تیتربرتر: کاخ در ایران بنابر وسعت و اهمیت خود طیف گسترده ای از و کاربری ها را داشته اند. تا پیش از اسلام کاخ های ایران کارکرد ترکیبی حکومتی سکونتی مذهبی داشته و همزمان به عنوان معبـد و نیایشگاه مذهبی، قلعه دفاعی و مکانی برای سکونت حکمرانان، مراسم بارعام و تشریفات استفاده می شـد.
کارکردهای تفرجی در معماری کاخ با هدف ایجاد محیطی فرح بخش همانند کاخ شکارها و کارکردهای نظارتی امنیتی به منظور تسلط و نظارت بر مناطق حکمرانی از دیگر کاربری های کاخ بـوده اسـت.
کاخ شاسمن
کاخ شاسمن در شهر اصلی گرگان واقع شده است.بنا به روایت تاریخ نگاران در سال ۷۹۵ ه.ق بوسیله امیر تیمور گورکانی (تیمور لنگ)، در ساحل رودخانه ساخته است. برخی از سیاحان و جغرافی دانان از این کاخ در نوشته های خود نام برده اند. طبق گفته آنان این کاخ، بعد از این که امیر تیمور سراسر مازندران را مورد تاخت و تاز قرار داد، جهت اقامت وی در شهر گرگان ساخته شد. بنای اولیه کاخ قلعه ای بود که در سال ۷۶۱ ه.ق توسط ابوبکر شاسمانی (حاکم شاسمان)، احداث شده بود. در سال ۷۹۵ ه.ق به جای قلعه قصر فعلی ساخته شده و امیر تیمور زمستان آن سال را در آنجا گذرانده است.
آدرس : گلستان – گرگان شمال غربی باغ روس ها
کاخ سلیمانیه
کاخ سلیمانیه کرج به دستور فتحعلی شاه قاجار و به مناسبت تولد فرزند سی وچهارم وی سلیمان میرزا ساخته شد . این کاخ توسط محمدحسین خان نام الدوله ملقب به صدر اصفهانی و به عنوان کاخ ییلاقی، یا به گفته ی بعضی منابع مقر حکومتی کرج در سال ۱۲۲۷ ه.ق مصادف با۱۸۱۱ م و۱۱۷۲ ه.ش در آبادی کرج بنا نهاده شد. بنا های متعددی با نام های پرطمطراقی چون ساختمان های فراش آباد و کلاه فرنگی وعمارت های کلاه گلشن. درقرمز وباغ های فردوس و شاه و انگوری در اطراف و اکناف کاخ سلیمانیه ساخته شده بودند. که امروزه متاسفانه اثری از آنها یافت نمی شود.
امروز از آن همه بناها و کاخ های مجلل تنها این بنا باقیست که به قول دوستان بیشتر خاطره ی خانه ی درویشان را تداعی می کند تا سرای امیران. اهمیت کاخ سلیمانیه به جهت دو نقاشی دیواری های تالار اصلی آن است که توسط عبدالله خان نقاش باشی یکی از هنرمندان اوایل دوره ی قاجار کشیده شده است.
هشت بهشت
کاخ هشت بهشت یکی از جاذبه ها ی گردشگری دراصفهان است که در دورهی زمامداری شاه سلیمان صفوی و در سال ۱۰۸۰ هجری در باغ بلبل بنا گردید. پس از این نیز در پایتخت- های پیشین صفویه، تبریز و قزوین نیز بناهایی به این نام وجود داشت که اکنون اثری از آنها باقی نیست. لیکن کاخ هشت بهشت اصفهان با دنیایی از تخیلات هم چنان باقی مانده است.
بیشتربخوانید:
کاخ هشت بهشت در دو طبقه و بر یک پایهی هشت ضلعی به بلندی ۱۳۰ سانتی متر بنا شده است، بلندی کاخ هشت بهشت نیز نزدیک به ۱۴ متر میباشد.
کاخ گلستان
از جاذبه های گردشگری تهران کاخهای تهران است که مجموعه کاخ موزه گلستان ، یادگاری به جای مانده از ارگ تاریخی تهران محل اقامت شاهان سلسله قاجار و از زیباترین و کهنترین بناهای پایتخت دویست ساله ایران می باشد. کاخ موزه گلستان روزگاری همانند نگینی در میان این ارگ می درخشید . سابقه تاریخی ارگ سلطنتی که محدوده مکانی تاریخی آن را در شمال خیابان و میدان امام خمینی (سپه) در سمت غرب خیابان خیام ،در شرق خیابان ناصر خسرو و در جنوب خیابان پانزده خرداد و میدان ارگ تشکیل می دهد، به روزگار صفویه باز می گردد .
بخشهای مختلف این مجموعه در حال حاضر عبارت است از:
ایوان تخت مرمر، خلوت کریمخانی، اتاق موزه (تالار سلام) و حوضخانه آن، تالار آینه ، تالار عاج یا سفره خانه تالار برلیان یا سفره خانه، تالاربرلیان یا تشریفات، ساختمان کتابخانه، عمارت شمس العماره، عمارت بادگیر و حوضخانه وسیع آن، تالار الماس، کاخ ابیض، چادر خانه.
