به گفته کارشناسان روانشناسی میزان شیوع خودگفتاری در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی به نسبت سایر کودکان بیشتر است که مهمترین دلیل آن، قوه تخیل و رفتارهای عینی است.
خودگفتاری می‌تواند بر تمام جوانب شخصیتی و روانی کودکان تأثیرگذار باشد چراکه رابطه تنگاتنگی بین تکلم، شکوفایی هوش، سلامت روانی و موفقیت وجود دارد.
کارشناسان این حوزه معتقدند؛ برآورد میزان شیوع خود گفتاری در دانش آموزان ابتدایی بیش از سایر کودکان است. در همین راستا به سراغ دکتر محمود بهرام‌خانی مشاور و عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی رفتیم تا دراین‌باره بیشتر مطلع شویم.
به‌اختصار در خصوص خودگفتاری توضیح دهید و به تفاوت خودگفتاری بین کودکان و بزرگ‌سالان بپردازید؟
همان‌طور که می‌دانید، خودگفتاری یک نوع اختلال است که نوع و مدل آن در افراد مختلف ازجمله کودک و بزرگسال متفاوت است.
اختلال خودگفتاری در کودکان، در ابتدا به‌صورت واضح و با صدای بلند است که جنبه برونی دارد و ناشی از تخیل و تفکر کودکانه است اما در افراد بزرگسال این اختلال پنهان و جنبه درونی دارد.
ریشه اصلی خودگفتاری در کودکان چیست؟
خودگفتاری در کودکان از مباحث ساده شروع می‌شود؛ به‌عنوان‌مثال می‌توان نمونه‌هایی از اختلال خودگفتاری را در کودکانی که از سوی والدین خود مورد تنبیه و دعوا قرارگرفته‌اند مشاهده کنیم. معمولاً در این مدل از کودکان خودگفتاری از جنس سرزنش بیشتر دیده می‌شود.
برخی کارشناسان معتقدند، خودگفتاری در کودکان به لحاظ تخلیه انرژی منفی برای کودک مفید است، نظر شما چیست؟
ازآنجایی‌که مرز بین خیال و واقعیت در مغز کودکان مشخص نیست، صحبت کردن کودک با خود باعث می‌شود تا دنیای اطرافش را فراموش کند و وارد دنیای خیالی شود. اصولاً تکلم کودکان تخیلی، حتی توهمی و دور از واقعیت است و از همین رو غرایزشان، درونشان، رفتار و احساساتشان بر اساس اصل لذت کودکانه هدایت می‌شوند که گاهی می‌تواند برای کودک مفید واقع شود.
رشد جسمی کودکان تا چه اندازه می‌تواند از اختلال وی بکاهد؟
کودکی که دارای اختلال خودگفتاری است، با رسیدن به دوره نوجوانی می‌تواند از تفکر عینی خود دور شود و از سبک تفکر و تکلم تقلیدی بیرون آید و مسیر متفاوت و معناداری زندگی را تجربه کند. با رشد سنی و جسمی کودکان، به‌ویژه در دوره نوجوانی و رسیدن به بلوغ، تغییر و تحولی که در بدن آن‌ها ایجاد می‌شود ممکن است آن‌ها را به نوجوانی طغیانگر تبدیل کند.
معمولاً نوجوانان در این شرایط کمی از خواسته‌های تقلیدگونه خود جدا می‌شوند و به نیازهای خودشان فکر می‌کنند در این صورت نمی‌توان گفت علائم خود گفتاری در این افراد کم می‌شود، بلکه این علائم تغییر شکل می‌دهد.
آیا خودگفتاری دارای اشکال مختلف است؟
همان‌طور که پیش‌تر گفتم، خودگفتاری مربوط به تفکر و تکلم افراد است و در افراد بزرگسال خود را با اختلالاتی تحت عنوان نوروتیک و سایکوتیک نشان می‌دهد. در افراد بزرگسالی که دچار اختلال نوروتیک هستند، رفتارهای تکانشی مشاهده می‌شود. رفتار تکانشی بدین معنا است که فرد به‌صورت لحظه‌ای، بدون تأمل بر روی نتیجه و بدون تحلیل و ارزیابی اقدام به واکنش و رفتار می‌کند. رفتارهای تکانشی در زبان عامه‌ی مردم به‌عنوان رفتار ناپخته و رفتارهای نابالغانه و رفتارهای عجولانه شناخته می‌شوند. اما افرادی که دارای اختلال خودگفتاری از نوع سایکوتیک هستند، معمولاً افرادی هستند که تفکر و تکلمشان مشابه به تفکر و تکلم کودکان است.
برای داشتن انتخاب رفتاری و کلامی بهتر از سوی نوجوان چه باید کرد؟
لازمه داشتن انتخاب بهتر کلامی برای نوجوان، این است که خانواده یک محیط امن و قابل درک برای فرزندان خود مهیا کنند. تا شرایط برای نوجوانان به‌گونه‌ای مهیا شود که بتوانند با آرامش خویشتن خویش را شناسایی کند.
راهکار شما در مواجه با اختلال خودگفتاری چیست؟
لزومی ندارد در مواجه با خودگفتاری، بخواهیم کار خاصی انجام دهیم. به‌خصوص اگر خودگفتاری مشکلی در فرآیند عملکرد شغلی، تحصیلی و زندگی اجتماعی فرد ایجاد نکند باید از آن گذر کرد. چراکه خودگفتاری می‌تواند جنبه مثبتی هم داشته باشد و فرد بتواند با این رفتار تمرکز و هیجاناتش را کنترل کند.
