روسیه و اوکراین با میانجیگری ترکیه و سازمان ملل توافقی امضا کرده‌اند که بر اساس آن، صادرات غلات اوکراین از دریای سیاه جریان داشته باشد؛ اما مسکو تهدید کرده که به دلیل موانعی که بر سر راه صادرات غلات و کود روسیه وجود دارد، در ۱۸ مه از این توافق خارج خواهد شد.

فرحان حق، معاون سخنگوی سازمان ملل متحد گفت که بازرسی روزانه کشتی‌هایی که پیش از این اجازه جابه‌جایی غلات را داشتند، ادامه خواهد داشت. مقامات چهارطرف درگیر در مذاکره، یک مرکز هماهنگی مشترک در استانبول تشکیل داده‌اند که توافق دریای سیاه - که در ماه ژوئیه سال گذشته به دست آمد - را اجراء می‌کند.

روسیه در ماه گذشته میلادی به همتایان خود در این مرکز گفت که به هیچ کشتی جدیدی اجازه حمل غلات را نخواهد داد، مگر آن‌که مسئولان مربوطه تضمین دهند که این جابه‌جایی تا ۱۸ مه، یعنی تا روز انقضای قرارداد دریای سیاه، انجام خواهد شد.

روال کار از این قرار است که اوکراین به صورت روزانه فهرستی از کشتی‌ها را به مرکز مذکور ارائه می‌کند تا مجوز جابه‌جایی غلات با این کشتی‌های مشخص صادر شود. پس از آن‌که کشتی‌ها تایید شدند، توسط مقامات این مرکز - متشکل از ترکیه، روسیه، اوکراین و سازمان ملل - در نزدیکی ترکیه مورد بازرسی قرار می‌گیرند و سپس به بندر اوکراین در دریای سیاه می‌روند تا بارگیری کنند.

این کشتی‌ها پس از بارگیری، مجدداً به آب‌های ترکیه می‌روند تا برای آخرین بار مورد بازرسی قرار گیرند. این بازرسی‌ها به دلیل نگرانی روسیه از احتمال ورود سلاح به اوکراین از طریق کشتی‌های باری صورت می‌گیرند.

به گفته مقامات مسئول، در حال حاضر یک کشتی مجوز را دریافت کرده و منتظر بررسی در آب‌های ترکیه است تا سپس به بندر دریای سیاه اوکراین برود. از سوی دیگر، ۲۵ کشتی بارگیری کرده و منتظر بازرسی و دریافت مجوز خروج از آب‌های ترکیه هستند. همچنین ۱۳ کشتی در بنادر اوکراین پهلو گرفته، پنج کشتی در راه این بنادر بوده و دو کشتی دیگر با اتمام بارگیری به سوی آب‌های ترکیه حرکت کرده‌اند.

بر اساس داده‌های وب‌سایت بنادر دریای اوکراین، در حال حاضر هشت کشتی جدید منتظر دریافت مجوز هستند.

سازمان ملل و ترکیه میانجیگر امضای توافق صادرات غلات دریای سیاه بودند تا بحران جهانی غذا که با حمله روسیه به اوکراین شدت گرفته، بهبود یابد. اما همزمان با این قرارداد، روسیه توافق دیگری با سازمان ملل انجام داده که در آن این سازمان قبول کرده تا موانع بر سر صادرات کود و غلات روسیه را از میان بردارد.

گرچه صادرات کود و غلات روسیه هدف تحریم‌های غرب قرار نگرفته، اما مسکو می‌گوید که محدودیت‌های پرداختی، تدارکاتی و بیمه‌ای، صادراتش را مختل کرده است.

مسکو می‌گوید، اگر فهرست خواسته‌هایش برای رفع این موانع برآورده نشود، قرارداد صادرات غلات دریای سیاه را بعد از ۱۸ مه تمدید نخواهد کرد.

مقام ارشد تجاری سازمان ملل متحد امروز با سرگئی ورشینین، معاون وزیر خارجه روسیه در مسکو دیدار کرد تا درباره تلاش‌های سازمان ملل برای تسهیل صادرات غذا و کود اوکراین گفت‌وگو کند.

همچنین قرار است در روزهای آتی معاونان وزرای دفاع روسیه، اوکراین و ترکیه دیداری پیرامون توافق صادرات غلات داشته باشند.