شهداد، یکی از شهرهای استان کرمانه، که در 78 کیلومتری شمال شرقی مرکز استان، یعنی شهر کرمان قرار گرفته. این شهر، در گذشته مرکز ایالت آراتا بوده، و قدیمی ترین پرچم فلزی جهان، تو این منطقه کشف شده، که بهش درفش شهداد می گن و تو موزه ملی نگه داری می شه. این شهر کویری کلوت های زیبایی داره، که نزدیک به 20000 سال از عمرشون می گذره.
اقامتگاه کویری
کمپ شهداد تنها کمپ کویری دشت لوته که فاصله کمی با شهر افسانه ای کلوت ها داره. این کمپ با 40 نفر ظرفیت برای پذیرایی رایگان از گردشگران لوت بازسازی شده. این کمپ آلاچیق هایی با سطح سیمانی و دیواره ها و سقف چوبی داره و به امکاناتی مثل برق و سرویس بهداشتی مجهزه.
مقاله مرتبط: پدیده نو ظهور بوم گردی در ایران
سرویس های بهداشتی این کمپ و سیم کشی های آن بهسازی شده. نگهبانان شبانه روزی از کمپ محافظت می کنن و با هماهنگی انجام شده با نیروی انتظامی شهداد امنیت مسافران در کمپ برقرار می شه. این کمپ حدود 20 کیلومتر با کلوت ها فاصله داره و با طی جاده آسفالته شهداد به نهبندان می شه از کمپ به کلوت ها رسید. زیبایی مثال زدنی شب های کویر یکی از دلایل علاقه گردشگران به شب مانی در این کمپ کویری زیباست.
سوغاتی
سوغات شهداد سدر، حنا، مرکبات و خرماست، همینطور عرق کاشکلو که از شکوفه های درخت نخل درست میشه، می تونه سوغات مناسبی براتون به حساب بیاد.
گردشگری شهداد
این شهر کویری، نقطه به نقطه ش زیبائیه، ولی اگه بخوایم چندتا از مهم تریناشو بهتون معرفی کنیم، می شه به تل گندم بریان، که عنوان گرم ترین نقطه دنیا رو به خودش اختصاص داده، کویر شهداد، که یکی از زیباترین و منحصربفردترین کویرهای دنیاست، شهر کلوت ها، که بزرگ ترین و منحصربفردترین شهر کلوخی دنیاست، تنگ رتیل، که عظیم ترین تنگه کویر لوته، تنگ برج، که قدمتش به دوران اول و دوم زمین شناسی می رسه، رود کال شور، کاروانسرای شفیع آباد و دره زبان مار می شه اشاره کرد.
کویر شهداد
کویر شهداد که در حاشیه غربی دشت لوت و در شرق کوههای کرمان واقع شده، منطقه ای خشک میزان باران آن سالانه از 5/4 میلیمتر تجاوز نمیکند، بسیاری از کارشناسان معتقدند این منطقه گرمترین نقطه دنیا است.
کویر شهداد کرمان یکی از زیباترین مناظر کویری ایران در دل کویر لوت است. این کویر به دلیل وجود بلندترین تپه های شنی - کلوت های بی نظیر و رودخانه شور در دنیا بی نطیر است و میتوان گفت که اینجا زیباترین کویر دنیاست و کلوت های منحصر به فردش این منطقه را نمایشگاهی از زیباییهای کویر کرده .
ریگ سوخته
گندم بریان که نام های دیگری چون ریگ سوخته و گندم برشته دارد، در 80 کیلومتری شمال شهداد واقع شده و درست در دل کویر لوت قرار گرفته است. سطح گندم بریان پوشیده از سنگ ها و گدازه های بازالتی سیاه رنگ آتشفشانی است و شکل عجیب سنگ ها که سبب جذب بیشتر نور خورشید و بالارفتن بیش از حد دما می شود آن را از دیگر نقاط دنیا متمایز ساخته است به گونه ای که به "ماه زمین" شهرت دارد. همین طور منطقه گندم بریان شهداد به عنوان یکی از شگفت انگیزترین جاذبه های دنیا شناخته می شود.
