به گزارش تیتربرتر: در این روزها که مشکلات اقتصادی زندگی را برای مردم ایران دشوار ساخته است حالا دوباره بازار خودرو روند صعودی خود را استارت زده است تا مشکلی به مشکلات عدیده مردم ایران اضافه شود، از طرفی دیگر نیز با افزایش قیمت مواد اولیه، مشکلاتی گریبان گیر قطعه‌سازان خودرو شده است.
گرانی خودرو پس از افزایش قیمت دلار
آن‌طور که فعالان بازار می‌گویند بعد از کاهش نرخ ارز در هفته گذشته، فروشندگان قیمت خودروهای در اختیار خود را تا حدودی کاهش دادند اما در چند روز گذشته به‌دنبال افزایشی شدن نرخ ارز، قیمت خودروها بار دیگر روند صعودی به خود گرفته است.
دست‌اندرکاران بازار در این گفت‌وگو البته گریزی هم به بازار تیرماه می‌زنند و عنوان می‌کنند که در مدت زمان یادشده نه خریداری در بازار حضور داشت و نه فروشندگان با توجه به تغییرات روزانه نرخ ارز راغب به عرضه خودرو خود در بازار بودند. این در شرایطی است که بعد از کاهشی شدن نرخ ارز و ایجاد ثبات نسبی در این بازار در هفته گذشته برخی از فروشندگان در بازار حضور یافته و به‌دنبال مشتری برای خودروهای خود بودند اما همچنان خریداران از حضور در بازار امتناع می‌کنند.
البته آنها تاکید می‌کنند نوسان قیمتی تنها در مورد خودروهای پرتیراژ و موجود در بازار اتفاق افتاده و شامل خودروهای مونتاژی و همچنین خودروهای وارداتی نشده است.
نرخ ارز تاثیری بر قیمت خودروهای مونتاژی و وارداتی نداشته است
دلیلی که فعالان بازار برای این مساله مطرح می‌کنند عدم امکان تولید خودروهای مونتاژی و همچنین تداوم ممنوعیت واردات خودرو به کشور است.
آنچه مشخص است هم‌اکنون خودروهای مونتاژی یا به‌صورت قطره‌چکانی تولید می‌شود یا به‌صورت کامل متوقف شده است. به این ترتیب نرخ ارز چندان بر قیمت آنها تاثیرگذار نبوده است مثلا پژو 2008 تقریبا تولیدش رو به اتمام است و سوزوکی ویتارا و سیتروئن C3 نیز پیش‌تر تولیدشان متوقف شده و وضعیت عرضه محصولات رنو نیز نامشخص است.
بازار خودروهای وارداتی نیز چندان از نوسانات نرخ ارز تبعیت نمی‌کند و مسیر خود را می‌رود. دست‌اندرکاران بازار دلیل این اتفاق را ممنوعیت واردات عنوان می‌کنند. دبیر انجمن واردکنندگان خودرو نیز چندی پیش اعلام کرد با توجه به افزایش نامتعارف قیمت این خودروها در بازارطی یکسال گذشته، به نظر می‌رسد که دیگر این خودروها گران نشوند.
مهدی دادفر تاکید کرده که افزایش قیمت خودروهای وارداتی بیش از آنکه از صعودی شدن نرخ ارز تاثیر پذیرفته باشد تحت‌تاثیر ممنوعیت واردات قرار دارد. این مقام صنفی می‌گوید با توجه به اینکه در سال‌جاری نیز همانند دو سال گذشته افق روشنی در ارتباط با واردات خودروهای وارداتی پیش‌روی متقاضیان این خودروها قرار ندارد بنابراین شاهد هستیم که در حال‌حاضر فروشندگان قیمت‌های نامتعارفی روی خودروهای در اختیار خود می‌گذارند.
دادفر همچنین با اشاره به قیمت‌های اعلامی برای خودروهای وارداتی می‌گوید: در حال‌حاضر سانتافه با قیمت یک میلیارد و 400 میلیون تومان و سیتروئن C4 نیز با قیمت یک میلیارد و 200 میلیون تومان در بازار موجود است که این قیمت‌ها واقعی نیست.