کاخ تاریخی آپادانا
کاخ آپادانا در حدود سالهای ۵۱۵_۵۲۱ پیش از میلاد به دستور داریوش بزرگ پادشاه هخامنشی در شوش (شهر باستانی) روی آثار و بقایای عیلامی بنا شد.داریوش شوش را برای این انتخاب کرد که در عصر عیلامی کانون بزرگ مذهبی و بعد از ساخته شدن کاخ هم پایتخت زمستانی هخامنشیان شد.کاخ آپادانای شوش قصر زمستانی شاهان هخامنشی بودهاست.
مساحت تالار یا کاخ آپادانا ۱۰۴۳۴ متر است.بخشهای مهمی از این کاخ که بارگاه یا آپادانه نامیده شده در زمان اردشیر اول دچار آتشسوزی شد و در زمان اردشیر دوم بازسازی شد. اما در سال ۳۳۰ پیش از میلاد، با هجوم وحشیانه و مخرب اسکندر مقدونی یک بار دیگر تخریب شد.
در سال ۱۸۸۰ میلادی، یک گروه از باستان شناسان فرانسوی این کاخ را از دل خاک بیرون کشیدند.کاوشهای باستان شناسی روی ویرانههای شوش از سال ۱۸۴۹ میلادی آغاز شد اما کشف کامل آپادانا در حفاریهایی بین سالهای ۱۳۱۱ تا ۱۳۱۴ اتفاق افتاد.
کاخ سعد آباد
کاخ موزه سعدآباد تهران جاهای دیدنی تهران زیاد است از جمله جاذبه های گردشگری تهران در پهنه پر طراوت کوهپایه های توچال و دره سرسبز دربند, بخش دل انگیزی از شمال شهر تهران شکل می گیرد که مجموعه سعدآباد با یک میلیون و صد هزارمترمربع وسعت دراین گستره غنوده است.
سعدآباد که از شمال با کوههای البرز,از مشرق با گلابدره, از مغرب با ولنجک و از جنوب با تجریش همسایگی دارد, در زمان قاجار, محل استقرار و سکونت تابستانی شاهان این سلسله بوده است.پس از کودتای ۱۲۹۹, در وسعتی تازه و الحاق باغ های مختلف, به اقامتگاه تابستانی رضاخان اختصاص یافته,کاخ و کوشک هایی به مناسبت و ضرورت های گوناگون در جای جای این پهنهء برتافته از درختان کهن و سپیدار و سرو, به فاصله ای از بازمانده بناهای قاجار سر برآورده که طی سالیان به چهارده کاخ کوچک و بزرگ, هرکدام به سبک و شیوه ای در معماری رسیده است.
کاخ آپادانای تخت جمشید
کاخ آپادانای تخت جمشید از قدیمیترین کاخهای تخت جمشید است. کاخ آپادانای تخت جمشید که به فرمان داریوش بزرگ بنا شدهاست، برای برگزاری جشنهای نوروزی و پذیرش نمایندگان کشورهای وابسته به حضور پادشاه استفاده میشدهاست. کاخ آپادانای تخت جمشید توسط پلکانی در قسمت جنوب غربی آن به «کاخ تچرا» یا «کاخ آینه» ارتباط مییابد. کاخ آپادانای تخت جمشید از ۷۲ ستون تشکیل شدهاست که در حال حاضر ۱۴ ستون آن پابرجاست ته ستونهای ایوان کاخ گرد ولی ته ستونهای داخل کاخ مربع شکل میباشد.
آپادانا یا کاخ بار داریوش و خشایارشا که اریک اشمیت، حفار تختجمشید آن را «عالیترین، باشکوهترین و وسیعترین ساختمانهای تختجمشید خوانده، مشتمل است بر یک تالار چهارگوش مرکزی با ۳۶ستون و سه ایوان، در جهتهای شمال، شرق و غرب (هر یک با ۱۲ ستون) و چهار برج در چهار گوشه بیرونی تالار و یک رشته اتاق نگهبانی در جنوب. بنای «آپادانا» به دست داریوش بزرگ آغاز شد و در زمان خشایارشا به اتمام رسید.
کاخ مظفری
کاخ مظفری تهران ، از جمله جاذبههای تاریخی این شهر بوده که در محلهای نامآشنا به نام دارآباد قرار دارد. این کاخ زیبا، در دو طبقه و با الهام از سبک معماری فرانسوی ساخته شده است. شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید که این عمارت، تنها کاخ قاجاری با سقفی بیضی است. گچبریها و آیینهکاریهای مشرف به آبنمای قرار گرفته در وسط حیاط، در نوع خود بینظیر میباشند. همچنین، آبنمای آبی رنگ بسیار زیبایی به شکل کلاه خود جنگی در مقابل در ورودی ساختمان نظر شما را به خود جلب میکند.