تیتربرتر ؛ کمخونی یعنی کاهش گلبولهای قرمز و کاهش ظرفیت انتقال اکسیژن در بدن، گفته میشود که احساس خستگی و ضعف از علائم شایع کم خونی است. اگر بدن با مشکل هموگلوبین پایین خون روبرو باشد، بافتها و ماهیچهها اکسیژن کافی دریافت نکرده و کارآمدی خود را از دست میدهند که نتیجه آن بیماری کم خونی است.
بهتر است که کمخونی حتی اگر چندان شدید نباشد، تحت نظر پزشک درمان شود. آزمایش خون ساده تأیید میکند که فرد مبتلا به کم خونی است یا خیر . RBC در آزمایش خون نشان دهنده سطح گلبولهای قرمز خون است. سطح غیرطبیعی از گلبولهای قرمز خون میتواند نشان دهنده کم خونی، کم آبی بدن، خونریزی یا سایر اختلالات باشد.سطح غیر عادی از Hgb در آزمایش خون میتواند نشان دهنده کم خونی یا سایر اختلالات خونی باشد.
کمخونی انواع مختلفی دارد که هر کدام به دلیل خاصی در بدن ایجاد میشود که میتواند به صورت موقت یا طولانی مدت و از خفیف تا شدید متغیر باشد. کم خونی می تواند به علت فقر آهن (IDA) ، مگالوبلاستیک یا فقر ویتامین ، بیماریهای نهفته ، بیماریهای خونی ارثی و ... باشد که هر کدام را بسته به میزان حاد بودن بیماری ، میتوان با تعویض خون، مصرف دارو و یا پیوند مغز استخوان درمان کرد.
خوراکی های مناسب برای کم خونی
درمان کم خونی معمولا با اصلاح رژیم غذایی و داشتن تغذیه مناسب برای درمان کم خونی شروع میشود. بهترین رژیم غذایی برای درمان کم خونی رژیمی است که حاوی منابع آهن و سایر ویتامین های ضروری برای تولید هموگلوبین است.
مطالب مرتبط :
گوشت قرمز
گوشت قرمز و گوشت سفید، در بین بهترین مواد غذایی برای کم خونی هستند. اما در گوشت قرمز میزان جذب آهن بیشتر از گوشت سفید است. منظور از گوشت قرمز مثلا گوشت گوسفند بوده و منظور از گوشت سفید گوشت مرغ است. مصرف گوشت نیز به تنهایی کافی نیست بلکه مصرف گوشت با سبزیجات و میوه به روند جذب بیشتر آهن کمک خواهد کرد.
میزان آهن موجود در گوشت پرندگان مانند مرغ و بوقلمون کمتر از گوشت قرمز است؛ ولی این مواد غذایی نیز منابع خوبی برای جذب آهن هستند. گوشت گاو بدون چربی منبعی غنی از آهن است. هر ۸۵ گرم از گوشت گاو حاوی ۲۱ میلیگرم آهن خواهد بود. سینه مرغ منبعی غنی از آهن است. هر ۱۰۰ گرم از سینه مرغ، ۰.۷ میلیگرم آهن دارد.
جگر
جگر، دل و قلوه از خوراکی های مخصوص افراد کم خون است. یکی از اولین درمانها برای کم خونی خطرناک، خوردن منظم جگر گاو بود. جگر منبع سرشار آهن و فولیک اسید و ویتامین B12 بوده که به میزان بالایی برای درمان کم خونی کمک میکند.جگر به دلیل داشتن آهن نقش مهمی در سنتز دیانای داشته و برای فرآیند متابولیسم هستهای سلولها نقش مهمی ایفا میکند و میتواند سلولهای قرمز خونی را بسازد.
مرتضی صفوی متخصص تغذیه می گوید : افرادی که کمخونی داشته در صورتی که مشکل چربی خون و کلسترول نداشته باشند میتوانند هفتهای یک یا دو بار جگر مصرف کنند.جگر پس از خرید برای مصرف نباید در فریزر نگهداری شود چرا که خواص خود را از دست میدهد. از زمانی که جگر تازه تهیه میشود، تنها دو روز فرصت است که آن را استفاده کنیم چرا که بیش از این مدت این ماده غذایی خراب شده و دیگر مناسب مصرف نیست.روزی که از جگر در وعدههای غذایی استفاده میشود تقریبا نیمی از پروتئین بدن تأمین شده و نیازی به مصرف بیشتر نیست.
