آبدانان، یکی از شهرهای استان ایلامه، که بین رشته کوه های زاگرس قرار گرفته. این شهر طبیعت بکر و زیبایی داره، که باعث می شه توفصول مختلف سال، علی الخصوص تعطیلات نوروز، گردشگرای زیادی رو از شهرهای مختلف به خودش جذب کنه. از لحاظ جغرافیایی، از شمال شرقی باشهرستان دره شهر، از شمال با شهرستان ملکشاهی و بخش میمه دهلران، از غرب و جنوب با شهرستان دهلران و از جنوب شرقی باشهرستان اندیمشک همسایه ست. جاده آبدانان مثل جاده چالوس می مونه از نظر پیچ و خم و زیبایی، واسه همین بهش خواهر جاده چالوس می گن. این شهر علاوه بر جاذبه های طبیعی، آثار تاریخی ارزشمندی هم داره، چون یکی از مناطق تاریخی و کهن ایرانه.
خوراکی و سوغاتی آبدانان
برنج و گوشت، نژی آو ، نخه ، تماته آو، خاینه، لوبیه پلو، حلوا، کشک دو، ماش آو، جوجگ آو، شله از غذاهای محلی استان ایلام هستن که اونا رو در آبدانان هم می تونین تست کنین. روغن حیوانی و کره محلی کشک، کنجدو گردو، شیرینی پژی بر ساق، شیرینی کله کنجی، شیرینی کاک، حلوائی بگل ،سقز محلی جاجیم، گلیم ، نمد ، گیوه از سوغات این شهر به حساب میان.
گردشگری آبدانان
از مهم ترین و زیباترین جاذبه های گردشگری این شهر، می شه به قلعه هزاردرب، کعه قدمتش به دوره ساسانی برمی گرده و معمری خاص داره، آبشار ماهوته، که یکی از جلوه های طبیعی و دیدنی استان ایلامه، دریاچه های دوقلوی سیاه گاو، دریاچه هایی زیبا و زلال، که تا عمق 30 متریش رو می شه راحت دید و از شاهکارهای طبیعته، قلعه هزارانی، پشت قلعه آبدانان، آبشار له ریو و امامزاده سید صلاح الدین اشاره کرد.
قلعه هزارانی
امتداد جاده آبدانان-مورموری در ابتدای روستای هزارانی در بخش شمالی جاده بقایایی قلعه ای بر روی یک تپه طبیعی دیده می شود. ارتفاع این تپه حدود 10 متر می باشد که آثار بجای مانده معماری آن به صورت یک قلعه بوده که با مصالح سنگ و گچ ساخته شده است. پلان بنا به شکل دالانهایی مستطیلی شکل و طویلی است که متاسفانه کاملاً تخریب و به صورت مدفون و نیمه مدفون مشاهده می شوند و مربوط به دوران ساسانی می باشند. این اثر در تاریخ 27 بهمن 1387 با شمارهٔ ثبت 24617 به عنوان یکی ازآثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
قلعه هزار درب
قلعه هزار درب، در غرب شهرستان آبدانان قرار گرفته، که قدمتش به دوره ساسانی می رسه. نمای اصلی این اثر، طاق های هلالی شکل داره. با توجه به ساختار معماری قلعه هزار در، این اثر به احتمال زیاد قلعه یا پادگان نظامی بوده . پلان اصلی بنا مستطیل شکله. راهروهای طولانی در چهار جهت آن قرار گرفته و به وسیله درگاه هایی به اتاق های داخل مرتبط می شن. به دلیل پوشش قطور و محکم دیوار و نبود پنجره های باز در راهروها اتاق ها و دالان ها انتظار می ره که فضا تاریک باشه، اما تامین نور از طریق دریچه هایی به قطر تقریبی یک متر در سقف، دالان، راهرو و اتاق صورت می گیره که کار تهویه رو هم انجام می داده.
مصالح بنا هم شامل سنگ های تراشیده و قلوه سنگ هایی ست که در ملات آنها گچ پخته به کار می رفته. از آنجا که معماری این بنا همانند شهر تاریخی دره شهر هستش، اینگونه تخمین زده می شه، که قدمت این بنا به دوره ساسانی برگرده. آثار پی بنا در چهار سوی ساختمان قلعه جای داره که حصار قلعه رو تشکیل می ده. این قلعه متعلق به دورا ساسانی میباشد وازنوع معماری اثر میتوان حدث زد که به منظورامورنظامی مورد استفاده قرارمیگرفته است.این قلعه دارای زیرزمین ،طبقه ی همکف وطبقه ی بالا میباشد ونوروتهویه ی آن ازطریق دریچه هایی بطول یک مترازسقف ودالانها واتاقها تامین میشده است.
