بسیاری از عملهای جراحی به روش سنتی و با برش عمیق اندام بدن همراه با بیهوشی طولانی همراه بود که محدودیتهایی را برای بیمار تا بهبودی کامل به دنبال داشت و علاوه بر ان هزینههای جراحی و ریسک عمل نیز بالا بود اما امروزه با پیشرفت تکنولوژی عملهای جراحی محدود شدند و به صورت بیهوشی موضعی و سراپایی انجام میشوند که البته این نوع عمل جراحی برای افرادی که دارای مشکلات خاص اعم از فشارخون بالا و دیابت هستند، بیشتر مفید است.
چگونگی انجام عمل لاپاراسکوپی
لاپاروسکوپی معمولا به صورت سرپایی انجام می شود؛ یعنی شما همان روز می توانید پس از جراحی به خانه برگردید. این جراحی ممکن است در بیمارستان یا در یک کلینیک جراحی سرپایی انجام شود.
معمولا برای این نوع جراحی، بیهوشی عمومی به کار برده می شود. شما در طول بیهوشی عمومی به خواب می روید و دردی احساس نمی کنید. یک سرم داخل وریدی به شما زده می شود که ماده ی بیهوشی و مایعات از طریق آن به بدن شما می رسند.
در برخی موارد، جراحی را می توان با بی حسی موضعی شروع کرد که طی آن، قسمت مورد نظر بی حس می شود و شما در حالی که بیدارید، دردی را حس نخواهید کرد.
در طول لاپاراسکوپی، جراح شکاف هایی به طول ۳ تا ۵/۳ سانتی متر در پایین شکم ایجاد می کند. سپس، لوله ی نازکی به نام کانولا وارد آن ناحیه می شود تا شکم را با گاز کربن دی اکسید متورم سازد. پر کردن شکم با گاز باعث می شود تا پزشک بتواند اندام های شکمی را بهتر و واضح تر ببیند.
زمانی که شکم متورم شد، جراح لاپاراسکوپ را وارد شکاف ها می کند. دوربین متصل به لاپاراسکوپ تصاویری از اجزای داخل شکم روی پرده یا مانیتور نمایش می دهد و جراح می تواند اجزای داخل شکمی را بطور زنده و در لحظه مشاهده نماید.
تعداد و اندازه ی شکاف ها بستگی به بیماری خاصی دارد که جراح اقدام به کشف یا جلوگیری از آن کرده است. در حالت کلی، بین ۲ تا ۵ شکاف یا برش ایجاد می شود که ابزار جراحی های دیگر از آنها وارد می گردند.
زمانی که تمامی مراحل به اتمام رسیدند، شکم از گاز کربن دی اکسید خالی و ابزار از داخل شکم خارج می گردند. در نهایت، برش ها با بخیه یا بانداژ بسته می شوند.
نتایج جراحی لاپاراسکوپی
نتایج، بستگی به روش انجام شده و یافته های پزشک دارد. در اغلب موارد، بیماران با کمترین درد و ناراحتی بهبود می یابند، زیرا فقط برش های کوچکی در بدن آنها به وجود آمده است.
چنانچه پس از عمل لاپاراسکوپی با هر یک از مشکلات زیر مواجه شدید، به پزشک خود اطلاع دهید:
- سردرد یا تب
- حالت تهوع یا استفراغ
- خونریزی، ترشح یا قرمزی هر یک از برش های کوچک
- تورم ناحیه ی جراحی شده
- ناتوانی در ادرار کردن
- دردی که با داروهای تجویز شده هم تسکین نمی یابد.
- جراحی لاپاراسکوپی در چه مواقعی استفاده می شود؟
مطالب مرتبط:
ابزار و تکنیک های لاپاراسکوپی در عمل های مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. از نمونه این جراحیها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- برداشتن و حذف اندام های دچار بیماری، مانند کیسه صفرا یا آپاندیس
- حذف یا ترمیم قسمت های معینی از روده بزرگ یا معده (سیستم گوارش)
- حذف یا ترمیم مثانه، میزنای یا حالب و کلیه ها (سیستم ادراری)
- حذف یا ترمیم اندام های تولید مثل زنان، مانند رحم و لوله های فالوپی
- بستن لوله های رحمی
- اهدای کلیه از یک فرد به دیگری
- روشهای کاهش وزن مانند اسلیو یا بای پس
- اصلاح فتق
- مشاهده کبد و پانکراس به منظور بررسی وجود تومورهای سرطانی
- مشاهده ی اندام های شکمی برای بررسی علائم بیماری هایی که تشخیص آن ها دشوار است (جراحی اکتشافی)
-مشاهده ی تومور در شکم
- بررسی منبع درد شکمی یا حذف بافت اسکار یا زخم
- جست و جوی منبع خونریزی داخلی یا خون مردگی (چنانچه بیمار فشار خون طبیعی داشته باشد).
مزایای لاپاروسکوپی چیست؟
تعدادی از مزیت های روش لاپاروسکوپی در مقایسه با عمل جراحی باز عبارتند از:
- کاهش خونریزی، که احتمال نیاز به دریافت خون را کاهش می دهد.
- برش کوچک تر با چاقوی جراحی که درد را کمتر و زمان بهبودی زخم را کوتاه تر می کند.
- درد کمتر که سبب می شود بیمار کمتر به داروهای مسکن نیاز پیدا کند .
- کاهش خطر عفونت : اندام های داخلی بدن کمتر در معرض عفونت قرار می گیرند.
خطرات جراحی لاپاراسکوپی
لاپاراسکوپی به ندرت عوارضی را به دنبال دارد؛ اما همانند هر عمل جراحی دیگر، عفونت را می توان یکی از خطرات متعاقب آن دانست. احتمال خونریزی داخلی در شکم وجود دارد و ممکن است زخم ها پیشرفت کنند. بیهوشی در طی عمل جراحی می تواند باعث حمله قلبی، سکته مغزی و ذات الریه شود، اما بروز این موارد بسیار نادر است.
در حین انجام لاپاراسکوپی نیز احتمال بروز خطرات زیر وجود دارد:
- ممکن است جراح سهوا یک رگ یا اندام را سوراخ کند. این اشتباه می تواند منجر به خونریزی یا آسیب به آن اندام شود.
- بافت زخم باقی مانده از عمل های قبلی می تواند فرو کردن صحیح تروکار (ابزاری نوک تیز که در پزشکی و جراحی به کار میرود. از تروکار برای دست یابی به رگهای خونی و حفرات بدن استفاده میشود) به داخل شکم را با مشکل مواجه سازد. بافت زخم همچنین می تواند از انتشار گاز در شکم جلوگیری کند.
چنانچه عوارضی ایجاد شود یا عود کند، احتمالا جراح تصمیم بگیرد که به جای لاپاراسکوپی شکاف بزرگتری به وجود آورد و رویه ی جراحی استاندارد را پیش بگیرد. البته مطمئنا پزشک در این تصمیم، سلامت بیمار را در اولویت قرار خواهد داد.
اگر عوارض جراحی عود کند، جراح دو راه در پیش رو خواهد داشت:
- تجویز آنتی بیوتیک برای کنترل عفونت
- تزریق خون به منظور جبران خون از دست رفته
جراحی لاپاراسکوپی بر روی افراد چاق پیچیده تر است. بیشتر پزشکان توصیه می کنند که این افراد در صورت امکان، وزن خود را قبل از جراحی کاهش دهند. البته امروزه جراحی های کاهش وزن خاصی از طریق لاپاراسکوپی صورت می پذیرند.