سنگ های گدازه ای سیاهرنگ که ارتفاع برخی از آنان حدود 4 متر است تمامی سطح فوقانی دیواره های خاکی را پوشانده است. همزیستی خاک زرد رنگ پایه و سنگ های سیاه بازالتی، از جمله پدیده های بی نظیر در این مکان است که زیبایی زائد الوصفی به منطقه گندم بریان بخشیده است. ارتفاع 483 متری از سطح دریا و ریخت شناسی (Morphology) منحصر به فرد تپه گندم بریان، این مکان را از دیگر مناطق ریگزار و پست پیرامونش متمایز کرده است. چنانچه از طریق تصاویر ماهواره ای به گندم بریان نگاه کنیم، این تپه مانند ملاقه ای است که دسته آن در سمت شمال قرار می گیرد.
لازم به ذکر است ناحیه شمالی گندم بریان با دشت های پیرامونش همسطح می شود و تنها خاک سیاه رنگش (گدار باروت) که مانند دسته ملاقه است موجب می شود که اشتباه کنیم و آن را همسطح تپه گندم بریان تصور کنیم. طول دسته ملاقه در حدود 10 کیلومتر و عرض آن 3 کیلومتر است. بدنه اصلی گندم بریان در جت شمال غربی جنوب شرقی طولی در حدود 15 کیلومتر و در جهت جنوب غربی شمال شرقی در حدود 10 کیلومتر است. سنگ های تپه گندم بریان گدازه های آتشفشانی دوران چهارم زمین شناسی است که در اثر فعالیت سه دهانه آتشفشانی در سطح وسیعی پخش شده اند. این سنگ ها قلیایی (بازی) و از نوع آذرین بیرونی (کانی الیوین) هستند. پس از خروج ماگما از دهانه آتشفشان با حرکت دوکی شکل گدازه ها در آسمان، گازها از داخل آنها خارج شده اند که منجر به ایجاد حفراتی در این سنگها شده و اشکال خاصی را پدید آورده است. سطح سیاه رنگ تپه گندم بریان پوشیده از سنگهای آتشفشانی دوران چهارم زمین شناسی است.
انتخاب نام گندم بریان برای این منطقه احتمالا به این دلیل بوده است که وقتی کاروان های بین قهستان و شهداد بار خود را در این محل بر زمین می گذاشتند دانه های گندمی که بر روی سنگهای بازالتی قرار میگرفته بعد از مدتی از شدت گرما بریان می شدند و از این روی نام گندم بریان بر آن نهاده شده است. گندم بریان شهداد در زمستان و اوایل بهار برای بازدید خود را آماده می کند و گردشگران در این زمان ها می تواننتد به سادگی و بدون دغدغه گرمازدگی از منطقه بازدید کنند. تنها دقت کنید سفر به مناطق مختلف لوت بغیر از ناحیه کلوت های حاشیه شهرستان شهداد فاقد فاکتورهای ایمنی لازم برای گردشگری است. از این رو سفر به این مناطق به هیچ عنوان توصیه نمی شود.
رود کال شور
رود کال شور از دیگر نقاط دیدنی کویر لوت در استان کرمان است. این رود به دلیل عبور از مناطق کویری به شدت اسیدی می باشد. از این رو از دست زدن به آب رودخانه جدا پرهیز کنید. این رودخانه در فصل زمستان و اوایل بهار آب دارد و در بقیه فصول خشک می شود. این کویر در مسیر کاروان گذر شهر خبیص (شهداد کنونی) به نهبندان و جیرفت بوده. در حال حاضر نیز مسیر خاکی شهداد - نهبندان از این کویر می گذرد . قسمت عمده این کویر پوشیده از باتلاقهای ایجاد شده توسط رود کال شور می باشد. این کویر از جنوب به شهر ارواح یا شهر کلوت ها, از شمال به تپه های شتری از شرق به ریگزارها و شنزارهای کویر لوت و از غرب به دهنه غار و ارتفاعات باغ بالا محدود می شود. راه های ورود به منطقه :تنها راه ورودی به این کویر مسیر آسفالته شهداد به شهر کلوتها می باشد. بعد از عبور از منطقه کلوتها وارد جاده خاکی نهبندان می شوید که این منطقه ریگ پنج انگشت نامیده می شود.