آبشار بان گنبد
آبشار بان گنبد در جنوبی ترین منطقه عشایری سراب باغ و در ابتدای آبریز بخش کلات مورموری قرار دارد. رودخانه بان گنبد به عنوان شریک و خروجی رودخانه دویرج آبدانان که در محاوره محلی به (خرگهی) معروف است، پس از گذشتن از روستاهای سرپله، ماهوته و زمین ها و ارتفاعات کاسه ماس، مناطق عشایری شلت، هل هله و زنگل ماهی، آبشار طبیعی و دل انگیز بان گنبد را در یک منطقه بکر و جذاب بوجود می آورد. این آبشار در ایام زمستان و فصل بارندگی از حجم آب زیادتری برخوردار است و با وجود نبود راه دسترسی مناسب سالانه میزبان جمع زیادی از گردشگران، ورزشکاران و کوهنوردان است. این آبشار در 30 کیلومتری جنوب آبشار ماهوته و در 20 کیلومتری جنوب آبشار له ریو قرار گرفته.
آبشار تختان
تختان نام روستایی واقع در دامنه جنوبی کبیرکوه که در 40کیلومتری شمال غرب شهرستان آبدانان است. از روستای تختان کافی است در حدود یک ساعت پیاده روی انجام دهید تا به آبشار تختان و حوضچه های پایین دست آن برسید. راه دسترسی به آبشار یک شیب ملایم است. ارتفاع تقریبی این مجموعه آبشار حدود 135 متر است و بلند ترین آبشار در حدود 60 متر ارتفاع دارد. سرچشمه آب آبشار حدود دویست متر بالاتر ست که برای آب شرب روستاهای منطقه قسمتی از آن لوله کشی شده. بهترین ماه صعود به آبشار در ابتدای سال و ماههای اردیبهشت و خرداد است.
آبشار له ریو
این آبشار در پایین دست قلعه ای ساسانی قرار گرفته. رودخانه بان گنبد به عنوان شریک و خروجی رودخانه دویرج آبدانان که در محاوره محلی به (خرگهی) معروف است، پس از گذشتن از روستاهای سرپله، ماهوته و زمین ها و ارتفاعات کاسه ماس، مناطق عشایری شلت، آبشار طبیعی و دل انگیز له ریو را در یک منطقه بکر و جذاب بوجود می آورد.این آبشار در ایام زمستان و فصل بارندگی از حجم آب زیادتری برخوردار است. این آبشار فاقد راه دسترسی مناسب است.
آبشار ماهوته
یکی از جلوه های طبیعی و دیدنی استان ایلام آبشار ماهوته است که این آبشار زیبا و دیدنی برای گردشگران و دوستداران طبیعت استان ایلام بسیار می تواند دیدنی باشد. این آبشار در نزدیکی روستای ماهوته،در 18 کیلومتری جنوب آبدانان واقع شده و رودخانه کوچک این روستا که از دامنه های دینارکوه سرچشمه می گیرد، در مسیر خود شادی و نشاط را به عشایر و روستاییان منطقه هدیه می دهد. شهرستان آبدانان در جنوب استان ایلام از آب و هوای نسبتا گرمی برخوردار بوده ولی به واسطه وجود کوه ها و رودخانه های پر آب،دارای زیبایی های طبیعی بسیاری است. دینار کوه در غرب آبدانان و ادامه رشته کوه کبیر کوه در شمال آبدانان چهره بسیار جذابی به این منطقه بخشیده است. در میان طبیعت بکر این منطقه آثار بسیاری از تاریخ ایران باستان یافت می شود.
رودخانه دویرج
این رودخانه از سراب آبدانان، 38 کیلومتری شمال دهلران، سرچشمه گرفته و آب گل گل و رود دره شور هم به آن می پیوندن. این رود پس از عبور از 18 کیلومتری شهرستان دهلران، وارد بخش موسیان می شه و در این محل به نهر عنبر معروفه. شعبه دیگری از آب مورموری به نام جیخاب هم به آن می پیونده. رود دویرج، که از شمال به جنوب جریان داره، پس از عبور از موسیان به دجله، در خاک عراق می ریزه. طول آن از مبدأ تا این نقطه مرزی 188 کیلومتره. نام های محلی آن رود آبدانان و رود تله زی هستند. بر روی این رودخانه سدی هم ساخته شده.
دریاچه های دو قلو سیاه گاو
دوگانه سیاه گاو، اسم دیگر دریاچه های دوقلوی آبدانانه که فقط 8 کیلومتر با سراب باغ آبدانان فاصله دارن. وسط این دوتا دریاچه یک کانال طبیعی با 8 متر عرض ، 4 متر عمق و 70 متر طول هست که در نوع خودش بی نظیره. آب این دریاچه ها آنقدر زلاله که می تونین تا عمق 30 متریشون رو ببینین. دریاچه پرازماهی های رنگارنگه و به دلیل زلال بودن آب تا عمق چندمتری از کف دریاچه رو میشه دید.
مکانهای دیدنی:
