تیتربرتر: دریاچه زریبار یا زریوار از جمله نقاط گردشگری بکر استان کردستان است که در شهر مرزی مریوان واقع شده است. این دریاچه با طول 5 متر و عرض 1.6 کیلومتر و عمق به طور متوسط در حدود 3 متر (بین 2 تا 5.5 متر) یکی از منحصر به فردترین دریاچه های آب شیرین جهان می باشد.
معرفی دریاچه زریوار
یکی از زیباترین جاذبه های طبیعی استان کردستان دریاچه مشهور و چشم نواز زریوار است. این دریاچه در بین اهالی کردزبان و مهمان نواز این دیار با نام دریاچه زریبار شناخته می شود. دریاچه زریبار در ارتفاع 1280 متری از سطح دریاها و در سه کیلومتری شهر زیبای مریوان قرار گرفته است. دریاچه زریوار در ردیف دریاچه های طبیعی و آب شیرین کشور قرار دارد. این دریاچه 5 کیلومتر طول و 1.5 کیلومتر عرض دارد و عمق آن بین دو تا پنج متر متغیر است. آب این دریاچه زیبا از چشمه های طبیعی موجود در کف دریاچه تامین می شود. علاوه بر چشمه های آب بارش برف و باران و جاری شدن آب های سطحی از دیگر عوامل حیات این دریاچه زیباست.
دریاچه زریوار را کوه هایی بلند با دامنه هایی سرسبز و مراتعی زیبا احاطه کرده اند. این دریاچه در میان دره ای عمیق و طولانی قرار گرفته است و کوه های بلند آن را نیز جنگل های بلوط در بر گرفته اند.نی، جگن، نعناع، لویی و بارهنگ از جمله گیاهاین آبی و غیر آبی اطراف این دریاچه را تشکیل می دهد. در ساحل دریاچه ریشه های گیاهان به هم تندیده شده و بر روی آب قرار گرفته اند که به سان جزایری سرسبز و متجرک با جرکت آب و وزش باد بر روی دریاچه جابجا می شوند. این دریاچه محل زندگی ماهی های متنوع بومی و غیر بومی است. سیاه ماهی خالدار و عروس ماهی از گونه های بومی دریاچه و ماهی کپور و میگوی آب شیرین از گونه های غیربومی ساکن درر این دریاچه است.
حضور ماهی های سبب رونق ماهیگیری در این دریاچه زیبا شده است. در کنار دریاچه های ددکه ها و بوفه هایی قرار دارند که ماهی کبابی خوشمزه و صید روز را به دست مشتریان می دهند.
افسانه دریاچه زریوار
زریوار، دریاچهای افسانهای و اسرارآمیز است که افسانهها و روایتهای مختلفی در موردش نقل میشود. نخستین روایت مربوط به قصه درویش و حاکم ظالم است؛ مردمان محلی این منطقه معتقدند که در محل کنونی دریاچه زریوار، شهری بود که حاکم ستمگری به نام فیله قوس داشت. یک روز درویشی بههمراه همسرش سوار بر الاغ از نزدیکی شهر عبور میکرد که مأموران حاکم او را دستگیر و به شهر آوردند، اهالی شهر و مأموران، درویش و همسرش را بسیار آزار میدادند و مجبور به انجام کارهای سخت و طاقتفرسا میکردند تا جایی که دُم الاغ، تنها سرمایه درویش از جا کنده میشود و زن باردارش فرزند خود را از دست میدهد. درویش، خسته از ظلم اهالی و مأموران، نزد حاکم رفته و خواستار عدالت میشود؛ اما حاکم او را مورد تمسخر قرار میدهد و بیرون میاندازد.
درویش آزردهخاطر و دلشکسته بالای کوهی در شرق شهر میرود و به راز و نیاز با خالق میپردازد. او حاکم و مأموران و اهالی را نفرین میکند و میگوید:
سرم را از سجده بر نمیدارم تا شهر را با آب یکسان نکنی و این قوم ظالم را نابود نکنی. چنین میشود که دریاچه پدید میآید و شهر، اهالی و حاکم ستمگرش ناپدید میگردند. اکنون هم قبر درویش هنوز در پای کوه در حال تماشای این دریاچه است.
بر اساس همین افسانه، زریوار دریاچهای شناخته میشود که دادخواهی کرد و به آن دریاچه دادخواه لقب دادهاند.
روایتی دیگر نیز مربوط به گنج پنهان زیر دریاچه زریبار است که دریاچه از آن محافظت میکند و تاکنون نیز کسی آن را پیدا نکرده است. بنابراین احتمالا وجه تسمیه زریبار و استفاده از واژ زر در نام این دریاچه، اشاره به این گنج مدفون شده دارد.
مطالب مرتبط:
امکانات زریوار مریوان
سرسبزی و چشم انداز زیبا، شرایط آب و هوایی خنک و معتدل و در نهایت امکاناتی مثل پارکینگ مناسب، هتل ۴ ستاره زریوار در کنار دریاچه، امکانات چادر زدن در کنار دریاچه، رستوران هایی با غذاهای متنوع و مهم تر از همه امنیت، باعث شده است که این منطقه به یک قطب مهم گردشگری در کردستان تبدیل شود.
یکی از شگفتی ها و زیبایی های بی پایان دریاچه زریوار، جزیره های کوچکی است که در میان آب وجود دارد. قایق سواری با قایق های پدالی در میان این جزایر و در هوای مطبوع بهار و تابستان می تواند لذت بی شماری را برای شما به ارمغان آورد.
