارند، مورد توجه بازار در ماههای آتی قرار گیرند. پیشبینی میشود که در برهه کنونی شاخص از رقم ۲/ ۱میلیون واحدی عقبتر و سقف ۵/ ۱میلیون واحدی جلوتر نرود و تا انتخابات ریاست جمهوری این مسیر ادامه دار باشد.
مطالب مرتبط:
فرار نقدینگی از سهام به بیت کوین صحت دارد؟
هاشم ذوالفقاری، تحلیلگر بازار سرمایه معتقد است؛ قیمت سهام صنایع فولادی، معدنی، پتروشیمی و پالایشی در محدوده ارزندگی قرار دارند و تقریبا (forward P/ E) اغلب شرکتها به رقم ۵ مرتبه رسیده است. متاسفانه فروشندگان در نمادهای بنیادی بازار زیاد هستند و عرضهکنندگان اعتماد چندانی به حقوقیها ندارند. سهام شرکتهایی که دولت سهامدار عمده آنهاست به دلیل عدمحمایت و فروش مکرر در مثبتهای بازار باعث شده سرمایهگذاران دیگر رغبتی برای خرید این قبیل شرکتها نداشته باشند.
عرضه حقیقیها در برخی از نمادهای شاخصساز در حجمهایی بسیار بالا از عدم اعتماد به سهمهای دولتی حکایت دارد که در این زمینه هم کاری از بازار ساخته نیست و دولت باید فکری در این خصوص کند. در مورد شیوه نامه فولاد هم اطلاع رسانی مناسبی صورت نگرفت و باید سرمایه گذاران در تابلو بورس کالا عرضهها و قیمت را مورد بررسی قرار دهند تا سبب بازگشت اعتماد شود.
بهرغم اینکه بازار در بسیاری از سهمها در محدوده ارزندگی قرار دارد، اما برخی از سهمهایی که به لحاظ بنیادی حرفی برای گفتن ندارند با هماهنگی سهامداران عمده که عموما حقیقی و شرکتهای غیر دولتی و از سهام شناوری کمتری نیز برخوردارند از سقف قیمتی مرداد ماه سال جاری نیز عبور کردهاند.
از طرفی شرکتهایی که به لحاظ بنیادی شرایط مطلوبی دارند و عموما برخی از آنها در سال جاری عرضه اولیه شدهاند اکنون نیز در همان قیمت عرضه یا در ارقامی کمتر از آن درحال معامله هستند.
دولت، تامین اجتماعی، پالایش و پخش و شرکتهایی با پرتفوی سنگین مورد عرضه از سوی حقوقی قرار گرفتند، اکنون هیچ گونه حمایتی از سهام خود ندارند. این نهادها باید روی تابلوی معاملات حمایت خود از سهام را به جامعه سهامداری نشان دهند، اکنون حدود ۵۰ سهم دولتی دربازار وجود دارد که حتی یک عدد هم، سهامدار دولتی اقدام به خرید آن نکرده است.
با توجه به محدودیت منابع صندوق توسعه (در صورتی که از ۵۰۰ میلیارد تومان نقدینگی برخوردار باشد) در بازاری که حدودا روزانه ۱۵ هزار میلیارد تومان معامله در آن صورت میگیرد، این حجم از منابع صندوق در طول یک روز معاملاتی به اتمام خواهد رسید.
بر این اساس دولت که پول از بازار خارج کرد اکنون باید در ارقامی پایینتر از ۷۰ درصد ریزش قیمتی اقدام به حمایت از بازار کند چرا که مقصر اصلی بیاعتمادیهاست.
به اعتقاد بنده، با توجه به کسری بودجه سال ۱۴۰۰ و پیروزی بایدن در انتخابات آمریکا انتظارات کاهشی خاصی برای این نرخ وجود ندارد و بازار اکنون در هیجان سهام دلاری است. هیجانی که قیمتها را برای ورود جذاب میکند، اما در نقطه مقابل به واسطه این اتفاق به سهامداران شرکتها ظلم میشود.
احتمالا دلار رقم ۲۲ یا ۲۳ هزار تومانی را هم لمس کند و مجددا به ارقام بالاتر بازگردد. بازار در یک بیشفروشی در سهام لیدر قرار گرفته و خیلی از سهمها تا نقطه مرگ کمتر از ۱۵ درصد فاصله دارند به این معنی که کف بازار در محدوده فعلی است. تمایل به رمز ارزها و احتمال از دست رفتن پول سرمایه گذاران به دلیل مسلط نبودن یا عدم شناخت سازوکار معاملاتی با توجه به رشدهای اخیر بیت کوین بخشی از پول بازار سهام را به این سمت کشاند.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: الهام خلیلی خو