تیتربرتر:بازار سهام همواره تحت تاثیر متغیرهای مختلف اقتصادی و سیاسی نوسان می‌کند. در برشی از زمان، تغییرات قیمت ارز دمای این بازار را تغییر می‌دهد و در برشی نیز اخبار و تحولات غیراقتصادی همچون خبرهای مربوط به مذاکرات برای احیای برجام. در برخی سال‌ها نیز تورم به عاملی کلیدی برای نوسان شاخص‌های بورسی منجر می‌شود. اقتصاد دستوری نیز به جزو جدانشدنی این بازار تبدیل شده است.
دلیل عقب‌ماندگی بورس
حمید مرتضی کوشکی، کارشناس بازار سرمایه: متغیرهای زیادی در روند حرکتی بورس در ۱۴۰۲ موثر خواهند بود اما به صورت کلی و به تفکیک اهمیت می‌توان به مسئله قیمت‌گذاری دستوری و مسائل بودجه‌ای در ابتدا اشاره کرد که در سال ۱۴۰۱ نیز یکی از دلایل عقب‌ماندگی بورس از بازارها بود و با توجه به ناترازی قابل‌پیش‌بینی بودجه همچنان این موضوع موثرترین متغیر برای بازار سرمایه در سال آینده است.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: مهمترین متغیر موثر بر بورس ۱۴۰۲ را می‌توان نرخ ارز معرفی کرد.اگر سیاستگذار به سمت آزادسازی نرخ دلار حرکت کند می‌تواند مهمترین محرک صعود بورس شود و در سمت مقابل اگر در کنترل آن پافشاری کند، می‌تواند بازار سهام را نیز با چالش مواجه کند.
بازدهی بورس در سال ۱۴۰۲ چقدر است؟
پرونده بورس تهران در سال ۱۴۰۱ در حالی بسته شد که شاخص کل به رشد بیش از ۴۳ درصدی دست یافت و پس از ۳۱ماه مجددا به ابرکانال ۱/۹ میلیون واحدی باز گشت. به این ترتیب ششمین رشد متوالی شاخص کل بورس تهران در مقیاس سالانه رقم خورد. نماگر هم‌وزن شرایط مناسب‌تری داشت و ضمن ثبت ارتفاعی جدید در کارنامه تاریخی این بازار، سال را با رشد ۶۵ درصدی به پایان رساند.
بیشتر بخوانید:
در نظرسنجی جامع از 230 کارشناس اقتصادی پرسیده شده «بازدهی بورس در سال ۱۴۰۲ چقدر است؟»، ۴۶ درصد از مشارکت‌کنندگان انتظار دارند بورس ۱۴۰۲ بازده بین ۳۰ تا ۵۰ درصد را تجربه کند؛ یعنی روندی مشابه سال جاری را از دماسنج اصلی تالار شیشه‌ای انتظار دارند. یعنی می‌توان اینگونه نتیجه گرفت که بورسی‌ها سالی آرام را برای بازارهای سفته‌بازی همچون ارز، سکه و طلا و مسکن انتظار دارند و برای بورس رشدی متوسط را پیش‌بینی می‌کنند اما در مجموع احتمال می‌دهند بورس صدرنشین بازارهای ۱۴۰۲ در کسب بازدهی باشد. همچنبن ۳۸ درصد از پاسخ‌دهندگان رشد بیش از ۵۰ درصدی را برای این نماگر در سال جدید پیش‌بینی می‌کنند.
مهمترین تهدید بورس ۱۴۰۲ کدام است؟
بورس ۱۴۰۱ همزمان با تداوم بی‌اعتمادی سهامداران، با چالش‌های مختلفی از قیمت‌گذاری دستوری گرفته تا محدودیت‌های مربوط به ناترازی انرژی صنایع دست و پنجه نرم کرد. چالش‌های به وجود آمده در خصوص عرضه خودرو در بورس کالا را شاید بتوان یکی از جدی‌ترین دغدغه‌های بورسی‌ها در سال گذشته و مهمترین عامل نوسان‌ساز سهام در ماه‌های پایانی سال دانست. در این میان تصمیمات بودجه‌های که خود ردپایی از دخالت‌های دولتی و اقتصاد دستوری در برخی از صنایع در آن مشاهده می‌شود، از دیگر عواملی بود که مورد توجه سهامداران و کارشناسان بورسی قرار گرفت. آن هم در شرایطی که هنوز ترکش‌های بی‌اعتمادی ناشی از حدود ۳ سال رکود سهام و جبران نشدن زیان سهامداران در تالار شیشه‌ای مشاهده می‍‌شد. بورسی‌ها در این سال نیم‌نگاهی هم به تحولات مربوط به مذاکرات احیای برجام و رفع تحریم‌ها داشتند و نوسان قیمت دلار در بازار آزاد را نیز لحظه به لحظه رصد می‌کردند. ناآرامی‌های داخلی و البته نوسانات ارزی نیز از دیگر عوامل اثرگذار بر روند بازار سهام در سالی که گذشت، بود.
