تیتربرتر: ادسون آرانتس دو ناسیمنتو که با نام پله شناخته می‌شود، بازیکن سابق فوتبال اهل برزیل بود که در پست مهاجم بازی می‌کرد. او به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین بازیکنان تمام ادوار تلقی می‌شود و از سوی فیفا لقب «برترین» را گرفته‌است.
این ستاره فوتبال برزیل در 23 اکتبر 1940 در میناس گرایس به دنیا آمد وبه گفته خودش عشقش به فوتبال از سن 9 سالگی رو به افزایش گذاشته و به پدرش وعده داده بود که روزی فاتح جام جهانی خواهد شد. طولی نکشید که او به این وعده عمل کرد و هشت سال بعد در حالی که فقط 17 سال داشت توانست فاتح جام جهانی 1958 سوئد شود.
کودکی پله
ادسون آرانتس دو ناسیمنتو ملقب به پله (Pelé) روز ۱ آبان ۱۳۱۹ در شهر کوراسائویس کشور برزیل به‌عنوان فرزند اول خانواده به‌دنیا آمد. ماریا، خواهرش، متولد سال ۱۳۲۱ و ژکا، برادرش، متولد ۱۳۲۸ است. پدرش دوندینیو فوتبالیست آماتور و مادرش خانه‌دار بود.
پله فوتبال را از سال ۱۹۵۰ در ۱۰سالگی شروع کرد و خیلی زود در سال ۱۹۵۸ با اینکه ۱۸ سال بیشتر نداشت، در جام‌جهانی سوئد به‌عنوان جوان‌ترین بازیکن برزیلی شناخته شد و توانست با گلزنی بر افتخارات خویش بیفزاید.
وی ضمن داشتن مهارت بازی به‌عنوان هافبک یا مهاجم، مهارت کامل بازی با هر دو پا را داشت و تمام‌کننده‌ای قهار، دریبل‌زنی بی‌نظیر و پاسوری به‌یادماندنی بود و حتی به‌عنوان یک فوروارد، تکل‌زن قهاری بود. سرعت، قدرت و دقت پله در شوت‌زنی از معروف‌ترین ویژگی‌های اوست.
اسم مستعار پله
پله در توئیتی در سپتامبر ۲۰۱۴ نوشت پدرش «ژائو راموس» فوتبالیستی که به «دوندینیو» مشهور است و مادرش «دونا سلسته»، نام وی را به‌خاطر توماس ادیسون، «ادسون» گذاشتند.
پله درباره نام‌گذاری خود به نام ادیسون، به نشریه گاردین گفته است: «هنگامی که متولد شدم برق به‌تازگی به شهر من در برزیل رسیده بود. از اینکه نامم از توماس ادیسون گرفته شده، خوشحال بودم. «پله» به‌نظرم وحشتناک و مزخرف بود. ادیسون خیلی جدی‌تر و بااهمیت‌تر نشان داده می‌شد.»
اگرچه صددرصد از چگونگی پیدایش اسم «پله» مطمئن نیست، اما از نظرش محتمل‌ترین توضیح این است که او نام یکی از هم‌تیمی‌های پدرش را بد تلفظ کرد و هم‌کلاسی‌هایش شروع کردند به مسخره کردنش. نام این بازیکن «واسکو دسائو لورنکو» معروف به «بیله» بود. خودش در ادامه توضیح می‌دهد: «وقتی کسی به من می‌گفت سلام پله، عصبانی می‌شدم و فریاد می‌زدم. یک بار حتی با مشت به صورت یکی از همکلاسی‌هایم زدم و دو روز تنبیه شدم. اما الان عاشق اسم مستعارم هستم.»
خانواده و فقر پله
ادسون آرانتس دو ناسیمنتو ملقب به پله (Pelé) فرزند اول خانواده بود. یک خواهر و یک برادر به نام های ماریا و ژکا دارد. پدرش داندینهو فوتبالیست آماتور و مادرش خانه دار بود. پله در خانواده ای فقیر به دنیا امد و رشد کرد. می گوینده خانواده نمی‌توانستند برای وی توپ فوتبال بخرند از گلوله‌های جوراب به جای توپ استفاده می‌کرد. تا جایی که از ۶ سالگی مقابل سینما کفش مردم را برق می‌انداخت و بیرون سالن‌های سینما بادام زمینی می‌فروخت تا پول خرید توپ فوتبال را به دست بیاورد.
پله پول خرید کفش نداشت و پابرهنه بازی می‌کرد. او و دوستانش تیم فوتبالی درست کردند و نامش را تیم «بی‌کفش‌ها» گذاشتند. بعد‌ها بازی‌های با پای برهنه که در زمین‌های خالی انجام می‌شد به «پلادا» معروف شد که گمان می‌رود این نام به خاطر پله انتخاب شده است.
بیشتر بخوانید:
پله در این خصوص گفته است: وقتی فوتبال را شروع کردم، پولی برای خریدن توپ نداشتم و در نتیجه با جوراب پر شده از روزنامه برای خودم توپ درست می‌کردم. اولین توپ چرمی که دیدم، توپ کهنه‌ای بود که پدرم از تیم بائورو آورده بود که خیلی درب و داغان بود. بخاطر وضعیت خانواده مدتی به عنوان شاگرد در چای فروشی کار می‌کردم تا اینکه در ۱۱ سالگی وارد تیم فوتسال رادیوم شدم و بازی کردم.
شروع فوتبال حرفه ای او
پله فوتبالش را در سال ۱۹۵۴ وقتی ۱۴ ساله بود با ورود به تیم جوانان «بائرو» شروع کرد که پدرش در آن بازی می‌کرد. وی همان‌جا مورد توجه «دی بریتو» از بازیکنان تیم ملی برزیل قرار گرفت.
پله یک سال بعد در ۱۵ سالگی از طریق دی بریتو وارد باشگاه «سانتوس» شد. وی یک سال بعد بخاطر عملکرد چشمگیر خود به تیم بزرگسالان سانتوس رفت و در ۱۶ سالگی توانست به عنوان بهترین گلزن لیگ شناخته شود.
پله ۱۰ ماه پس از امضای قرارداد حرفه‌ای با تیم سانتوس، به تیم ملی برزیل دعوت شد و سال ۱۹۵۸ در ۱۷ سالگی در جام جهانی سوئد بازی کرد. وی از سال ۱۹۵۷ تا ۱۹۷۱ به مدت ۱۴ سال در تیم ملی حضور داشت و توانست در ۹۲ بازی ملی خود ۷۷ مرتبه توپ را خط دروازه عبور داد.
پله بعد از درخشش در جام جهانی با تیم «اینتر میلان» قرارداد داخلی بست، اما پس از شورش هواداران تیم سانتوس به درخواست این تیم، قرارداد پاره شد و پله در تیم سانتوس ماند و در فصل ۱۹۵۸ توانست با ۵۸ گل زده اولین قهرمانی مهم خود را با این تیم پر هوادار جشن بگیرد.
بعد از درخشش در جام جهانی با تیم «اینتر میلان» قرارداد داخلی بست، اما پس از شورش هواداران تیم سانتوس به درخواست این تیم، قرارداد پاره شد. او در تیم سانتوس ماند و در فصل ۱۹۵۸ توانست با ۵۸ گل زده اولین قهرمانی مهم خود را با این تیم پر هوادار جشن بگیرد.
پله در ایران
پله در سال ۱۹۷۲ (شمسی ۱۳۵۱) برای برگزاری بازی دوستانه بین تیم سانتوس و تاج وارد تهران شد و روز ۱۵ اردیبهشت ۱۳۵۱ در ورزشگاه آزادی بازی کرد. در این بازی ۶۰ هزار تماشاگر و ولیعهد (پسر شاه) نظاره‌گر بازی بودند که در آخر تیم سانتوس برزیل با نتیجه ۵ بر یک تیم تاج ایران را برد و پله هم سه گل به ثمر رساند.
ازدواج ها و همسران پله
پله برای اولین بار در ۲۱ فوریه ۱۹۶۶ با رزماری چولبی ازدواج کردو حاصل این ازدواج دو دختر و یک پسر بود. اما همزمان با داشتن همسر و فرزند، به همسرش خیانت کرد و با یک مجری زن بنام Xuxa وارد رابطه عاشقانه شد و زندگی پنهانی با او داشت
پله پس از ۱۶ سال زندگی از همسر اولش در سال ۱۹۸۲ جدا شد. جالب است بدانید ادینهو پسر پله در سال ۲۰۱۴ بخاطر قاچاق مواد مخدر به ۱۲ سال زندان محکوم شد.اسطوره فوتبال برزیل پس از جدایی از همسر اولش، در سال ۱۹۹۴ با خانمی به نام آسیریا روانشناس مذهبی ازدواج کردو حاصل این ازدواج فرزندان دو قلو است. اما این ازدواج نیز پس از ۱۲ سال در سال ۲۰۰۸ به طلاق ختم شد.
پله در سومین ازدواج رسمی خود در سال ۲۰۱۰ با خانمی به نام «مارسیا آوکی» وارد کننده تجهیزات پزشکی ورزشی اهل ژاپن ازدواج کرد.
افتخارات او
- برترین ورزشکار قرن بیستم به انتخاب کمیته بین‌المللی المپیک
- بهترین بازیکن جام جهانی ۱۹۷۰
- مرد سال فوتبال آمریکای جنوبی ۱۹۷۳
- قهرمان جام جهانی ۱۹۵۸، ۱۹۶۲ و ۱۹۷۰
- قهرمان جام بین قاره‌ای با سانتوس ۱۹۶۲ و ۱۹۶۳
- رکورددار گلزنی در بازی‌های رسمی با ۱۲۸۱ گل
- ۹۲ بازی ملی، ۷۷ گل
- حضور در جام جهانی: ۴ دوره (۱۹۵۸، ۱۹۶۲، ۱۹۶۶ و ۱۹۷۰) – ۱۴ بازی، ۱۲ گل
بیماری پله
پله در سال ۱۹۷۷ به خاطر عفونت، کلیه راستش را برداشت و بعد از سال‌ها زندگی سالم در سال ۲۰۱۹ وقتی ۷۹ ساله بود به عفونت ادراری مبتلا شد. وی در سال ۲۰۲۰ دیگر توان راه رفتن را از دست داد و سپتامبر ۲۰۲۱ هم در یک عمل جراحی غده سرطان روده بزرگ برداشته شد.
رسانه‌های محلی برزیل اعلام کردند که فوتبالیست سابق و اسطوره برزیل دچار تورم بدن، مشکلات و نارسایی قلبی، سردرگمی ذهنی و سرگیجه و در بیمارستان بستری شده است. همچنین اعلام کردند شیمی‌درمانی انجام‌شده در چند ماه گذشته تأثیری بر چند تومور پله نداشته و موفقیت‌آمیز نبوده است.
در ادامه نیز اخبار جدیدی از سوی رسانه‌های محلی برزیل منتشر شده است که اعلام کرده‌اند بدن پله دیگر به شیمی‌درمانی پاسخ نمی‌دهد و دیگر هیچ درمانی برای سرطان روده که به ریه‌ها و کبد پله متاستاز کرده است، وجود ندارد.
اسطوره فوتبال دنیا پس از متوقف کردن شیمی‌درمانی‌اش، برای جلوگیری از درد و تنگی نفس، تا زمان فرارسیدن پایان عمر خود، تحت مراقبت‌های تسکینی قرار گرفت.
در سوگ پله
کاسمیرو، ستاره فوتبال، برزیل با انتشار عکسی از پله نوشت:« در آرامش باشی سلطان پله.و از تو برای افتخاری که برزیل و فوتبال بخشیدی سپاسگزاریم. میراث تو جاودانه خواهد بود.»
دختر پله که در روزهای اخیر در کنار پدرش در بیمارستان حضور داشت با انتشار پستی در اینستاگرامش نوشت:« هرچه هستیم به لطف تو است. ما بی‌نهایت دوستت داریم. در آرامش باشی.»
ریو فردیناند، کاپیتان سابق منچستریونایتد، با انتشار تصاویری از خودش در کنار پله و دیه‌گو مارادونا نوشت:« اسطوره‌ای که در بین تمام اسطوره‌ها از همه سرتر بود... او همیشه برای همه وقت داشت! من افتخار بازی برای او (در بازی دوستانه) و مصاحبه با او را داشتیم که ارزش هر دو به یک اندازه بود. این بازیکن، این مرد، این نماد.»
ساموئل اتوئو با انتشار چند تصویر از خودش در کنار پله نوشت:« امروز با بهترین بازیکن تاریخ خداحافظی خواهیم کرد. در آرامش ابدی باشی، پله. میلیون‌ها نفر دلتنگ تو خواهند شد. اسطوره.»
گابریل باتیستوتا، ستاره سابق تیم ملی آرژانتین، با انتشار عکسی از پله در حال بوسه زدن به جام قهرمانی جهان نوشت:« برای همه چیزهایی که به دنیای فوتبال بخشیدی از تو ممنونم. روحت در آرام اسطوره.»
گرت بیل، ستاره فوتبال ولز، هم با انتشار عکسی از پله در جام جهانی 1958 نوشت:« غول این بازی و دلیل عشق بسیاری از ما به فوتبال. روحت در آرامش اسطوره.»
ارلینگ هالند، ستاره منچسترسیتی، در صفحه توییترش نوشت:« همه کارهایی که می‌بینید بازیکنی انجام می‌داد، اول از همه پله انجام داده بود. روحت در آرامش.»
سرخیو راموس، مدافع پاری سن ژرمن، هم با انتشار تصویری از خودش در کنار پله نوشت:« صحبت درباره یک اسطوره یا یک شخصیت تاریخی کافی نیست. ما سلطان را از دست دادیم. فوتبال تا همیشه تو را به یاد خواهد داشت. در آرامش باشی، پله.»
کیلیان امباپه، ستاره فوتبال فرانسه، که یکی از بازیکنان مورد علاقه پله بود نیز با انتشار عکسی از خودش در کنار او نوشت:« سلطان فوتبال ما را ترک کرد اما میراث او هرگز فراموش نخواهد شد. روحت در آرامش سلطان...»
