به گزارش خبرنگار فرهنگ و هنر تیتربرتر؛ محمد مساوات یکی از کارگردانهای خوش فکر تئاتر ایران است که همواره با خلاقیت ذاتی که در خود داشته است مخاطبین را به سالنهای تئاتر کشانده و باعث شده تا بیننده کارهایش همواره با سوالات گوناگون در حالی که مجذوب کار شده است، سالن را ترک نماید. بعد از نمایش (این یک پیپ نیست) و وقفه ای چندساله، او این بار با نمایش «بیگانه در خانه» در تئاتر مستقل تهران در صحنه حضور یافته و توانسته علاقمندان به تئاتر را به سوی این نمایش جذب کند.
عوامل نمایش:
نویسنده و کارگردان: سید محمد مساوات
بازیگران: رومینا مومنی، محمد علی محمدی
مجری طرح: روح الله زندی فرد
خلاصه نمایش:
زن و شوهری جوان در کشوری بیگانه به عنوان مهاجر در حال زندگی می باشند تا این که شخصیتی مجازی به نام al7 و یک پیرزن در زندگی آنها پیدا شده و باعث می شود کم کم از هم فاصله بگیرند و...
نقد نمایش:
وقتی چشمم به دکور و طراحی صحنه افتاد به یاد نمایش قبلی محمد مساوات یعنی (این یک پیپ نیست) افتادم و منتظر یک اجرای بی نقص دیگر از این کارگردان خلاق و خوب تئاتر شدم. هر چند اجرا و خلاقیت بی نقص بود ولی به نظر من، بیگانه در خانه به خوبی نمایش قبلی مساوات نبود و اگر به دنبال دلیلش باشید می توان به چند مورد اشاره کرد: به عنوان مثال ریتم بسیار کند نمایش، جذابیت کم موضوع نمایشنامه، طولانی بودن کار با توجه به موضوع و اجرای دو نفره را می توان از جمله مواردی شمرد که باعث میشد تماشاچی خسته شده و گهگاهی به ساعت خود نگاه کند. حتی استراحت میان پرده ای و خاص مساوات که 4 دقیقه و 32 ثانیه تصویر سیاه و تاریک را در برابر شما قرار می دهد نیز نمی تواند از این خستگی کم کند. اما جدای از انتقاداتی که شد نمایش از لحاظ تکنیک چیزی کم ندارد و مساوات این بار نشان داده که علاوه بر کارگردانی تئاتر، کارگردانی سینما را نیز به خوبی می داند چزا که در این نمایش، ابزار دوربین نیز به اجرا اضافه شده و قاب بندیهای هیجان آور هیچکاکی و تلفیق آن با اجرای زنده بازیگران گویای این موضوع می باشد. هر چند که به نظر می رسد مشاوره امید بنکدار به عنوان مشاور کارگردان نیز در این خصوص بی تاثیر نبوده است. هر چند استفاده از دوربین و دنبال کردن داستان توسط مخاطب به دو صورت زنده و ویدئویی دارای خلاقیت بوده و جذابیت بصری مناسبی را به وجود آورده است اما به نظر می رسد که مساوات با این کار می خواهد تئاتر را در برابر سینما قرار دهد و قدرت تئاتر را به رخ سینما بکشد و این به رخ کشیدن را در صحنه های گوناگون به طرز مختلفی بیان می کند.
بیشتر بخوانید: نقد فیلم جهان با من برقص
به عنوان مثال زمانی که زوج جوان در تفاهم به سر می برند و درگیری بین آنها وجود ندارد تصاویر پخش شده از ویدئو سیاه و سفید بوده و زمانی که درگیری شروع می شود، ویدئو شکل رنگی به خود می گیرد. یکی دیگر از مسائل قابل توجه در نمایش حضور پنهان و بدون سر و صدای نوید محمدزاده در نقش پیرزن می باشد که حتی اسم او را هم در پایان با جا به جایی و تحت عنوان ( دینو زمام حدده ) به کار برده اند.
اما نمایش در خصوص مرد و زن مهاجر ایرانی است که در ابتدا دارای رابطه مثبت می باشند اما شک و خیانت از طریق فضای مجازی سبب می شود کم کم از هم جدا شده و برای هم بیگانه شوند و جای خود را غریبه هایی دهند که یکدیگر را نمی شناسند.در واقع موضوع نمایش به همین سادگی است اما با پیچ و تابهای خاص مساوات و بهره گیری از موسیقی و صحنه مناسب و بازی یکدست و هماهنگ بازیگران به علاوه اضافه شدن دوربین فیلمبرداری که باعث شده قابهای مهیج را برای تماشاگر به همراه آورد، همگی سبب شده اند نمایش از لحاظ تکنیک چیزی کم نداشته باشد اما در هر صورت فرم نمی تواند جور محتوا را کشیده و آن را سربلند کند و صبر و تحول ما برای دیدن صحنه های جذابتر و مهیج تر شدن داستان بی فایده ماند. اما بهترین صحنه را می توان درگیری فیزیکی زن و شوهر دانست که با سیلی زدن به هم و با زدن هر ضربه بیشتر از هم جدا می شوند هر چند این میزانسن نیز من را یاد میزانسی از کار رضا ثروتی در ( تن شوری ) انداخت ولی به هر حال این میزانسن خیلی به من چسبید.
به طور کلی نمی توانم امتیاز منفی یا مثبت به این کار اختصاص داد و تقریبا کار متوسطی از محمد مساوات به روی صحنه رفته است.
علیرضا فراهانی – خبرنگار حوزه فرهنگ و هنر