در نظرسنجی جامع از 230 کارشناس اقتصادی پرسش شده « مهمترین تهدید بورس ۱۴۰۲ کدام است؟»؛ ۲۲ درصد از مشارکت‌کنندگان در این نظرسنجی معتقدند مداخلات دولتی در سودآوری بنگاه‌ها مهمترین تهدید بورس ۱۴۰۲ خواهد بود و بی‌اعتمادی سهامداران نیز همچنان یک مانع مهم است. ۱۴ درصد از سهامداران نیز به تشدید مخاصمات ایران با غرب به عنوان یکی از مهمترین تهدیدهای بورس ۱۴۰۲ اشاره دارند و کمترین نگرانی کارشناسان و تحلیلگران بورسی به کاهش سطح عمومی قیمت‌های جهانی از سطوح اسفندماه بازمی‌گردد.
قیمت به درآمد پیش روی بورس ۱۴۰۲
نسبت قیمت به درآمد یا P/E نسبتی است که برای ارزیابی قیمت سهام شرکت‌ها استفاده می‌شود. برای محاسبه P/E قیمت فعلی هر سهم شرکت را بر درآمد هر سهم تقسیم می کنند. به لحاظ نظری P/ E یک سهم به ما می‌گوید که سرمایه‌گذاران چند ریال حاضرند به ازای هر ریال سود یک شرکت پرداخت کنند. به عبارت دیگر اگر P/E یک سهم ۲۰ باشد، به‌این معنی است که سرمایه‌گذاران حاضرند ۲۰ ریال برای هر ریال از سود این سهم بپردازند.
در بیانی ساده، P/E یا نسبت قیمت به درآمد یکی از معیارهای تحلیل بنیادی است که برخی از معامله‌گران بر اساس آن اقدام به خرید و فروش سهام می کنند. البته چون معیارهای دیگری برای ارزش‌گذاری و معامله سهام وجود دارد خیلی اوقات معامله‌گران بی‌توجه به این معیار در سمت خرید و فروش سهامی فعال می‌شوند و به همین خاطر این نسبت تنها عامل تعیین‌کننده در قیمت یک سهم نیست.
آخرین بررسی‌ها نشان می‌دهد نسبت قیمت به درآمد آینده‌نگر بازار سهام به ۸.۴ مرتبه رسیده است و بر اساس بیست و هفتمین گزارش اجماع، تحلیلگران P/E آینده‌نگر بورس را حدود ۶.۷ مرتبه ارزیابی کرده‌اند.
صنایع پیشتاز بورس در سال ۱۴۰۲ کدامند؟
بورس ۱۴۰۱ با تمام نوسان‌هایی که پشت سر گذاشت، شاهد رشد شاخص‌ها در اغلب صنایع بود. در این میان گروه‌های داخلی بیشترین سود را از آن سهامداران خود کردند. رتبه نخست پرسودترین صنایع بورس ۱۴۰۱ از آن زیرمجموعه‌های گروه حمل و نقل با رشد بیش از ۱۳۰ درصدی شد. پس از آن گروه سایر معادن با تک نماد «کماسه» با افزایش قیمت سالانه حدود ۱۳۰ درصدی شد. سیمانی‌ها نیز سال را با رشد میانگین قیمت ۱۱۵ درصدی زیرمجموعه‌ها به پایان رساند. در آنسوی بازار اما دو گروه وسایل ارتباطی و کانه‌های فلزی با افت شاخص صنعت خود مواجه شدند.
در نظرسنجی جامع از 230 کارشناس اقتصادی پرسش شده « صنایع پیشتاز بورس در سال ۱۴۰۲ کدامند؟»؛ حدود نیمی از مشارکت‌کنندگان انتظار دارند صنایع بزرگ دلاری با بیشترین بازدهی همراه شوند. در این میان ۱۸ درصد پیشتازی گروه «فلزات‌اساسی» را پیش‌بینی می‌کنند. رتبه دوم نیز از آن «پالایشی»ها با رای ۱۴ درصدی تحلیلگران شده و ۱۳ درصد نیز «پتروشیمی»ها را در زمره صنایع برتر بورس ۱۴۰۲ می‌دانند.
