تیتربرتر: مطمئناً واردات خودرو بر قیمت خودروهای خارجی و داخلی تأثیرگذار خواهد بود؛ در واقع می‌توان پیش‌بینی کرد که قیمت خودرو کارخانه و بازار آزاد با وارد کردن ۷۰ هزار خودرو خارجی دچار تغییر شود.
اگر قیمت روز خودرو را پس از انتشار خبر واردات خودرو به کشور بررسی کرده باشید ممکن است افزایش قیمت خودرو برایتان تعجب برانگیز باشد و در انتظار کاهش قیمت‌ها پس از واردات خودرو باشید. اما متأسفانه باید گفت که برخلاف نظر بسیاری از افراد برخی از کارشناسان خودرو پیش‌بینی می‌کنند که واردات خودروی خارجی تأثیر چندانی بر قیمت خودروهای داخلی نخواهد گذاشت! چراکه به این صورت رقابتی میان تولیدکنندگان خودرو داخلی ایجاد نمی‌شود. در واقع عموم مردم جامعه توانایی خرید خودروهای لوکس را ندارند اما با این‌وجود عمده خودروهای وارداتی شامل خودروهای لوکس با قیمت‌های گران هستند.
مزایای آزاد سازی خودرو
محمدرضا نجفی‌منش رئیس هیات مدیره انجمن قطعه‌سازان کشور که از طراحان اصل طرح رفع ممنوعیت از واردات خودرو است، در گفت‌وگو با همشهری آنلاین می‌گوید: «در مقطع کنونی، واردات خودروهای خارجی روی قیمت خودروهای داخلی هیچ‌گونه تاثیری نخواهد گذاشت و فقط روی قیمت خودروهای خارجی که در ایران است و به شدت حبابی و نابجا رشد داشتند اثر می‌گذارد و قیمت آنها را می‌شکند.»
جلوگیری از رانت
از جمله انتقادات به واردات خودرو، تشدید انحصارگرایی و رانت‌خواری در بازار خودرو است. عضو اتاق بازرگانی تهران در این باره می‌گوید: «در طرح پیشنهادی ما در مورد واردات خودرو، مجوز واردات به ازای صادرات در حوزه خودرو و صنایع وابسته آن به ۳ گروه از ذینفعان یا کارگزاران صادرات – واردات آنها تعلق خواهد گرفت که این ۳ گروه عبارتند از: خودروسازان، قطعه‌سازان و کاربری‌سازان خودرو. به این ترتیب، با صدور مجوز صرفا برای فعالین حوزه صنایع خودرویی کشور، از ایجاد رانت واردات برای گروه‌های دیگر جلوگیری خواهد شد.
در این طرح، طبقات موثر و کم‌برخوردار جامعه نظیر جانبازان، ایثارگران، معلولان و نیز صنوف و طبقات اقتصادی آسیب‌دیده از کرونا هم می‌توانند به صورت شخصی و یا گروهی با دریافت حواله صادراتی جزو گروه‌های مجاز به واردات باشند.»
رفع بدهی شرکت‌های خودروسازی به قطعه‌سازان
رئیس هیات مدیره انجمن قطعه‌سازان کشور با اشاره به بدهی خودروسازان به قطعه‌سازان می‌گوید: «اگر نقدینگی به صنعت قطعه‌سازی کشور تزریق نشود منجر به کاهش تولید خودرو و افزایش قیمت‌ها خواهد شد اما آزادسازی واردات خودرو می‌تواند باعث رفع بدهی شرکت‌های خودروسازی به قطعه‌سازان شود چرا که خودروسازان داخلی با واردات خودرو با تعرفه متوسط ۱۰۰ درصد و فروش در بازارهای داخلی می‌توانند با افزایش فروش و افزایش حاشیه سود با ایجاد نقدینگی بخش قابل توجهی از دیون به قطعه‌سازان را پرداخت کنند.»
تامین ارز مورد نیاز
در شرایط کنونی به دلیل تحریم، تامین ارز از موانع بر سر راه آزادسازی واردات خودرو است. نجفی‌منش در مورد تامین ارز واردات خودرو می‌گوید: «بر اساس طرح ارائه‌شده برای واردات، با توجه به تامین ارز از محل صادرات در حوزه قطعات و خودرو مشکل تامین ارز رفع می‌شود و حتی یکی از راه‌های بازگشت ارز حاصل از صادرات به کشور در شرایط تحریمی خواهد بود.»
واردات خودرو و تأثیر آن بر قیمت خودرو داخلی و خارجی
با آزاد شدن واردات خودرو می‌توان انتظار داشت در اندک زمانی قیمت خودروهای خارجی واقعی شود، این در حالی است که نگاهی به قیمت خودروهای خارجی موجود در بازار که عمدتا از مدل ۲۰۱۷ و در اندک مواردی مدل ۲۰۱۸ هستند، در واقع با دلار ۵۸ تا ۷۰ هزار دلاری محاسبه می‌شوند و مصرف‌کنندگان ایرانی بین ۲ تا سه برابر قیمت‌های جهانی پول بابت خودروها پرداخت می‌کنند. با آزاد شدن واردات، قیمت مدل‌های قدیمی‌تر همان خودروها کاهش خواهد یافت و اثر روانی خوبی بر بازار نیز خواهد گذاشت.
در این سال‌ها با وجود تحریم‌ها و به‌دنبال آن تورم ایجادشده قیمت خودروی داخلی با افزایش غیرقابل‌باوری مواجه شده و همین مساله در قیمت خودروی خارجی نیز تاثیرگذار است. علاوه‌برآن به محض ورود خودروی خارجی به ایران قیمت آن دچار شوک قیمتی شده و گاهی در بازار آزاد تا چندین برابر قیمت به فروش می‌رسد؛ بنابراین امکان خریداری این خودروها تنها برای قشر مرفه جامعه فراهم است و باوجوداین نمی‌توان امیدی به کاهش قیمت خودروی کارخانه داشت.
بیشتر بخوانید:
از طرف دیگر، برخی از کارشناسان با این نظریه مخالف هستند، چراکه در سال‌های گذشته نیز واردات خودروی خارجی باعث کاهش قیمت خودروهای ایرانی شده بود؛ بنابراین برخی از کارشناسان اذعان دارند که با واردات خودرو، قیمت خودرو بین ۲۰ تا ۳۰درصد کاهش پیدا خواهد کرد. مطمئنا واردات خودرو تاثیر مستقیمی در کاهش قیمت خودروهای خارجی خواهند داشت.
در مواقع ممنوعیت واردات خودرو باعث شده تا قیمت خودروهای خارجی موجود در ایران بدون هیچ‌گونه محاسبه‌ای دچار افزایش چندین برابری شوند؛ بنابراین با واردات خودرو می‌توان امیدوار بود که حباب ایجادشده در بازار خریدوفروش خودروهای خارجی از بین برود و به این ترتیب، قیمت خودروی کارکرده خارجی کاهش پیدا کند. البته باتوجه‌به اینکه واردات خودرو در سال۱۴۰۱ محدود خواهد بود،
کاهش قیمت‌ها نیز از حد مشخصی فراتر نمی‌رود اما اگر واردات خودرو به‌طور کامل آزادسازی شود و برحسب تقاضای موجود در کشور انجام گیرد، قیمت خودروهای خارجی در بازار به انسجام می‌رسد و علاوه‌برآن رقابتی بین خودروسازان داخلی و خارجی ایجاد می‌شود. به این ترتیب می‌توان امیدوار بود که علاوه‌بر قیمت، واردات خودرو تاثیر مثبتی در کیفیت خودروهای داخلی نیز ایجاد کند
طرح واردات ماشین می‌تواند در ساماندهی بازار خودرو تأثیرگذار باشد. چرا که ممنوعیت این طرح، شوک بزرگی در قیمت خودرو صفر خارجی و داخلی ایجاد خواهد کرد.
سیاست کنترل و نظارت بر واردات خودرو، باعث هدایت بازار به سمت قیمت‌های منطقی می‌شود. در این صورت، تولیدکننده داخلی در بازار رقابتی به وجود آمده، روش‌های نوینی را جهت کاهش هزینه‌های تولیدی خود استفاده می‌کند. استفاده از این روش‌ها، می‌تواند زیان تولیدکننده را به حداقل برساند. از طرف دیگر، می‌تواند در کاهش قیمت خودروهای داخلی نیز تأثیرگذار باشد. میزان این کاهش با توجه به مؤلفه‌های حائز اهمیت در تعیین نرخ خودرو تعیین می‌شود.
جمع بندی
در رابطه با تأثیر واردات خودرو بر قیمت خودرو داخلی و خارجی نمی‌توان به نتیجه قطعی رسید. اما چیزی‌که مسلم است این است که اگر متقاضیان قادر به انتخاب بین خودروی داخلی و خارجی باشند رقابت تنگاتنگی در میان خودروسازان داخلی ایجاد می‌شود و به همین ترتیب می‌توان به افزایش کیفیت و کاهش قیمت خودروهای داخلی خوشبین بود.