شاید بهترین ماهی کبابی در غرب ایران را بتوان در زریوار تجربه کرد. فقط تصور کنید در آلاچیق خود وکنار آتش و زیر آسمان پر ستاره زریوار نشسته اید و طعم این ماهی های تازه که از همین دریاچه صید می شوند را می چشید.
پیاده روی در مسیرهای مشخص و سنگ فرش شده کنار دریاچه و تماشای نیزارهای بلند و درختان سر به فلک کشیده از دیگر تفریحات سالمیست که می توانید در کنار دریاچه تجربه کنید.
پرنده نگری و البته ماهی گیری یکی دیگر از تفریحات متداول در کنار زریوار است. البته در فصول خاصی از سال امکان ماهی گیری در دریاچه زریوار وجود ندارد.
پوشش گیاهی و جانوری دریاچه زریوار
تالاب زریبار به عنوان یک واحد اکولوژیکی و یک اکوسیستم آبی در کردستان پدیدهای بسیار زیبا و نادر میباشد. زریبار با قرار گرفتن در یک دره طولی نسبتاً وسیعی از دو طرف غرب و شرق با کوههای پوشیده از جنگل احاطه شدهاست. پوشش غالب اراضی در این منطقه را جنگل و بیشه زارهای نیمه انبوه تشکیل میدهند که گونه غالب جنگلی آن بلوط ایرانی بوده و در حالیکه سایر گونههای جنگلی دیگر مانند گلابی وحشی، زالزالک، بادام در شیبها و نقاط مختلف آن خودنمایی میکند.
از پوششهای گیاهی دریاچه میتوان به گیاهان شناور چون سراتوفیلیوم، سریوفیلیوم و گونههایی از گیاهان خاردار و از گیاهان حاشیهای میتوان به گونههای نی، هزارنی، بارهنگ آبی، نیلوفر آبی، علف هفتبند، پیچکها، لویی و بزواش، جگن و نعناع اشاره کرد.
گونههای بومی، سیاه ماهی خالدار، سیاه ماهی معمولی، عروس ماهی، ماهی گامبوزیا (در حال حاضر اینگونهها در دریاچه یافت نمیشوند) گونههای غیربومی: ماهی آمور سفید، کپور آیینهای، کپور معمولی، کپور سرگنده و فیتوفاک اشاره کرد. ضمناً یک گونه مارماهی، ۵ گونه فیتوپلانکتون و ۱۷ گونه زئوپلانکتون شناسایی شدهاست. در خصوص گونههای وارداتی اخیر توسط سازمان شیلات و آبزیان میتوان به گونه ماهی Gambosia siaaffinhs از خانواده poecilidae و یک گونه میگوی غول پیکر آب شیرین اشاره کرد.
در حال حاضر بیش از ۳۱ گونه پرنده بومی و مهاجر زندگی میکنند که از این تعداد تقریباً ۱۴ گونه بومی و مابقی انواع پرندگان مهاجرند. اردک سرحنایی و سرسبز (Anos platyrhynchos)، اگرتها، بوتیمار بزرگ و کوچک، انواع چنگر، پرستوهای دریایی، کشیم بزرگ (Podiceps cristafus) و کشیم کوچک (Tachybaptus ruficolis)، کاکائیها، حواصیل خاکستری، خوتکا، گیلار، و پرندگان شکاری همچون سنقر تالابی و دلیچه از گونههای با اهمیت و ارزشمند این تالاب بهشمار میآیند.
روباه قرمز، خرگوش، گراز و گربه وحشی از پستانداران این دریاچه هستند.لازم است ذکر شود که گونههای یاد شده به ویژه پرندگان، همهٔ پرندگان تالاب را شامل نشده بلکه شامل پرندگانی است که به صورت اکثریت بوده و برای افراد قابل مشاهده و تشخیصاند که این خانوادهها در طبقهبندی تالابها حائز اهمیت میباشد.
معرفی (وارد نمودن) گونههای غیر بومی برای تولید آبزیان، در کوتاهمدت سود اقتصادی دارد اما در بسیاری موارد در درازمدت به نابودی گونههای بومی و از بین رفتن محیط طبیعی و کاهش ارزشهای تالابی منجر میشود.
فصل سفر به زریوار
سفر به دریاچه زریوار در فصل بهار و تابستان، علاوه بر چشماندازهای بینظیر طبیعی این دریاچه، آبوهوای معتدل و نسیم خنکی بر مشام بازدیدکنندگان مینشاند. پیشنهاد میکنیم برای سفر به این تالاب، این دو فصل را در اولویت قرار دهید.
دریاچه زریوار در فصل زمستان نیز جلوه و زیبایی منحصر به فردی دارد و اگر خوش شانس باشید با سطح یخ زده دریاچه روبهرو خواهید شد و از قدم زدن روی آن لذت خواهید.
آدرس دریاچه زریوار مریوان
آدرس: استان کردستان، شهرستان مریوان، سه کیلومتری غرب شهر، دریاچه مریوان
برای دسترسی به دریاچه زریوار باید خود را به شهر مریوان در استان کردستان برسانید. دریاچه در 3 کیلومتری غرب شهر قرار دارد و شما می توانید به راحتی به آن دسترسی پیدا کنید.
گردآورنده: فرحان مرادی
آنچه دیگران میخوانند: