تیتربرتر: قشم جزیره‌ای در دل خلیج همیشه فارس است. این جزیره پر از مکان های گردشگری و جاذبه‌های دیدنی تاریخی و طبیعی است که با یک سفر هم نمی‌توان همه آن‌ها را دید و شناخت. اگر قصد تماشای دیدنی های قشم را دارید حتما در هر دو فصل بهار و پاییز به این شهر سفر کنید.جزیره قشم یکی از بزرگ‌ترین جزیره های کشور است. اگر بخواهیم راحت‌تر بگوییم، شاید برایتان جالب باشد که بدانید مساحت قشم ۱۰ برابر بیشتر از کیش است. بنابراین در قشم فضاهای وسیع و دشت‌های پهناور را زیاد می‌بینید. همین وسعت زیاد باعث شده که فاصله مناطق و جاهای دیدنی قشم از هم زیاد باشد.
غار نمکدان قشم
کوهی گنبدی شکل با ارتفاع تقریبی ۲۳۷ متر، بلند‌ترین بخش جزیره قشم را تشکیل می‌دهد. این سازه با نام گنبد نمکی قشم شناخته می‌شود. در این گنبد نمکی پدیده‌های انحلالی سطحی و عمقی زیادی وجود دارد. طولانی‌ترین غار این مجموعه با نام غار نمکدان ۳، با طول ۶۴۰۰ متری‌اش توانسته عنوان طولانی‌ترین غار نمکی جهان را کسب کند. بر اساس تحقیقات، سن نمک‌های این غار به دوره پیش از کامبرین مربوط می‌شود و با این اوصاف بیش از ۵۷۰ سال عمر دارند.
گنبد نمکی که غار نمکدان داخل آن قرار دارد، شبیه به کاخ متروک پادشاهی در دوران کهن است که به‌شکل بی‌نظیری معماری شده است گردشگران عادی که به مهارت‌های غارنوردی تسلط ندارند، نمی‌توانند تا عمق غار پیش بروند، اما تا همان حد مجاز هم می‌توانند شگفتی‌های این کاخ نمکی را ببینند.
گنبد نمکی در میان دماغه جنوب، قدیس سلخ، دماغه شمال‌غربی و قدیس باسعیدو قرار دارد و شیب آن بسیار زیاد است.
غارهای نمکی معمولا در گنبدهای واقع در مناطق گرم و کم‌بارش تشکیل می‌شوند، درست مثل قشم. نقشه‌برداری‌ها نشان می‌دهد که بام گنبد نمکی قشم کاملا ناهموار است و به‌دلیل شیب بسیار زیاد دیواره‌های تپه، امکان بالارفتن از آن و رسیدن به بام وجود ندارد. محققان فهمیده‌اند که در قسمت بام گنبد حجم سنگ‌های نمک کمتر می‌شود و بیشتر سنگ گچ وجود دارد.
دالان‌های مختلف کاخ نمک‌آرایی‌شده قشم
داخل گنبد دالان‌های مختلف غار نمک قشم قرار دارند که ارتفاع برخی از آن‌ها به ۲۰ متر هم می‌رسد. بعضی از این غارها کاربرد گردشگری دارند و بعضی دیگر به‌عنوان معدن نمک استفاده می‌شود. سومین دالان غار نمکدان قشم حدود ۶.۴ کیلومتر طول دارد و علت اصلی شهرت جهانی این غار است؛ زیرا در هیچ کجای جهان هنوز غار نمکی که به این اندازه طویل باشد، کشف نشده است.
بیشتر بخوانید:
ابعاد دالان‌های مختلف موجود در غار نمکی متفاوت است؛ در برخی از دالان‌ها، حتی اگر بپرید هم دستتان به قندیل‌های سقف نمی‌رسد. اما در برخی دیگر از دالان‌ها باید به‌حالت نشسته یا حتی سینه‌خیز پیش بروید. البته لزومی ندارد دالان‌های ناهموار را برای بازدید انتخاب کنید، بخش گردشگری غار نمکدان قشم هم زیباست و هم می‌توان در آن به‌حالت عادی قدم زد.
داستان پیداشدن غار نمکی در خشکی‌های زمین
مطابق با چیزی که الان می‌دانیم اولین روزهای زندگی غار نمکدان قشم به ۵۷۰ میلیون سال قبل (در دوره کامبرین) باز می‌گردد؛ یعنی خیلی قبل‌تر از اینکه اولین دایناسور روی زمین به وجود بیاید. در آن زمان، زمین قلمرو فرمانروایی تریلوبیت‌ها بود که پدربزرگ بندپایان امروزی محسوب می‌شوند.
البته غار نمکی قشم قندیل‌های جوان‌تر هم دارد، قدمت برخی از آن‌ها به ۶ میلیون سال می‌رسد، زمانی که به‌تازگی فرایند فرگشت برای انسان آغاز شده بود و اجداد ما تکامل را شروع کرده بودند.
گنبد نمکی از سنگ‌های آذرین به وجود آمده و ترکیبی از نمک و سنگ است. در ابتدا این گنبد به‌صورت یک لایه تشکیل شده است بود؛ یعنی هیچ غار نمک و نمک‌آرایی و قندیلی در آن وجود نداشت. اما ازآنجایی‌که چگالی نمک از سنگ کمتر است، طی ده‌ها هزار سال نمک‌ها از صخره‌های سنگی بالاتر آمدند و حتی در برخی از قسمت‌ها، سنگ‌ها را هم با خود بالاتر بردند.
این حرکت آهسته بی‌هدف نبود و به‌نوعی روش کاری طبیعت برای مجسمه‌سازی و نمک‌آرایی محسوب می‌شد. خلاصه آنکه در سراسر داستان شکل‌گیری غار نمکدان فقط حکایت آهستگی و پیوستگی و صبوری بی‌مثال طبیعت روایت می‌شود.
نمک‌های زیبا هستند و پرخاصیت
سنگ‌های نمک موجود در غار و گنبد نمکدان به‌دلیل وجود ترکیباتی چون منیزیوم، کلیسم، پتاسیم، روی و منگنز خواص درمانی هم دارند و به آن‌ها نمک طبی می‌گویند. مصرف این نمک حتی برای خانم‌های باردار، افراد مبتلا به فشار خون و دیابت هم ضرری ندارد.
تنفس در فضای نمکین غار برای بیماران مبتلا به آسم و آلرژی‌های تنفسی مفید است و علائم آن‌ها را تسکین می‌دهد. متخصصان برای استفاده از این خاصیت، قطره نمک طبی را برای پاکسازی سینوس‌ها، ریه و مجرای بینی عرضه کرده‌اند.
مصرف این نوع نمک چربی‌های زائد و تورم بدن را از بین می‌برد؛ به همین دلیل ورزشکاران حرفه‌ای، در میان مکمل‌های خود از کپسول نمک طبی هم استفاده می‌کنند. در طب سنتی توصیه‌های بسیاری برای مصرف نمک طبیعی یا طبی می‌شود و آنچه از ضررهای نمک می‌شنویم به نمک‌های تصفیه شده صنعتی مربوط است که مواد معدنی آن‌ها در فرایند تصفیه از بین می‌رود.
دره ستارگان قشم
دره ستارگان از پدیده‌های منحصربه‌فرد زمین‌شناسی به حساب می‌آید که در فهرست عجایب هفت‌گانه قشم قرار دارد و با قدمتی بیش از دو میلیون سال، چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند. این دره که تعداد نمونه‌های مشابه آن در دنیا زیاد نیست، یکی از جاذبه‌های اسرارآمیز و جالبی است که شامل مخروط‌های نوک‌تیز، ستون‌های عظیم و دیواره‌های بلند می‌شود. این پدیده طبیعی در اثر فرسایش ناشی از رگبارهای فصلی، آب‌های سطحی و تندبادها شکل گرفته است و لایه و حفره‌های متعددی در درون هر ستون این دره وجود دارد که هوا به‌راحتی به درون آن‌ها نفوذ می‌کند. همین ویژگى‌های دره ستارگان باعث شده است که این دره به‌عنوان بخشى از ژئوپارک قشم در میراث یونسکو ثبت شود. جالب است بدانید که ژئوپارک قشم تنها ژئوپارک خاورمیانه به شمار می‌رود.
زیبایی بی‌بدیل دره ستارگان باعث شده است که به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین جاهای دیدنی قشم به شمار آید و گردشگران زیادی در طول سال از آن دیدن کنند. اگر جزو آن دسته از افرادی هستید که تاکنون فرصت سفر به قشم برایتان پیش نیامده است، با این مقاله همراه شوید تا اطلاعات بیشتری از دره ستارگان به دست آورید.
تاریخچه دره ستارگان قشم
قدمت دره ستارگان قشم مثل تنگه چاهکوه حیرت‌آور بوده و به حدود ۲ میلیون سال قبل برمی‌گردد. بومیان این منطقه افسانه‌های مختلفی درباره این دره نقل می‌کنند که شنیدن برخی از آن‌ها، ترسناک و برخی دیگر هم جذاب‌اند. برخورد یک ستاره از آسمان با این نقطه از جزیره هرمز را می‌توان یکی از باورهای مردم بومی این منطقه درباره شکل‌گیری دره ستارگان دانست.
شاهکار طبیعت
دره ستارگان از پرطرفدارترین ژئوسایت‌ها در ژئوپارک قشم است که مردم محلی به آن، «استاله کفته» یا «استار افتیده» به‌معنای «ستاره افتاده» می‌گویند. در واقع بومی‌های این منطقه معتقدند که برخورد یک ستاره (شهاب سنگ) به زمین، باعث پرتاب‌شدن سنگ و خاک به هوا شده که در نتیجه آن این دره شکل گرفته است و به همین دلیل آن را ستاره افتاده نامیده‌اند.
واقعیت از این قرار است که این ژئوسایت کم‌نظیر در اثر عملکرد ناهمگن عوامل فرسایشی مانند آب، باد و فشارهای وزنی بر طبقه‌های مختلف زمین به وجود آمده است. تاثیر این عوامل در بخش‌های مقاوم‌تر، کمتر بوده است و در نتیجه پابرجا باقی مانده؛ در حالی که بخش‌های سست و نرم تحت‌تاثیر فرسایش، از بین رفته‌اند. قدمت این دره به دوره زمین‌شناسى سنوزوئیک در حدود دو میلیون سال قبل می‌رسد. اشکال هندسی دره ستارگان از جنس ماسه، سنگ و سیمان آهکی است.
دیواره‌های این دره از دو جنس کاملا متفاوت تشکیل شده‌اند که شامل یک لایه ضخیم و تقریبا نرم به رنگ کرم تا خاکستری روشن در زیر می‌شود و لایه نازک و سختی به رنگ سفید تا خاکستری تیره روی آن قرار دارد.
لایه سست زیری در برابر عوامل فرسایش به‌سرعت تخریب می‌شود؛ در صورتی که لایه رویی سخت است و با عملکردی مثل یک سپر برای لایه زیری، از آن در برابر فرسایش محافظت می‌کند. در نقاطی که لایه رویی از بین رفته یا شکافی در آن به وجود آمده، فرسایش سرعت بیشتری پیدا کرده و در ادامه منجر به‌شکل‌گیری شکاف‌ها و دره‌های کوچک شده است.
