تیتربرتر: گزارش بانک مرکزی افزایش قیمت مسکن در تهران نسبت به سال پیش را، ۸۰ درصد اعلام کرده است؛ کارشناسان عامل اصلی گرانی موجود در بازار مسکن را تورم زمین می‌دانند.
عبارت «شوکه کننده» بهترین وصف است برای تأثیری که آمار و ارقام بر مخاطب می‌گذارد: یک واقعیت با تعدادی عدد و رقم و احتمالاً در قالب مقیاسی به مخاطب عرضه می‌شود. حقیقتی که از پیش مخاطب آن را می‌دانسته اما با این دقت به آن توجه نکرده است. اساساً کارکرد آمار و ارقام ایجاد همین دقت و توجه است. برای مثال، همین قیمت خانه؛ اگر به صورت ناخودآگاه از مخاطب سوال شود: بازار مسکن امسال چقدر افزایش قیمت داشته است؟ یحتمل پاسخ خواهد داد: خیلی، چند برابر و… اما هنگامی که یک نهاد رسمی مانند بانک مرکزی افزایش قیمت مسکن در شهر تهران طی یکسال را، ۸۰ درصد اعلام کند، «آه» بر آمده از جان مردم به واقع عمیق‌تر است.
اخیراً بانک مرکزی گزارشی با نام «تحولات بازار معاملات مسکن شهر تهران در مهرماه سال ۱۴۰۲» که برگرفته از آمارهای خام سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور بوده، ارائه کرده است. این گزارش افزایش قیمت مسکن در تهران را نسبت به سال پیش، ۸۰ درصد نشان می‌دهد. بر اساس اطلاعات داده شده، میانگین قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیربنای مسکونی در تهران، در مهر ماه امسال به حدود ۷۶ میلیون تومان رسیده، که حاکی از افزایش حدود ۸۰ درصدی نسبت به ماه مشابه سال قبل است. این مقدار در مهر ماه سال ۱۴۰۱، حدود ۴۴ میلیون تومان اعلام شده بود. نتیجه این افزایش قیمت خود را در تغییر مناطقی که در آنها خانه خریداری شده و در عمر بناهای مورد معامله، نشان می‌دهد. غالب معاملات صورت گرفته در جنوب پایتخت بوده و ۲۲ درصد از بناهای معامله شده بالای بیست سال داشته و به اصطلاح کلنگی است.
این آمار و ارقام به وضوح نشان‌دهنده دور شدن دست مردم از خانه‌های مورد نیاز است. در حالی صحبت از تورم ۸۰ درصدی حوزه مسکن می‌شود، که طبق داده‌های رسمی کشور تورم سایر کالاها زیر ۵۰ درصد است، لذا باید دید چرا علی‌رغم اقدامات انجام شده در این دو سال دولت نتوانسته تورم وحشتناک در حوزه مسکن را تعدیل و نرخ آن را به تورم سایر کالاها برساند؟
تورم زمین
علاوه‌بر کارشناسان، افراد عملیاتی این حوزه نیز از افزایش قیمت زمین و تأثیر مخرب آن در حوزه مسکن به سطوح آمده‌اند. محمد مرتضوی رئیس کانون سراسری انبوه سازان مسکن و ساختمان ایران در خصوص شکاف قیمتی بین هزینه ساخت و قیمت فروش این گونه توضیح می‌دهد: قیمت هر متر مربع مسکن در تهران الگوی ساخت و توزیع محلی که در بارگذاری آپارتمان در محلات مختلف داریم، در قیمت تأثیر‌گذار است. با در نظر گرفتن این نکات درحال‌حاضر متوسط قیمت مسکن متری بین ۱۲-۱۴ میلیون تومان است. این رقم بدون احتساب نسبیجات و بدون در نظر گرفتن خانه‌های لوکس است.
این عدد برای یک خانه معمولی و بدون نسبیجات یک عدد منطقی است. اما درباره قیمت فروش مسکن در بازار، طبق آمار رسمی میانگین متری ۷۰ میلیون تومان است. البته این سوال در ذهن مخاطب تداعی می‌شود که چرا آنقدر فاصله بین قیمت تمام شده با قیمت فروش در بازار زیاد است. این مسئله به نقش زمین در قیمت تمام شده بر می‌گردد. چراکه ۷۰ درصد قیمت فروش مسکن را زمین تشکیل می‌دهد. این عدد هم به دلیل وجود تورم در کشور و هم به دلیل آنکه زمین یک دارایی غیر منقول محسوب می‌شود، یک عدد بالایی است. ما با مانعی به اسم تورم قیمت زمین مواجه شده‌ایم. تورم زمین یک مشکل بسیار بزرگ حال حاضر کشور است. در کشور که در بازار معاملات تأثیر بسیار زیادی داشته و خرید و فروش را کم رونق می‌کند.
حل مشکل کمبود زمین نهضت ملی مسکن
ارسلان مالکی با بیان اینکه تاکنون ۵۲ هزار هکتار زمین برای نهضت ملی مسکن تامین شده است، اظهار کرد: از این رقم، ۳۶ هزار هکتار زمین در حریم شهرها قرار دارد.
وی با بیان اینکه تاکنون برای ۱۶ هزار هکتار زمین در قالب شهرک‌سازی مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری اخذ شده است، یادآور شد: در برنامه اولیه نهضت ملی مسکن، ۱.۲ میلیون خانوار باید در اراضی دولتی ساکن شوند که با احتساب ۶۰۰ هزار واحد شهرهای جدید زمین ۱.۸ میلیون واحد مسکونی دولتی خواهد بود.
وی از توافق با بخش خصوصی برای استفاده از ۱۷ هزار هکتار زمین خبر داد و گفت: در جاهایی که زمین نداریم مانند شهرهای شمالی، در صورتی‌که تقاضا بیش از اراضی تامین شده باشد از ارتفاع و تراکم برای ساخت تعداد بیشتری واحد مسکونی استفاده خواهیم کرد.
بیشتر بخوانید:
معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه ۳۷۱ هزار واحد در قالب مسکن ویلایی یا گروهی ساخته می‌شود، اضافه کرد: در استان‌های خراسان جنوبی، یزد، اصفهان و... واحدهای نهضت ملی مسکن به‌صورت ویلایی ساخته خواهد شد.
مالکی بیان کرد: در طرح نهضت ملی مسکن قیمت زمین صفر محاسبه شده و به‌صورت اجاره ۹۹ ساله واگذار می‌شود.
وی با اعلام اینکه تاکنون ۴.۵ میلیون نفر در سامانه برای نهضت ملی مسکن ثبت‌نام کرده‌اند، اظهار کرد: وزارت راه و شهرسازی فعلاً برنامه‌ای برای ثبت‌نام مجدد در این طرح ندارد.
وی همچنین با اشاره به دستور رئیس‌جمهوری برای ساخت مسکن برای کارگران و کارکنان صنایع و کارخانه‌ها، افزود: از سوی دیگر یکی از سیاست‌هایی که مصوب شورای عالی مسکن است اینکه بتوانیم در سواحل جنوب مکان یابی‌هایی را انجام دهیم تا شهرک‌هایی احداث شود. شهرک‌های مولد و مسکونی. مکان‌یابی این شهرک‌ها به اتمام رسیده و در مرحله بررسی‌های فنی شورای عالی شهرسازی و معماری قرار دارد.
تکنولوژی نوین ساخت نهضت ملی مسکن
مدتی قبل، محمدرضا اسماعیلی ـ رئیس هیأت عامل صندوق ملی مسکن - گفته بود: به منظور ارتقای فناوری و به صرفه کردن عملیات ساخت طرح نهضت ملی مسکن با بیش از ۱۰ شرکت بین‌المللی در حال مذاکره هستیم که این شرکت‌ها هم آسیایی و هم اروپایی هستند.
در همین راستا اخیرا حسن تیزمغز ـ مشاور وزیر راه و شهرسازی - در یک همایش اظهار کرد: وزارت راه و شهرسازی در نظر دارد با کمک بخش خصوصی چهار میلیون واحد مسکونی بسازد و در این هدف، همراهی بخش خصوصی با ایجاد مشوق‌های مناسب ضرورت دارد.
وی افزود: در دولت سیزدهم تلاش کردیم تا تکنولوژی جدید را وارد ساخت و ساز کنیم. در کنار بهره‌مندی از تکنولوژی نوین ساخت از نیروی انسانی داخل کشور بهره گرفته خواهد شد.
تیزمغز با اعلام اینکه هشت کشور خارجی برای ورود تکنولوژی نوین ساخت به کشور موافقت کرده‌اند، گفت: در برنامه است تا چندین کارخانه پیش‌ساخته راه‌اندازی کنیم و در این کارخانجات از نیروی داخل استفاده خواهد شد.
مشاور وزیر راه و شهرسازی در همایش انبوه‌سازان و سازندگان با رویکرد مقررات ملی بیان کرد: همکاری بانک‌ها با طرح نهضت ملی مسکن چندان مناسب نیست. ضمن اینکه سود بالای تسهیلات این طرح باید کاهش پیدا کند.
صفادشت نزدیک تهران و کرج با کلی زمین نمی دانم چرا برای جانمایی مکانهایی را انتخاب می کنند با سخترین دسترسی
