به گزارش تیتربرتر؛ حال‌وهوای برگزاری مناسک حج امسال با سال‌های دیگر متفاوت است و مشتاقان زیارت حرم امن الهی و و پیامبر مهربانی‌ها در مسجد‌النبی(ص)، زمان زیادی در انتظار تعیین تکلیف برگزار شدن یا نشدن این مناسک بوده‌اند.
تا هشتم ذی‌الحجه که «یوم الترویه» نام دارد و مناسک حج رسماً از آن زمان آغاز می‌شود، زمان زیادی باقی نمانده است و تا روز گذشته ایران و دیگر کشورهای مسلمان درباره برگزاری یا عدم برگزاری مناسک حج امسال بلاتکیف بودند چراکه عربستان رسماً در این باره اعلام موضع نکرده بود.
این در حالی است که بر اساس سهمیه اختصاص‌یافته به کشورمان، برنامه‌ریزی‌ها برای اعزام 87 هزار و 550 زائر انجام شده است و ایران برای اعزام زائران خود به این سفر معنوی آمادگی کامل دارد، همه تدابیر لازم اندیشیده و حتی اعلام شد آمادگی لازم برای اعزام زائران طبق هر رقم دیگری که سعودی‌ها اعلام کنند، وجود دارد.
جزییات برگزاری مناسک حج تمتع در عربستان
با این حال عربستان در پاسخ به پرسش‌‌های چندباره درباره زمان برگزاری حج، مسئولان را به صبر و شکیبایی دعوت می‌کرد و بالاخره شب گذشته، وزارت حج عربستان در خبرگزاری رسمی این کشور بیانیه‌ای درباره مناسک حج صادر کرد.
در متن این بیانیه آمده است: "با توجه به شیوع ویروس کرونای جدید (کووید19) در بیش از 180 کشور جهان و وفات بیش از نیم میلیون نفر از مردم و ابتلای بیش از 7 میلیون نفر به این ویروس و با توجه به توصیه‌های وزارت بهداشت عربستان سعودی در مورد ادامه خطرات این اپیدمی و عدم وجود واکسن یا درمان قطعی برای مبتلایان به آن و ضرورت حفاظت از سلامتی مردم در داخل و خارج کشور، به‌ویژه با توجه به افزایش میزان ابتلا در بسیاری از کشورها و افزایش شدید احتمال گسترش این ویروس در تجمع‌های بزرگ انسانی که امکان رعایت فاصله اجتماعی در آن وجود ندارد، پادشاهی عربستان سعودی برای حفظ امنیت و سلامتی حجاج، زائران و معتمرین از ابتدای شیوع این ویروس تدابیر پیشگیرانه مختلفی اتخاذ کرد و سفرهای عمره و زیارت را متوقف کرد که این تصمیم با استقبال جهان اسلام و جامعه جهانی مواجه شد و آن را در مقابله با اپیدمی کرونا و جلوگیری از شیوع بیشتر آن مؤثر دانستند.
بیشتر بخوانید: جان باختن ۱۳ نفر از حجاج کشور در حج ۹۸
در همین راستا و با توجه به ادامه اپیدمی کرونا و خطر انتشار این ویروس در تجمعات و ازدحام و سفرهای بین‌المللی، پادشاهی عربستان سعودی تصمیم گرفته است حج امسال (سال 1441 هجری قمری) را با تعداد محدودی از حجاج داخل کشور از اتباع کشورهای مختلف برگزار کند، تا امکان برگزاری این فریضه مهم اسلام با امنیت لازم و رعایت تدابیر بهداشتی و حفظ فاصله‌گذاری اجتماعی، و در چارچوب مقاصد شریعت اسلام مبنی بر اهتمام به جان انسان میسر شود.
حکومت خادم حرمین شریفین، ملک سلمان بن عبدالعزیز آل‌سعود که هرساله برای خدمت به حجاج و معتمرین تمامی نیروهای خود را به‌کار می‌گیرد، تأکید می‌کند که این تصمیم با توجه به امنیت بهداشتی و برای حفاظت از سلامت حجاج اتخاذ شده است.
از الله متعال خواهانیم که این بحران را هرچه زودتر از تمام جهان دور کرده و بشریت را از سختی‌ها و مشکلات نجات دهد."
