به گزارش تیتربرتر؛ صدو چک در وجه حامل ممنوع شد.
تعریف ساده صدور چک در وجه حامل
صدور چک در وجه حامل، به طور کلی برای صادرکننده، مزیت قابل توجهی در پی ندارد زیرا هر شخصی که چک در وجه حامل را در دست داشته باشد، قانوناً مالک آن به شمار می رود و میتواند با مراجعه به بانک، وجه آن را درخواست کند بنابراین اگر چک در وجه حامل، مفقود گردد یا به طور اتفاقی یا به طریق مجرمانه و من غیر حق، به دست دیگری بیفتد برای اثبات اینکه چک، مفقود گردیده یا به طریق مجرمانه، تحصیل شده است باید مراحل پیچیده ای را طی نماید تا منتهی به دستور عدم پرداخت چک گردد که این مراحل نیازمند اثبات در محاکم و صرف وقت و هزینه زیاد برای صادر کننده یا ذینفع قانونی چک خواهد بود.
پس با توجه به مشکلات صدور چک در وجه حامل، به صادرکنندگان چک، توصیه می شود چک در وجه شخص معین، صادر فرمایند تا اگر چک، مفقود یا به طریق مجرمانه بدست دیگری افتاد امکان اثبات آن در محاکم از منظر قانونی با صرف وقت و هزینه کمتری فراهم باشد.
همچنین در فرضی که صادرکننده، چکی را در وجه شخص معین صادر کرده باشد و شخص معین موصوف در چک، بخواهد چک را به اشخاص دیگر منتقل کند ناگزیر است چک را ظهرنویسی نماید و در این صورت به تعداد متعهدین پرداخت وجه چک نیز افروده خواهد شد.
هنگامی که چکی در وجه شخص معین صادر شده باشد اثبات عدم حسن نیت دارنده چک در دعاوی مربوطه، نسبت به مواردی که چک در وجه حامل صادر شده باشد آسان تر و ساده تر خواهد بود.
مزایا و معایب چک در وجه حامل برای دریافت کننده چک
۱- برای انتقال چک حامل، لازم نیست دارنده چک، ظهر(پشت) چک را امضاء کند. انتقال چک حامل، با دست به دست شدن چک انجام می گیرد و انتقال دهنده، مسئولیتی در قبال نقد شدن آن نخواهد داشت در صورتی که دارنده چک، پشت چک را امضاء کند و آن را به شخص دیگری انتقال دهد همانند صادرکننده چک، متعهد به پرداخت وجه چک می باشد.
۲- در صورت مفقود شدن چک در وجه حامل، دریافت کننده چک، قانوناً نمی تواند از صادرکننده چک، صدور چک دیگری را مطالبه کند یا از او بخواهد که وجه چک را به صورت نقدی یا طرق دیگر بپردازد بلکه ناگزیر است در یک فرایند پیچیده و طولانی، ابتدا به مراجع قضایی، رجوع و مفقودیت چک در وجه حامل را اثبات و مراحل قانونی لازم برای اثبات حق خود نسبت به صادرکننده چک را طی نماید در حالی که شخص معین موصوف در متن چک، اگر به عنوان ذینفع چک، ثابت کند که چک را مفقود کرده یا به روش مجرمانه چک را از دست داده است می تواند به روش آسان تر و سریعتر برای مطالبه طلب و حق خود به صادرکننده چک، رجوع نماید.
مطالب مرتبط:
۳- لازمه انتقال چک در وجه حامل، ظهرنویسی نمی باشد در نتیجه چک در وجه حامل با قبض و اقباض، منتقل می گردد و اثبات ظهرنویسی در این مورد بسیار سخت است فلذا می توان گفت چک در وجه حامل، پشتوانه کمتری نسبت به چک در وجه شخص معین دارد زیرا تنها متعهد پرداخت چک در وجه حامل، صادرکننده آن خواهد بود در حالی که چک در وجه شخص معین برای انتقال، مسیری جز ظهرنویسی ندارد و ظهرنویسی، پشتوانه چک را افزایش داده و امکان وصول آن را تقویت می کند. در حقیقت، لازمه انتقال چک در وجه شخص معین، ظهرنویسی است و ظهرنویسی روش نسبتاً مطمئنی برای افزایش امکان نقد شدن چک می باشد.
جزئیات ممنوعیت صدور چک در وجه حامل
نمایندگان در نشست علنی امروز (یکشنبه، ۲۷مهرماه) مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی لایحه دو فوریت الحاق یک تبصره به قانون صدور چک مبنی بر ممنوعیت صدور چک تضمینی در وجه حامل که به دو سوم آرای نمایندگان نیاز داشت، مخالفت کرده و سپس با یک فوریت این لایحه با ۱۷۰ رأی موافق، ۱۹ رأی مخالف و ۷ رأی ممتنع از مجموع ۲۴۵ نماینده حاضر در جلسه موافقت کردند.
در ماده واحده این لایحه آمده است: متن زیر بهعنوان تبصره (۴) به ماده (۱۴) قانون صدور چک- مصوب ۱۳۵۵- و اصلاحات بعدی آن الحاق میشود:
تبصره۴- صدور و تحویل چکهای تضمینشده توسط بانکها به مشتری، مستلزم تکمیل برگه (فرم) درخواست توسط متقاضی در شعبه بانک در حضور متصدی بانکی، درج مشخصات دقیق گیرنده بر روی چک تضمینشده بر اساس ضوابط اعلامی توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و نیز ثبت علت درخواست صدور چک مذکور نزد بانک صادرکننده چک میباشد.
وصول مبلغ چک تضمینشده توسط بانک، صرفاً در وجه گیرنده (ذینفع) که مشخصات وی بر روی چک تضمینشده درج گردیده است، امکانپذیر میباشد و ظهرنویسی و انتقال چک تضمینشده به دیگری، فاقد اعتبار خواهد بود. ابطال چک تضمینشده به درخواست متقاضی یا وکیل و نماینده قانونی وی جهت واریز وجه چک به حساب متقاضی، بدون نیاز به ظهرنویسی گیرنده(ذینفع) توسط بانک امکانپذیر است.
دستورالعمل اجرائی این تبصره به پیشنهاد بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بهتصویب شورای پول و اعتبار میرسد.
گردآورنده: علی اکبر رضایی
آنچه دیگران می خوانند: