امروزه دیگر موتورهای بنزینی کم کم از رونق میافتند و جای خود را به موتورهای بدون آلایندگی و الکتریکی میدهند. در کشور ما هم به جز چند موتور از رده خارج شده مونتاژی و موتور ملی، پیشرانه دیگری وجود ندارد و بر روی هر اتومبیلی از آن ها استفاده میشود.
موتور ملی ایرانی
در واقع موتور ملی پروژه ای مشترک بین مرکز تحقیقات موتور ایران خودرو (I.P.C.O) و مرکز تحقیقات موتور آلمان (F.E.V) است. این موتور از پایه بر اساس سوخت گاز طبیعی طراحی شده و در عین حال قابلیت کارکرد با بنزین را نیز دارا بوده و در هنگام رونمایی درمیان موتورهای گازسوز دنیا در لیست 3 موتور برتر و از نظر طراحی در لیست 10 موتور برتر دنیا قرار داشت. البته که این در بین موتورهای ایرانی نیز بی نظیر است.
موتورهای ملی در واقع پیشرفته ترین و پربازدهترین موتورهای استفاده شده در خودروهای ایرانیاند و با توجه به تنوع خود میتوانند در اتومبیل های مختلفی مورد استفاده قرار گیرند .
مهمترین عضو این خانواده EF7 است این موتور براساس سه سوخت بنزین، گاز CNG و دیزل طراحی شده که در همه موارد بهینه سازی هایی انجام گرفته تا با سوخت مورد نظر تطابق داشته باشد. این موتور در ابتدا مشکلات زیادی داشت ولی بعداً شرکت ایرانخودرو مشکلات اولیه آن را رفع نمود و بعد از سمند آن را در خودروهایی مثل خانواده دنا نیز به کار گرفت.
این موتور دارای آلودگی کم (استاندارد یورو4) و دوام بالا و مغز هوشمند پیشرفتهای است که در حالت بنزینی 115 و در حالت گاز 100 اسببخار قدرت دارد و با گاز میتواند 300 کیلومتر پیمایش داشته باشد حال آنکه خودروهای گازسوز فعلی بین 120 تا 200 کیلومتر پیمایش دارند.
نمونه دیزلی این موتور هم 1.5 لیتر حجم داشته و به سامانه توربو شارژ مجهز شده که 120 اسب بخار قدرت را با گشتاور فوقالعاده 256 نیوتون متر تولید میکند.
نوع دیگری از این موتور که با نام EF7 TC شناخته میشود به سامانه توربو شارژ پرخوران مجهز شده که هوای اضافی به موتور تزریق میکند و به همین علت میتواند 150 اسب بخار در 5500 دور در دقیقه و 215 نیوتن متر در 2200 تا 4800 دور در دقیقه تولید کند که میتوان این قدرت را افزایش نیز داد.
البته نمونههای دیگری از این خانواده نظیر EF4 وجود دارند که هنوز وارد مرحله تولید نشدهاند. این موتور 1.4 لیتر حجم داشته و براساس EF7 طراحی شده است. EF4 تنفس طبیعی 95 اسب بخار قدرت در حالت بنزینی و 84 اسببخار در حالت گاز سوز قدرت تولید میکند گشتاور آن هم در حالت بنزین 125 نیوتنمتر در 4500 دور و 111 نیوتنمتر در 4500 در حالت گاز است. البته نمونه های توربوشارژ این پیشرانه میتواند 127 اسب بخار و 190 گشتاور کند که احتمال میرود در نسخه های دیگری از دنا به کار رود.
نوع موتور EF7 (NA)
حجم موتور 1648 سی سی چهار سیلندر
نسبت تراکم 11 به یک
قدرت موتور در دور 6000 RPM بنزینی: اسب بخار115 - گاز: اسب بخار 103
حداکثر گشتاوردر 4500 دور بر دقیقه بنزینی: 159 نیوتن متر گاز 136 نیوتن متر
سیستم انژکتوری پاشش چند نقطهای مرحلهای (Sequential) نوع سوخت گاز طبیعی آلترناتیو: بنزین بدون سرب 95
تعداد سوپاپ 16
مطالب مرتبط : خودروهایی که در جهان حرف اول را می زنند
موتور tu5
این موتور یار و همدم ایرانخودرو در همه زمانها بوده و در بسیاری از خودروهای این شرکت به کار رفته است. تی یو فایو ابتدا روی 206 استفاده شده ولی حالا بسیاری از اتومبیلهای این شرکت با این پیشرانه به بازار عرضه میشوند. این موتور در طی این چند سال تا حد ممکن داخلی سازی شده و طبیعتا کمی از قدرت و کیفیت خود را از دست داده است ولی با این وجود هنوز هم یکی از مدرنترین و کم مصرفترین پیشرانههای استفاده شده در خودروهای ایرانی است. (البته بازده و مصرف این موتور به هیچ وجه قابل قیاس با پیشرانههای امروزی دنیا نیست)
این موتور قدرتی بین 105 تا 108 اسب بخار در 5600 تا 5800 دور در دقیقه و گشتاوری معادل 142 نیوتن متر در 4000 دور در دقیقه تولید میکند و 1.6 لیتر حجم دارد.
حجم موتور 1587 سیسی
تعداد سیلندر 4
نسبت تراکم 10.5
قدرت موتور 105 اسب بخار در 5800 rpm
حداکثر گشتاور142نیوتن متر در 4000 rpm
سیستم انژکتوری چند نقطهای با پاشش الکترونیکی
نوع سوخت بنزین با اکتان87 و 95
تعداد سوپاپ 16
سیستم احتراق احتراق داخلی
استاندارد حد آلایندگی یورو 4 بهینه
سیستم سوخت: انژکتوری
مطالب مرتبط : بهترین موتورهای خودرو 4 سیلندر تاریخ
موتور ملی چیست؟
موتور EF شرکت ایران خودرو یک موتور چهار سیلندر است. سری EF۷ ای اف سون با همکاری شرکت شرکت تحقیق، طراحی و تولید موتور F.E.V GmbH of Germany طراحی شدهاست. مدلهای دیگر توسط خود ایپکو طراحی شود. سرمایهگذاری فاز اولیه پروژه موتورهای EF ایران خودرو (EF۷ دوگانه سوز) حدود ۸۰ میلیون دلار آمریکا بودهاست.
این موتور از پایه بر اساس سوخت گاز طبیعی طراحی شده و در عین حال قابلیت کارکرد با بنزین را نیز دارا بوده و در میان موتورهای گازسوز دنیا در لیست ۳ موتور برتر و از نظر طراحی در لیست ۱۰ موتور برتر دنیا قرار دارد.
مکانیزم به کار رفته در این موتور به نحوی است که توانسته با وجود حجم موتور و مصرف سوخت کمتر به توان و گشتاور بالاتری حتی نسبت به موتورهای بنزینی دست یابد. به واسطه طراحی بهینه موتور و نیز استفاده از جدیدترین نوع سامانه مدیریت موتور به صورت خودکار سوخت گاز را به عنوان سوخت اصلی انتخاب نموده و با آن روشن میشود و با اتمام هرکدام از دو سوخت به صورت خودکار عملیات تعویض سوخت در آن انجام میشود.
موتور ملی EF۷ در محیطهای بسیار سرد نیز قابلیت روشن شدن با سوخت گاز را داشته و در هیچ شرایطی کارکرد موتور منوط به دسترسی به بنزین نیست. در ضمن بواسطه استفاده از تنظیمکننده هیدرولیکی سوپاپها در هیچ زمانی نیازی به تنظیم فیلر سوپاپهای موتور نیست. طراحی اجزای این موتور ۱۶ سوپاپ به نحوی صورت گرفتهاست که به واسطه محاسبات رایانهای پیچیده سطح صدا و لرزش موتور به خصوص در دور آرام بسیار مطلوب و متناسب با موتورهای روز دنیا بوده و از نظر سطح دستیابی به استاندارد آلایندگی نیز توانایی اخذ بالاترین استانداردهای روز اروپا (Euro 5) را دارا میباشد