دلایل لغو مناسک حج 99
بعثه مقام معظم رهبری و سازمان حج و زیارت با صدور بیانیه‌ای مشترک درباره حج تمتع ۹۹ اعلام کردند: عملاً اعزام حجاج ایرانی و سایر کشورها برای مناسک حج سال جاری به کشور عربستان منتفی شد.
در بخشی از این بیانیه آمده است: به اطلاع ملت عزیز و مشتاقان زیارت بیت‌الله الحرام و حرم شریف نبوی و ائمه بقیع و زائرین ثبت‌نام شده حج تمتع سال 1399 می‌رساند که وزارت حج و عمره عربستان سعودی روز دوشنبه مورخ 2/4/99 ، اعلام کرد که مناسک حج 1399 به‌صورت محدود و داخلی و بدون پذیرش حجاج سایر کشورها برگزار خواهد شد.
از این‌رو عملاً اعزام حجاج ایرانی و سایر کشورها برای مناسک حج سال جاری به کشور عربستان منتفی شد.
تغییر شرایط اعزام حجاج به حج تمتع 1400
علیرضا رشیدیان رئیس سازمان حج و زیارت امروز در نشست خبری ضمن گرامیداشت دهه کرامت، هفته حج و هفته قوه قضائیه اظهار کرد: در هفته حج قرار داریم و روز گذشته از سوی کشور عربستان اعلام شد که مردم کشورهای اسلامی امسال توفیق برگزاری حج را به دلیل شیوع ویروس کرونا ندارند و از این مناسک محروم شده‌اند و قرار است این مراسم به‌صورت محدود برگزار شود.
رشیدیان با اشاره به فرا رسیدن هفته حج خاطرنشان کرد: هفته حج امسال با سال‌های قبل متفاوت است و در این زمینه باید از نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت و از حمایت و عنایت‌های وی تشکر کنیم.
رئیس سازمان حج و زیارت با اشاره به صحبت‌های نماینده ولی فقیه در این سازمان گفت: طبق صحبت‌های وی هر سال پس از پایان مناسک حج آن سال کارهای اجرایی مناسک حج سال بعد در دستور کار سازمان حج و زیارت قرار می‌گیرد و در واقع فرآیند برنامه‌ریزی و کارهای اجرایی مناسک حج 99 نیز پس از جلسات آذرماه سال 98 در دستور کار قرار گرفت.
وی خاطر نشان کرد: در آذرماه سال گذشته قراردادهای جدید در حوزه اجرایی شروع شد و در اسفندماه نیز با وزیر حج عربستان جلساتی برگزار و تعهدات جدیدی منعقد و در تمامی قراردادها به ارائه خدمات مطلوب به زائران تاکید شد و در این قراردادها اعلام شد در صورتی که کشور عربستان مانع از ورود حجاج ایرانی شود هیچ خسارتی متوجه زائران ایرانی نباشد و این موضوع در قراردادها به طور ویژه تأکید شد.
رشیدیان ادامه داد: بعد از بحران ویروس کرونا ما اولویت‌های خود را براساس مکاتبات رسمی به وزیر حج عربستان اعلام کردیم که اولویت نخست سلامت حجاج بود و ما بر این مسئله تأکید ویژه‌ای داشتیم و همچنین در این مکاتبات آمادگی خود را برای همکاری در ارائه خدمات به زائران و همچنین ضرورت پایش اپیدمی ویروس کرونا در جامعه اسلامی تاکید داشتیم.
رئیس سازمان حج و زیارت افزود: همچنین در این مکاتبات تاکید شد که یک پروتکل در حوزه سلامت به الحاقیه قراردادها اضافه شود و در واقع این پروتکل‌ها بر اساس شاخص‌های سازمان بهداشت جهانی تهیه شده بود.
وی خاطر نشان کرد: همچنین در فرآیند تهیه و تدوین پروتکل‌های بهداشتی وزارت بهداشت و جمعیت هلال احمر حضور پررنگ و مستمری را داشتند و این پروتکل‌ها با همکاری کارشناسان مختلف تهیه و تدوین شد و دستورالعمل مناسبی در رابطه با ویروس کرونا و آمادگی ایران برای ارائه خدمات به زائران تهیه شد.