ستون‌هایی در برخی نقاط دره به چشم می‌خورد که شکل سوزنی و باریک دارند. علت این موضوع را می‌توان حرکت چرخشی و سیلابی آب باران‌های فصلی در اطراف ستون‌ها یا دیواره‌های قدیمی دانست. ضمن اینکه وجود یک کلاهک مقاوم روی بخشی از لایه زیری باعث شده است که این بخش به‌شکل ستون حفظ شود؛ هرچند که اطراف آن به‌خاطر نداشتن لایه محافظتی از بین رفته است.
به این ترتیب می‌توان نتیجه گرفت که لایه‌های موجود در این دره بسیار حساس و شکننده هستند و حتی وزن انسان روی آن‌ها می‌تواند مقاومت لایه سخت رویی را کاهش دهد، درزهای بسیار ریز و باریکی در ساختار آن‌ها به وجود آورد و حتی به فروریختن ناگهانی این لایه‌ها بینجامد. به همین دلیل راه‌رفتن روی این لایه‌ها بسیار خطرناک است و اثرات جبران‌ناپذیری به این میراث زمین‌شناختی کم‌نظیر وارد خواهد کرد.
با توجه به سست‌بودن جنس لایه‌ها احتمال می‌رود که پس از بارندگى شدید، تغییرات درخور توجهی در مورفولوژى (ریخت‌شناسی) دره اتفاق بیفتد.
در برخی قسمت‌ها و حفره‌های دره ستارگان، خاک سرخی دیده می‌شود که ممکن است کره مریخ را در ذهن تداعی کند و جذابیتی دوچندان برای علاقه‌مندان داشته باشد.
جن در دره ستارگان قشم
طبق افسانه‌های مردم محلی قشم، دره ستارگان محل زندگی اجنه و ارواح است که شب‌ها در آن رفت‌وآمد می‌کنند. بسیاری از مردم بر این باورند که صداهای عجیب‌وغریبی که شب‌ها از این دره به گوش می‌رسد، به‌دلیل حضور این موجودات است و از همین رو ورود گردشگران به دره ستارگان در شب را توصیه نمی‌کنند.
محققان زمین‌شناسی علت این صداها را پیچیدن باد در روزنه‌ها و حفره‌های پرتعداد صخره‌ها می‌دانند که هنگام عبور از این دالان‌ها و ستون‌ها، صدای خاصی تولید می‌کند.
بازدید از دره ستارگان در شب
اگر به دنیای ارواح و اجنه اعتقادی ندارید و از صداهای عجیب و غریبی که در هنگام تاریکی هوا در این منطقه به گوش می‌رسید نمی‌ترسید، پس لازم است تا حتما دره ستارگان قشم در شب را امتحان کنید.
آسمان دره ستارگان قشم در شب یکی از پرستاره‌ترین آسمان‌هایی خواهد بود که حتما در تمام طول زندگی‌تان شماهده خواهید کرد.
مهمترین مزیت دره ستارگان، دور بودن از محیط‌های شهری و آلودگی نوری است که به باعث می‌شود ستاره‌ها همچون دانه‌های برف در آسمان شب‌های دره ستارگان به چشم بیایند. اگر زیبایی آسمان کویر را در شب تجربه کرده باشید، آسمان شب‌های دره ستارگان می‌تواند چندین برابر شما ره به وجد بیاورد.
تجربه دره ستارگان در شب به دلیل آرامش و آسمان بی‌نظیر، بدون شک یکی از تجربه‌های شما خواهد بود تا سال‌ها در ذهنتان باقی می‌ماند و فراموش نخواهد شد.
دره ستارگان قشم کجاست؟
دره ستارگان از جاهای دیدنی هرمزگان است که در ضلع شمالى جزیره قشم و در نزدیکى روستایی به نام برکه خلف قرار دارد. اگر از شهر قشم به‌طرف ساحل جنوبى جزیره بروید، به روستاى مذکور مى‌رسید که در پنج کیلومترى ساحل جنوبى جزیره واقع شده است و زیباترین جلوه‌هاى فرسایش در جزیره را می‌توانید در شمال این روستا به نظاره بنشینید.
