تیتربرتر ؛ سازمان ملی فضایی چین و سازمان انرژی اتمی چین به طور مشترک در پکن اعلام کردند که ماده معدنی جدیدی به نام "Changesite-(Y)" توسط دانشمندان موسسه تحقیقات زمین‌شناسی اورانیوم پکن از نمونه‌های بازگردانده شده توسط ماموریت ماه "چانگ ای ۵" این کشور پیدا شده است و توسط انجمن بین المللی کانی شناسی و کمیسیون آن در بخش مواد معدنی جدید، نامگذاری و طبقه بندی شده است.
کشف یک ماده معدنی جدید در ماه
دونگ بائوتونگ، معاون مدیر سازمان فضایی ملی چین در این رابطه اظهار داشت: «این یافته جدید چین را به سومین کشور در جهان تبدیل می کند که یک ماده معدنی جدید در ماه کشف کرده است.»
کانی جدید که Changesite-(Y) نامیده شده است نوعی کریستال ستونی شفاف بی رنگ است. این ماده از تجزیه و تحلیل ذرات بازالت ماه توسط یک تیم تحقیقاتی از موسسه تحقیقات زمین شناسی اورانیوم پکن (BRIUG)، یکی از شرکت های تابعه شرکت ملی هسته ای چین، کشف شد.
گفتنی است Changesite-(Y) به طور رسمی به عنوان یک ماده معدنی جدید توسط کمیسیون مواد معدنی جدید، نامگذاری و طبقه بندی انجمن بین المللی کانی شناسی تایید شده است.
به گفته مؤسسه تحقیقات اورانیوم پکن، این نمونه معدنی به شکل یک ذره تک بلوری با قطر ۱۰ میکرون توسط محققان به صورت دستی از بیش از ۱۴۰ هزار ذره ریز جدا شد و سپس از طریق یک‌سری روش‌های پیشرفته کانی شناسی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
دانشمندان چینی می توانند به دلیل پیشرفت تکنولوژی و همچنین محیط منحصر به فرد محل نمونه برداری کاوشگر Chang'e-5 در شمال غربی منطقه Oceanus Procellarum که به عنوان اقیانوس طوفان های ماه نیز شناخته می شود، به کشف جدید دست یابند.
چین برنامه کاوش ماه خود را در سال ۲۰۰۴ آغاز کرد و از سال ۲۰۰۷ تاکنون پنج کاوشگر رباتیک را به فضا پرتاب کرده است. چهارمین کاوشگر چانگ ای ۴، در ژانویه ۲۰۱۹ در سمت پنهان ماه فرود آمد و اولین فضاپیمایی بود که ماه را از نزدیک مشاهده کرد. سطح‌نورد آن که یوتو۲ نام دارد، بیش از ۱۰۰۰ روز است که در آنجا کاوش می‌کند. این کاوشگر از زمانی که در تاریخ ۳ ژانویه ۲۰۱۹ متصل به فضاپیمای "چانگ‌ای-۴" روی ماه فرود آمد، دهانه ۱۸۶ کیلومتری "ون کارمان" را کاوش کرده است. "چانگ‌ای-۴" چهارمین ماموریت چین به ماه و دومین ماموریتی بود که همراه آن یک ماه‌نورد به ماه فرستاد. ماموریت‌های "چانگ‌ای-۱" و "چانگ‌ای-۲" مدارگرد بودند، در حالی که "چانگ‌ای-۳" با اولین ماه‌نورد "یوتو" در سمت نزدیک ماه فرود آمد.
یکی از برجسته‌ترین فعالیت های فضایی جهان در سال ۲۰۲۰، ماموریت رباتیک چانگ ای ۵ بود که در ۲۴ نوامبر همان سال در مرکز پرتاب فضایی ونچانگ در استان هاینان چین جنوبی پرتاب شد و در اول دسامبر همان سال با موفقیت روی ماه فرود آمد. در این مأموریت تاریخی، ۱۷۳۱ گرم سنگ و خاک ماه در ۱۷ دسامبر ۲۰۲۰ به زمین بازگردانده شد. این ماموریت ۲۳ روزه یکی از پیچیده‌ترین و چالش‌برانگیزترین تلاش‌های فضایی چین بود و چین را به سومین کشوری تبدیل کرد که مواد را از ماه پس از ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی سابق ثبت می‌کند.
مطالب مرتبط:
لی زیینگ، رهبر تیم تحقیقاتی فوق در این رابطه بیان کرد: «این کشف برای مطالعه مواد معدنی ماه، تکامل ماه و اکتشافات اعماق فضا از اهمیت علمی بالایی برخوردار است. در سال ۲۰۲۰، ماموریت Chang'e-5 چین نمونه هایی را از ماه با وزن حدود ۱۷۳۱ گرم بازیابی کرد که اولین نمونه‌های ماه پس از ۴۰ سال بود.»
این ماه نورد عمدا روی دهانه «Von Karman»، یکی از بزرگترین دهانه های برخوردی منظومه شمسی فرود آمد. به گفته دانشمندان National Geographic، اگر جایی روی ماه آثاری از گوشته آن وجود داشته باشد آن مکان اینجا خواهد بود. در عملیت اکتشافی کف این دهانه، ماه نورد مذکور موفق به کشف دو ماده معدنی اولیوین و Low-Calcium pyroxene شد. قبلا هم پیش بینی شده بود لایه بالایی گوشته ماه از این مواد تشکیل شده باشد.
دانشمندان حدس می زنند بر اثر اقیانوس گدازه که سال ها قبل روی سطح این قمر در جریان بوده و سفت شده، پوسته و گوشته ماه از یکدیگر کاملا متمایز باشند. اما بیشتر اطلاعات ما درباره مواد تشکیل دهنده ماه به کمک نمونه هایی به دست آمده که فضانوردان آپولو از سمت نزدیک این قمر به زمین برگرداندند.
تا به امروز هیچ شخص یا وسیله ای موفق به جمع آوری نمونه های گوشته نشده بود، اما دانشمندان هشدار داده اند که این تحقیق کامل نیست. طیف سنج این ماه نورد ممکن است در حال مشاهده شیشه آتشفشانی یا آثار شهاب سنگی باشد که در ابتدا این دهانه را شکل داده. ماه نورد Yutu 2 به مطالعه این نمونه ها ادامه خواهد داد بلکه ریشه زمین شناسی آن ها را متوجه شود؛ در عین حال امکان فرستادن این نمونه ها به زمین هم بررسی خواهد شد.
این منطقه ماه به این دلیل انتخاب شد که دارای سن زمین شناسی نسبتاً جوانی در مقایسه با مناطق نمونه برداری ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی است.
آنچه دیگران می خوانند:
- گالیله اولین فضاپیمای موفق در ناسا
- فضاپیمای سایوز همراه با یک ربات به فضا پرتاب شد