میوه و سبزیجات
سبزیجات برگدار، خصوصاً سبزیجاتی که برگهای تیرهرنگ دارند، مانند اسفناج، کاهو فرانسوی، گیاه قاصدک، بروکلی و … غنی از آهن هستند. برخی از گیاهان منبع اسید فولیک نیز هستند و درنتیجه مفیدترند. سبزیجات برگ سبز از جمله کرفس، کلم کیل، اسفناج و کلم بروکلی منابع عالی آهن هستند و مصرف منظم آن ها می تواند به درمان سریع کم خونی کمک کند. همچنین دانههای سبوسدار و حبوبات نیز منبع آهن هستند. از طرفی مرکبات بهواسطة داشتن ویتامین ث، به جذب آهن کمک میکنند.جعفری یکی از بهترین سبزیجات حاوی مقادیر بالای آهن است که با افزایش هموگلوبین و گلبول های قرمز خون به درمان کم خونی شدید کمک می کند.
انار از معروف ترین میوه های خون ساز است که حاوی آهن بالا و سرشار از ویتامین c است. انار باعث خونرسانی به بدن شده و کم خونی را برطرف می کند.چغندر حاوی مقادیر بالای آهن، منیزیم، کلسیم، ویتامین A و فولات است که معمولا برای بیماران آنمی (کم خون) توصیه می شود .طبق مطالعات انجام شده، مصرف یک کاسه هویج و چغندرقند، دو بار در هفته باعث افزایش تعداد پلاکت خون می شود.موز نیز منبع خوبی از اسیدفولیک بوده که برای ساخت گلبولهای قرمز موردنیاز است.
غذاهای دریایی
برخی غذاهای دریایی مانند صدف، گوش ماهی، خرچنگ و میگو منبع آهن هستند. محققان عقیده دارند، مصرف 150 گرم ماهی آزاد، در روز، 12 درصد از نیاز خانم ها به آهن و 20درصد از نیاز آقایان به این ماده مغذی را تأمین می کند. به این دلیل به افرادی که از کم خونی رنج می برند توصیه می شود که از گوشت ماهی به طور مرتب استفاده کنند.
هنگام مصرف غذاهای دریایی میزان جذب آهن در حضور کلسیم بسیار کاهش مییابد بنابراین ماهیهایی مانند ساردین، به علت داشتن کلسیم منبع مناسبی برای جذب آهن نیستند.
تنقلات
بسیاری از مغز ها و دانه ها مانند تخم کدو ، بادام هندی و پسته منابع خوبی از آهن هستند.بادام را گنجینهی مواد مغذی مینامند و خوردن روزانه چند عدد بادام خیسخورده فواید زیادی به دست میدهد که از جملهی آن دریافت آهن مورد نیاز بدن است. حدود 8 بادام میزان 1.05 میلیگرم آهن دارد
خرما و کشمش از بهترین منابع آهن و ویتامین C در بین میوه های خشک محسوب می شوند که با افزایش تولید هموگلوبین و گلبول های قرمز خون و همچنین افزایش جذب آهن در بدن به درمان کم خونی کمک می کنند.
خوراکی های خونساز در طب سنتی
عسل در طب سنتی ایران جزء غذاهای صالح الکیموس متوسط الغذا است یعنی بهمحض ورود به کبد، تبدیل به خون میشود. این خوراکی ، علاوه بر مغذی بودن، خاصیت دارویی نیز دارددر طب سنتی بـه گندم،کنجد، شاه دانه، عدس، تخم گشنیز و زنجبیل به عنوان مواد خونساز اشاره شده است و شیره انگور و آبگوشت از جمله خون سازترین مواد غذایی در طب سنتی هستند.
آنچه دیگران می خوانند :