اما در کنار نرخ ارز که همیشه در نوسانی شدن بازار موثر است، فعالان بازار افزایش قیمت خودرو از مبدا را هم در صعودی شدن قیمت خودروهای بازار موثر می‌دانند. آنچه مشخص است رشد قیمت کارخانه‌ای محصولات خودروسازان که در اواخر تیر ماه اتفاق افتاد باعث شد تا قیمت‌ها در بازار چندان با ریزش نرخ ارز همراهی نکند.
در این زمینه یکی از دست‌اندرکاران بازار در پاسخ به این سوال که افزایش قیمت خودرو از مبدا چه تاثیری روی میزان عرضه شرکت‌های خودروساز به بازار گذاشته و آیا توانسته نمودار عرضه توسط آنها را صعودی کند یا خیر؟ می‌گوید تغییری در عرضه شرکت‌های خودروساز ایجاد نشده و میزان عرضه آنها به همان میزان سابق است.
وی با اشاره به اینکه هم‌اکنون وضعیت عرضه شرکت‌های خودروساز با میزان تقاضای بازار به هیچ‌وجه هم‌خوانی ندارد ادامه می‌دهد: آنچه تحت عنوان عرضه از سوی شرکت‌های خودروساز شاهد هستیم مربوط به تحویل معوقات آنها می‌شود و در شرایط فعلی مصرف‌کننده نمی‌تواند با مراجعه به نمایندگی‌های شرکت‌های خودروساز، خودروی مورد نظر خود را با قیمت کارخانه خریداری کند.
این فعال بازار تاکید دارد چنانچه خودروساز بتواند در کنار عمل به تعهدات خود مسیری نیز برای عرضه محصولات به بازار ایجاد کند، این اتفاق باعث می‌شود نمودار قیمتی در بازار کاهشی شود.
آنچه مشخص است رشد قیمت خودرو از مبدا می‌تواند مشوق خوبی برای شرکت‌های خودروساز باشد تا روند عرضه محصولات به بازار را تسهیل کنند.
گرانی خودرو در بازار
حال به سراغ بازار خودرو برویم و ببینیم قیمت‌ها در هفته جاری چه تغییراتی را به خود دیده است.
از قیمت محصولات خانواده پراید شروع می‌کنیم. در حال‌حاضر پراید 132 در بازار نایاب است اما متقاضیان می‌توانند دیگر مدل این خانواده یعنی پراید 131 را با قیمت 81 میلیون و 500 هزار تومان خریداری کنند. دیگر محصول این خانواده نیز یعنی پراید 111 نیز با قیمت 91 میلیون تومان از سوی فروشندگان به بازار عرضه شده است.
از بازار تیبا هم خبر می‌رسد که متقاضیان تیبا صندوقدار می‌توانند با پرداخت 93 میلیون تومان این خودرو را در اختیار بگیرند.
مدل هاچ‌بک تیبا، یعنی تیبا 2 نیز طی هفته جاری در قیاس با هفته گذشته رشد قیمت را تجربه کرده است. این خودرو در هفته گذشته قیمتی در حدود 103 میلیون تومان داشت اما در هفته‌جاری با قیمت 104 میلیون تومان در بازار داد و ستد شد.
ساینا نیز در بازار 105 میلیون تومان قیمت خورد. این خودرو نیز در هفته گذشته قیمت 103 میلیون تومانی را تجربه کرده بود. با توجه به رشد قیمت تیبا 2 و ساینا به‌نظر می‌رسد این دو خودرو جایگاه خود را در محدوده قیمتی بالای 100 میلیون تومان تثبیت کرده‌اند.
پژو 206 تیپ دو نیز این روزها با قیمت 155 میلیون تومان در بازار حضور دارد. متقاضیان تیپ 5 این خودرو نیز می‌توانند با پرداخت 185 میلیون تومان این خودرو را در اختیار بگیرند. مدل صندوق دار 206 نیز در بازار موجود است و فروشندگان قیمت 178 میلیون تومان را برای خودروی در اختیار خود اعلام کرده‌اند.
مطالب مرتبط: افزایش عمر مفید خودرو در آمریکا
سود تولیدکنندگان و ضرر قطعه سازان
این روزها بازار خودرو همچنان در التهاب به سر می‌برد. در حالی که خریدار و فروشنده واقعی در بازار نیست، فروشندگان متناسب با نرخ ارز در هر روز قیمت‌های جدید و بالایی برای خودروهای خود مطالبه می‌کنند.
به اعتقاد کارشناسان، تبدیل شدن خودرو از یک کالای مصرفی به سرمایه‌ای در سال‌های گذشته وضعیت کنونی قیمت‌ها را رقم زده است، به طوری که صاحبان خودرو به طمع افزایش قیمت‌ها به موازات افزایش نرخ ارز، از فروش امتناع کرده یا قیمت‌های بالای غیرواقعی بر خودروها قرار می‌دهند.
در این پیوند، «آرش محبی‌نژاد»، دبیر انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازان امروز (چهارشنبه) در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا افزود: فقط دو راهکار برای تنظیم بازار خودرو و ایجاد تعادل در آن وجود دارد که نخستین آنها، تعمیم قیمت‌گذاری دستوری به کل زنجیره تامین است.
وی که از منتقدان جدی قیمت‌گذاری دستوری خودرو در سال‌های گذشته است، ادامه‌داد: اگر سیاست‌گذار اصرار بر تداوم این شیوه قیمت‌گذاری دارد، باید به همان شیوه مواد اولیه فولاد، پتروشیمی، مس و غیره داخلی، همچنین خدمات تولید خودرو و قطعه قیمت‌گذاری شده و به همان نسبت نرخ ارز تعدیل شود.
این مقام صنفی بیان‌داشت: علاوه بر مواد اولیه خارجی که به‌طور مستقیم متاثر از نرخ ارز است، تولید مواد اولیه داخلی نیز به‌طور عمده از سوی شرکت هایی انجام می‌شود که بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی در بورس عرضه شده و بر مبنای نرخ فوب (FOB) خلیج فارس منهای پنج درصد قیمت‌گذاری می‌شوند.
محبی‌نژاد ادامه‌داد: بر این اساس وقتی نرخ ارز افزایش می‌یابد قیمت مواد اولیه داخلی نظیر مس، فولاد، محصولات پتروشیمی و غیره نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
وی تاکیدکرد: ارائه چنین فرمولی برای قیمت‌گذاری مواد اولیه که رابطه مستقیم با نرخ ارز دارد، سیاست‌گذاری غلطی است.
دبیر انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازان درخصوص راهکار دوم نیز گفت: اگر پذیرفتیم که قیمت مواد اولیه، نرخ ارز و نرخ نهاده‌های تولید باید آزاد باشد، آنگاه انتظار می‌رود قیمت خودرو نیز آزاد محاسبه شود.
وی تاکیدکرد: هرگونه راهکار سومی در این زمینه منجر به رانت، فساد و اخلال خواهد شد.
محبی‌نژاد اضافه‌کرد: امروز قیمت خودروها به صورت دستوری تعیین، اما قیمت مواد اولیه به‌کار رفته در آن آزاد محاسبه می‌شود، بنابراین قیمت تمام شده خودرو به مراتب از آنچه به‌طور رسمی از سوی خودروساز اعلام می‌شود بیشتر است.
وی خاطرنشان‌کرد: در این شرایط، دلالان و تولیدکنندگان مواد اولیه داخلی از سودهای سرشار برخوردار شده، اما در عوض خودروسازان و قطعه‌سازان ضرر می‌کنند.
به گفته محبی‌نژاد، انحصار موجود در تولیدات مواد اولیه داخلی نظیر ورق‌های فولادی، مس، آلومینیوم و محصولات پتروشیمی سبب شده در برخی موارد، حتی واردات آنها با وجود همه هزینه‌های حمل‌ونقل، گمرک و غیره به صرفه باشد.
گردآورنده:فرحان مرادی