رشیدیان از مراجع عظام برای تهیه دستورالعمل‌های حجاج قدردانی کرد و گفت: خوشبختانه با عنایت و همکاری قابل توجه مراجع این دستورالعمل‌هایی که مورد نظر مراجع در شرایط اضطراری بود تهیه شد و این نشان از پویا بودن فقه جعفری و شیعه بود.
سناریوهای اعزام حجاج برای مناسک حج
رئیس سازمان حج و زیارت با اشاره به اینکه 5 سناریو از سوی این سازمان برای برگزاری مناسک حج 99 در دستور کار قرار گرفت، گفت: در این سناریو اولویت ما سلامتی حجاج و در مراحل بعدی صرفه و صلاح زائران و حفظ و کرامت آنها بوده است.
وی گفت: یکی از سناریوهایی که توسط سازمان حج و زیارت طراحی شد این بود که 87 هزار و 550 زائر در صورت فراهم شدن شرایط به مناسک حج اعزام شوند و بر همین اساس مراحل اجرای این سناریو تهیه شد.
رشیدیان ادامه داد: همچنین مصوبه‌ای از سوی هیئت وزیران برای تامین ارز مورد نیاز 87 هزار و 550 زائر در مناسک حج تصویب شد. همچنین پول اخذ شده از زائران هم‌اکنون در حساب بانک مرکزی وجود دارد.
رئیس سازمان حج و زیارت با اشاره به اینکه 72 هزار و 914 هزار نفر از 87 هزار و 550 زائر وجه خود را واریز کرده‌اند گفت: این وجه شامل 25 میلیون تومان است که یک میلیون تومان سپرده اولیه و 2 میلیون تومان سود اولیه برای وجه اشاره شده است که البته این سود برای افراد متفاوت است و تفاوت آن بستگی به تعداد سال‌های ثبت‌نام شده برای حضور در مناسک حج بوده است و الباقی این رقم نیز توسط زائر واریز شده است.
بیشتر بخوانید: حج ۹۹ با کرونا برگزار می‌شود؟
وی گفت: طبق آمار 95 درصد از زائران وجه خود را پرداخت کردند که رقمی حدود هزار و 800 میلیارد تومان می‌شود که این پول به حساب بانک مرکزی واریز شده است.
رشیدیان اشاره کرد: با توجه به شرایط اقتصادی و جهانی و تغییرات در قیمت ارز بزرگترین کمکی که می‌توانیم به زائرانی که امسال نوبتشان برای حضور در مناسک حج رسیده بود و از این فریضه محروم شده‌اند این است که در سال آینده ارز به این زائران با قیمت امسال ارائه شود که البته این مسئله منوط به تصمیم شورای عالی حج است که پیش‌بینی می‌شود در هفته‌های آینده این شورا برگزار و در این زمینه تصمیم‌گیری کند.
رئیس سازمان حج و زیارت گفت: در حال حاضر به دنبال این هستیم که شورای عالی حج با توجه به عدم اجرای مناسک حج در سال 99، عین پول را در بانک مرکزی ذخیره و برای سال آینده در اختیار زائران قرار بدهد.
وی افزود: مقام معظم رهبری نیز در دیداری که اخیرا با مسئولان سازمان حج و زیارت داشتند به دو نکته خدمات صادقانه و عاشقانه به مردم و همچنین استفاده از ظرفیت‌های سایر دستگاه‌ها تاکید داشته است.
حجاج چگونه پول خود را پس بگیرند؟
رشیدیان همچنین به بازگشت وجه به زائرانی که درخواست آن را داشته باشند اشاره کرد و گفت: این موضوع نیز قابل انجام است و کسانی که متقاضی باشند پول آنها عودت خواهد شد و یک میلیون و 200 هزار زائر در نوبت اعزام به مناسک حج هستند که از این افراد جایگزین افراد انصرافی در حج 1400 خواهند شد.
رئیس سازمان حج و زیارت با بیان اینکه سال گذشته متوسط هزینه حج 25 میلیون تومان بوده است گفت: امسال این رقم به 35 میلیون تومان رسیده است و مشخص نیست با توجه به نوسانات ارزی سال آینده به چه قیمتی خواهد رسید؟
گردآورنده: الهام خلیلی خو