بیت‌کوین یک ارز رمزنگاری شده و نظام پرداخت جهانی با کارکردهای مشابه پول بی‌پشتوانه است، ولی از نظر حقوقی هیچ کشوری آن را به عنوان پول قانونی به رسمیت نشناخته‌است. از نظر فنی بیت‌کوین نخستین پول دیجیتال غیرمتمرکز است. چرا که بدون بانک مرکزی یا مسئول مرکزی کار می‌کند. این شبکه همتابه‌همتا است و تراکنش‌ها، مستقیماً و بدون واسطه بین کاربران انجام می‌شود.

در سال ۲۰۰۸، ایده بیت کوین مطرح شد. فردی به نام Satoshi Nakamoto مقاله ای آنلاین را منتشر کرد. به هر حال، بعدا معلوم شد که Satoshi Nakamoto نام واقعی این شخص نیست. و تا امروز، هیچکس نام واقعی خالق بیتکوین را نمی داند!

در آن زمان، کسی از آینده بیتکوین خبر نداشت. هیچ کس نمی دانست که این شروع یک جنبش بزرگ تکنولوژیکی  و شروع ارزهای رمزنگاری خواهد بود.

در سال ۲۰۱۳ بیتکوین رشد بزرگی داشت. سپس این رشد کاهش یافت. اما در سال ۲۰۱۷، بازار بیت کوین بالا و بالاتر رفت. و این بار،  این پیشرفت خیلی بیشتر ادامه پیدا کرد. در دسامبر ۲۰۱۷ بیت کوین  به قیمت ۲۰،۰۰۰ دلار در هر بیت کوین رسید. بنابراین، هر کسی که ۵۰ بیت کوین یا بیشتر  می داشت، یک میلیونر محسوب می شد. در ژانویه ۲۰۱۵، ۵۰ بیت کوین تنها ۱۰ هزار دلار هزینه داشت. این سود ۹۹۰،۰۰۰ دلاری دیوانه کننده است(بخصوص اگر به ریال محاسبه شود!)، درست است؟

بیت کوین چیست؟

بیت کوین یک ارز دیجیتالی است که می توانید به دیگران ارسال کنید. ممکن است به عنوان یک هدیه، برای خدمات یا برای یک محصول باشد. شما این ایده را درک می کنید این همان پولی است که ما در حساب های بانکی ما (USD، EUR و غیره) استفاده می کنیم. اما دیجیتال است وفیزیکی نیست.

با این حال، عدم وجود فیزیکی وجه تمایز با ارز معمولی نیست. در واقع غیر متمرکز بودن آن است، به این معنی که  به یک بانک یا شخص ثالث برای اداره آن متکی نیست همانطور که قبلا در تعریف یک ارز رمزنگاری توضیح دادم.

با بیت کوین، هر تراکنش به طور مستقیم بین کاربران اتفاق می افتد، آن را یک شبکه ارتباطی نظیر به نظیر  (p2p) می نامند. همه ی این ها به لطف بلاک چین امکان پذیر است. بیت کوین فناوری بلاکچین را معرفی کرد تا کاربران بتوانند بیت کوین را بدون استفاده از شخص ثالث ارسال و دریافت کنند.

از آنجا که شما به یک شخص ثالث نیاز ندارید، لازم نیست خودتان را معرفی کنید. شما می توانید بدون آشکار کردن هویت خود و دیگر اطلاعات پرداخت را انجام دهید.

بیت کوین چگونه کار می کند؟

وقتی کسی بیت کوین را می فرستد، معامله تایید می شود و سپس در بلاک چین (پایگاه داده مشترک) ذخیره می شود. اطلاعات در بلاک چین رمزگذاری شده است که هر کس می تواند آن را ببیند، اما تنها صاحب هر بیت کوین می تواند آن را رمزگشایی کند. به هر صاحب بیت کوین یک «کلید خصوصی» داده می شود و این کلید خصوصی این است که چگونه بیت کوین را رمزگشایی کند.

اما، اگر بانک ها انجام معاملات را پردازش نکنند، پس چه کسی می کند؟

 افراد و شرکت هایی که بلاک چین را اجرا می کنند، با استفاده از قدرت کامپیوتر می توانند آن را انجام دهند. آنها نرم افزار ویژه ای بر روی رایانه ای که پردازش تراکنش ها را بر روی بلاک چین انجام می دهند، اجرا می کنند. ( رایانه های مورد استفاده برای اجرای نرم افزار، “گره ها” (nodes) نامیده می شوند.)

با این حال، این نرم افزار از برق زیادی استفاده می کند. پس مردم و شرکت هایی که گره ها را اجرا می کنند،  چگونه قبض برق خود پرداخت می کنند؟

گره ها برای تأیید معاملات پاداش دریافت می کنند آنها با بیت کوین جدید پاداش می گیرند. بیت کوین های جدید اینگونه ایجاد می شود. شما می توانید آن را با معدن طلا مقایسه کنید، که به معدنچیان با طلا پاداش داده  می شود. در استخراج بیت کوین، گره ها معدنچیان هستند  آنها بیت کوین جدید را استخراج می کنند.

هنگامی که یک بلوک جدید از معاملات به بلاک چین  ارسال می شود، معدنچی ها ( گره ها) بلوک را با استفاده از الگوریتم  (POW (Proof of Work تأیید می کنند. در POW، اولین معدنچی برای بررسی بلوک سکه های جدید پاداش می گیرد. البته الگوریتم های دیگری در سایر بلاک چین ها  استفاده می شوند وجود دارد.

نظر بانک مرکزی ایران درمورد بیت کوین

در اردیبهشت ۱۳۹۷ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که به‌کارگیری بیت کوین و ارزهای مجازی دیگر در تمام مراکز پولی و مالی ممنوع است.

دیدگاه شرعی درمورد بیت کوین

سید موسی شبیری زنجانی از مراجع تقلید شیعیان استفاده از بیت‌کوین را به مفسده اقتصادی نداشتن و خلاف قانون نبودن، مشروط کرده‌است.