دره زبان مار
در بعضی نقاط لوت فرسایش در اثر باد بسیار شدید است. فقدان پوشش گیاهی که در قسمت عمده کویر لوت به چشم می خورد تاثیر بسزایی در فرسایش و رفته شدن خاک دارد و اگر گیاهی هم در بعضی نقاط به چشم می خورد قادر به حفظ و پابرجا نگهداشتن خاک نیست. یکی از این مناطق فرسایش یافته در لوت، دره زبان مار در شرق منطقه کلوتها و غرب چاله مرکزی لوت است. علت نامگذاری دره به زبان مار، شباهت ظاهری دره در نقشه های هوایی منطقه به زبان مار است که در انتها به دو دره تقسیم می شود. این دره در نسخ تاریخی به آن اشاره نشده و احتمال می رود به دلیل ناشناخته بودن منطقه و عدم وجود مسیر ارتباطی و کاروان گذر در این قسمت از بیابان لوت مورد استفاده قرار نمی گرفته. شکل دره شبیه به زبان مار است که در قسمت انتهایی، به دو زبانه مجزا تقسم می شود. جهت دره شرقی غربی و طول آن در حدود 9 کیلومتر است. ارتفاع دیواره ها در ابتدای دره در حدود 30 متر که با حرکت به سمت غرب از ارتفاع آن کاسته می شود.
شهر کلوخی
"کلوت" بزرگترین شهر کلوخی دنیا، شهری در بیابان لوت که پایتخت کویر لوت نام دارد؛ شاهکاری است از باد، خاک و آب .
این شهر که در فاصله 40 کیلومتری شمال شرقی شهداد قرار دارد، بزرگترین عوارض طبیعی و کلوخی دنیا و نیز منحصر به فردترین عارضه کویر است و از دور به شهری بزرگ می ماند با ساختمان های کوتاه و بلند.
در کلوت های ایران، که بزرگترین عارضه دنیا هستند، هیچ گیاهی نمی روید و اساساً هیچ موجود زنده ای وجود ندارد. در شهر کلوت ها حتی باکتری ها حق حیات ندارند. آنجا شهری پر از ساختمان های کوتاه و بلند است. کلوت ها در اثر فرسایش آبی و بادی طی هزاران سال شکل گرفته اند. دراین شهر کسی زندگی نمی کند و هر چه هست سراسر سکوت و آرامش است. کلوت ساختاری است از حرکت باد در دل نرم خاک کویر که در طول سالیان سال شکل گرفته است.
تنگ برج
تنگ بُرج، شاهکار طبیعی کویر لوت محسوب می شه که در بررسی اولیه قدمت تشکیل این تنگ به زمانهای بوجود آمدن سازند کلوت ها، یعنی بین دوران یخبندان اول و دوم زمین شناسی می رسه. تنگ برج در واقع مسیل آبرفتی است که روان آبهای پرحجم دشت غربی لوت مرکزی به سمت مخروط افکنه های عمیق دامنه شرقی را تسهیل کرده. هرچند که از زمان تشکیل این تنگ که ابتدا بر اساس فرسایش آبی ومتعاقبا به واسطه فرسایش بادی بوجود آمده، هزاران سال می گذره، اما در حال حاضر نیز محل عبور روان آب هایی است که گاهاً بر اثر رگبارهای موقتی ایجاد می شه.
